Þjóðviljinn - 01.08.1954, Síða 5

Sunnudagur 1. ágúst 1954 — ÞJÓÐVILJINN — (5
Matvæiaframleiðendur í heiminum nota á ári hverju
í tonnatali matarlit og önnur efni, sem sannað er að
valda krabbameini.
Hættan sem buin er heilsu
þeir'ra sem leggja sér matvælin
rtiéð þessum efnum til munns,
vár urnræðuefni alþjóðafundar
krabbameinsfræðinga í Sao
Paúlo í Brasilíu í síðustu viku.
50 tonn í Bandaríkjunum.
Dr. William Smith frá New
York háskóla sagði að í Banda-
ríkjunum einum hefðu á síðasta
ári verið sett í matvæli 50 tonn
af litarefnum, sem sannað er að
valda krabbameini í dýrum.
Bandaríska matvælaeftirlitið
gaf samþykki sitt til þess að
efnin væru notuð til að lita
rnatvæli, sem fara áttu til
manneldis.
\'rísindamenn geta ekki enn
sagt um það með vissu, hvort
dýratiiraunir sanna að sömu
efni valdi krabbánléini í mönn-
um, en líkurnar á því telja þéir
miklar.
Ströng ák\ræði.
Prófessor René Truhaut frá
Paris skýrði fundinum frá til-
lögum lækna frá séx Evrópu-
löridúm. Þeir leggja, til að bann-
aðverði að nota i matvæli nókk-
urt það efni, sem vitað er að
veldur krabbámeini í dýrum.
Prófessor Truhaut kvað þörf ai-
þjóðasamþýkktar um þetta mál
og lista um óskaðleg litarefni
og efni sem auka geymsluþol
matvæla.
Hann kvað nauðsyn strangra
ákv. um upptöku efna á list-
ann. Reyna þyrfti það á þrem
kynslóðum tilraunadýra af þrem
tegundum og að minnsta kosti
éin tegundin mætti ekki vera
nagdýr. Efnið yrði að reynast
meinlaust í hundraðfalt stærri
skömmtum en koma myndu
frám í mdtvælum.
Meiiivaldur dofnar ekki.
Dr. Hermann Druckrey frá
Freiburg í Þýzkalandi benti á
að þegar um efni sem valda
krabbarneini er að ræða kemur
það ekki til greina að áhrif
þeirra dofni með tímanum.
Mánnéskja sem fær í tíkamann
hve lítið magn sem vera skal
af efni sehi veldr.r krabbameini
verður fýfir skaðiegúm áhrif-
um þéss. I liveft skíþti sem
bætist við af efninu ar.kast á-
hfifin. Þeg-af' ákvéðnti stigi er
ná® og méðgöngút írui'n'n liðinn
birfast áhflfin í krabbameini.
Kfabbaméiiisséffrífeðíngarnir
Sao Pátílo hVöttu til þéss að
Wilniá Moiitesi
Btori vera slys
ítalskur rannsókriardómari
hefur úrskurðað það sannað
að stúlkan Wilma Montesl, sem
tvær lögreglurannsóknir vildu
halda fram að dáið hafi af slys-
förum, hafi verið myrt. Lík
hennar var grafið upþ og við
líkskoðunina sáust áverkar, sem
leynt hafði verið í lögreglu-
skýrslunum, og benda til að
Wílma hafi reynt að verja líf
sitt.
Meiðyrðamál, sem reis út af
dauða Wilmu, var nærri búið
að 1*6113 rikisstjórn hægri flokk-
anna á Ítalíu úr sefesi og varð til
þess að lögreglustjórinn í Róma-
borg neyddist til að segja af sér.
Vitni hefur borið að Pierro Picci-
/
oni, sonur utanríkisráðherra
ítalíu, hafi myrt stúlkuna að
undirlagi félaga síns, Ugo Mon-
tagna," sem hefur auðgazt á eit-
urlyfjasölu og að útvega hátt-
settum stjórnmálamönnum í
kaþólska flokknum og embættis-
•mönnum i Páfagarði gleðikonur.
Þegar vopnahié hafði verið
samið í Indó Kina fhitti Ho Chi
Minh, forseti stjórnar sjálfstæð-
ishreyfiirgarinnar i Viet Nam,
útvarpsræðu til þjóðar sinnar.
Hann hét á ,.alla sariria föður-
landst’irri ón t'illits til stéttar, trú-
arbragða éða stjórmnálaskoðana,
og með hvorum aðila sem þeir
bdfa staðið hingað til“, að taka
höntíufn saman i einlægu sam-
starfi til að koma á friði og lýð-
rseði og saméift’á Víet Nam. Ho
viðhafði' ekki eitt eihastá styggð-
aryi’ði' titil Fra’kka né stjórn
skjólstæðinga þeirra í suðurj-
hluta Viet Nanr.
Sandgræösta
nr toíti
I Rajastan á landamærum Ind-
lands og Pakistan blæs fimm
kílómetra breitt belti upp á ári
hverju umhverfis ej'ðimörk, og
ef ekki verður að gert nær eyði-
mörkin Nýju Dehli, höfuðborg
Indlands, að nokkrum árum liðn-
um.
Indverska st.iórnin hefur nú á-
kveðið að reyna að hefta upp-
bíásturihn með bví að láta varpa
niður úr flugvélum mörgum
tonnum af fræi jurta, sem gróið
geta í sanöinum. Sáningin fer
frani rétt áður en monsúnrign-
irigarnár hef.iast. Tilrauninni með
sahdgræðslu úr lofti verður hald-
ið -áfram næstu ár.
mynduð yrði alþjóðanefnd til
að dreifa um allan heim vit-
neskju um krahbameinsvarnir.
Þeir telja að almenningur sé
sorglega fáfroour um niður-
stöður læknavísindanna um það,
hvað veTdur krabbameini og
hvaða merki hljóta að vekja
grun um krabbamein á byrjun-
arstigi þegar vænlegast er að
læknar geti komizt fyrir það.
Sfceyta skapi sírni
á gúmmíhansum
Bandarískir framleiðendur
hafa löngum stært sig af að
þeir uppfylli allar hugsanlegar
þarfir með vörum sínum og
kann nokkuð að vera til í því.
Að minnsta kosti er gúmmívöru-
fyrirtæki eitt búið að senda á
markaðinn karlmannshöfuð úr
svampgúmmí í fullri líkams-
stærð. Kaupendur að þessari
framleiðslu eru bandarískar eig-
inkonur, sem eru óánægðar með
menn sína. Geta þær nú gefið
tilfinningum sínum útrás með
því að láta gúmmíhausinn sæta
þeirri meðferð, sem þær telja
bónda sinn eiga skilið.
<$>-------------------
BMSftSt tll
Ráðgjafarnefnd bandaríska
| fylkisins Mississippi um lög-
I fræðileg efni liefur samið
l breytingu á stjórnarskránni,
| sem á að gera það leyfi- og
| framkvæmanlegt að leggja
niður alla opinbera skóla í
fylkinu ef reynt verður að
framfylgja dómi Hæstarétt-
ar Bandaríkjanna um að
kynþáttaaðskilnaður í 'opin-
berum skólum sé stjórnar-
skrárbrot. I tveim öðrum
fylkjum Bandaríkjanna,
South-Caro'.ina og Georgia,
liafa fylkigstjórnirnar svip-
aðan viðbúnað til að fara
í kringum hæstaréttardóm-
mn.
Um daginn þegar Truman fyrrverandi Bandaríkjaforsetí var
s\ o veikur að honum var vart hugáð líf, komu endurskírendur
í Mosk\a saman í kirkju sinni á bænasamkomu til að biðja fyrir
afturbata þessa trúbróður síns. Myndin hér að ofan af bæna-
samkomunni var birt í mörgum bandarískum blöðum. Þegar
"ÍLruman var farinn að hressast var honum sagt frá fýrirbænun-
uni í Moskva. T'arð honum þá að orði: „Nú held ég McCarthy
fari af stað“.
vegna þess að slitaaSi upgi úe viðsídpia-
samningtim Daitmerkur eg Sovéiríkjamia'
Dönsk blöð skýra svo frá, ao hrun vöfi yfir atvinnu-
lífi Færeyja vegna þess að ekkert varð af viðskiptasamn-
iiigi milli Danmerkur og Sovétfíkjahna.
í von um viðskiptasamning
var fyrir þrem mánuðum gerð-
ur samningur um sölu á fær-
eyskri saltsíld tií Sovétríkjanna
fyfir 22 milljÓriir danskra
króna.
Kviiiffiyn
og. sovézk mynd fcn™
[%u ver
o
n
Á alþjóða kvikmyndahátíðinni í Karlovy Vary í Tékkó-
slóvakíu fengu bandarísk mynd og sovézk mynd fyrstu
verðlaun.
Bandaríska myndin heitir
„Salt jarðar“ og lýsir verk-
fallsbaráttu námumanna. 1
íienni eru fáir þjálfaðir leilrar-
ar, íbúar bandarisþs námubæj-
ar, þar sem liörð vinnudeila
hafði verio háð, leika þar sjálfa
s’.g. -Kvi kriiyndatökufól'kið er í
liópi þesn sem rekið hefur ver-
ið frá störfum í Hollywood
vegna rótt.æln’a stjórnmála-
skoðana. Hótanir og ofbeldi yf-
irvalda megnaði ekki að koma
í veg fyrir að mvndin væri tek-
in.
Sovézka myndiri er gaman-
mynd og heitir „Góðir vinir''.
önnur verðiaun fengu þýzk
mynd um ævi komœúnistafór-
ingjans Ernst ThSÍmann, sem
nazistar myrtu. og ja auska
myndin „Börnin frá Kiroshima"
Þar er lýst afleiðingujn bandá-
rísku kjtóiorkuárásárinnar á
-þessa japörisku borg.
Auk þessara verðláuna fengu
margir’jeíkarar; kvikriiyndatöku
stjórar og ktrikmyndahöfandar
vefðlaun, til dæriiis hihn frægí
Alberto Cavalcariti fvrif stjórn
síha átöku brasiiisku; kvikmynd
a rinna r „ £ jávafca ndur‘l.
' . un
Búið að leggja í kostnað.
Færeyingar treystu því al-
gerlega að af heildarsamningum
yrði. Héfur verið unnið að und-
irbúníngi þess að uppfylla síld-
arsölusamninginn og lagt í mik-
inn kostnað þess vegna.
Ef ekkert verður nú af söl-
unni getur það orðið til þess að
gjaldþrotaaida skelli yfir Fær-
eyjar.
Bandarískí banri hlíidraði
samning.
Samningar Dana og Sovét-
ríkjanna ströndúðu á því ,áð
dariska rílfisstjórnin neitaði að
leyfa dönslrum skipásmiðastððv-
um að bvggja tvö o'íuflutninga-
skip fyrir Sovétríkin. Áður
höfðú Danir byggt tvö siík sk'.p
fyrir sovétstjórnina og fengsð
skammir frá Bandaríkjastjórn.
Segist- danska stjórnin þá hafa
gefið Bandaríkjamönnum hátíð-
iegt loforð um að Danir skyldu
aldrei framar brjóta svo frek-
lega af sér.
Rikisstjórn Belgíu hefur :
kveðið að minnka héraflá ríki:
ins úr þrem vígbúmrm herdeih
um 5 * vær.
Mcefcsrlitir valda krabbameisii
Víslndamenn vil}a alþ'fóSasamþykkf um
bann vi3 nofkun þeirra
töeöiö fMprir Trummi íMo&hra