Þjóðviljinn - 21.02.1958, Síða 3

Föstudagui 21. febrúar 1958 — ÞJÓÐVILJINN — (3
kaus sér ábyrgðarleysið
Framhald af 1. síðu
Iiöfuðáherzlu að reyna að leita
að samft'firinleanm tíma, sem
allir flokVarnir aætu staðið að,
05? því iafnt lýst vfir af utan-
ríkisráðherra á hessum fundi
sem öðmm. að beir leajðu einn-
ig ihöfuðáherzln á bnð, að eam-
komulag' sræti tekiet með ölliim
flokkunum nm beð nð veiia
frarnkvæmtini-'ma. bá var Siálf-
stæðisflnkknrinn snnrður að bví
hvort hann vi'di standa að ftin-
hverju piikn samkðmnlaai. Fn
jþá va.r pomst'nrfsvilii frá há.lfu
SiálfstæðisfieUksins sá. sem
liann hefnr lvst bér síðan ov
^rreiniiee'pet knm bó fram af
öllu í bveirrí r»ðu. sem formað-
Ul’ flokknincs Uólt hór sem sevt
þessi, vilia. ekki aefa neitt svar
snúa iV' ”r oo- rovna á Innn
Iiátt að trnfla eð'ilega samstöðu
t málinu.
JUlJl
Þeir vildu bíða — en
þorðu ekki að játa það
Þetta er alveg augljóst mál,
éinnig af bréfaskiptunum, svo
það er gagnslaust fyrir for-
sprakka Sjálfstæðisflokksins,
að halda því fram, að á þessu
stigi málsins hafi verið búið
að ákveða um framkvæmda-
tíma. Það var ekki. Það var
þeim tilkynnt. En þrátt fyrir
það, þá vildu þeir ekki lýsa
yfir, hver væri þeirra skoðun.
Ástæðan var einfaldlega sú, að
þeir féllu fyrir freistingu. Þeir
voru 4 þeirri skoðun, sem þeir
höfðu verið lengi áðar, og er
í rauninni ekkert um það að
sakast, að þeir töldu rétt að
bíða framyfir þennan landhelg-
ismálafund. Þannig liöfðu þeir
haldið á þessu máli áður, að
þeir töldu rétt að fylgja málinu
eftir á hinum alþjóðlegu ráð-
stefnum, og höfðu hagað öllum
undirbúningi málsins á þá lund,
að þannig yrði áfram haldið.
En þó að þeir væru á þessari
skoðun, sem ég efast ekkert
um, að þeir hafa verið, þá kusu
þeir að færast undan að segia
frá þessari skoðun, en kjósa
sér þá stöðu að geta skammað
mig og ríkisstjórnina fyrir það
að afhafast ekkert í málinu.
Samstaðan mikils virði
Þetta er í rauninni alveg
kjarni málsins. Eg hins vegar
hef sagt það allan tímann og
segi það enn, að ég tel, að það
skipti svo miklu máli að reyna
að fá fullkomna samstöðu allra
flokkanna hér á Alþingi um
þann tíma, sem valinn er í
þessU efni og um öll aðalatriði
málsins, að ég tel það hreina
fjarstæðu að vera að benda á
það sí og æ, eins og formaður
Sjálfstæðisflokksins gerði hér
í umræðunum, að atvinnumála-
ráðherra hefði samkv. lögum,
einn og óbundinn, rétt til þess
að ákveða stækkun landhelginn-
ar og þyrfti þar engan um að
spyrja, og það væri því engan
um að saka nema hann einan
að ekki væri búið að stækka
landhelgina. Það siá allir menn,
að þó að stjórnskipulega séð,
kunni einn ráðherra að hafa
vald í þessum efnum, þá er það
og alla aðila að standa þannig
að því að eiga á hættu, að heil-
ir þingflokkar rísi upp önd-
verðir út af ágreiningi um það,
hvaða tíma átti að velja eða
hvernig átti að standa að fram-
gangi málsins. Hitt er vitan-
lega miklu farsælla að reyna
eins og kostur er að fá fram
samstöðu um málið.
Þó að ég fyrir mitt leyti líti
svo á, að það hefði verið þýð-
ingarmikið á alla lund að fá
fram stækkun landhelginnar
þegar sncmma á árinu 1957 eða
um vorið 1957, þá lít ég ekki
svo á málið, að ég geti ekki
vel fallizt á það að draga það
um hálft ár eða jafnvel allt upp
í heilt ár að velja framkvæmda-
tíma, ef á þann hátt má skapa
öruggari og fastarí samstöðu
með öllum hér lieima í sam-
bandi við framkvæmdina held-
nr en að hefði orðið í hinu til-
fellinu.
Þetta var mín afstaða, og
þetta er mín afstaða enn.
Lélegur samstarísvilji
En þeir þm. Sjálfstæðisflokks-
ins sem hér hafa talað, hafa
svo verið að leggja áherzlu á
það og einkum og sérstaklega
enn er leitazt við það að hálfu I mála að enn væri beðið með
Sjálfstæðisflokksins haldið upp
heiftarlegum árásum bæði á
mig og ríkisstjórnina sem heild
fyrír aðgerðaleysi í málinu. Þó
þeim hafi án efa verið kunnugt
að þannig stóð á málinu, eins
og nú hefur verið lýst, að það
var verið að leita eftir full-
kominni samstöðu imi það
hvenær ætti að velja fram-
kvæindatímann, og mér dettur
ekki til hugar, þó mín skoðun
hafi verið sú að rétt hefði ver-
ið eða fullkomlega fært að
hefja framkvæmdir fyrr en gert
hefur verið, að amast neitt við
því, þó bæði Sjálfstæðisflokk-
unrinn og sumir aðrir hafi
verið á þeirri skoðun að rétt
hafi verið að bíða með fram-
kvæmdir í málinu fram yfir
þennan landhelgismálafund.
Það voru aðeins misjafnar skoð.
anir manna á því hvenær rétt
væri að hefja framkvæmdir.
Allt notað til að vekja
tortryggni
Ég verð nú að segja að ég
hygg að flestir eða allir, sem
hlýtt hafa nú á ræðu formanns
Sjálfstæðisflokksins um þetta
mál, hljóti eins og ég að draga
þáð mjög í efa að takast megi
eðlilegt samstarf við hann um
ríkisstjómarinnar að fá sam-
stöðu og samstarf við Sjálf-
stæðisflokkinn þó tilraunir
hingað til í þessu máli hafi
verið á þá lund, að ekki væri
beint líklegt að takast mætti
ljúflegt samstarf við flokkinn
eins og hann hefur haldið á
málunum.
Skiptar skoðanir
Það atriði, sem ég vildi að-
eins að lokum vílija að, er að
það hafa verið mismunandi
skoðanir innan ríkisstjómarinn-
ar á því og meðal þeirra sér-
fræðinga, sem nnnið hafa að
málinu, hvaða framkvæmdatími
væri heppilegastur. Þetta er
ekkert til að gera sér mat úr
fyrir stjórnarandstöðuna. Það
er alveg þýðingarlaust að ætla
að gera þetta að einhverju að-
framkvæmdir í málinu, því það
er það sanna um afstöðu Sjálf-
stæðisflokksins.
Vilja nota einnig þetta
mál til árása
líermann Jónasson forsætis-
ráðherra talaði og staðfesti það
sem Lúðvík Jósepsson hafði
ságt um afst"ðu og viðbrögð
Sjálfstæðisflokksins. Taldi hann
þá Bjarna og Ólaf hafa vakið
þessar umræður til lítils gagns.
Taldi forsætisráðherra að það
sem Sjálfstæðisflokkurinn deildi
nú á í undirbúningi málsins,
hefði sá flokkur áður talið
sjálfsagt um hin stærstu mál.
Þegar friðunarlínan hefði verið
færð út hafi komið fram marg-
ar skoðanir um hvernig það
skyldi gert og ákvörðun tek-
alatriði. Þetta er fullkomlega in eftir ýtarlegar umræður.
formaður Sjálfstæðisflokksins,
^ framkvæmdír 1 þessu ^TlÍ j Það ,Sem rétt er>, að han"
Sjalfstæðisflokkunnn hafx synt fannst túlkun ,hans Ö11 vera 4'------------
eðlilegur hlutur og heilbrigt að
einn kann að vilja bíða eftir
því að ákveðin ráðstefna ljúki
störfum. Ég fyrir mitt leyti
s'egi það, að mín skoðuii er
enn sú, að það sé engin nauð-
syn að bíða eftir henni, síður
en svo, en hinsvegar aðkall-
andi að fá landhelgina stækk-
aða. Hins vegar mun ég ekki
gera það að neinu úrslitaatriði
og það held ég að Sjálfstæðis-
flokkurinn hefði ekki átt að
gera heldur. Ég held að hann
hefði átt í upphafi að segja
var
einnig á þeirri skoðun að rétt
í þessu máli, en hve dónalegir
stjórnarflokkarnir hafi verið
við Sjálfstæðisflokkinn í allri
meðferð málsins. Bréfin, sem
hér voru lesin, segja nokkuð
til um það. Þegar Sjálfstæðis-
flokkurinn er fyrst spurður um
það, eftir að aðrir aðilar eru
búnir að lýsa því jrfir, hver
sé þeirra afstaða til þess að
velja framkvæmdatímann, þá
neitar hann að segja nokkuð
til um það, en kýs sér þá að-
stöðu að fara að búa til kenn-
ingu sjálfur um það, hvað rik-
isstjórnin sé búin að ákveða í
málinu og ætlar að fara að
þræta í hréfaskiptum um það,
hvað ríkisstjórnin sé húin að á-
kveða, og neita því, sem ríkis-
stjórnin segir sjálf.
það blési hreint yærj að.bíða fram /fir *eSS*
landhelgismalaraðstefnu, þo
hann þyrfti að segja einhverj-
um þingmönnum sínum og
þá lund að
ekki byrlega í þeim efnum. Nú
fyrir nokkrum dögum skrifaði
ég Sjálfstæðisflokknum bréf .... , - , ,
. , ». ... T kjosendum það, m.a. hv. þm
og oskaði eftir að hann vildi
tilnefna. mann af sinni hálfu,
ásamt með mönnum frá stjórn-
arflokkunum, til þess að sam-
ræma milli flokkanna afstöð-
una til þess hvernig hin nýja
friðunarlína yrði dregin kring
um landið í einstökum tilfell-
um, út frá þeim gögnum, sem
fyrir liggja.
Formaður Sjálfstæðisflokks-
ins virtist í rauninni vera al-
veg undrandi á því, að slíkt
bréf sem þetta skuli vera sent
og hann leggur það þannig út
að þetta sýni það að raunveru-
lega hafi ríkisstjórnin ekkert
N-Isf., sem hér hefur áður
verið að skamma mig í sam-
bandi við framkvæmdaleysi
málinu, að Sjálfstæðisflokkur-
Ádeilur á einn ráðherra, sem
slík mál heyri undir, fyrir' að
taka ekki af skarið og fara
sínu fram, séu ekki á rökum
•eistar.
Afstöðu forvígismanna Sjálf-
stæðisflokksins taldi forsætis-
ráðherra þá að forðast að
nefna með einu oroi hver sé
þeirra stefna í málinu, því þeir
vilji hafa frjálsar hendur til
árása á ríkisstjórnina hvern-
ig sem fer.
I stuttri ræðu sem Lúðvík
hélt spurði hann Ólaf Thórs
livers vegna hann hefði ekki
fært út friðunarlínuna á und-
anförnum árum, fyrst hanu
teldi að ráðherra þyrfti ekki
að ráðfæra sig við nciiin.
Ekki treysti Ólafur sér til
að svara því.
Allur fundartími neðri deild-
ar fór í þessar umræður, og
komst ekkert málanna sem á
inn væri því fullkomlega sam- '• dagskrá voru að.
Bæiarstiðrn ræSsr vatnsskortiní
Framhald af 12. síðu
veitukerfið í Höfn leki eins
mikið og í. Reykjavík! Ekki er
leki ihaldsins óbreyttum kjós-
endum lað kenna.
Bít eigin fjanda ]nrn
Næstur talaði Guðmundur H.
Guðmundsson, fyrir hönd vatns-
óhyggilegt fyrir málið sjálft á Alþingi hafa nokkrir fulltrúar
Þessi fyrstu viðbrögð eru vit-1 gerl. jp þess ag undirbúa málið.
anlega ekki í þá átt, að þaðjHann veit þó miklu betur> því
sýni samstarfsvilja, siður en bann velt þag ag þag befur
svo- . . , .!í fyrsta lagi verið leitað eftir! veitunefndar og meirihlutans.
Sjálfstæðisflokkurinn óskaði Qllum þeim helztu .sjónarmið-1 Var hann viðskotaillur e;ns og
einnig eftir því að fá frekari —
upplýsingar um það hvað gerzt
hefði í málinu. Hann fékk allar
þær upplýsingar, sem rnáli gátu
sldpt á þessu stigi málsins,
hann fékk þær sendar, sem
trúnaðarmál. En þrátt fyrir
það, þá reynir hann að halda
því fram jöfnum liöndum, að
það hafi ekkert verið gert til
undirbunings í málinu og hann
hafi ekki verið látinn fylgjast
með því sem gert hafi verið,
en þetta tel ég heldur ekki sýna
neinn sámstarfsvilja frá liálfu
þessara manna.
Og það er líka mikill, mis-
s'kilningur hjá 1. þm. íteykv.
Bjarna Benediktssyni, þegar
hann segir það nú, að Sjálf-
stæðisflokkurinn hafi ekki hald-
ið uppi, hvorki í blöðum né
annarsstaðar neinum ásökun-
um á ríkisstjórnina fyrir að-
gerðaleysi í þessu máli. Hér
um, sem uppi eru í hinum ýmsu
landshlutum og hjá hinum
ýmsu aðilum, sem hér eiga
hiut að máli, hvers þeir óska
í sambandi við iiina nýju línu
og hann veit það ennfremur að
það hafa verið lagðar fram
fleiri en ein tillaga um það
hvernig komi til mála að haga
línunni. En eigi að síður þá vit-
um við það að um einstök
smærri atriði er þannig háttað
að full ástæða er til þess að
reyna sð leits b«r eftir sam-
mulagi á milli flokka, betur
heldur en þegar hefur verið
gert, og virðist það vera fylli-
lega nægilegur tími eins og
málin standa nú að efna til
þess á þessu stigi.
Ég sé því ekki að skipun
þessarar nefndar ætti að gefa
tilefni til tortryggni eins og
þó virtist koma fram hjá for-
manni Sjálfstæðisflokksins,
heldur miklu frekar hitt að
gamall hestur sem hrakinn hefur
verið af stalli. Undrar það eng-
an sem til þekkir. Hitt er grát-
broslegt þegar G.H.G. lætur
gremjuna yfjr að vera hrakinn
úr bæjarráði bítna á þsim er
þar réðu engu um, og keppist
jafnframt við að lofa hástöfum
ágæti þeirra og óskeikulle'ka
sem spörkuðu honum! Væri G.
H. G. hollast að bíta eigin
fjanda sinn.
Ekkert lært
Að því leyti sem ræða G.H.G.
snerti vatnsveitumál var hún
samfelidur vjtnisburður um að
maðurinn hefði ekkert af hinni
sorglegu reynslu Reykvíkinga í
vatnsveitumálum lært. Lagði
hann til að vísa tillögu Alþýðu-
bandalagsmanna frá, — til
vatnsveitunefndar og bæjarráðs.
Nafnakall var um frávísun-
ina. Þessir vísuðu frá raunhæf-
um úrbótum í vatnsveitumálum:
E’nar Thoroddsen, Þorvaldur
Garðar, Gróa Pétursdóttir, Gisli
Halldórsson, Auður Auðuns, Úlf-
ar Þórðarson, Geir Hallgrímsson,
Björgvin Frederiksen og Guð-
mundur H. Guðmundsson. Móti
frávísuninni voru alljr fulltrúar
minnihlutaflokkanna.
Tveir fulltrúar gerðu skemmti-
lega grein fyrir latkvæði sínu.
Óskar Hallgrímsson kvaðst vera
e'ndx-egið á móti 1. lið till. Al-
þýðubandalagsmanna, þ.e. því að
vatnsveitustjóri hafi ekki annað
starf með höndum — en hann
væri andvígur því «ð vísa til-
lögum minnihlutans frá. Og
Björgvin Fi'ederiksen kvaðst
vísa tillögunni frá því -allt sem
i henni fælist væri íhaldið að
framkvæma eða undirbúa!!
Pélfiir viS! kaapa
Pétur Ottesen flytur á Alþingi
tillögu til þingsálykiunar um
kaup á kafbát til landhelgis-
gæzlu.
Mýkðranir
PEYSUFATASKÓR
IreiSir og fsægiSegir