Þjóðviljinn - 05.06.1957, Blaðsíða 1
VILJINN
Miðvikudagur 5. júní 1957 — 22. árgangur — 124. tölublað
Tvö þúsund bandariskir vísindamenn
kreijast stöðvunar kj arnasprenginga
ErfSafrœSingar aSvara Bandarikjaþing: Milljón
um hefur þegar veriS húiS tjón á lifi og heilsu
Tvö þúsund bandarískir vísindamenn haía skor-
að á ríkisstjórn lands síns, að láta ai andstöðu
oegn alþjóðlegu samkomulagi um bann við írekari
tilraunum með kjarnorkuvopn.
Vís’.ndamennirnir segja, að- ríkjanna, og voru allir sam-
svo órækar sannanir séu nú mála um að stöðva bæri
fyrir skaðsamlegum áhrifum sprengingarnar þegar í stað.
geislavirkra efna, sem dreifast Prófessor Hermann J. Muller
um allan hnöttinn frá kjarn- frá Indinanaháskóla var eitt
orkusprengingunum, að brýna vitnið. Hann fékk Nóbelsverð-
nauðsyn beri til að banna frek- laun 1946 fyrir að sýna fyrst-
ari tilraunasprengingar með al-
þjóðasamningi.
Nóbelsverðlaunamaður
Kjarnorkumálanefnd Banda-
ur manna fram á áhrif kjarna-
geislunar á erfðaeiginleika.
Beynt að leyna liættunni
Prófessor Muller sagði, að
Danir kaSla
hermenn heim
Kunngert var í Kaup-
mannahöfn í gærkvöld, að
danska hersveiíin, sem dvalið
hefur í Vestur-Þýzkalandi
síðan 1946, myndi halda al-
farin heim í október í hausL
Hefur danska þingið ekkí
einduiiný'jað heimild til að>
láta herdeildina dvelja S
Þýzkalandi.
Tvísýnar horfur
hjá sf jórn Zolis •
í gærkvöld átti öidungadeild
ítaiska þingsins að greiða at-
kvæði um stefnuskrá minni-
hlutast jórnar Zolis, sem styðst
við kaþólska flokkinn einan.
Mjög var talið tvísýnt, hvemig
stjórninni reiddi af. Helzta von
Zolis var að fá sósíaiistaflokk
Nennis til að sitja hjá við at-
kvæðagreiðsluna, í stað þess að
greiða atkvæði gegn stjórninni.
ríkjaþings hlýðir um þessar sér þætti kynlegt, að kjair
mundir á vitnisburði sérfræð-
inga um áhrif geislunar frá
kjarnorkusprengingum. 1 gær
komu fyrir neftidina þrír af
fremstu erfðafræðingum Banda
15 drukknaí
meters vatni
Ein ai vetnlssprengingum Bandaríkjamaima á Kyrrahafi.
tala foreldra, sem orðið liafa Oliphant. Alþjóðlegur samning-1
°g eiga eftir að verða fyrir ur um stöðvun tilrauna með
geislunaráhrifum af kjarnorliu- kjarnorkuvopn er ómissandi
j sprengingiun, sem þegar liafa ef tryggja á heilsu mannkyns-
| farið fram, munu eigimst van- ins.
Situr við sinn keip.
Á fundi brezka þingsins í
gær benti Gaitskell, foríngi
Finuntán nýliðar úr vestur-
þýzka liernum drukknuðu í arlega treg til að birta niður-
orkuyfirvold Bandankjanna. ..
, * , , , , , . skopuð born favita og and-
þegðu um það, að hversu ntil , .. ’ . , .
7, . , . , .. vana born sokum geislunarmn-
geislun sem væn drægi ur mot- > . , ,
_. ,>ar. Doktormn sagði, að skað-
stoðuafli manna gagnvart .
, , ... ,, leg ahnf geislunarmnar ykjust
hverskonar sjukdomum. i, ... ,, ,, . ‘
.. , , i rettu hlutfalli við geislunar- Tr , _ ,, .
Hann kvað allar likur benda i , , . °, „ | Verkamannaflokksins, Mac-
... magmð, og þvi væn aðkallandi ....,
til. að geislunm fra lienn tu- \ , ...... . | millan forsætisraðherra a
, , 'að stoðva kjarnorkuspreng- 1
raunum, sem þegar hafa venð j. , , ,
i mgar þegar 1 stað.
| gerðar, myndi valda hundruð-
, . . - Dr. Glass, þriðji erfðafræð-
um þusunda eða milljonum I . *
, ... . i:f íngurmn, kvaðst ekld hika við
manna heilsutjóm og stytta lii- ” ’
, , . , ... . -__ að íullyrða, að geislunin sem
daga þeirra, bæði peirra sem J ”
nú’eru uppi og komandi kyn-'í’^ar hefði verið leyst úr læð-
slóða. Kvað prófessor Muller! tilraunl,m. kJarn
fyrradag í ársprænu í Bajern.
Voru þeir að æfingum, báru
miklar byrður vopna og útbún-
aðar og áttu að vaða ána.
Vatnið var ekki nema meters
djúpt, en straumurinn svo
stríður að liann felldi mennina,
og' fengu þeir ekki risið upp
vegna byrðanna. Liðþjálfinn,
scm s>tjóri)aði lierflokkmini á
aefingiinni, hefur veríð. haudtek-
inn.
kjarnorkuyfirvöldin vera und-
stöður af vísindarannsóknum,
sem sýndu fram á geislunar-
hættuna.
Vansköpuð og vitskert börn
Dr. Crowe frá Wisconsin-
háskóla sagði, að menn yrðu
að gera sér ljóst að hættulaus
geislunarskammtur væri ekki
til. Hversu lítil geislun sem er
veldur tjóni, einkum á kyn-
orkuvopn, ætti eltir að verða
þess valdandi, að milljónir van-
skapaðra barna, fávita og
bama með skerlan líkamsþrótt
kæmu í heiininn.
Heilsa mannkynsins í veði.
Prófessor Oliphant, kunnasti
kjarneðlisfræðingar Ástralíu,
birti í gær yfiriýsingu, þar sem
hann styður áskorun banda-
rísku vísindamannanna um
stöðvun kjarnorkusprenginga.
iórar
káann og Viskipiaknkann
Hið nýkjörna bankaráö Landsbanka Islands
samþykkti á fundi sínum í gær að' leggja til við
ríkisstjórnina að Vilhjálmur Þór bankastjóri verði
skipaöur aðalbankastjóri Seðlabankans. Ennfrem-
ur var samþykkt að ráða Jón G. Maríasson banka-
stjóra sem bankastjóra Seölabankans.
Þá samþykkti bankaráðiö aö tilnefna þá Inga
R. Helgason lögfræðing, Jón Axel Pétursson fram-
kvæmdastjóra og Ólaf Jóhannesson prófessor í
stjórn- Seðlabankans.
Á sama fundi var samþykkt að ráða Emil Jóns-
son alþm., Pétur Benediktsson bankastjóra og
Svanbjörn Frímannsson aðalbókara sem banka-
stjóra viö viðskiptabankann. í staö Svanbjörns
Frímannssonar sem aðaibókara kemur Jón Gríms-
spn, en aðalbókari gegnir bankastjórastörfum í
forföllum bankastjóranna. Jón hafði verið starfs-
maður Landsbankans um 25 ára skeið, er hann
var ráöinn framkvæmdastjóri Krön.
frumunum. Akveðin hundraðs- Hann segir, að rumir vísinda-
! menn, einkum eðlisfræðingar,
I telji hættuna ekki. mikla, vegna
i þess að geislunin frá kjarn-
| orkutilraununum sé ekki
I ýkja mikil viðbót við náttúr-
lega geislun. Hins vegar álíti
líffræðingar og erfðafræðingar,
að mikil hætta sé samfara hve
lítilli geislunaraukningu sem
vera skal.
I Þegar sérfræðinga greinir á
verða menn að hafa vaðið fyr-
ir neðan sig, aagði prófessor
ummæli vísindamannanna, og
spurði, hvort hann vildi ekki
beita sér fyrir banni við frek-
ari tilraunum með kjarnorku-
vopn. Macmillan lcvaðst ekki
geta sætt sig við, að Bretar
væru eftirbátar annarra, til-
raunum með vetnissnrengjur
við Jólaeyju yrði haldið áfram
ef þess gerðist þörf. Allt komst
í uppnám í deildinni, þegar
Aneurin Bevan sagði, að for-
sætisráðherrann kæmi fram af
vítaverðu ábyrgðarleysi.
leiðslan öll seid
Á aðalfundi SÍF var frá þv£
skýrt að útflutningur SÍF hefði
á s.l. ári numið 179 millj. kr.
Eiuifremur að þegar hefðu ver-
ið gerðir samningar um siilu á
saltfiskframleiðslu þessa árs.
Siglufjarðarskarð
opnað til um-
ferðar
Siglufirði.
Frá fréttaritara Þjóðviljans.
Siglufjarðarskarð opnaðist til
almennrar umferðar á mánudag-
inn, en frá því það var rutt, fyr-
ir u. þ, b. viku, hefur aðeins
jeppum og léttum bílum veriO
heimil umferð um skarðið.
Þýzkir sósíaldemókratar
fagna tillögu Krústjoffs
Skora á Vesiurveldin að faka upp samninga
urn gagnkvæma broflíör erlendra herfa
Þýzkir sósíaldemókratar hafa hent á lofti yfirlýsingu
um að sovétstjórnin sé fús aö láta af hersetu í löndum
annarra EvrópuþjóÖa, ef Vesturveldin geri slíkt hiö sama.
Fritz Erler, talsmaður þing-
flokks sósíaldemókrata í her-
málum, sagði að ummæli Krúst-
joffs, framkvæmdastjóra Komm-
únistaflokks Sovétríkjanna,
Siglfirðingar búa sig undir að
taka á móti síldinni
Siglufirði, Frá fréttaritara Þjóðviljans.
Nýtt líf hefur færzt í atvinnulífiö hér og er hafinn und-
irbúningur undir síldveiöar sumarsins
Togarinn Hafliði kom af veið-
um á mánudagsmorguninn með
um 300 lestir af karla. Þá kom
einnig báturinn Ingvar Guðjóns-
son með 35 lesta afLa. Aflinn er
að mestu unninn í frystihús.inu,
en eitthvað fer til herzíu.
Danskt flutningaskip losar hér
tun.nur og salt og' er nóg at-
vinna hér nú, þvi viða er hafinn
undirbúuingur undir sumarið á
söltunarstöðvunum, viðgerðir á
bryggjum og standsetning á
Sildarverksmiðju rikisins.
sjónvarpsviðtali við bandariska
fréttamenn, væru h:n merkustu.
Krústjoff sagði, að sovétstjórnin
væri reiðubúin til að kalla allt
herlið sitt. heim úr iöndum í
Austur-Evrópu, ef bandarískar
og brezkar hersveitir yfirgæfu
einnig sínar stöðvar á megin-
landinu.
Erler sagði, að ef af gagn-
kvæmri brottför erlendra herja
yrði, myndi standa opin leið til
sameiningar Þýzkalands. .Tat'n-
framt myndu þjóðir Austur-Evr-
ópu fá fullt í'relsi, Kvað hann
Vesturveldunum skylt að taka
Krústjoff á orðinu og bjóða
sovétstjórninni samninga um
gagnkvæma brottför herja og
búa jafnframt svo um hnútana.
að frelsi allra ríkja álfunhar
væri tryggt,