Þjóðviljinn - 10.01.1956, Síða 6

6) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 10. janúar 1956
þióeviuiNH
Útgefandi:
Sameiningarflokkur alþýðu
— Sósíalistaflokkui-inn —
Ingi Mt. Jóhannsson:
og 6. umferðin í Hastings
Afleiðisig en ekki
orsök
liialdið er ekki af baki dottið
með þær falskenningar sínar að
vöxtur dýrtíðarinnar sé sök
verkamanna. Er nú svo langt
gengið í leiðara Morgunblaðsins
s.l sunnudag að beinlínis er
fullyrt að stöðvun bátaflotans
og yfirvofandi stöðvun togar-
anna sé bein afleiðing þess að
verkafólk fékk nokkra kaup-
bækkun á s.l. vori.
Þegar slíkum blekkingum er
Ixaldið að almenningi í aðal-
blaði ríkisstjórnarinnar liggur
beint við að beina þeirri spurn-
ingu til ritstjóra Morgunblaðs-
ins hvað hafi valdið stöðvun
bátaflotans fyrir rösku ári síð-
an. Almenningur minnist þess
áreiðanlega að bátastöðvunin
nú er engin nýjung, heldur end-
urtekur sig sama sagan og á
undanförnum áramótum. Fram-
'eiöslustöðvun er orðin eitt af
ínegineinkennum þess stjórnar-
fars og þeirrar þróunar í efna-
Iiagsmálum sem er bein afleið-
ing af stefnu ríkisstjórnarinnar.
Það er vonlaust fyrir Morg-
unblaðið og íhaldið að ætla sér
þá dul að koma sökinni af verð-
bólgu og öngþveiti stjórnar-
stefnunnar yfir á herðar verka-
fóiks og stjórnarandstöðunnar.
Það er ríkisstjórnin sjálf sem
ábyrgð ber á þeirri þróun i
ve2'ðlagsmálum og efnahags-
málum sem neytt hefur verka-
lýðssamtökin til að beita verk-
•fallsvopninu til þess að knýja
fram nauðsynlega leiðréttingu
á kami og kjörum. Það var
ríkisstjórn undir forustu íhalds-
ins sem hafði forgöngu um
gengislækkunina sælu sem átti
að vera allra meina bót en
hefur reynzt framleiðslunni og
landsmönnum öllum fjötur um
fót. Og það var ríkisstjórn
sömu þjóðfélagsafla sem af-
nam allt verðlagseftirlit og gaf
m.a. húsaleigu frjálsa, þannig
að vei’ðlagið rauk upp úr öllu
valdi. Kaunhækkun verkafólks
var sannarlega afleiðing en
ekki orsök verðbóiguþróunar-
innar. Orsakanna er að leita
h.já sk.jólstæðingum Morgun-
bbðsins Það er „Sjálfstæðis-
flokkur“ braskaranna og soá-
kaumnannanua sem skinulagt
hefnr verðbólguna í landinu til
stórkostlegs t ións f.vrir alla al-
þýðu og þióðina í heild, að fá-
mennri gróðaklíku undanskil-
inni.
Það er svo auðvitað í fullu
samræmi við afstöðu Morgun-
blaðsins frá upphafi að ætlast
til þess að verkafólk sitji auð-
um höndum og leiti ekki rétt-
ar síns þegar á því er níðzt
me'ð síendurteknum árásum á
lífskjörin. En slíkar óskir í-
haldsblaðsins verða að engu
hafðar hér eftir sem hingað til.
Meðan stefnan í verðlagsmál-
ym er mótuð af íhaldinu með
hagsmuni gróðamanna og
braskara einna að leiðarljósi er
verkalýðshreyfingunni nauðug-
1. janúar fengu keppendur frí
og gátu því hvílt sig eftir fjór-
ar erfiðar skákir, en veslings
Darga, sem alltaf á biðskákir
varð að tefla við Golombek og
tókst Darga að vinna eftir
nokkurt þóf. Óneitanlega nokk-
ur sárabót fyrir hvíldartapið.
í dag lék Friðrik svo d4 gegn
Korstnoj sem svaraði með Í5.
Skákin var róleg framan af,
því báðir skipulögðu lið sitt til
sóknar. En skyndilega hófst
mannskæð orusta á miðborð-
inu, sem virtist vera Rússanum
til nokkurs ágóða. Friðrik hafði
eytt allmiklum tíma á byrjun-
ina, og hugðist Korstnoj not-
færa sér það, en þegar öldurn-
ar lægði á miðborðinu var
staða Friðriks ívið betri, en
samt ekki nægilega góð til þess
að takast mætti að vinna skák-
ina, og sömdu keppendur jafn-
tefli. Það er ekki á hverju
skákmóti sem mönnum tekst að
ná 75% gegn Rússunum, en
þetta hefur Friðrik gert á þessu
móti og er það vafalaust merki
þess að hann sé í þann veginn
að komast í tölu stórmeistara.
Ivkoff, sem tapaði fyrir
Korstnoj, tókst nú að sigra
Tajmanoff í stuttri skák þar
sem Tajmanoff féll í gildru í
byrjuninni. Tajmanoff, sem
hafði svart, lék sikileyjarvörn
og fékk færi á að ná öðrum
biskup hvíts og veita honum
tvípeð á e-línunni. En þetta
hefði Tajmanoff átt að yfir-
vega betur, því ólíklegt má það
virðast, að Júgóslavinn gæfi
færi á þessu nema eitthvað
byggi undir því. Tajmanoff
tókst ekki að koma mönnum
sínum á framfæri fyrr en hann
fór í drottningakaup. En peð
varð hann að láta fylgja með
svo hvítum þættu kaupin jöfn.
Eftir þetta lágu allar leiðir
til Rómar fyrir Ivkoff, sem
gerði út um skákina með lag-
legri hróksfórn.
Hjá Englendingunum Golom-
bek og Penrose komst ekkert
að nema þa'ð sem enskt var,
þvi Penrose svaraði c4 með e5,
og nefnist það enski leikurinn.
Golombek fékk góða stöðu út
úr Byrjuninni, en þegar hann
átti að vinna rúm fyrir menn
sína með því að hefja peða-
framrás á drottningarvæng,
gerði hann nokkra tilgangs-
lausa leiki, sem gáfu Penrose
frumkvæðið og tókst honum að
vinna áður en 4 tímar voru
liðnir og losnaði hann því við
biðskák í þetta sinn.
Corral hefur nú áótt í sig
veðrið og unnið tvær skákir
í röð. í þessari umferð átti
hann að etja við Fuller, sem er
sterkur í flóknum stöðum en
ur einn kostur að verja rétt og
lífskjör vinnustéttanna með
afli samtakanna. Það er fyrst
þegar verkafólk, bændur og
millistétt landsins bera gæfu til
að taka liöndum saman og
svipta auðstétt og braskara yf-
irráðunum yfir ríkisvaldinu sem
fært er að taka upp aðrar
starfsaðferðir með giftusam-
legum árangri fyrir alla al-
þýðu.
skortir raunhæft stöðumat.
Fuller hafði hvítt og lék e4
eins og hann er vanur, en
Spánverjinn svaraði eins og'
eðlilegt er með c5. Fuller fór
út í vafasaman peðsvinning í
miðtaflinu, sem hafði þær af-
leiðingar í för með sér að
peðastaða hans sprakk í loft
upp og tvístruðust peðin í allar
áttir, ef svo mætti að orði
komast, og var það sannarlega
raunaleg sjón að sjá hvemig
þau urðu svörtu mönnunum að
bráð. Skákin fór í bið, en varð
ekki tefld frekar því Fuller sá
að frekari barátta var þýð-
ingarlaus og gafst því upp.
Darga átti erfiðan dag, hann
tefldi við Persitz, sem lét e4
og kom upp afbrigði í sikileyj-
arvörn þar sem hvítur lék Bfl
—c4. Darga fékk einangrað peð
á d6 sem hvítur gerði að skot-
spæni sínum. Þjóðverjinn lenti
í slæmu tímahraki og tapaði 3
peðum. Að vísu var það á
kostnað hvítu stöðunnar, en
engu að síður átti Persitz að
geta unnið ef hann tefldi ná-
kværnt.
Persitz, sem sýnilega var of
öruggur með sigurinn gaf færi
á sér sem Darga fylgdi fast
eftir og varð Persitz að gefa
heilan hrók til að forða
máti. í 51. leik hafði Darga
yfirstígið tímaekluna öðru
sinni og gafst Persitz því
upp. Þjóðverjinn Darga hefur
nú skotið sér upp á yfirborðið
og hefur 4 vinninga úr 5 skák-
um. Ef til vill hefur hann verið
nokkuð heppinn í tveimur af
þessum löngu biðskákum, en
hið óbilandi baráttuþrek hans
og þolinmæði hefur borið ríku-
legan ávöxt eins og vinningarn-
ir benda til. Röðin eftir 5.
umferðir: Korstnoj og Darga
4v. Friðrik 3 V>, Ivkoff 3, Taj-
manoff og Corral 2V2, Penrose
2, Fuller IV2, Golombek og
Persitz 1.
6. umferð
Baráttan um fyrsta sætið er
að ná hámarki sínu, og virðist
Rússinn Korstnoj eiga mesta
möguleika, vegna þess að Frið-
rik og Ivkoff eiga eftir að
glíma innbyrðis en sú skák
verður tefld í síðustu umferð,
og ef Friðrik verður ekki fyrir
neinu óhappi má búast við
spennandi keppni. Ivkoff hefur
færzt mjög í aukana upp á
síðkastið, og má búast við hon-
um og Tajmanoff sem hættu-
legum andstæðingum fyrir
Korstnoj og Friðrik. Friðrik
tefldi við enska meistarann
Golombek. Friðrik hafði hvítt
og lék c4, fékk opna b-línu og
hóf sókn gegn drottningarvæng
brezka heimsveldisins. En þar
var við ramman reip að draga
og varð Friðrik lítið ágengt.
Eftir ónákvæman leik frá Frið-
riks hendi tókst Golombek að
hefja gagnárás á drottningar-
væng og varð Friðrik að hörfa
með nokkra menn yfir á kóngs-
vænginn og undirbúa sóknar-
aðgerðir á nýjum vígstöðvum.
Golombek hugðist láta kné
fylgja kviði á drottningar-
vængnum og lék riddara niður
á c3, en Friðrik gerði sér lítið
fyrir og drap hann með hrók.
Þetta hafði sá enski ekki tekið
með í reikninginn, og varð að
snúa liði sínu til varnar. Frið-
rik kom riddara niður á d6 og
reyndist hann svörtum svo
þungur í skauti, að hann fórn-
aði hrók fyrir hann til að af-
stýra yfirvofandi máthótunum.
Þegar skákin fór í bið hafði
Friðrik peð framyfir, en Frið-
rilc varð að tefla mjög ná-
kvæmt ef honum átti að takast
að vinna skákina. Eftir rúma
40 leiki var komið upp hróks-
endatafl þar sem Friðrik hafði
peð framyfir, en nú höfðu erfið-
leikarnir minnkað og Friðrik
þurfti bara að telja upp að
tíu öðru hvoru og þá var björn-
inn unninn.
Korstnoj lék hvítu mönnun-
um gegn landa sínum Tajman-
off sem er sérfræðingur í sik-
ileyjarvörn, en Korstnoj lék alls
óhræddur e4 og Tajmanoff
svaraði með c5. Tajmanoff fitj-
aði upp á nýjung í byrjuninni
og virtist eiga góða möguleika.
Korstnoj fórnaði riddara, en
með því kom hann í veg fyrir
hrókfærslu hjá Tajmanoff. Þó
virtist ekkert afgerandi í þess-
ari fórn og sömdu keppendur
jafntefli með því að þráleika.
Ivkoff svaraði e4 hjá Darga
með e5 og kom út spánski leik-
urinn. Snemma í skákinni fékk
Darga valdað frípeð á e5, og
virtist það vega upp á móti
veikleikanum í peðastöðu hans
á drottningarvæng. D-línan
opnaðist og drottningakaup
fóru fram, en við kaupin kom
Darga hrók upp á 7. reitalínu
hjá Ivkoff og hugðist þjarma
að honum, en Ivkoff hafði séð
lengra og bauð hrókakaup sem
Darga ekki þáði, heldur lék
hrók sínum beint í gildru er
Júgóslavinn hafði búið honurn
og tapaði skákinni litlu síðar.
Corral beitti sömu árásinni
gegn nimzoindverja og ætlaði
bersýnilega að hefja kóngssókn,
en Persitz tókst að „blokkera“
peðastöðuna á kóngsvæng og
flutti hann siðan kónginn yfir
á drottningarvænginn og brauzt
í gegn á h-línunni og mátti
Spánverjinn gefast upp eftir
rúma 9. klst. baráttu.
Penrose og Fuller tefldu
flókna skák og erfiða og sömdu
jafntefli, þegar þeim fannst
umhugsunartíminn orðinn of
naumur. Röðin: Korstnoj, Frið-
rik 4%, Ivkoff og Darga 4.
Tajmanoff 3 og aðrir minna.
Tvær skákir ár
5. uiiiferð
Hvítt Ivkoff. Svart Tajmaiioff
Sikileyjarvörn.
1. e4, c5. 2, Rf3, Rc6. 3. d4,
cxd4. 4. Rxd4, Rf6. 5. Rc3, d6.
6. Be3, Rg4. (Betra var 6. -—
e5). 7. Bb5, Rxe3. 8. fxe3, Bd7.
9. o—o, Re5. (Ef 9. — g6, þá
10. Bxc6, bxc6. 11. Df3, f6. 12.
e5, dxe5. 13. Rxc6, Dc8. 14.
Rxe5, fxe5. 15. Df7f, Kd8. 16.
Hadl og svartur getur ekki
varið hinar margvíslegu hót-
anir. Ef 9. — e6, þá 10. Bxc6,
bxc6. 11. Df3, De7. 12. e5, d5.
13. e4, c5. 14. exd5, cxd4. 15. d6
og vinnur). 10. Rf3! Bxb5. 11.
Rxb5, Dd7. (Ef 11. — g6, þá
12. Dd5 og svartur fær ekki
við neitt ráðið). 12. Rxe5, dxe5.
13. Dxd7, Kxd7. 14. Hf7, (Svart-
ur er algjörlega glataður þar
sem hann á peði minna og
biskupinn er sýnu lakari en
riddarinn). 14. — Kc6. 15. Rc3,
Hd8. 16. Hdl, Hxdl. 17. Rxdl,
Kd6. 18. Kfl, g6. 19. Hf2.
(Hrókurinn á að styðja framrás
peðameirihlutans á drottning-
arvæng). 19. — Bh6. 20. Hd2,
Ke6. 21. c4, Bg5! (Eina leiðin
til að gera biskupinn að
manni). 22. Ke2, h5. 23. Rc3,
Hc8. 24. b3, a6. 25. a4, Hc6.
26. Rd5, Kf7. 27. a5! Hc5. 28.
Ha2, e6. 29. Rb6, Bd8 30. b4,
Hc6. 31. c5, Bxb6. (Leiðir'svart-
an í glötun í tveim leikjum. En
staðan er töpuð hvað sem svart-
ur gerir, því hann getur aldrei
varið e5 og b7 til lengdar).32.
axb6, Kf7. 33. Hxa6! og svartur
gafst upp. Ef 33. — Bxa6, þá
34. b7 og frelsinginn verður
ekki stöðvaður. Leiki svartur í
32. — Hc8. þá leikur hvítur
engu að síður 33. Hxa6, bxa6.
34. b7, Hb8. 35. c6 og vinnur.
Mér flýgur í hug handbragð
Capablanca, þegar ég athugá
þessa vinningsskák Ivkoffs.
Ilvítt: Friðrik Ólafsson.
Svart: V. Korstnoj USSR
Hollenzk vörn.
1. d4, f5. 2. g3, Rf7. 3. Bg2, e6.
4. Rf3, Be7. 5. o—o, o-—o. 6.
c4, d6. 7. Rc3, De8. 8. Hel,
Re4. (Bronstein lék i 8. — Dg6
á móti Dr. M. Euwe í Ziirich
’54 og Euwe svaraði með 9. e4,
fxe4. 10. Rxe4, Rxe4. 11. Hxe4,
e5! Ekki Dxe4 vegna 12. Rh4 og
vinnur). 9. Dc2, Dg6. 10. Be3,
Rxc3. 11. Dxc3, Rc6! (Nýr leik-
ur. Venjulega liefur riddaran-
um verið leikið til d7 og síðan
til f6 og e4. En hérna er honum
ætlað það hlutverk að styðja
framrás e-peðsins). 12. b4.
(Eðlilegur leikur, en ef til vill
ekki sá bezti. Til greina kom
12. d5, Bf6. 13. Db3, Rd8. 14.
dxe6, Rxe6. 15. c5 og hvítum
hefur tekizt að opna línurnar
sér í hag). 12. — Bf6. 13. b5,
Rd8. 14. c5, Rf7. 15. cxd6, cxd6.
16. Rd2. (Hvítur verður að fyr-
irbyggja þann möguleika að
biskupinn á g2 lokist inni). 16.
— e5. 17. dxe5, dxe5. 18. Bd5,
e4. 19. Bd4, Bxd4. 20. Dxd4,
Be6! (Leikur, sem snýr taflinu
við. Ef 21. Bxb7, þá 21. —
Had8 og síðan Rg5 ásamt f4,
sem yrði hvítum um megn
vegna þess hve menn hans
standa illa). 21. Bxe6, Dxe6. 22.
Hecl! (Bezt). 22. — Had8. 23.
Dc4, Hd5. (Friðrik áleit Dg6
væri betri leikur). 24. Rfl, Rd6.
25. Db3, He8. (Ekki 25. — Rxb5
vegna 26. Hc5!). 26. a4, f4. 27.
Hdl, Hxdl. 28. Dxe6f, Hxe6.
29. Hxdl, gó. 30. Hd5, h6. 31.
Rd2! Kf7. 32. Rb3, samið jafn-
tefli. T. d. 32. — Ke7, 33. Rc5,
Hg6! 34. He5f, Kf6. 35. He6f
Kf7. 36. He5).