Þjóðviljinn - 05.06.1957, Qupperneq 4

— ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 5. júní 1957
Birtir tii í sovézkri kvikmyndagerð
|
%
r-%
I
i
*
Vorið heldur í bæinn nefnist ný, sovézk kvik-
mynd, sem nýlega var sýnd í Kaupmannahöfn og
viðar,á Norðurlöndum og þykir anægjulegur fyrir-
boði hækkandi sólar sovézkrar kvikmyndagerðar.
Mynd þessi er frumsmíð tveggja, ungra leikstjóra
við kvikmyndastofnunina í Moskva — og minnir
það óneitanlega talsvert á tvo aðra unga kvik-
myndagerðarmenn, sem starfa í öðrum hluta heims,
Spánverjana Bardem og Berlanga, en þeirra beggja
hefur áður verið getið hér í kvikmyndaþætti Þjóð-
viljans nokkrum sinnum, nú siðast í vikunni sem
leið. Er ekki of djúpt tekið i árinni þó fullyrt sé,
að þeir Bardem og Berlanga hafi í sameiningu og
með verklegri samvinnu lagt grundvöllin að nýrri,
þjóðlegri kvikmynda’gerð á Spáni. En svo vikið sé
aftur að sovézku kvikmyndinni, sem getið er i upp-
baíi þáttarins í dag, er hún sögð bera mörg merki
frumsmiðinnar og tæknilega er henni um margt á-
bótavaní. Þrátt fyrir þessa áberandi gaila og mis-
fellur telja margir þeirra, sem séð hafa, myndina
.gieítilegasfa framlag sovézkra til kvikmyndalistar-
innar um langt skeið.
Neyðarkall
NonSursjórinn, Togo í Mið-Afríku,
París, Berlín — á þessum slóðum
gerist sagan, sem greinir frá baráttu
íyrir lifi áhafnarinnar á franska fiski-
tóttemum „Lutéce". Hinn heimsfrægi
kvlktnyndastjóri Christian-Jaque hef-
ur notað sögu þessa sem uppistöðu i
mjnd sína Neyðarkall af hafinu, lof-
gzrð um samstarf manna af ó-
líkum þjóðernum. Kvikmynd þessi hef-
«r hvarvetna hlotið mikið lof og við-
urkvnningu, m.a. æðstu verðlaunin á
kvikmyndahátiðinni í Karlovy Vary í Tékkóslóvak-
Ju íyrir fáum árum. Og nú er kvikmyndahús dyal-
arheimilis aldraðra sjómanna í Laugarási, Laugar-
ássbíó, farið að sýna þessa framúrskarandi mynd,
sem ástæða er til að hvetja sem flesta til að sjá.
Myndin, sem fylgi.r þessum línum, er af einu at-
★ Sovézk nýraunsæisstefna
Þessir ungu sovézku listamenn hafa gert kvik-
mynd, er skynja má sem gætna en einkar geðfellda
tilraun til að bregða upp í Sovétríkjunúm Ijósi
nýraunsæisstefnunnar (neorealisma) sem svo mjög
hefur komið við sögu kvikmyndagerðar Suður- og
Vestur-Evrópu síðan siðustu heimsstyrjöld lauk.
Sagan gerist í stóru sveitaþorpj einhverstaðar i
hinum geysivíðlendu Sovétríkjum. Ung kennslukona
kemur til þorpsins og tekur m.a. að sér kennslu
eins bekkjar i opinberum kvöldskóla, þar sem hún
á að kenna iðnverkamönnum og stúlkum, sem eru
á líku reki og hún eða lítið eitt eldri; ec á sann-
færandi hátt lýst þeim vandamálum, sem hún rek-
ur sig á við þessar aðstæður. Kennslukonuna skortir
sem vonlegt er í fyrstu reynslu í starfi og myndug-
leika og missir því stundum stjórn á sér, en jafn-
framt reynir hún að bjarga sér sem bezt hún má
’— yfir öllu þessu er eðlilegur blær og látlaus og
hvorki gerð tilraun til að yfirhlaða söguna drama-
tískri spennu eða leysa hana upp í uppeldis- eða
kennsluþætti. Áhorfandinn sér, hvernig æskufólkið
býr, annað hvort út af fyrir sig eða með foreldr-
riði „Neyðarkalls af hafinu". Pólska flugþeman
tekur við hinum dýrmæta böggli úr hendi frönsku
læknisekkjunnar. Flugþernuna leikur danska leik-
konan Margaret Rung, en ekkjan er leikin af frönsku
leikkonunni Héléne Perdriére.
Unga kennslukonan, vorið, sem kemur til þorpsins.
um og í.jölskyldum, brugðið er upp skyndimynd af
veizlum í þröngum hérbergiskylrum, þar sem eru
há járnrúm og ósamstæð húsgögn, lýst er er.ium
milli ungmeTmaniia og hvernig þau hjálpa hverju
öðru, eins og æskufólks er siður um allan heim.
Einstaka sinnum hefur áhorfandinn nasasjón af
tiugsunarhætti sovétbórgarans, bæðj hins þrítuga
verkfræðings, sem sjálfur hefur „unnið sig upp"
með því að setjast á skólabekk á fullorðinsaldri og
reynir nú að miðla öðrum af þekkingu sinni og
r.eynslu, og einstæðu móðurinnar, sem hlusta verður
á særandi orð dóttur sinnar um að hún hugsi að-
eins um auð og metorð, þegar tilvonandi tengdason
ber á góma.
★ Þau lifa sínu eigin Iífi
Mörgum finnst sá ókostur kvikmyndarinnar mest
áberandi, að í söguþráðinn vanti viða samhengi,
en jafnframt viðurkenna þeir, að það sem veiti
myndinni gildi og ferskan, óvæntan blæ, sé ómeng-
uð samúð með unga fólkinu og greinilegur vilji
þess að þáð fái að lifa sínu eigin lífi. Persónumar
eru þar ekki sýndar sem holdi klædd dæmi um
þjóðfélagslegar dyggðir eða lesti. Það fellur vel
að efninu, að myndin er án eiginlegs endis, allir
möguleikar standa opnir, þegar vorið heldur inn-
reið sina í þorpið, á götur og byggingarsvæði, og
fyrir endann á samdrætti kennslukonunnar og eins
af nemendum hennar verður ekki séð.
Sluglýsingdr í Kópavogi — Skorað á embœttisin©nii
>ar að auglýsa í blöðum. — Fyrirspurn til
\ héraðslæknis — Kópavogsapótek verður
f opið til klukkan 20
JBARNAKARL skrifar: —
,.Emba:ttismenn og yfirvöld í
Kópavogi átta sig því mið-
j ur ekki á því sem skyldi, að
1 |>að er magt ólíkt með þeim
bæ og öðrum byggðarlcgum.
! Orðsendingar og auglýsingar,
eem almenninga varða, er
1 ekki til neins að setja þar á
staura, skólaganga eða í búð-
arglugga. Slikt vekur ekki
I sérlega eftirtekt eða umtal
j í Kópavogi, eins og það mundi
1 gera í sambærilegum kaup-
) stöðum. Frá fjölmörgum
‘ heimilum fer enginn í neinn
Kópavogsskóla, kemur ekki í
neitt biðskýli og enga búð, og
; þótt börn komi á suma þessa
staði, veita þau ekki eftir-
1 tekt auglýsingum; og stund-
j um eru auglýsingar þess eðlis,
að það er freistandi fyrir
•; i)ömin að þegja um þær. (T.
d. sumar auglýsingar frá
héraðslækninum, s.s. um bólu-
setningar bama). Þess vegna
er alvarlega skorað á héraðs-
4ækni og aðra embættismenn
að setja auglýsingar, sem al-
menning varða í blöðin, ann-
ars koma þær ekki að gagni.
Þótt menn frétti af slíku
skotspónum, vill dragast hjá
fólki að afla sér áreiðanlegra
upplýsinga. Héraðslæknirinn
er beðinn að svara eftirfar-
andi spurningu: — Hvað
kostar sprautan við barna-
veiki og Iömunarveiki ? Er
verðið kannski mismunandi
eftir at\ikum? — Fólki kem-
ur nefnilega ekki saman um
hvað verðið sé á sprautunum.
Bezt væri að fá svör við þessu
í blöðunum, svo að fólk geti
klippt það út og geymt. —
Virðingarfyllst
Barnakarl.“
=5Ss=
ÞÁ VILL Pósturinn vekja at-
hygli Kópavogsbúa á því, að
framvegis verður Kópavogs-
apótek opið til kl. 8 á kvöld-
in, og auðveldar það áreiðan-
lega mörgum að skipta við
apótekið. Sá eða þeir, sem
reka apótekið, hafa þama
Morgunhla8iS lýsir yfir:
Frammistaða Gumiars Thor-
oddsen borgarstjóra í sam-
bandi við atkvæðagreiðsluna
um Félagsheimilasjóðinn hef-
ur að vonum vakið almenna
athygli og undrun bæjarbúa.
Margir sem fylgt hafa íhald-
inu bera ekki við að verja þá
komið til móts við óskir
margra Kópavogsbúa, sem
gjarnan vilja fremur skipta
við lyfjabúð í sínum kaup-
stað en sækja öll slík við-
skipti til Reykjavíkur. — Að
lokum langar mig' til að beina
þeirri spurningu til þeirra,
sem reka lyfjabúðir hér,
hvort það sé nauðsynlegt, að
í lyfjabúðum sé seld aliskyns
sælgæti, sem yfrið nóg virð-
Lst vera af í venjulegum
verzlunum. Iðulega hef ég
séð krakka vcra að kaupa
lakkrís og annað sælgæti í
lyfjabúðum, og þau tala með
mikilli velþóknun, um ein-
hvern sérstakan „apóteka-
lakkrís“, sem þeim þykir auð-
heyrilega mikið hnossgæti. Eg
spyr sem sagt í fullri vin-
semd: Er nauðsynlegt að
verzla með slíkt í lyfjabúð-
um?
afstöðu Gunnars að ætla að
hjálpa til þess á Alþingi að
svipta Reykjavik og aðra
kaupstaði rétti til styrkveit-
inga úr sjóðnum til jafns við
sveitir og kauptún. Alveg sér-
staklega hefur framkoma
Gunnars vakið undrun og
reiði meðal íþróttamanna og
annarra sem vinna að því að
koma upp félagsheimilum liér
í bænum.
En Morgunblaðið er ekki í
vandræðum með að verja 6.
þingmann Reykvíkinga, þegar
hann bregst skyldu sinni við
kjósendur. Morgunblaðið seg-
ir sl. laugardag að Gunnar
Thoroddsen T,þekki svo vel
hagsmuni strjálbýlisins" að
honum dyljist ekki að sann-
gjamt sé að kaupstaðimir
eigi að sitja á hakanum með
framlög úr sjóðnum meðan
umsóknir kunni að verða fleiri
en unnt sé að sinna. Blaðið
klykkir svo út með þvi að það
„sýni víðsýni og frjálslyndi
borgarstjórans, að hann skyldi
taka fyrrgreinda afstöðu í
þessu máli“,
Hér rnætti skjóta því að
Morgunblaðinu, að borgar-
stjóranum í Keykjavík og
6. þinginamti Reykvfkingá’
ber ekki sífiur að kœuina
skil á hagsimusum Reykja-
víkur en „strjálbýlisins'1' —
og Jvað er verkefni haiias að
sinna Jíeim á Aiþingi 5 stað
þess að bregðast þeiim eins
og hann gerði í umræddu
máli að allra, áliti saema
Staksteina-höfundar Morg-
unblaðsins. En meðal ann-
arra orða, Iivað sýnir j)á
afstaða Ragnhiildar Heíga-
dóttur og fteiri ílhalds-
manna, i neðri deild, senx
stóðu að því með ]þing-
mönnum \inhtri ílokkanna
að fella bnrt úr frumvarp-
inu útílokunarákvæði Jóns
Kjartanssonar og Guinnars
Thoroddsens, ef afstaða
borgarstjórans raótagt, af
„víðsýni og fr jálslyiníli" ?
Var það þá af þröngsýni
og afturhaidssemi sem
þetta íhaldsfólk neðri deild-
ar tók alveg gagnstæða af-
stöðu við Gunnar Thoirodd-
sen?
OtbreiSiS
Þ)6Zvil)ann