Þjóðviljinn - 09.07.1954, Blaðsíða 4

'A) — ÞJÓÐVTLJINN — Föstudagur 9. júlí 1954
Knötíurinn er yfirleitt ákaflega mikið út af —
— Loðið mál á bráðabirgðalögum
PÉTTJR fær hann og sendir
hann til Halldórs, en of hátt,
og knötturinn fer út af. ...
Kom við hann með hendinni
cig gefin aukaspyrna á Akra-
nes. Er nú hættulegt hjá
Akranesi, en Þórður nær
knettinurn. Hann missir hann
og hann fer út af; knötturinn
er yfirleitt ákaflega mikið út
af. . . . fer í bakið á Halldóri,
og fær hann heilmikið högg
í bakið.... Norðmenn táka
háspyröu. Ðybwad nær knétt-
irium og spymir, en yfir
stöng.... Það ætlar lítið
sögulegt að gerast; um 25
mínútur eftir af seinni hálf-
leik og ekkert mark verið
skorað. Ég minnist þess ekki
að Akumesingar hafi leikið
klukkutíma hér á vellinum án
þess að skora mark.. . . Rík-
arður hleypur fram með
knöttinn, gefur hann tll Hall-
dórs, en hann missir hann og
hann fer út af. Knötturinn er
yfirleitt • ákaflega mikið út af.
ÞANNIG LÝSTI Björgvin
Schram seinni hálfleiknum
milli Akurnesinga og Norð-
manna í fyrrakvöld. Maður
sat við útvarpstækið og hlust-
aði af spenningi, enda þótt
maður væri náttúriega ný-
kominn af vellinum þar sem
maður stóð augliti til auglitis
við kappana, en lýsingunni
ekki útvarpað fyrr en seinna.
En Bæjarpósturinn lagði eitt
sinn stund á knattspymu, með
þeim árangri að honum hefur
verið fremur lítið gefið um
íþróttina síðan. Svo bra hann
vana sínum í fyrrakvöld til
að sjá hvemig áhorfendur
höguðu sér. Og það vom nátt-
úrlega mikil hróp og köll, og
einn sagði þegar honum þótti
klaufadómurinn keyra úr
hófi: Þverleikurinn hjá fúl-
bökkumnum —. meiri leikur-
inn. Fyrir framan Póstinn
stóð gamall maður feitur sem
á heima inni á Barónsstíg.
Hann þurfti mikið að teygja
sig, af því hann er svo lítill,
og skrýtið að sjá hvernig
fyrra. Með slíkar þjóðfélags-
aðstæður að baki kom 11.
þing verkalýðsfélagasambands
Sovétríkjanna saman.
Nauðsyn friðar
1 lokaályktun sem þingið sam-
þykkti segir að verkalýðsfélög
Sovétríkjanna séu trú al-
þjóðahyggju sósíalismans og
það feli stjórn verkalýðsfé-
lagasambandsins að sjá um
samvinnu þess við. Alþjóða-
samband verkalýðsfélaganna.
Ennfremur segir þar að verka
lýðsfélög Sovétríkjanna álíti
það æðstu skyldu sína að
styðja alþýðu allra landa í
baráttu hennar fyrir bættum
kjömm, friði og lýðræði. I
ræðu sem Níkólaj Svémík,
forseti sambandsins, hélt lagði
hann sérstaka áherzlu á auð-
syn góðrar vináttu milli al-
þýðu Bandaríkjanna og Sovét-
ríkjanna. — (New Times).
hálsinn á honum titraði. Rétt
í le:kslok flaug önd lágt inn
yfir völlinn og stefndi beint
á mark Akurnesinga. Það
Virtist ætla að verða mark
eftir allt saman. 'En það varð
ekkert mark. Hún fór yfir
þverslá.
k
OT V ARPSHLÚST ANDI skrif-
ar: „Fyrir fáum kvöldum
skýrði Ríkisútvarpið frá því,
að nú yrðu lesin nýútgéfini
bráðabirgðalög, náttúrlega
staðfest af forseta. Þvínæst
hóf þulurinn lestur á klausu
einni, sem var þvílíkt orða-
og hugsanaþvogl að nær eins-
dæmi -má kalla -— jafnvel frá
hendi þessara sömu stjórnar-
valda. Tilefni þessarar nýj-
ustu lagasmíðar er það, að
vinnubrögð þau sem utanrík-
isráðherra landsins var m.a.
skikkaður til að gegna með
„forsetaúrskurði" 1953, reynd-
ust lögleysa ein og markleysa.
Hin nýju lög og „úrskurður“
eiga að vera bót á f’ikina.
Og þá kom að hugsanaskýr-
leik og móðurmálssmekk
hinna æðstu stjórnarvalda.
Ég fullyrði, að enginn hlust-
andi hafi getað áttað sig á
efni klausu þessarar, er átti
að heita lög, af að heyra hana
lesna í útvarp, . . Vill nú ekki
Þjóðviljinn eða einhver hjálp-
samur hlaupa undir bagga
stjómarvaldanna og þýða
þessa klausu, sem líkist aum-
asta málfari frá dýpstu nið-
urlægingartímum þjóðarinnar,
á hversdagslegt íslenzkt mál?
— Otvarpshlustandi".
Á Þingvölliim
Framhald af 3. síðu.
stiginn um stund, en um kl. 11
birtist næsta velkominn hópur
Ámesinga. heiman úr héraði.
Vom það söngmenn úr Hreppa-
kórnum með hinum vinsæla
söngstjóra sínum, Sigurði bónda
Ágústsyni í Birtingaholti. Að
lokum var dans stiginn til kl.
2, og skemmtu menn sér hið
bezta.
Það hefur verið sagt og sjálf-
sagt ekki alltaf að ástæðulausu,
að erfitt sé að halda skemmtan-
ir í nágrenni Reykjavíkur og
víðar, þannig að þær fari sóma-
samlega fram. En annaðlivort
er þetta orðum aukið, að því er
Þingvelli snertir, eða Árnes-
ingafélagið hefur verið sérstak-
lega heppið, nema hvort
tveggja sé. Fór þessi samkoma
félagsins í Valhöll í alla staði
prýðilega fram og án allrar ó-
reglu. Er ástæða til að leggja
áherzlu á það hér, því að nóg
mun vera af hinu, sem miður
fer, og það sjaldnast látið
liggja í láginni.
Á sunnudaginn söfnuðust
þeir Ámesingar, sem staddir
voru á Þingvöllum, saman í
landi félagsins, dvöldust um
stund og nutu sólar og fegurð-
ar Þingvalla. Hér er valinn
staður fyrir Árnesinga austan
f jalls og vestan að koma sam-
an, rif ja upp gamlar minningar
og treyBta vináttuböndin.
I vor vora lagðir undir plóginn 6 milljón hektarar óræktarlands í Síberíu og sovétlýðveldinu
Kasakstan. Vélar þær sem sýndar era á mynd inni áttu að fara til Altaisvæðisins, og meðal
farangursins voru bráðabirgðavistarverar fyrir þær tugþúsundir manna sem fóra þangað
austur í vor til að erja jörðina.
leggur áherzlu á friS og bœffa sambúS þjóSa
Ellefta þingi Verkalýðssam-
bands Sovétríkjanna lauk í
Moskvu 15. júní sl. Fulltrúar
voru alls 1364 og fóru þeir
með umboð 40.400,000 með-
lima verkalýðsfélaga hvaðan-
æva að úr Sovétríkjunum.
Meðal fulltrúanna voru námu-
menn, vélfræðingar, dráttar-
vélaökumenn, skó’akennarar,
leikarar, rithöfundar osfrv.
Verkalýðsfélög í Sovétríkjun-
um eru samtök alls vinnandi
fólks, hvort sem það vinnur
líkamlega erfiðisvinnu eða
aðra vinnu. Inntökuskilyrði
eru ekki önnur en þau að
sá sem um inntöku sækir
vinni eitthvert þjóðnýtt
starf.
Á þeim fimm árum sem liðin
eru frá síðasta þingi verka-
lýðsfélaganna hefur meðlíma-
tala þeirra aukizt um þvínær
12 milljónir og er nú rúm-
lega 40 milljónir. Þau eru
stærstu og umfangsmestu fé-
lagssamtök í Sovétríkjun-
um.
Verkalýðsfélögin þurfa ekki
að berjast með hnúum og
hnefum fyrir að verkamenn
fái sómasamleg laun vegna
þess að andstæðar stéttir eru
ekki lengur til í Sovétríkjun-
um. Verkalýðsfélögin ákveða
kaupgjald í samráði við ráðu-
neyti það sem sér um áætlun-
arbúskap atvinnuveganna. —
Verkalýðsfélögin skipuleggja
viðleitni meðlima sinna til
að auka framleiðslu landsins
og bæta þar með efnahag
verkamanna og þjóðarinnar
allrar. Þetta gera verkalýðs-
félögin með því að stuðla að
notkun nýrra véla, fljótvirk-
ari vinnuaðferðum, aukinni
leikni þeirra verkamanna er
með vélum vinna, og með því
að vinna að stöðugt meiri
menningarþroska verkamanna.
Aukin framleiðsla er
verkamönnum { hag
Þar sem öllum andstæðum
stéttahagsmunum er útrýmt
í Sovétríkjunum hafa verka-
menn einungis hag af aukinni
framleiðslu. Þetta er grund-
völlur þess vinnuskipulags
sem mest tííkast í Sovétríkj-
unum: ákvæðisvinnunnar. —
Verkamenn hafa sjálfir skipu-
lagt hina svokölluðu stakhan-
of-hreyfingu sem miðar að því
að kenna verkamönnum fljót-
virkari vinnuaðferðir og gera
þeim þannig kleift áð auka
framleiðsluna. Verkalýðsfé-
lögin hafa á hendi yfirstjórn
og eftirlit þessarar hreyfing-
ar sem hefur lagt drjúgan
skerf til þeirrar blómgunar
Níkólaj Svérnik
forseti Alþýðusambands
Sovétríkjanna.
hins sósíalistíska efnahagslífs
Sovétríkjanna sem raun ber
vitni um.
Hið vinnandi fólk nýtur
wiðugs menningarlífs
Eitt höfuðhlutverk verkalýðs-
félaganna í Sovétríkjunum er
að auka menningarþroska fé-
laga sinna og gera þeim kleift
að verða aðnjótandi allra á-
vaxta hinnar nýju menningar
sósíalisraans. I þeim tilgangi
er lögboðinn átta stunda
vinnudagur og við erfiða og
hættulega vinnu, t.d. ,námu-
gröft, er hann ekki nema 4
stundir. Reglan um sömu laun
kvenna og karla fyrir sömu
vinnu gildir alls staðar.
Verldýðsfélagasambandið hef-
ur yfirráð yfir 9420 menning-
arheimilum, þ.e. tómstunda-
heimilum fyrir verkamenn,
13000 bókasöfnum og þúsund-
um he’lsuhæla, hvíldarheimiia
í
og dvalarstaða þar sem verka-'
menp njóta ókeypis vistar í
sumarleyfum sínum. Það hef-
ur og umráð yfir framkvæmd
almannatrygginga, en niður-
stöðutölur fjárhagsáætlunar
þeirra fyrir þetta ár eru
24.700 milljónir rúblna.
Réttur til gagnrýni
Verkamenn í Sovétríkjunum
hafa allt frá lokum bylting-
arinnar sýnt vakandi viðleitni
t:l að finna ráð til bóta á
hag þeirra og ríkis þeirra.
Án þess hefðu hinar miklu
efnahagslegu og menningar-
legu framkvæmdir sósíalism-
ans í Sovétríkjunum tæplega
verið framkvæmdar eins
glæsilega og raun hefur orðið
á. Rétturinn til að gagnrýna
og sjálfsgagnrýni er því
grundvallaratriði í lögum
verkalýðsfélaganna. Margir'
verkamenn á þinginu báru
fram kvartanir vegna of mik-
illar skriffinnsku í stjórn
verkalýðsfélaganna og ónógs
áhuga sumra starfsmanna
þeirra fyrir starfinu. Sýndi
það að verkamenn voru ein-
huga um að koma í veg fyrir
mistök í starfi félaganna og
gera hærri kröfur til þeirra
til samræmis við sífellt betri
árangur í efnahagslegri og
menningarlegri þróun lands-
ins.
Á fyrstu þrem árum þeirrar
fimmáraáætlunar sem nú er
verið að framkvæma, 1950-53,
óx iðnaðarframleiðsla Sovét-
ríkjanna um 45 af hundraði,
iðnaðarverkamönnum og skrif-
stofumönnum fjölgaði um 6
milljónir og kaupmáttur launa
þeirra þeirra um 30 af hundr-
aði á þessum þrem árum. I
ár er veitt til íbúðabygginga
35 af hundraði meira en í