Þjóðviljinn - 06.02.1958, Side 7

1 smáriti, sem Sameinuðu
þjóðirnar sendu frá sér þann
24. október síðastliðinn — á
degi Sameinuðu þjóðanna, er
12 ár voru liðin frá stofn-
þingi þeirra í San Francisco
— segir, að hörmungar ófrið-
ar og styrjalda vofi hvað eft-
ir annað yfir mannkyninu,
vegna þess að tortryggni og
illindi hins umliðna eigi svo
erfitt með að gleymast.
Þannig er það í heims-
málunum, þannig er það í
þjóðmálunum, já, og þannig
er þetta einnig í íslenzkum
verkalýðsmálum.
Hvað eftir annað liggur
við, að allt fari í bál og
brand, og kraftarnir sundrist,
af því einu, að þeir, sem lengi
!hafa leitt saman hesta sína
og átt í illdeilum, eiga svo
erfitt með að gleyma illind-
um og tortryggni hins um-
iiðna. — Þetta er veika hliðin
á íslenzkri verkalýðshreyfingu
í dag.
Stundum — þegar gamlar
væringar gleymast — sýnir
verkalýðshreyfingin aftur á
móti slíkan styrkléika og
vinnur svo glæsilega sigra, að
vér fyllumst stolti og erum
sammála um, að verkalýðs-
hreyfingin sé orðin sterkasta
þjóðfélagsaflið á íslandi.
Og þetta er sannleikur —
vel að merkja — „þegar ill-
indi og tortryggni hins um-
liðna“ dreifa ekki kröftunum
— og allir hafa staðið saman,
eins og bræður.
Þetta hefur sem betur fer
alloft gerzt, og þetta gæti
hæglega orðið varanlegt á-
stand, ef menn aðeins gætu
gleýmt gömlum væringum og
tekizt 1 hendur.
Það var venga tortryggni
og illinda þess umliðna, að
ekki tókst samkomulag um
kosningu sambandsstjórnar á
seinasta þingi Alþýðusam-
bands íslands.
Á það var lagt kapp að
bola þeim, sem staðið höfðu
með mér í fyrri átökum, út
úr sambandsstjórn. — Þetta
var misráðið. Það var ekki
óaðgengilegt fyrir Alþýðu-
flokksfólk í verkalýðshreyf-
ingunni, að fjölgað væri um
tvo — þ. e. úr 9 í 11 — í mið-
stjórn, og um 1 í hverjum
fjórðungi •— úr tveimur í þrjá
— í sambandsstjórninni. —
Þetta gaf möguleika til að
setja sambandsstjóm og mið-
stjórn saman á breiðari grund
velli, ef samþykkt hefði verið.
— Þá hefði miðstjórn Alþýðu-
sambandsins, auk mín, orðið
skipuð þremur flokksbundn-
um Alþýðuflokksmönnum,
þremur flokksbundnum sósíal-
istum og þeim Ásgeiri Guð-
mundssyni, Sigríði Hannes-
dóttur og Kristjáni Guð-
mundssyni. Þá var og ætl-
unin að fá Hermann Guð-
mundsson í Hafnarfirði til að
taka sæti í þannig skipaðri
miðstjóm.
Það er sannfæring mín, að
slík miðstjórn hefði fært okk-
ur nær því marki að gera Al-
þýðusambandið að samstæðri
og samstarfandi heild.
En tortryggni og illindi
hins umliðna komu í veg fyr-
ir þessa úrlausn. Skorað var
á þingheim að fella tillcgu
um 11 manna miðstjórn og
eins manns viðbót í sam-
bandsstjómina í hverjum
landsfjórðungi. Sýndist þó
svo sem slíkt væri fremur

Fimmtudagur 6. febrúar ,1958 ÞJÖÐVILJINN. -- (7
Hannibal ValáimarcGon:
er sainsfsia i

mm er
<8>-
spor í lýðræðisátt. — Þá var
heimtuð aílsherjaratkvæða-
greiðsla, ef tillögunni jtöí
haldið til streitu. Þótti þá
sýnt, að tillögunni yrði ekki
fram komið, þar sem hún
þurfti að fá 2/3 atkvæða.
Var hún þá tekin aftur.
Ber að harma, að þannig
var komið í veg fyrir skipun
sambandssstjómar á breiðum
grundvelli, sem iikleg var til
að eyða gamalli tortryggni
og laða til heilla og nánara
samstarfs.
Með þessu móti var komið
í veg fyrir fullar sættir og
samkomuiag á seinasta Ai-
þýðusambandsþingi. — Gerð-
ist þetta ekki einmitt vegna
tortryggni og iilinda hins uih-
iiðna, sem menn eiga svo
furðulega erfitt með að
gleyma ?
Vissulega var það svo, og
kemur þó í engan stað niður
að sakast um orðinn hlut.
Hitt er verra, að einmitt
þeir sömu menn, sem komu
í veg fyrir fjölgun í mið-
stjóm og sambandsstjórn,
hafa síðEin talið sér trú um,
að samvinna þeirra við íhaldið
í verkalýðsmálum væri eðli-
leg gagnráðstöfun — verður
ekki að kalla það hefndarráð-
stöfun? — út af þvi, að þeim
hafi verið sýnd ósanngirni á
seinasta Alþýðusambands-
þingi.
Þeir segjast hafa tekið upp
samvinnu við h"fuðandstæð-
inginn í verkalýðsmálum —
ihaldið — á síðastliðnu hausti
um stjórnarkosningar í verka-
lýðsfélögunum, vegna þess að
þeir hafi verið rangindum
beittir á Alþýðusambands-
þinginu. Þess vegna var íhald-
inu sem sé fengin yfirráðaað-
staða í Iðju, félagi verk-
smiðjufólks, í Trésmiðafélag-
inu og nokkrum fleiri félög-
um, þó að það mistækist í
ýmsum öðrum.
Vegna þessarar ímynduðu
rangsleitni hafa verið gerðar
ítrekaðar thraunir til að
kljúfa verkalýðsfélög með sjó-
mannadeildum út um land
með stofnun sérstaks sjó-
mannasambands. Og vegna
þessa segjast þeir, sem skipa
Verkalýðsmálanefnd Alþýðu-
flokksins, hafa samið við i-
haldið um að standa með því
í stjórnarkosningum verka-
lýðsfélaganna nú í vetur.
Er þetta nú sannleikur? Er
hitt ekki sanni nær, að þeir,
sem eftir Alþýðusambands-
þing hafa valið sér það hlut-
skipti að sverjast í fóst-
bræðralag með íhaldinu, hafi
einnig bæði á seinasta Al-
þýðusambandsþingi og fyrir
það, verið orðnir bundnir í-
haldinu þeim samnings- og
tryggða-böndum, sem þcir
vildu eða gátu ekki slitið, og
því hafi þeir að ráðnum hug
komið í veg fyrir samkomu-
lag um kjör blandaðrar sam-
bandsstjórnar á breiðum
gnmdvelli.
En hvað sem um þetta er,
þá er það víst, að yfirgnæf-
andi meirihluti íslenzkrar
verkalýðsstéttar sér og slþl-
ur, aö samvinna við íhaldið í
verkalýðsmálum leiðir til
glötunar og á enga framtíð
fyrir sér.
Það rétta er að sameina.
alla krafta verkalýðsins gegn
íhaldinu — ekki aðeins í
verkalýðsmálum, heldur einn-
ig í almennum þjóðmál-
um. Sérréttindaborg sú, sem
íhaldið hafði, í skjóli sundr-
ungarinnar í röðum verka-
lýðsins, byggt sér í íslenzku
þjóðfélagi, á að hrynja til
grunna. Og hún hrynur ör-
ugglega til grunna, cf verka-
lýðurinn samstillir krafta sína
og metur meira að þjóna já-
kvæðum verkefnum framtíð-
arinnar, en að troða sífellt
innbyrðis illsakir og ala á
tortryggni, vegna gamalla
væringa í sundrungarstríði
síðustu áratuga.
Tökum höndum saman
gegn íhaldinu í verkalýðsmái-
um, sveitastjórnarmálum og
landsmálum. Það er eina rétta
leiðin til betra þjóðfélags fyr-
ir allan verkalýð íslands á
sjó og landi.
Sigfiís Sigu Fhjartarson:
það verður að þurrka út áhrif íhalds-
ins i verkalyðshreyfingunni
Tilefni þess, að ég hóf að
skrifa þennan greinaflokk, var
sú staðreynd, að Málfunda-
félagið Óðinn, sem er félag
Sjálfstæðismanna innan verka.
lýðsfélaganna í Reykjavík hef.
ur ákveðið að beita sér fyrir
því, að Óðinsfélagar hefðu fox-
gang að vinnu, sem Sjálfstæð-
ismenn ráða yfir. Það er ljóst
að framkoma Óðins er aðeins
einn - þáttur í kúgunarher-
ferð Sjálfstæðisflokksins gegn
hinum vinnandi fjölda, en
markmið þeirrar herferðar er
að tryggja þremur auðklíkum
völdin í Reykjavíkurbæ og í
þjóðfélaginu. Hvað Reykjavík
snertir er kerfi skoðanakúgun-
arinnar býsna fullkomið. Hlut.
verk Óðins er að kanna skoð-
anir verkamanna, hlutverk
Ráðningarstofunnar er að
velja menn til uppsagna og
ráðninga eftir bendingum Óð-
ins, og hlutverk framfærsl-
unnar að taka við þeim út-
skúfuðu, og veita þá auðmýk-
ingu, sem íhaldið telur nauð-
synlega. Með aðstoð þessara
þriggja stofnana hyggst ihald-
ið draga hring ófrelsis og
skoðanakúgunar um alla al-
þýðu þessa bæjar.
En því hef ég gerzt svo
margorður um þetta efni, að
i atvinnuofsóknarherferð í-
haldsins í Reykjavík birtist
sameiginlegt einkenni allra
auðvaldsþjóðfélaga, sem eni á
síðasta þróunarskeiði kapital-
ismans, en á því stigi þolir
valdaaðstaða auðstéttarimva!’
ekki það lýðræði sem hún mest
hefur státað af, og því er
reynt með hvers konar hótun-
um og ofsóknum að gera sér-
hverja kosningu að gervikosix-
ingu, en takist ekki að hindra,
að fyrirkomulag þjóðfélagsins
byggist á þióðarvilja, með
þessu móti, þá er auðstéttin
þess albúin að þurrka hið
borgaralega lýðræði út með
öllu, þ. e. að koma á fasist-
ísku einræði, og fyrirbyggja
þar með, að formi þióðfélags-
ins verði brevtt á friðsamleg-
an hátt, en slíkt athæfi hlýtur
fyrr eða síðar að framkalla
það sem.allir heiðarlegir meim
vilja að aldrei þyrfti til að
'koma, sem sé valdbeiting
hinna kúguðu, til þess að ná
þeim rétti sem þeim ber að
fá á friðsamlegan hátt. Hvar
og hvenær sem slíka atburði
Framh. á 11. Inðu
í dag er afmælisdagur Sigfúsar Sigurhjartarsonar, hann var
fæddur 6. febrúar 1902. Þjóðviljinn birtir í dag eina af
greinum hans, sem eins og þær flestar á brýnt erindi til
okkar enn í dag. Greinin er upphaflega birt í Þjóðviliamnn
21. nóv. 1950, síðasta greinin í greinaflokknum Reykjavíkur-
íhaldið og þjóði'élagsmálin og er endurprentuð í bókinni
„SIGURBRATJT FÓLKSINS“, úrvali úr ræðum og greinum Sig-
fúsar. Þá bók ættu allir sósíalistar að eiga, ekki einungis til
minnin.gar um hinn ástsæla alþýðuleiðtoga, heldur er hún hverj-
um sósíalista orkugjafi í þeirri baráttu, er Sigfús barðist alla
ævi, haráttunni um betri lieim, frjálst og göl'ugt þjóðlíf.