Þjóðviljinn - 21.01.1954, Qupperneq 4

Sty — >.TÓ&VVuS1KX — Pfanmtuidagur 21. jtínúar J£5*
"m

Tryggvi Elmilsson:
• r
er
yfir höfðum okkar
Sósi,alistai'Iokkurinn - hefur
birt steíhuskrá sína, Enginn
fiokkur annar hefur möguleika
á að bírta slíka. steínuskrá —
og vegTia hvéré? — vegna þess,
að stefnuskráin er fyrst og
fremst miðuð við lífsþarfir al-
mennings, hinna vinnandi stétta
og þá um leið alls þorra borg-
arbúa.
Allt það fóik, sem ann borg-
inni sinnL og' kýs framgang
hennar og fegrun, fagnar svo
stórhuga stefnuskrá.
Al]ir þeir sem kjósa hraðstíg-
ar framkvæmdir með skipu-
lagðri stóriðju, auknum skipa-
kosti, stórvirkjunum, eflingu
atvinnuveganna, útrýmingu
heilsuspillandi íbúða með ný-
byggingum miðað við árlegar
þarfir, og fullkomnum hqilsu-
verndarstöðvum algildrar menn
ingarlegrar uppbygtgingar, a'.lir
þeir sjá í stefnuskrá Sósíal-
istaöokksins hverju hann stefn-
ir að og hvað hægt er að
framkvæma. Þeir sem unna
menningu og mennt og vita að
tmdirstaðan er almenn velmeg-
,un, fylkja sér um Sósíaiista-
ílokkinn. sem einn sýnir með
' starfi sinu og stefnu að það er
hægt að bjóða clium menning-
arieg lífsskilyrði, þar' sem éng-
íirfti 'Vérðu-r þokað- 'til hiiðar.c
■ I’eir sem búa’ i úthverfum
Eeykjavíkur, og eru nú sem
óðast að bindast samtökum um
-brennand: hagsmuna- og menn-
xngawnál sín tafca með fögn-
uði 'Stefnuskrá Sósíalistaflokks-
i.-ns sem gerir þeiri’a málefni
,að sínum. En áhugamál og
kröfur úthverfánna hafa mætt
,andúð og þögn núveramii vaid-
hafa i Reykjavík.
Af orsökum húsnæðisvand-
ræða og okurieigu, heíur fólk
neyðzt til að hrófa upp húsum
Trygyvi Emilsson
yfir sig í landi Reykjavilcur-
bæjar.
Hús-in okkar í Breiðholts-
hverfi, sem mörg styðjast við
herstöðvabragga' eða aðflutta
' sumarbúsíaði, eru byjggð af fá-
tæku fólki, sem hefur komið'
þelm upp án nokkurs stuðnings.
Bankar 'eru okkur lókaðir. í
þessu hverfi búa um 400
manns. Enda þótt byggðin sé
staðreynd, að þama býr svro
margt fólk, hafa bæjaryfir-
völdin ekkert gert til }>ess að
styðja okkur á nokkum hátt til
þess að gera hverfið byggilegt.
En þeir hafa ekki gieymt að
skattleggja okkur, við fáum að
borgS okkar útsvör.
Skipulag er ekkert til, en
við fáum að borga skipulags-
gjald.
Vatnið sem við höfum og víð-
ast er af mjög skomum
skammti, svo stappar nær
þurrð, höíum við sjálfir sótt i
gamlar herstöðvhleiðslur og
kostað að öliu leyti, en bærinn
tekur af okkur vatnsskatt
Skólpleiðslur eru engar í hverf-
iriii, nemá þær sem við sjalfir
höfum lagt í þrær, og má nærri
geta hvílíkt fyrirkomuLag það
er aimennt séð; leikvangur
bamanna oklrar Rggur yfir
þessar hálfopriu þrær. Eitt vor-
ið þegar ólyktin keyrði úr
hófij fór ég til borgarlæknis,
hann tók mér af skilningi, en
hvað haldið jlið hann hafi gert,
hann fór og þvoði hendur sín-
ar; iiúsin em byggð í leyfis-
leysi, böm sem búa í svoleið-
is húsum mega, vegna þeírr-
ar heiis'uvemdar, halda áí'ram
að troða sama saurinri.
Rafmagnið í hverfinu, sem
við kriúðum fram fyrir síð-
ustu bæjarstjómárkosnirigar
■ að lagt var þó í hVert hús.
i er af svo skomum skammtij
að þar er illeldandi í mörjfú'.n
húsum, hvað þá hægt sé að
• baka brauð. En rafmágnsréikn-
ingamir koma skilvíslega.
Götulýsingamar eru svo til
engar. Nú mun márgur spyrjá:
Tekur fólkið þessu öllu méð
Framhald á 8. síðu.
Bréí írá vistmanni á Gnind — „Þess ber að geta
sem gert er" — Hlutur kvikmyndahúsanna eftir —
Áskorun til útvarpsins
V£STUR á Iiringbraut; í eUi-
heimilinu Gnxnd, hefur gamla
fóikið aðsetur. Þar eyðir þao
ellidögunum, rifjar upp liðna
daga, stundum igeri.st líka ým-
•islegt á þeim stað. Stundum
verða góðir menn og félagssam-
tök til að gleðjá þetta gamla
fólk, og ekkert fólk er þakk-
látana fyrir sýnda hugsunai’-
semi en einrnitt gamla fólkið.
En um þetta fjallar einmitt
bréfið frá B. M., sem er vist-
maður. á eliiheimilmu. — B. M.
skriíar:
T,MARGIR G’ÓÐIR. menn hafa
orðið til jxess að gleðja vist-
mennina á ElIIheimilinu Grund
á iiðnum árum. Mó Þar m. a
nefna Félag bifreiðaeigenda
sem hefur efnt til hópferða á
sumrin til Þingvalla og ná-
■ grennis með rausnariegum veit-
ingur og skemmtun .í Valhöll.
Ekki má gleymá rausnarlegum
sælgætispolcum frá kaupmönn-
, urn cða sælgætisfráTnleiðendum.
Þjóðleikliúsið og Leikfélag
Réykjavíkur hafa boðið vist-
fólki á einn sjónleik hvort á
vetri og hafa það verið dýrleg-
ir dagar hvort tveggja, sumar-
ferðalögin og leikhúsið,- Karla-
kórinn Fóstbræður söng um
jóHn í fyrra við mikla hrifn-
ingu áheyrenda. Ennfi-emur
kom þá fiðl’akvartett Björns
Ólafssonar oig spilaði jólalög.
Nokkrír hafa sýnt kvilcmyndir,
kvenskátar hafa skemmt undir
stjórn frú Tynes kvenskátafor-
ingja. Eg sleppi að minnast á
trúboðsfélögin sem stundum
láta til sin heyra: þar á við
þjóðsagan um röddina í hell-
inum: „Mér líka bezt Andra-
rímur, en kona mín kýs Hail-
grimssáima“.
Alit þetta, sem ég hef minnzt
a ber að þakka og það sýnir
góðan hug íil gamla fólksins
og skiinin.g á því, að þeir ungu
hafa skyldur að rækja við þá
öldpuðu • og að þeim er Ijúft
að rækja þær skyldur. En eft-
ir erú hKitur kvikmyndahús-
anna. Eg minnist þess elcki, að

far&æktaxstiiðniitgur íhaldsins:

flmaihað 1001% á kjörtímabilinu!
.Sknnnappsiáttur Morgunblaðsims á l'orsíðunni í gær
vax helgaður afreknm íhaldsins í matjurtarækt bæjarbvia.
Má segja að flest sé tínt til þegar íhaldið vill þakka
sér í'raxntak og dugnað reykvísks alþýðuíólks við kart-
öflurækt og aðra nmtjurtafranxleiðslu, sent stonduð er í
tómstundum til að drýgja tekjur heimilanna. Saxmlcikur-
inn er lxka sá, að þótt íhaldið hafi ekki komizt undan
því að láta bæinn brjóta nokkurt land til matjurtamktar
þá hefur það í þessn efni eins og öðrum staðið langt að
baki þess almenna áhuga sem bæjarbúar hafa fyrir því
að rækta garðávexti til eigin afnota. Árlega er stórfelld
vöntun á garðlöndum og fjöldi fólks fær enga úrlausn
rnála sinna þótt fast sé eftir sótt.
En forsjá hæjarstjórnaríhaidsins í þessum efnum sést
ef tii viii bezt á því, að það hefur með öllu vanrækfc að
láta bæinn Iiafa forustu nm byggingu nauðsynlegra
géymshihúsa fyrir garðávexti bæjarbúa. Kom þettá skýr-
ast í Ijós í haust þegar við lá að ahnenningur kæmist
í stökustu vandræði með að geyma og varðveita í vetur
kariöfluuppskeru sumarsins sem reyndlst óvenjulega
mikil.
Hinu hefur íhaldlð hinsvegar ekki gleymt að skatt-
’ Ieggja garðleigjendur rækilega. Þegar hækkunaræðið
greip íhaldið um miðbilc kjörtímabilsins voru þeir aldeills
ekld eftir sMldir. íhaldið hækkaði leiguna eftir garð-
löndm um hvorki meira né miuna en 1000%.
Slíkur var höfuðstuðningur íhaldsixis \ið þessa virð-
ingarverðu viðieitni almennings til að bæta hag heimlla
sinna á liðnu kjörtímabili. En nm það þegir Morgunblaðið
af ástæðúm sem allir skilja.
Morgunblaðið lýgur kjarki í
óttaslegið lið íhaldsins
þau hafi boðið vistfólkinu á
mvndasýnngu. Væri þekn þó
útlátalítið að bjóða því á mið-
degissýningu, þegar farið væri
að draga úr aðsókn að sýning-
um. Á þetta einkum við um
litmyndir, sem eru fegurri og
fara betur með augun en aðr-
ar xriyndir, söngmyndir, ballett-
sýningar og fræðslumyndir.
Nú er Tripolíbíó að sýna
hlna frægu Chaplinmynd
„Sviðljós“. Það eru vinsarrdeg
tilmæli mín til ..stjómar Tri-
políbíós að það bjóði vistfólk-
inu á Grund á þessa frægu
mynd Munu þá önnur kvik-
jnyndahús ekki láta sinn hlut
eftir liggja. — 19. jan. 1954.
— B. M.“.
LOKS HEFUR Bæjarpósturinn
verið beðinn fyrir fjöimargar
áskoranir til RíkisútvarpsinS
um að það láti endurtaka leik-
rit Agnars Þórðarsonar,
„Spretthlauparinn“ sem leikíð
var síðast liðinn laugardag.
Þeir sem Mustuðu Ijúka upp
einum munni um það hve leik-
ritið hafi verið skemmtlegt, og
hinir sem ekki hlustuðu eru
sárgramir yfir því að hafa ef
til vill glæpzt á að fara í bfó
og misst af miklu fj’rir bragðið.
Og fyrir hönd þeirra sem ekki
hlustuðu viU Bæjarpósturinn
beina þeirri ósk til Útvarpsins
að það láti endurtaka þetta
leikrit við tækifærí.
Morgtmbíaðið hefur það hlut-
yerk að reyna að telja kjark í
smala íhaldsins og annað nán-
agta' lið þess, sem nú skelfm' á
bemunum af ótta vi'ð þann dóm
sem kveðinn verður upp annan
sunnudag yfir íhaldinu fyrir
margföld og síendurtekin svik
þess í liagsmunamálum reylc-
vískrar alþýðu
Nýjasta ixaldreipi Morgim-
blaðsins er að foúa til sögur um
það sem þáð káJlar „áföll
kommúnista“. Undir þetta er
þrerwvt flokkað í gær í Morg-
unblaðinu: Kosningaúrslitin í
Þrótti, fundur sósíalista að Há-
logalandi og stjómarkosning í
„félagi herskálabúa“.
En skammt munu þessi „áföll
kommúnistá“ draga íhaldið á
sigurbrautinni þegar varpað er
á þau ljósi sjálfra staðreynd-
anna.
Einingarmenn reyridúst í öfl-
ugri sókn í Þrótti, þrátt fyrir
hótanir íhaldsagentanna um
skipulagðar ofsóknir á hendúr
vörubílstjófcum og atvinnusvift-
ingu hjá Reykjavíkurbæ og
Eimskip. Einingariisthm jók
fylgi sitt um nærfelR þriðjung
frá því í fyrra og vantar að-
eing herzhununinn til að fella
Friðleif og kljku hans frá völd-
urn í félaginu.
Kjósendafundúrimi fýrir út-
hverfíu sem haldinn var að Há-
IogaJandi á sunnudaginn var
ágætlega sóttur og sýndi greini
lega þann vaxandi áhuga sem
ríkir meðal íbúa úthverfaniia
fyrir þvi að fella fhaldið og
rétta hbm skerta hhit útíiverf-
anna, sem íhakiið hefur van-
rækt á hinn skammarlegasta,
hátt. En m.a.o.: Hversvegna,
þorði fhaldið ekki að taka K(tt
í fundinum með jöfnmn ræðu*
tíma, eins og boðið var? Vissi
það ef til vill upp á sig slcömm*
ina?
Og svo er það „félag her-
skálabúa“. Enginn aðalfaudur
og ekkert stjórnarkjör fór frain
í þessu félagi sl. sunnudag.
Samtölc herskálabúa er ný-
stofnaður félagsslcapur þesS
fólks sem fhaklið hefur neytt
til að setjast að í bröggunum.
Formaður félagsins skipar sætl
ofarlega á lista sósíalista við
bæjarstjórriarkösningununi.
Brölt íhaldsins í Félagi smá-
íbúðaéigenda rið Suðurlands*
braut- er með öllu óid'Ökonxandi
félagsskap herskálabúanna og
vonlaust fyrir Mþl. að rugla
þéssu tvénnu saman.
Morgunblaðinu er ekki of
gott að reyna að ljúga hug-
rekki í hrædda liðsmenn sína
með augljósum ósannindum. En
skammt mun slíkur vopnaburð-
ur hrökkva þegar á hólminn
kemur. Þáð er nefnilega mis-
skilningur hjá Mbl. að halda a'ð
Re.ykvíldngar fylgist ekki með
því sem er að gerast fyrir aug-
um þeirra. Lygar Morgunblaðs-
ins breyta ekki þeim augljósu
staðreyndum að íhaldið er á
flótta og bíður nú ósigur síns.