Þjóðviljinn - 11.09.1954, Qupperneq 4

4) — ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 11. september 1954

GVÐMUNDUft mmmmm:
f j:'1 p! ®
w&' im p/r @ á*f
C.v E;‘SL.L'% ||#'i S:ia s;
■ :'L L' -'l'.- ' ' ■
,ÞaB er eíi^n burrnður sem
felatí ••kaon. að'&rja-sér hugsaði '
ég þcgar 'Guðml* S. lýsti yíir
með mikluwt ! ‘sármfæringár-
i kraííi að hann hlyti að tapa,
við hvern af Austurríkismönn-
unum sem hann ætti að tefla
við í dag. Þetta eru reyndar
fræair rnenn, ekki vantar bað;
t
Lckvenc hefur aratugum sam-
an verið einhver kunnasti
meistari Vínarborgar og var
fulltrúi Austurríkismanna á
svíeðiskeppninni í Múnchen í
súmar, og svö er hann ekki
settur ofar en á þriðja borð:
Fyrsta borðs maðurinn Bcui
er stórhættulegur skákmaður,
þaulreyndur frá þungum skák-
mótum — Prameshuber þekkj-
urn við ekki, en það talar sínú
máli að hann er settur upp
fyrir Kovacs, ungverska skák-
meistarann, sem hefur meðal
annars tvívegis unnið Szabo,
en lifir nú landflótta í Vín og
ætlar til Ameríku. Hann sezt
samt stundum hjá fyrrverandi
löndum sínum, spjallar við þá
og gerir að gamni sínu, og
virðist samkomulagið vera hið
bezta. En snúum okkur að skák
unum sjálfum.
Hafi íslenzku skákmennirnir
borið virðingu fyrir þeim.aust-
ur.rísku, þá var sú virðing aug-
sýnilega gagnkvsem á fyrsta
borðinu að minnsta kosti. Beni
átti hvítt gegn Friðrik dg var
fljótur að grípa það tækifæri
sem bauðst til að fá ósamlita
biskupa, og eftir þau kaup var
öll taphætta svo gersamlega
úr sögunni að þeir sömdu jafn-
tefli fljótlega. Það er gaman
að sjá hve margir áf meistur-
unum þekkja Friðrik, fylgjast
með honum og ®láta sér annt
um hann.
Ekki virtist jafnteflið síður
óumflýjanlegt á öðru borði en
því fyrsta. Þar átti Guðm. S.
við Prameshuber og bauð upp
á heimabakað afbrigði gegn
Kóngs-indverja Prameshubers.
Aðalmennirnir skiptust upp
hver af öðrum eftir að lín-
urnar á miðborðinu opnuðust,
hvítur og svartur áttu sín
þrjú peðin hvoru megin,
biskupa og hróka. Ég hefði
nærri því þorað að síma jafn-
teflið heim, en þá lék Prames-
huber peðsleik, er var dálítíð
vanhugsaður. Leikurin var
ekki stór en afleiðingarnar
voru þeim mun alvarlegri.
Guðm. náði taki sem hann
sleppti ekki það sem eftir var.
Hann gat slitið peðin í sundur,
svo var eitt beirra dauða-
dæmt og lokin aðeins einföld
tækni.
Guðm. Ágústsson lék svörtu
gegn Lokvenc. Ég hef áður.lýst
þessum kynduga litlá tafl-
meistara, sem er svo nærsýnn
að manni finnst hver skák
hans vera blindskák. Guðm.
.valdi Caro-Cann-vörn en fór
fljótlega út af þeirri leið er ég
þekkti bezta og. fékk öllu Jak-
ara tafl að mér virtist. Reynd-
ar segir Ingi, sem allar teoríur
þekkir, mér að skákmenn í
Sovétrakjunum hafi teflt svona
nýverið og gefizt vel. En
bijð'átvijjð. .G'arrili .máðiirinn'
sótti áka'ft á,' en G'uðni. vstóð' áf
sér hverja hryðju og vaíasam-
asti leikur hans í skákinni var
sá að bjóða Lokvenc jafntefli
þegar hún átti að fara í bið.
Við nánari athugun kom í
ljós að hana mátti rekja til
vinnings. En Guðm. ýar orð-
inn þreytur og sleginn blindu,
svo að honum virtist skákin
vera jafntefli.
Ingi tefldi sína fyrstu skák
á mótinu við Kovacs. Sá
kóngsindverji var tefldur eft-
ir öllurn kúnstarinnar reglum,
staðan varð ílókin méð færum
á báða bóga, þó átti Ingi
rýmra tafl. Báðir komust í
tímaþröng og'tJngverjinn braut
ailar brýr að baki sér í kóngs-
sókn sem mistókst, hann tap-
aði drottningunni og gafst upp.
I-Iann sagði okkur síðar, að
þegar fararstjóri þeirra sá, að
faríð var að halla á Lokvenc
og Prameshuber átti tapaða
skák, hafi hann fyrirskipað sér
að gera skákina eins flókna og
unnt væri til þess að reyna að
snúa á drenginn. En það mis-
tókst. •
Þannigj tböfoum við unnið
Austurríki með 3 gegn 1, og
munaði reyndar minnstu að
sigúrinn yrði enn meiri, syo
að skaþið vár gðtt í íslenzku
■herbúðunUm ’þetta kvöld.
Þetta var betri árangur en við
höfðúm gert okkur.nokkra von
um.
PnQffl s
Við áttum frí daginn eftir
eins og allar þjóðirnar er voru
í sex þjóða riðlum, svo að við
gátum farið og skoðað borgina
meðan hinir rið'larnir strituðu
við taflið. En á þriðjudag tefld-
um við gegn Finnlandi. Það
er einkennilegt hve gengi einn-
ar skáksveitar getur hækkað
við þáð að hún er orðinn and-
stæðihgur mánns. Áður höfð-
um við afgreitt Finnana með
þeirri einföldu athugun að
finnska sveitin hlyti að vera
tii muna veikari en sú sem
tefldi í I-Ielsinki, því að nú
vantaði þrjá efstu mennina. En
nú rifjaðist óðum upp fyrir
mönnum hve jafnsterkir beztu
Finnarnir eru, seigir og hættu-
legir. Dirfska stafar af skorti
á ímyndunarafli minnir mig að
Þórbergur segi einhvérsstað-
ar, en ímyndunarafl má einn
skákmann sízt af öllu skorta.
I>að nægir að dirfskan kopii í
ljós þegar út í ’ bardagann er
komið.
Það er bezt að raða skákun-
um eftir lengd.
Ingi tefldi á fjórða borði við
Rantanen, hafði svart og valdi
sér kóngsindverja. Rantanen
lék byrjunina ekki alveg ná-
kvæmt, svo að Ingi komst inn
í þægilegt jafbrigði, tefldi á-
gætlega og fékk til muna betra
tafl. Svo var komið að hann
hlaut að vinna peð á c4 með
sást Rantaneh' y.fif pð.Ea ógn
nn, : haiín tápaðr mqnni óg
gafst upp litlu seinna.
Guðm. Pálmason tefldi við
Fred á þriðja borði. Þar kom
einnig fram kóngsindversk
vörn, og varð skákin snemma
þung og flókin. Guðm. átti
öllu rýmra eins og hvítur á að
jafnaði í þessari byrjun og
tefldi til vinnings, því að hann
vék út af þegar hinn bauð upp
á þrátefli, en skákin er jafn-
tefli ef sama staða kemur
þrisvar sinnum upp þannig að
sami aðili eigi leik. Peðafram-
rás Guðmundar á kóngsvæng
Var hafin þegar skákstjórinn
stöð'vaði taflið. Finnar höfðu
látið annan mann tefla en þeir
höfðu tilkynnt, en keppepdur
á að tilkynna að minnsta kosíi
klukkustund áður en leikur
hefst. Widmar yfirdómari kom
á vettvang og féll úrskurour
hans á þá leið að Finnar hefðu
tapað skákinni. Okkur þótti
þetta leiðinlegt, en við því
var ekkert að gera, reglunum
verður að hlýða. Það var að
vísu husgun að Guðmundur
stóð öllu betur að vígi.
Guðm. S. tefldi sína frönsku
vörn gegn Vestennen, sem lék
fld2, einangraði drottningarpeð
Guðmundar og sótti á það.
Mér virtust báðir tefla þessa
skák ágætlega, Guðm. átti í
vök að verjast en hann gerði
það eins vel og unnt var. Er
hún fór í bið átti Vesterinen
peði meira. Hann átti tvö peð
kóngsmegin en eitt drottning-
armegin og einn riddara.
Guðm. átti tvö peð kóngsmeg-
Framhald á 11. síðu.
Það voru ekki, lítil tíðindi,
sem Morgunblaðið flutti á dög-
uhufn, að könaV Christian de
Castires hershöfðingja, þess
er stjórnaði vörn Frakka í
'ýii;k,ifiö'';;’Ðíönþféí')#lilíf5!lií''Ifiáð-i
Kína í vor, væri sýnú hrædd-
ari ’ um líf manns síns eftir
að hann konv í hóp landa
sinna en meðan hann var
fangi í óvinahöndum. Sagði
Kristján alias Christian
hershöfðingi
frúin fréttaritara brezka í-
haldsblaðsins Daily Mail í
París, að maður sinn „ætti ó-
vini bæði í Indó Kína og
Frakklandi, sem einskis myndu
svífast til að koma í veg fyr-
ir að hershöfðinginn gæti leyst
frá skjóðunni um hernaðará-
standið í franska Indó Kína“.
(Mbl. 7. sept.þ
Þó tók fyrst í hnúkana í
fyrradag, þá gat Morgunblað-
ið skýrt frá' því að de Castries
hefði sagt blaðamönnum eystra
„að hann sé þess fullviss, að
uppreisnin í Viet Nam hafi ver-
ið þjóðernisleg sjálfstæðis-
hreyfing og á engan hátt eins
háð kommúnistum í Kína eins
og (svo, Mfel,),. Frafeklanðs-
!áta’ Hi,m
eiginlegi stjórnandi Norður-
é'i': Ho Tcííi KÍinh en
ekki' Mao,' sagði hersliöfðíhg-
ir.n. Hann bætti við, að hann
væri fullviss um að stjórn
kommúnista í Kína hvörki
hefðá nó mundi fá ncklsra
íhlutun um málefni Viet Minh.
Svo virðist sem fnnska ný-
lendustjóriiin hafi ekki áhuga
á að láta umheiminn viía þessi
umntæli de Castries, því rit-
skoðuhin strikaði út nærri
belminginn af fréttaskeyti því,
er blaðamaður frá UP sendi
um þessi ummæli hershöfð-
ingjans".
Þetta stóð skýrum stöfum í
Morgunblaðinu í fyrradag.
Þess hefur orðið vart að les-
endur Morgunblaðsins, sem
trúa fregnum blaðsins af fjar-
lægum löndum, vita *ekki. sitt
rjúkandi ráð eftir þessi síðustu
tíðindi af hinum franska hers-
höfðingja. Ekki er nóg með að
maðurinn heitir ekki lengur
' ( ,
Kristján upp á íslenzku . í
Morgunblaðinu heldur C’nrist-
ian, og væri þó sú stafsetning-
arbreyting ein út af fyrir sig
merkilegt rannsóknarefni. _ .
Það sem komið hefur trygg-
um Morgunblaðsmönnum ger-
samlega út úr jafnvægi er að
heimsmynd þeirra er hrunin.
Árum saman hefur Morgun-
blaðið þrumað yfir þeim um
djöfullegt afl, heimsvaldastefnu
kommúnista, sem léki lausum
hala í heiminum og undirokaði
hverja þjóðina af annarri.
Hrekklaust fólk hér úti á ís-
landi, . sem ekki heíur aðrar
spurnir af umheiminum . en
fréttir Morgunblaðsins og Ríkis
Framhald, á 8. síðu.
Næturhraín verður fyrir næturreynslu — Öskilj-
anlegur verðmunur — Ekkert í heimi eins óstöð-
ugt og verð á akstri
NÆTURHRAFN skrifar: —
„Tvö kvöld núna í vikunni
hef ég verið seint. á ferli eða
eftir það að strætisvagnarnir
hætta störfum, í bæði skiptin
á sama stað. Eg er ekki mik-
ill göngumaður enda slæmur
í fæti, en þar sem ekki var
sími í húsinu sem ég var
svo síðbúinn úr fór ég út á
götuna í von um að rekast á
leigubíl og varð mér að von
minni í bæði skiptin. Og til-
viljun réð því að bílarnir birt-
ust mér bæði kvöldin á svip-
uSum stað, eða. á mörkum
Garðastrætis og Túngötu. Hið
fyrra kvöld var ég á ferli
klukkan rösklega eitt eftir
miðnætti, hið síðara var
klukkan tæplega eitt. Að öilu
þessu vituðu skyldi maður
ætla að verðið á beimkeyrsl-
unni hefði verið hið sáma
bæði kvoldin, því 1 að ekki
flutti ég búferlum í millilið-
inni. 'En það var nú eitthvað
annað en svo væri. Hið fyrra
kvöldið kostaði bílferðin tólf
krónur, úr Garöastrætí og
heim á Miklubraut rétt yfir
klukkan eitt að nóttu. Hið
síðara kvöld kostaði bíiferð-
in nítján krónur úr Garða-
stræti og á Miklubraut rétt
fyrir klukkan eitt að nóttu.
Ekki leið nema einn dagur á
milli og til frekara öryggis
gáði ég í öllum blöðum að
verðbreytingum á akstri með
leigubílum, en ekkert opinbert
virtist hafa gerzt í þessum
efnum þennan dag. Nú er
méb spurn af hverju þetta
getur stafað. Báðir voru bíl-
arnir frá Hreyfli svo að ekki
er um að ræða breytilegt
verðlag stöðvanna. Mér er
ráðgáta af hverju þetta get-
ur stafað. Annað hvort verð-
ið hlýtur að vera rangt eða
bæði. — Getur ekki Bæjar-
pósturinn upplýst mig um
þetta? Vinsamlegast. —
Næturbrafn."
NEI, Næturhrafn minn. Það
þarf vitrari persónu en Bæj-
arpóst til að grynna í ieigu-
bílaverðiaginu. S.l. vetur
fór Bæjarpósturinn bæjarleið
í leigubíl á hverjum einasta
laugardegi milli klukkan 8 og
8.30 að kvöldi, alltaf sömu
leið og það kom aldrei fyrir
að verðið væiú hið sa.ma í tvö
sjripti. Þessi síendurtekna bíl-
ferð var úr Norðurmýrinni og
upp á Háteigsveg, engin óra-
leií, en hún kostaði allt frá
átta krónum og upp í fimm-
tán krónur og all.t þar á.milli,
níu sjötíu og fimm, ellefu og
fimmtíu, tíu krónur, tólf
tuttugu og fimm o. s, frv.
Startgjaldið er ávalt hið
sama, sex krónur, vegalengd-
in hin sama. Hið eina sem
alltaf breyttist var verðið.
Og síðan hefur Bæjarpóstur-
inn aldrei orðið hissa á neinu
sem viðkemur leigubílum, þótt
leigubílstjórar hafi sjálfsagt
stundum orðið bissa á Bæjar-
póstinum, en það er önnur
saga, sem ég á sjálfsagt e.ft-
ir að segja ykkur seinna í
vöntun á betra Bæjarpósts-
efni.