Þjóðviljinn - 28.11.1957, Qupperneq 12

Bryn þörf á hækkun
elli og örorkulífeyris
Jóhanna Egilsdóttir ílutti íramsöguræðu
um málið á Alþingi í gær
Jóhanna Egilsdóttir flutti í gær „jómfrúrræðu“ sína
á Alþingi, 76 ára gömul, og mælti vel og skörulega. Var
það framsöguræða fyrir tillögu hennar um endurskoð-
un tryggingarlaganna í því skyni aö hækka elli- og
örorkulífeyrinn um 50% og breyta ákvæðunum um elli-
lífeyri hjóna.
Minnti Jóhanna á að þörf
væri að endurskoða fleiri þætti
tryggingarlaganna og tillögur
komnar fram um það, en þama
myndi þörfin þó brýnust.
Verkalýðssamtökin hefðu unnið
-mikið starf að því að skapa
það almenningsálit, ér tryggði
framkvæmd tryggingarlöggjaf-
arinnar. Alþýða manna hefði
gleggst fundið hvar Skórinn
kreppti, hún hefði vitað hvað
það þýddi að þurfa að leita
á náðir sveitarstjórnanna,
Verzlunarjöf nuðurinn:
Óhagstæður
um246millj.
A sama tíma í fyrra var
hann óhagstæður um
254.7 millj.
Samkvæmt upplýsingrum frá
Ilagstofunni liefur iimflutningur
þessa árs á tímabilinu janúar-
október numið 1020 milljónum
469 krónum, þav af skip fyrir
19 milljónir 583 þús. kr. Á sama
tíma var flutt út fyrir1 774 niillj.
226 þús. kr., og verzlunarjöfnuð-
urinn 10 fyrstu mánuði ársins
því óhagstæður um 246 millj.
243 þús. kr. Á sama tíma í
fyrra var verzlunarjöfnuðurinn
óhagstæður um tæpl. 255 millj.
krónur1.
Á sama.tíma í fyrra var inn-
flutt fyrir 1051 millj. 92 þús.
kr., þar af skjp fyrir 32 millj.
955 þús. en út fyrir 796 millj.
382 þús. og verzlunarjöfnuður-
inn því óhagstæður um 254
millj. 710 þús kr.
í október s.l. var flutt inn
fyrir 104 millj. 937 þús. en út
fyrir 73 millj. 543 þús. kr. Verzl-
unarjöfnuður mánaðarins því
óhagstæður um 31 millj. 394
þús. f októbermánuði í fyrra
var flutt inn fyrir 126 millj.
342 þús. en út fyrir 113 millj.
343 þús. og verzlunarjöfnuður
mánaðarins því óhagstæður um
12 millj. 999 þús. kr.
réttindasvipting og venjulega
særandi framkoma í garð hins
þurfandi manns.
Aldrei væri þó eins mikil
þörf á því að geta átt sæmi-
legt öryggi í vændum og þeg-
ar aldurinn færist yfir og
starfsgetan þverr. Ellilífeyrir-
inn væri nú aðeins 30% af
launum Dagsbrúnarmanns, svo
sýnilegt væri að gamalt fólk
yrði enn að leita á náðir sveit-
arsjóða ef það ætti ekki að
vandamenn eða gæti unnið fyr-
ir sér jafnframt. Þarna hefðu
verkalýðsfélögin ekki fylgt
nógu vel á eftir að knýja
fram hækkanir á því sem upp-
haflega fékkst fram.
Jóhanna ræddi um það mis-
rétti að gömluih hjónum skuli
áætlaður lægri lífeyrir en tveim
einhleypingum. Meðan lífeyrir-
inn væri svo lágur að hann
hrykki ekki til brýnustu þarfa
næði slíkt engri átt. Felst í
tillögu hennar einnig að endur-
skoða skuli tryggingarlögin að
þessu leyti.
Jóhanna minnti að lokum á,
að samtök kvenna hafa óskipt
lýst sig fylgjandi þeim hreyt-
ingum á tryggingarlöggjöfinni,
sem tillaga hennar fjallaði um.
Að framsöguræðu lokinni
var umræðu frestað og málinu
vísað til fjárveitingarnefndar
með samhljóða atkvæðum.
Eins og oft hefur verið rak-
ið hér í blaðinu liefur slóða-
skapur bæjarstjórnarmeirihlut-
ans í skólabyggingamálum bæj-
arins haft þær afleiðingar að
þrísett er orðið í flestar eða
allar skólastofur bamaskól-
anna. Er þetta gagnstætt öll-
um reglum og brýtur alger-
lega í bág við fyrirmæli heil-
Harður árekstur
á Suðurlandsvegi
1 gærmorgun varð harður
bifreiðaárekstur á Suðurlands-
vegi, móts við Jaðar. Lentu
þar saman vörubifreið úr Rang-
árvallarsýslu og áætlunarbifreið
frá Selfossi og skemmdust báð-
ar mikið. Kona sem var í ann-
arri bifreiðinni hlaut nokkur
meiðsl, þó ekki alvarieg.
Vörubifreiðin var á vesturleið
en áætlunarbíllinn á leið aust-
ur. Stjómandi vörubifreiðarinn-
ar hefur skýrt svo frá, að
skömmu áður en áreksturinn
varð, hafi bifreið verið ekið
fram úr og sveigt í veg fyrir
sig á veginn, sem liggur upp að
Jaðri. Hafi hann orðið að beita
hemlum til að draga úr ferð
bifreiðar sinnar en hún þá
runnið til á hálku á veginum.
Áætlunarbilinn bar að í þess-
um svifum og lenti framhluti
vörubifreiðarinnar utan í hon-
um.
Ágæt kvöldvaka
skógræktarmanna
Skógrækt rikisins og skóg-
ræktarfélögin héldu ágæta
kvöidvöku i Sjálfstæðishúsinu
í fyrrakvöld.
Hákon Guðmundsson hæsta-
réttarritari setti kvöldvökuna
með stuttu ávarpi. Þá flutti Há-
kon Bjamason skógræktarstjóri
ræðu og sýndi litskuggamyndir
yfir 40 talsins, frá ýmsum skóg-
um landsins. Næst talaði Guð-
mundur Marteinsson formaður
Skógræktarfélags Reykjavikur
Þvínæst söng Guðmundur Jóns-
son óperusöngvari nokkur lög
við mikjnh fögnuð. Loks flutti
Hákon Guðmundsson afburða-
snjalla ræðu. — Nánar verður
sagt frá kvöldvökunni síðar.
brigðisyíirvaldanna um aðstöðu
við skólahald.
Ein afleiðing þessarar marg-
setningar í skólastofum bama-
skólanna er sú að stálpuðúm
biirmiin er ætlað að stunda
nám vð aðstöðu sem sköpuð
er með tilliti til yngri barna.
Þannig á það sér t.d stað í
skólum að 11 ára bekkir séu
látnir stunda nám í stofum
þar sem borð og stólar eru
sniðnir við hæfi 7—8 ára barna.
Eru dæmi til að þetta hefur
haft þau áhrif á þroska og
líkamsbyggingu barnanna að
við hefur iegið að þau yrða
að fara í sérstaka sjúkraleik-
fimi eftir þessa þrúgun við að-
stæður sem á engan hátt svara
til vaxtar þeirra og þroska.
Þetta er svo alvarlegt að
þess verður að krefjast að gætt
sé betur eftirleiðis en hingað
til að haga niðurröðun bam-
anna í bekki á þann veg »ð
lieilsu þeirra og þroska sé ekki
stefnt í augljósa hættu. Á
þessu eiga að vera möguleik-
ar sé yfir þeim vakað en lausn-
in er auðvitað sú ein, að bæj-
arfélagið byggi á hverjum tíma
það skólahúsnæði, sem á harf
að halda til þess að skyldu-1
námið verði rækt og stimdaðj
við þau skilvrði sm nútímn j
heilbrigðiskröfur ætlast til.
Sósíalistar
Reykjavík
Stjóm Sósíalistafélags Reykjavíkur vill
hér með eindregið hvetja alla meðlimi
félagsins til að leggja sig alla fram við
sölu happdrættismiða Þjóðviljans.
Þeir félagar, sem enn hafa ekki tekið
miða til sölu eða vantar viðbótarmiða,
eru beðnir að snúa sér til skrifstofu fé-
Iagsins.
Sérstaklega vill stjórnin hvetja
þá til að skila peningum jaín-
óðum fyrir selda miða.
Félagar, til starfa fyrir happ-
drætti Þjóðviljans.
Stjórn Sósíalistafélags Keykjavíkur.
Margsetningin í skólum bættuleg
keilsu og þroska nemendanna
Liggur við að taka verði upp sérstaka
sjúkraleikfimi barna, sem látin eru stunda
nám við ófullnægjandi skilyrði
tklðÐVUJINH
Fimmtudagur 28. nóvember 1957 — 22. árgangur — 269. tbl.
Færeyingar segjast eíga inni hjá
i íslenzkum nlgerðanömn
Ríkisútvarpið birti í gær í hádegisútvarpi þá ákvörð-
un fiskimannafélagsins færeyska, sem Þjóðviljinn sagði
frá fyrir skömmu, að engir færeyskir sjómenn myndu
ráða sig á íslenzk skip fyrr en ógoldið kaup fyrir þetta
ár hefði fengizt greitt að fullu. Jafnframt fréttinni lét
stjórn LÍÚ hins vegar hafa eftir sér að henni væri ekki
kunnugt um að nokkur færeyskur sjómaður ætti inni
kaup. I gærkvöld kom svo ný frétt frá Færeyingum þar
sem sagt var að um vanskil á kaupi væri að ræða hjá 60
íslenzkum útgerðarmönnum, og hefði yfirlit um það
verið sent stjóm LÍÚ.
Er þess að vænta að stjóm LlÚ láti málið til sín
taka án tafar og tryggi fullar greiðslur þar sem um
vanskil er að ræða.
uqleffium um
í ráði er hjá stóra flugfélögunum að taka upp á næsta
ári þriðja farrými á flugleiðum um norðanvert Atlanz-
haf.
Á næstunni koma saman á
fund í París fulltrúar flugfé-
StæliiRg fékk
flest atkvæéi
tirslit atkvæðagreiðslunnar á
Ijósmyndasýningunni á sunnud.
urðu þau að myndin Stæling eftir
Stefán H. Jónsson, hlaut flest
atkvæði, 59 talsins. Næst flest
atkvæði, 58, fékk myndin Mik-
ið malar þú (nr. 93), og þriðja
myndin var Brautryðjandi eft-
ir Ara Kárason, með 36 atkv.
Sættir (nr. 156) eftir Sigurjón
Jónsson fékk 35 atkv. Rokk
(147) eftjir Sigm. M. Andrésson
30 atkv. Eina fyrir ömmu (92)
eftir Jón Þórðarson fékk 28.
Sápa í augun (137) eftir Sigur-
jón Jónsson Vestmannaeyjum
fékk 24. Relief (123) eftir Óskar
Kjartansson fékk 23. Lettrice
Distratta (17) eftir Cesare F'or-
ese fékk 22. Vernd (52) eftir
Hauk Helgason Hafnarfirði og
Vinir (91) Jóns Þórðarsonar
Reykjalundi fengu 21 atkv.
TröIIið við Tungná (117) eft’r
Óskar Sigvaldason fékk 19 atkv.
Aðrar myndir fengu þaðan af
færri atkvæði, en atkvæðin i
skiptust á nokkuð á annað
hundrað myndir.
Landssamband
Grænlands-áhuga
manna stofnað
Á 18. þingi Farmanna- og
fiskimannasambands Islands,
sem haldið var í síðasta mán-
uði var kosin 5 manna nefnd
tíl að undirbúa stofnun lands-
sambands Grænlands-áhuga-
manna. I nefndina voru kosnir
ílenry Hálfdánsson, Þorkell
Sigurðsson, Sigurjón Einarsson,
Þorsteinn Stefánsson og Örn
Steinsson. Nefnd þessi hefur
nú í samráði við ýmsa áhuga-
menn og félagssamtök ákveðið
Framhald á 3. síðu.
laganna sem standa að alþjóða-
samtökunum IATA. Frétta-
menn sögðu í gær, að þau hefðu
afráðið að gera á þessum fundi
samþykkt um að taka upp á
Atlanzhafsleiðum þriðja far-
rými, þar sem fargjald verð-
ur lægra en hingð til hefur
tíðkazt.
Áður en samþykktin getur
komið til framkvæmdar verða
aðildarriki IATA að staðfesta
hana. Flugfélögin stefna að
því, að hefja þriðja farrýmis
flug 1. apríl 1958. Jafr,framt
ætla þau að hækka fargjald
fyrir fyrsta flokks flug óg túr-
istaflug sem nemur 8%.
Ætla má að samkeppni Loft-
leiða eigi drjúgan þátt i á-
kvörðun stóru flugfélagamia
að lækka fargjöldin.
Bernharð segist
ekki andvígur til-
lögunni um áfeng-
islausar veizlur
Mestur hluti fundartímá sam-
einaðs þings í gær fór í um-
ræðar um tillögu þeirra AI-
freðs Gíslasonar, Pé.turs Otte-
sen og Sigurvins Einarssonar
um að hætt skuli áfengisveit-
ingurn á vegum ríkis og ríkis-
stofnana.
Lauk Pétur Ottesen nú ræðti
sinni, en Bernharð Stefánsson
svaraði í langri ræðu. Aðspurð-
ur kvaðst Bernharð ekki vera
andvígur tillögunni, en taldi
hins vegar fram margt annað
sem einnig og jafnvel frekar
þyrfti að gera (en flutti þó
að sjálfsögðu engar tlllögur
um það!).
Umræðunni var enn frestað.
Skelfing1 hjá NATO
Framhald af 1. síðu.
gær, að för sín til Parísar í
stað EJsenhowers færi eftir þvi,
'nvort haldið yrði fast við að
æðstu menn sæktu fundinn.