Þjóðviljinn - 20.03.1955, Blaðsíða 9

# ÍÞRÓTTIR
RITSTJÓRI. FRÍMANN HELGASON
Emil Tómasson:
Sunnudagur. 20. marz 1950 — ÞJÓÐVILJINN — (9
Er sjálf þjóðaríþróttin að verða lýtalaus
eða er verið að búa til nýja glímuíþrótt
sem fær svo glæsilega dóma?
Fyrir stuttu las ég í Morg-
unblaðinu ritdóm um Skjaldar-
glímuna, sem fram fór þann
1. febrúar sl. Þar stóðu m.a.
þessi lofsamlegu ummæli: „Góð-
ar glímur! Glímumót þetta fór
vel fram og svipur glímunnar
í heild með betra móti. Nokkr-
ar glímur sáust afburða snjall-
ar sem komu áhorfendunum
í gott skap, aðrar voru miður
en skyldi, en flestar að mestu
Iýtalausar“. — Svona var nú
þetta.
Ég tel glimumálið í heild
þess vert að það sé athugað
lítið eitt, enda á nú íslands-
glíman bráðlega athyglisverð
og merkileg timamót í sögu
sinni og sennilega verður þá
skyggnzt um öxl og litið eitt-
hvað aftur í tímann. — Það
sem ég skrifa hér um glím-
una geng ég út frá gömlu glím-
unni eins og ég þekkti hana
í mínu ungdæmi eða nálægt síð-
ustu aldamótum — aðra glímu
þekkti ég ekki.
Skáld eða háðfugl ?
Mér dettur í hug að grein-
arhöfundur sé svo ungur að
hann hafi aldrei séð hina gömlu
glímu og byggi því ekki dóm
sinn á henni he'tdur á því að
honum sé eitthvað kunnugt um
að hér sé að koma fram ný
glíma sem sé sennilega eins-
konar afkvæmi gömlu glím-
unnar og grísk-rómversku
glímunnar. Og greinarhöfundi
hlýtur að vera eitthvað ljóst
hvert stefnir með þennan fal-
lega heildarsvip sem hann dá-
ist að og yfir glímuathöfn-
inni hvíldi; og svo því að glím-
an er svo fullkomin frá hans
sjónarmiði, að vart verður út
á hana sett. Hér er mikið sagt
og meira en ég fæ skilið og
fróðlegt væri að frétta meira
frá þessum höfundi. En sé nú
þetta svona sem ég get mér til,
að hér sé um að ræða tvær
ólíkar glímur, þá má vel vera
að þessi nýja glíma sé að
nálgast hátind fegurðar og full-
komnunar, um það dæmi ég
ekki því ég hef ekkert vit á
því að hverju þar er stefnt
og þarf því greinarhöfundur
hvorki að vera háðfugl eða
skáld á öfugmælavísur, sem
mér þó í fyrstu flaug í hug
er ég las hans sterku lýsingar-
orð og alla lofsemi um Skjaldar-
glímuna. Ég skal taka það fram
að ég las einnig frásögn um
þessa Skjaldarglímu í Þjóð-
viljanum, þar sem lofinu er
meir stillt í hóf og get ég
verið höfundi þar samdóma í
sumu.
Mér hafði satt að segja ekki
til hugar komið að taka til
máls viðkomandi glímu þessari
fyrr en ég sá lofið í Mbl. En
þar sem ég var áhorfandi glím-
unnar og las svo hinar stór-
fenglegu fréttir frá glímunni
fékk ég löngun til að gefa orð
í belg og helzt að segja þá frá
glímunni svo hlutdrægnislaust
sem mér er auðið, ef málið
mætti með því skýrast.
Bjarni og Rúnar
Það var tvennt í þetta sinn,
sem kom mér til að sækja
þessa Skjaldarglímu. Allar aug-
lýsingar lofuðu Rúnari Guð-
mundssyni þangað sem þátt-
takanda, en það brást. Maður
reiknaði dæmið þá þannig að
aðalátökin yrðu milli hans og
Ármanns Lárussonar og mjög
vafasamt hvernig leiknum lykt-
aði. — Rúnar sá ég síðast
glíma á íslandsglímunni 1948.
Frá þeim tíma og þar til þessi
umrædda Skjaldarglíma fór
fram hafði ég enga glímu séð.
Þá var Rúnar byrjandi hér á
opinberum kappglímum en í
hraðri uppsiglingu sem efnileg-
ur glímumaður eins og á dag-
inn kom, þar sem hann varð
glímukóngur 1950, 51 og 53.
Ármann Lárusson hefur unnið
beltið 1952 og 54 og er því
glímukóngur nú. Einnig vann
hann skjöldinn til eignar á
þessari glímu. — Ef glímt
hefði verið árlega síðan beltis-
glímurnar hófust (1906) þá
mundi fara fram á þessu ári
50. beltisglíman. Til þeirrar
merkilegu tímamótaglímu verð-
ur væntanlega vandað. Nú er
ekki lengi farið milli lands-
hluta. Nú þurfa menn ekki
að „tölta dægur tvenn og
þrenn“ til að komast í næstu
sýslu eins og var þegar lands-
glímurnar voru að byrja göngu
sína.
Hitt var það sem rak mig
á Skjaldarglímu þessa, að þeg-
ar ég sé auglýst að þangað
kæmi Bjami sonur Sigurðar
Greipssonar skólastjóra í
Haukadal, greip mig sterk löng-
un til að sjá glímuhæfni hans
og leikni af því að hann var
sonur þessa þjóðkunna glímu-
og íþróttakennara, sem búinn
var að vinna Grettisbeltið 5
sinnum í röð; var glímukóng-
ur 1922-1926. Og margir mætir
glimumenn frá skóla hans kom-
ið. Því vonaði ég að hér mundi
ég eitthvað sjá sem ætti við
lifið í honum Láka. Samt fór
þar svo að ég sá lítið annað
en það sem ég oft áður hafði
séð hér á kappglímum. Þegar
ég horfði á þennan óharnaða,
fallega ungling í glímunni við
okkar færustu glímumenn, lék
alltaf á vörum mér gömul vísa,
sem út kom í einu okkar vin-
sælasta blaði fyrir meira en 20
árum. Ég vona að Bjarni mis-
virði það engan veginn þó ég
setji vísuna hér með þessu
glímurabbi. Tildrög að þeim
vísum (þær voru fleiri en ein)
voru þau að góður og gegn en
ungur alþingismaður sofnaði í
sæti sínu í neðri deild (ef ég
man rétt) og hraut fram á
borðið. Þá var kveðið: „Hún-
vetningum þyrfti á það að
benda, að þeirra ábyrgð stór
og mikil er — óharnaðan ung-
linginn að senda, til okkar
stærstu vökumanna hér“.
Þegar glímunni var lokið
og búið að úthluta verðlaunun-
um, heilsaði ég góðum kunn-
ingja, sem mjög var við glímu
þessa riðinn. En það merkilega
skeður, sem kom mér alveg
að óvörum, að hann spyr mig
um leið hvað ég segi um glímu
Bjarna. Svaraði ég í hrein-
skilni án nokkurrar umhugs-
unar, að það væri svo erfitt
að dæma um glímuhæfileika og
leikni einstaklinga sem kæmu
svona eins og farfuglar aðvíf-
andi öllu ókunnugir inn í þetta
glímuform, sem glíman væri nú
í. „Þetta er alveg laukrétt hjá
þér“, svaraði kunningi minn.
Bætir síðan við: „Fyrir stuttu
sá ég Bjarna glíma austur í
Árnessýslu og var hrifinn af,
en hér þekkti ég hann ekki fyr-
ir sama mann.“
Þessi ummæli hins gamla
góða glímumanns eru afar at-
hyglisverð og mun ég síðar
víkja máli mínu inn á þetta
svið. — (Framhald).
Gunnar M. Magnúss:
Börnm frá Víðigerði
að vera með fólkinu og'Vinna með því. Það þurfti
ekki að fara í skóla og læra af bókum.
Þetta var nú meira æfintýralandið.
Fólkið í Víðigerði talaði sífellt meira og meira
um þetta fyrirheitna land og spurðist fyrir um
það.
Það fréttist, að bréf hefði komið frá ýmsum
íslendingum, sem þangað voru komnir. Og þeir
höfðu hrósað öllu þar í Vesturheimi.
Myndir af fólkinu sýndu líka, að stúlkurnar
og konurnar voru hættar við íslenzka búninginn.
Þær voru komnar með uppse'tt eða uppskrúfað
hár, með hnút í hnakkanum eða hvirflinum eða
vöngunum.
Svo voru þser í kjólum með belti eða beltis-
lausum, með blúndur um hálsinn, kannske háls-
men og perlufesti eða armband eða eymalokk.
Sumar konurnar og stúlkurnar voru kannske
með stráhatta, barðastóra og létta, hvíta eða
svarta með borða og slaufu á borðanum.
Og karlmennirnir stóðu teinréttir á myndun-
uro, gins og þeir hefðu aldrei beygt bakið til
neins. Þeir voru háleitir, eins og prófessorar og
yfirskeggið var snoturlega klippt', svo að munn-
urinn sást vel.
Eftir miklar bollaleggingar, mas og umtal um
þetta fram og aftur, var svo loks ákveðið a£
báðum bændunum, báðum húsfreyjunum og öllu
fullorðna fólkinu í Víðigerði, að bezt væri að
kveðja þetta kalda og hrjóstruga ísland, en fara
þangað, sem náttúran byði fram öll gæði sín og
dásemdir í ríkulegum mæli.
Austur-
bæjðrbíó
S.K.T
Ausiur-
bæjazbíó
Körfuknatt-
leiksmötið
Meistaramót íslands í körfu-
knattleik hófst að Hálogalandi
í fyrrakvöld. f 2. fl. karla gerði
Ármann A og ÍR jafntefli 18:18,
en í meistaraflokki karla sigr-
aði Gosi ÍFK 34:32 og ÍR fþrótta-
félag stúdenta 51:26. Mótið held-
ur áfram í kvöld og keppa þá í
2. fl. ÍR og Gosi og Ármann A
og Ármann B en í meistaraflokki
ÍFK og ÍR..
Handknattleiks-
mötið
Á handknattleiksmeistaramót-
inu s. 1. miðvikudag urðu úrslit
þessi: 3. fl. B: Valur—Fram 4:1;
2. fl. kvenna: Ármann A—FH
13:4; meistaraflokkur kvenna:
Fram—Þróttur 8:3, KR—Valur
7:3; 2. fl. A: Haukar—Þróttur
13:12, Valur—Ármann 15:9.
í kvöld keppa í 3. fl. B ÍR og
KR, 2. fl. kvenna Ármann A—
Ármann B og Fram—KR, meist-
arafl. kv. Þróttur—FH og Ár-
mann—Valur, 2. fl. A Ármann—
Þróttur og Haukar—Valur.
Ákveðið er að England og
Sovétríkin þreyti landsleik í
knattspyrnu 5. júní næsta ár.
Knattspyrnulandsleik Dana og
Hollendinga s. 1. sunnudag, lauk
með jafntefli l—1.
Danslagakeppnin 1955
Atkvœöagreiðslan um úrslitálögin
+
a
Miðnætur-hl j ómleikum
í Austurbæjarbíói þriðjudaginn 22. marz kl. 11.30
fyrir þá mörgu, sem ekki hafa komizt að í G.T.-húsinu
9 manna hijómsveit Cazls Billich
og söngvararnir
Adda Özsiólfsdéttiz, Aifreð Clausen, Ingibjözg
Þozbezgs, Siguzðuz Ólafsson
Hjálmaz Gísl&son
skemmtir með gamanvísum og eftirhermum.
Kynnir verður Karl Guðmundsson leikari
Leikin verða 16 ný lög, einsöngvar og tvísöngvar,
eftir íslenzka höfunda, þau sem í úrslit komust á dans-
leikjunum í G.T.-húsinu.
Spennandi keppni, sem alliz landsmenn
fylgjast með af áhuga
Aðgöngumiðasala á mánudag í Hljóðfæraverzlun
Sigríðar Helgadóttur og í Austurbæjarbíói.