Þjóðviljinn - 09.04.1954, Blaðsíða 5

Þjóðviljinn - 09.04.1954, Blaðsíða 5
Föstudagur 9. april 1954 — ÞJÖÐVILJINN — (5 Drepsóttir og hungursneyð ógna íbúum Norður-Kanada En Kanadastjórn lœfur slg það litlu skipta er þeirra, Matvæli þau sem þeim hafa verið send, þegar hungursneyðir geisuðu, hafi aðeins gert illt verra, íbúar norðurháraðanna séu þeim 6- vanir og þau brjóti niður við- 611 Hungursneyð og farsóttir eru að útrýma síðustu leif- um frumbyggja norðurhéraöa Kanada, Inúíta og Indíána, en Kanadastjórn lætur sig það engu skipta. & 4' WðKilá drv-feft Í í blaðinu Canadian Tribune, sem gefið er út 1 Toronto, var nýlega birt frétt um, að hung- ursneyð rikti hjá eskimóum (inúítum) í byggðarlagi við Perryfljót. Stjórnarvöldin kenndu úlfum, sem eytt hefðu lireindýrahjörðum eskimóanna, um hungursaeyðina, en Cana- dian Tribune segir að það sé aðeins fyrirsláttur. Ekkert nýtt. Slikar fréttir sem þessi hafi borizt að norðan hvað eftir ann að síðustu árin og með æ styttra millibili. Frumbyggjarn- ir í norðurhéruðum eru nú að- eins 16.000 talsias, 6000 af eskimóakyni og 10.000 índíán- ar, og fer stöðugt fækkandi. Blaðið vitnar í bók, sem kana- dískur rithöfundur, Farley Mowat, sem hefur rannsakað hagi frumbyggjanna um ára- skeið, hefur skrifað. í bókinni sakar hann Kanadastjórn fyrir að láta aðvaranir sem hann og aðrir norðurfarar höfðu gert henni xun nauðsyn á tafarlaus- um aðgerðum til hjálpar íbúum þessara héraða sem vind um eyrun þjóta. Matvælasendingar til lítils. Mowat segir, að það sé ek'ki um það að ræða að skammta frumbyggjunum matvæli úr forðabúrum sunnar í landinu, heldur verði að sjá um, að þeir geti lifað á því landi, sem námsþrek þeirra. Mowat ásakar stjómina fyrir að hafa látið það viðgangast að hvítir veiðimenn slátruðu miskunnarlaust hinum Villtu hreindýrum norðursins og fyr- ir eyðingu hvalsins fyrir norð- urströndinni, sem frumbyggj- arnir hafa löngum haft helzta viðurværi sitt af. Öil verkalýðshreyfingin á standa vörð um friðinn" segir varaíormaður sænska Alþýðusam- bandsins % Margir kunnir sænskir sósíaldemókratar hafa oröiö til aö kveöa upp úr meö þaö, aö nú þurfi allir góðviljaöir menn, hvar í flokki sem þeir standa, aö taka höndum saman til aö hindra tortímingu mannkynsins í kjarn- orkustríöi. ■W"k. III ..,.».1,111111 ,,,, Á Norðurlöndum, eins og í Bretland; og annarsstaðar þar sem mótmaelin gegn kjarnorku- ógnunum hafa hljómað hvað hæst, eru það fyrst og fremst stjórnmálamenn úr flokkum verkalýðsins, sem hafa krafizt aðgerða til að snúið verði af þeirri braut, sem Bandaríkin og þar með öll þau lönd sem þau eru í bandalagi við ganga nú. Meðal þekktra sænskra sósíal- demokrata, sem hafa tekið undir þessar kröfur, er dr. Gustav Möller, fyrrv. félagsmálaráðherra. — Mennimir verða að láta sér skiljast, segir Möller, að vítis- sprengjan hefur skapað slíkt á- stand, að tím; er kominn til sameiginlegra aðgerða. Það verð- 1 rotnunarbaktería í fiski gef- ur orðið að 4.000 millj. á sextón klukkustundum Rotnunarbakteríur í fiski, sem geymdur er við stofu- hita, 13—25 C°, skipta sér á 20 til 30 mínútna fresti. Á tólf tímum getur þannig ein slík baktería verið oröin að 16 milljónum. Á 14 stundum getur fjöldi afkomenda þessarar sömu bakt- eríu verið orðinn 268 milljónir og 4.000 milljónir á 16 stundum. Frá þessu er sagt í bæklingi um vandamál í sambandi við geymslu á fiski, sem fiskirann- sóknarstofnun Kanada hefur ný lega gefið út. Tilraunir sem gerðar hafa verið leiða þó í ljós, að fjölgunin er lítið eitt hægari en þessar tölur gefa til kynna. — Ný fiskflök voru geymt í 25 stiga hita í 26 stund ir. í upphafi geymslutímans reyndust vera nokkur þúsund bakteríur í hverju grammi, en að þessum 26 stundum liðnum töldust þær vera 155 millj. til 1.200 millj. í grammi, en þá var fiskurinn líka orðinn gersam- lega óætur. Munar um hvert stig. í bæklingnum er sagt frá til- raunum með geymslu fisks við ýms hitastig. Fisk ætti alltaf að geyma sem næst frostmarki. en þó frekar fyrir neðan það, og miklu getlir munað um hvert hita3tig. Fimm kassar aí fiskflökum voru geymdir við frá 0-26 stiga hita á Celsíus. Fiskurinn sem geymdur var rétt fyrir neðan frostmark hélzt óskemmdur í 11-12 daga, rétt fyrir ofan fmstmark í 6-8 daga, við 3 stiga hita í 5-6 daga, í 7 stiga hita 2-3 daga og 25 stiga í 22-30 klst. Fiskur- insi geymdist sem sagt helmingi betur við 0 stig en við 3 stiga hita og mun betur þegar hitinn var hafður rétt fyrir neðan frostmark heldur en rétt fyrir ofan. Vandvirlkni víð slægingu. í bæklingnum eru gefin ýms góð ráð um það hvernig halda megi bakteríunum í skefjum. Lögð er álierzla á vandvirkni þegar fiskurinn er slægður, og sagt, að sé hennar gætt, sé lít- il þörf á því að skola fiskinn áð- ur en hann er ísaður. Á það er einnig bent, að tmdir engum kringumstæðum dafni bakterí- urnar betur, en þegar fiskur- inn liggur í skítugum og þán- andi ís. ur að knýja stórveldin til að samningaleiðina til að leysa al- þjóðleg deilumál. Hvílíka möguleika mundi slíkt hafa í för með sér! Ilægt yrði að leggja miklu meiri áherzlu á hið félagslega og menningarlega end- Framhald á 11. síðu í dlyktun framkvæmdanefndar Heimsfriðarráðsins er vik- tð að endurhervœðingu Japans og peirri hœttu, sem heimsfriðnum stafar ai henni. Á efri myndinni sést flokk- ur manna úr hinum nýja her Japans, en á peirri neöri sést mótmœlafundur í Tokíó gegn hervœöingunni. Heimsfriðcxrráðið kvati samcsn á fund í Berlín í næsta mánuði Framkvæmdaneínd þess hefur setið fuud í Vín Framkvæmdanefnd Heimsfriöarráösins hefur setiö á iundi í Vín og þar ákveöiö aö kalla ráðið saman til fund- ar í Berlín í næsta mánuði. Frámkvæmdanefndin sam- þykkti ályktun á fundinum í Vín og fer hún hér á eftir: „Almenningsálitinu hefur tekizt að knýja ríkisstjórnim- ar til að setjast að samninga- borðinu. Það væntir þess, að samningar takist, og það er þess megnugt að koma vilja sínum fram. Fjórveldafunduriiui í Berlín var sigur fyrir friðárvilja þjóðanna. Hann Leiddi í ljós, að samningsleiðin er fær. Af- vopnun er aftur á dagskrá. Sanmingar tókust um að halda fund í Genf um málefni Aust- ur-Asíu, þar sem stórveldin og önnur hluaðeigandi ríki ættu fulltrúa. Skilyrði eru þannig fyrir hendi til að leita viðun- andi lausnar á þeim deilumál- um, sem skipta heiminum. Almenningsálitið gerir sér ljóst, að tilraunirnar til að knýja fram endurhervæ'ðingu Vestur-Þýzkalands í Varnar- bandalagi Evrópu hvað sem hún muni kosta, eru tálmi í vegi friðarins og ógna honum. Valið er ljóst: Aimaðhvort verður Varnar- bandalag Evrópu að veruleika og Evrópu þá skipt áfram í tvo liluta, sem standa á önd- verðum meið og skapa hættu á að str'ð skelli á, eða þá myiulað verður bandalag allra Evrópuríkja, J>ar sem Jieim yrði öilum gert jafnhátt undir höfði, og gagitkvæmt öryggi Jæirra Jvannig tryggt og Jmrmeð friðarins í Evrópu“. Síðan eru taldar upp í álykt- uninni ýmsar þær aðgerðir sem orðið hafa til að auka á stríðs- ingur þeirra við Spán, vetnis- sprengjutilraunir, endurher- væðing Japans. Síðan segir: „Genfarfundurinn getur markað og ætti að marka tíma- mót í baráttunni fyrir sáttmn milli stórveldanna og afvopnun. Framkvæmdanefnd Heimsfrið- hættuna upp á síðkastið. Hern- arr4gs:ns álítur þess vegna aðarsamningur Bandaríkjanna nauðsynlegt að kalla ráðið við Pakistan, herstöðvarsamn- saman á fu.nd í Berlín í maí.“ Allar þjóðir taka nú undir Stokkhólmsávarpið Framkvæmdanefnd Heimsfriðarráðsins samþykkti einnig á fundi sínum ályktun um vetnissprengjuna og fer hún hér á eftir: Vetnissprengingin á Bikini, óhugnanlegar verkanir hexmar á menn, hin algera óvissa um hve langt áhrif vetnissprengjunnar ná og hótanirnar um að beita henm hafa snortið við samvizku heimsins. Bannið gegn kjamorkuvopmim, sem krafizt var í Stokkhólmsávarpinu, er nú orðið sameiginleg krafa allra þjóða. Vísindin hafa ekki leyst ómælanleg öfl úr læðingi til þess að þau yrðu notuð til að útrýma manukyni af yf- irborði jarðar eða til að leggja á einu andartaki í eyði allan árangur af þúsunda ára starfi Jiess, heldur til þess að draga úr Jijáningum og auðga líf Jiess. Það er ekki einungis nauðsynlegt að banna kjarnorku- hernað, heldur líka hægt. Það er hægt með alþjóðlegum sáttmála, sem bannaði öll geislaverkunar- og eiturvopn. Það verður að setja á laggirnar alþjóðlegt eftirlitskerfi í Jæssu skyni og J»að er einnig hægt. Þjóðimar verða tafarlaust að krefjast Jiess af stjóm- um sínum að gerður verði sáttmáli, sem banni öll múg- drápstæki“.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.