Þjóðviljinn - 13.11.1956, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 13. nóvember 1956 — ÞJÓÐVILJINN — (T
Hvers vegna er svona mik-
ið af stólum á húsgagnasýn-
ingum? Er stóll ekki sjálf-
sagður hlutur, er hann ekki
ætíð settur saman úr fjórum
fótum (eða þremur), setu og
baki, og stundum bríkum ?
Eða er hér svo mikið af let-
ingjum, að stólar njóti sér-
stakrar hylli meðal húsgagn-
anna. Danskur húsgagnaarki-
tekt, Esbjörn Hjort, hefur
samið ágætt yfirlit um hið
bezta. i húsgagnagerð í Dan-
mörku á síðustu 20—30 árum,
og kemst hann svo að orði á
kurteislegri hátt en vér leyfð-
um oss og einnig skilmerki-
legri: „Það er langtum meira
lok fjórða tugs aldarinnar voru gæta, var að vísu fátt ný-
flestir af húsgagnaarkitekt- stárlegt að sjá: Ijqnsfæturnir
gaman fyrir þá sem gert hafa
smíði nýrra gerða af hús-
gögnum sér að list og kunn-
áttu, að fást við stóla en
nokkuð annað, Þar er svo
margvíslegum vanda úr að
ráða og miklu fleiri úrkostir
að velja milli en að því er
viðvíkur borðum, því borð er
ekki annað en plata á fjórum
fótum, eða skápur: hann er
ferstrendingur hólfaður ýmis-
lega eftir því hvað í hann á
að láta“.
—oOo—
Það má segja, að heiðurinn
af framförum sem orðið hafa
í danskri húsgagnagerð að
undanförnu, svo að frægð
hennar fer vaxandi víða um
lönd, megi skiptast jafnt milli
arkitektanna og handverk3-
mannanna, þeirra sem kunna
verk sitt til hlítar og hafa
gamlar grónar erfðavenjur
við að styðjast, en þessi þró-
un hófst á þriðja tugi aldar-
innar. Þá hófst samvinna milli
arkitekta og smiða, og af
henni hefur margt gott leitt,
Donsk bás
gagnagcrð
unum famir að starfa á þenn-
an hátt.
Það er rétt að bæta því við
Þegar þröngrt er:
Það er hægt að
fjai-lægja skúff-
una, og þá er
borðið orðið að
venjulegu borð—
stofuborði, sem
hægt er að
Iengja.
orð 'Esbjörns Hjorts, að ekki
er öll húsgagnaframleiðsla
svona á vegi stödd. Ekki þarf
lengi að leita til að finna í
húsgagnaverzlunum hroðalega
óhagkvæm og ófögur húsgögn,
Einfaldur og fínlegur stóll, með
fléttuðu sæti og baki.
svo ömurlegt er á þau að líta.
Það er prófessor Kaare
Klint, sem á mestan heiður-
en þó voru fyrstu húsgögniu
mjög dýr, eins og von var,
því ekki var gert nema eitt
eintak af hverju, en af henni
leiddi einnig það, að farið var
að framleiða slík húsgögn í
verksmiðjum, og varð þá verð-
ið viðráðanlegt almenningi. I
Þetta er ekki
nýtt hljóðfæri,
lieldur rúm.
Rúmbotninn er
gerdur úr
spenntum næl-
þráðum. en yfir
hann er síðan
lagt áklæði.
inn af þvi að Danir hafa nú
forustu í framleiðslu á snotr-
um, hentugum og jafnvel un-
aðslegum húsgögnum, nýstár
legum lika, þó að hann kunni
að hafa látið sér annast um
hin tvö fyrsttöldu atriði. En
áður en áhrifa hans fór að
á stólum og borðum voru hið
helzta til að gamna sér við
og spinna sér ímyndanir úr.
Dönsk húsgagnalist hefur
sýnilega þróazt eftir þeim leið-
um, sem prófessor Klint valdi.
Hótfyndnasti listamaðurinn
meðal þeirra sem farið hafa
sínar leiðir en ekki skeytt um
hefðina, er vafalaust Finn
Juhl, en fyrir nokkrum árum
fékk hann það veglega hlut-
verk að búa hátíðasal Sam-
einuðu þjóðanna í New York
húsgögnum og innrétta hann.
Hans J. Wegner og Börge
Mogensen eru þekktastir af
þeim arkitektum, sem hafa
tekið við þar sem Kaare Klint
hætti, og það er einkum hinn
síðarnefndi, sem starfað hef-
ur fyrir kaupfélögin og átt
hefur drjúgan þátt í að setja
svip á dönsk heimili. En hús-
gögn hans hafa einkar við-
feldinn svip, og hafa þau ver-
ið framleidd í stórum stíl.
—oOo—-
Samt hafa verið stigin ýms
víxlspor, eins og t.d. stóllinn,
sem varla nær upp f.yrir gólf-
fjalirnar. Gamalt fólk, van-
burða fólk og stirðbusalegt,
getur ekki staðið upp hjálpar-
laust úr þessari gildru, og
hlýtur að eiga það undir náð
og miskunn annarra, hvort
það á að verða þarna til eða
sleppa. Og þó að tré sé að
sjálfsögðu vinsælt efni í hús-
gögn, má finna önnur efni,
sem vel duga, til ýmissar hús-
gagnagerðar. Það er ekki
langt síðan ungur arkitekt,
Westergaard Jensen að nafni,
sýndi fram á það, að gott er
Þessi bókahilla er sniUdarhugmynd. Það er hægt að snúa hin-
uni einstöku hlutum „kassans“ eftir stórð bókanna.
L "
að sofa á rúmbotni reimuðum ir auðveldar í flutningi. Má
nælonþráðum, eða sitja á stóli minna á stólana þrífættu, sem.
þræddum úr sama efni. hægt er að hlaða, en eru þó

Þverfjölin efst á stólbakinu er í sömu hæð og borðplatan (seni
sem er úr rósaviði).
Aukin sala til f jarlægra snotrir og gott að sitja í þeim.
Staða hefur valdið því, að Esbjörn Hjort: Moderne
komið hafa fram ýmsar gerð- danske mobler.
Glókollarnir vinna sig í áiit
hjá leiðtogum zhaldsins
Þjóðviljinn birti í fyrradag
grein þar sem Hannibal Valdi-
marsson hirti Frjálsa þjóð eft-
irminnileg'a fj'rir einstæðan
lubbaskap í garð Alþýðusam-
bands íslands, En þetta var
ekki einasti sóðaskapurinn í
síðasta blaði Frjálsrar þjóðar.
Þar birtust tvær greinar um af-
stöðu Sósíalistaflokksins, Þjóð-
viljans og Alþýðubandalagsins
til atburðanna í Ungverjalandi
og voru öll þau skrif samfelld
runa af visvitandi ósannind-
um. Þar eru Þjóðviljanum gerð-
ar upp skoðanir sem aldrei
hafa birzt í nokkurri ritstjórn-
argrein en eru rifnar út úr al-
mennum fréttum. Hins vegar
birtir Frjáls þjóð ekki yfirlýs-
ingu ríkisstjórnarinnar, ekki yf-
irlýsingu Alþýðubandalagsins
og ekkert úr ritstjórnargreinum
Þjóðviljans mn málið. Það er
þannig greinilegt að ráðamenn
Frjálsrar þjóðar telja vísvitr
andi ósannsögli og uppvísar
falsanir þau vopn . sem bezt
henta nú.
í sama blaði Frjálsrar þjóðar
er birt viðtal við Ólaf Thors,
þar sem hann kallar sjálfan
sig speking. Ef hér í blaðinu
væri fylgt þeim starfsaðferð-
um sem einkenna blaðamennsku
Frjálsrar þjóðar, væri hægt að
birta stórorða grein hér í Þjóð-
viljanum undir fyrirsögninni:
Frjáls þjóð kallar ÓLaf Thors^
speking! og draga af því hinar
viðtækustu ályktanir. En slík
blaðamennska hefnir sín; það
munu ráðamenn Frjálsrar þjóð-
ar sannreyna.
í viðtalinu við Frjálsa þjóð
kallar Ólafur Thors forustu-
menn Þjóðvarnar „glókollana
sína“ og hefur raunar gert það
áður. Vinarhótin eru skiljan-
leg, og aldrei hefur birzt
akýrar er nú hversu náin
tengsl eru milli íhaldsleiðtog-
anna og Bergs Sigurbjörnsson-
ar og Þórhallar Vilmundar-
sonar. Upphlaup íhaldsins a5
undanförnu hafa átt þann einn
tilgang að tryggja hernám
landsins um alla framtíð og
afturhaldsstjórn . innanlands.
Ýmsir munu hafa treyst þvi
að Frjáls þjóð myndi ekki ljá
sig til aðstoðar slíkum hvötum,
en þvú trausti hafa forsprakk-
arnir brugðizt á algeran hátt.
Lærið að clansa
Kennsla í gömlu dönsun-
um hefst miðvikudaginn
14. nóv. í Skátaheimilinu
kl. 8 og 9 en í þjóðdöns-
unum kl. 10.
Upplýsingar í síma 82409.
Verið með frá byrjun.
Þjóðdansafélus
Reykjavíkut