Þjóðviljinn - 01.11.1959, Blaðsíða 12

Nær öll verkalýðsfélögin i Reykjavik
kafa sagt upp samningum sínu;
þlOÐVILIINN
•_______
Sunnudagur 1. nóvember 1959 — 24 árgangur — 239. tölublað
Þjóðviljinn sagði frá bvi á
sínum tíma í haust er Dags-
brún og önnur verkalýðsfélög
hér, sem þá gátu sagt upp samn-
ingum við atvinnurekendur, sam-
þykktu að segja samningum sín-
um upp. Verkalýðsfélögin utan
Reykjavíkur, Hlíf í Hafnarfirði,
öll Vestfjarðafélögin og Þróttur
á Siglufirði, svo nokkur séu
nefnd, sögðu samningum einnig
upp þá.
Fyrir þessi mánaðamót hafa
öll félög jarniðnaðarins hér sagt
upp samningum: Félag járniðn-
aðarmanna, bifvélavirkjar, skipa-
smiðir og blikksmiðir. Einnig
munu járnsmiðir á Akureyri og
Selfossi nú liafa sagt upp samn-
ingum.
Að því bezt var vitað í gær
munu öll verkalýðsfélög hér í
Reykjavík sem ekki höfðu sagt
upp áður eða höfðu bundna
samninga til lengri tíma hafa
sagt upp samningum við þessi
mánaðamót.
Krústjofí hvetur til fundar
æðstu manna hið allra fyrsta
Álitur horfur batnandi i heimsmálunum
Ástandið í lieimsmálunum hefur farið batnandi und-
anfarið, og nú er tími til kominn að æðstu menn stór-
veldanna korni saman til að ráða ráðum sínum, sagði
Nikita Krústjoff forsætisráöherra á fundi Æðsta ráðs-
ins í Moskva 1 gær.
Nú er að hefjast tímabil
samningaviðræðna um heims-
máíin, sagði Krústjoff. Veður-
útlitið foatnar stöðugt.
Kausærri afstaða.
I auðvaldslöndunum aðhyll-
ast fleiri og fleiri raunsætt mat
á aðstæðum og valdahlutföll-
um. Friðsamleg sambúð rikja
með mismunandi þjóðskipulag
er ekki lengur stefnumið held-
ur staðreynd, óumbreytanlegt
lífslögmál í heimi þar sem
kjarnorkuvopn og langdrægar
eldflaugar eru komnar til sög-
unnar.
Krústjoff kvað það róg ill-
Hernámsblaðið Vísir í gær:
Þjóðvörn á miklar þakkir
skilið fyrir framboðið!
Hernámsblaðið Visir birtir í gær hejla forustugrein
til þess að þakka leiðtogum Þjóðvarnar framboð þeirra
og árangur þess. Vísir segir:
„Þjóðviljinn j gær eys úr skálum reiði sinnar yfir
Þjóðvarnarflokkinn fyrir það, að hann Ieyfði sér að
bjóða fram til Alþingis. Á það, að sögn Þjóðviljans,
að hafa valdið því, að kommúnistar eru tveimur færri
á þingi en ella liefðj orðið. Væri þetta rétt hjá Þjóð-
viljanum, ættu Þjóðvarnarmenn miklar þakkir skilið
fyrir framboð sitt, því að þótt of stór hluti jijóðarinn-
ar hafi ekki áttað sig á því enn, er framtíð hennar og
frelsi undir því komið, að áhrif kommúnista fari minnk-
andi.“
Vísir er sem kunnugt er orðinn sérstakt málgagn
Birgis Kjarans, þanig að þarna mælir sá, sem á það
framboði Þjóðvarne.r að þakka að foann komst á þing.
viljaðra manna, að stefna frið-
samlegrar sambúðar væri ein-
ungis bragð af foálfu Sovétríkj-
anna. Það væri tilhæfulaust að
marxisminn teldi styrjaldir ó-
hjá'kvæmilegar.
Framhald á 11. síðu.
Rennslismælingar verða framkv. hér
á vetrum með geislavirknm efnnm
Vatnamælingadeild Raforkumálaskrifstofunnar mun
taka hér upp rennslismælingar með geislavirkum efnum
við mælingar þær er hún framkvæmir að vetrarlagi.
Einn þátturinn í undirbún-
ingsrannsóknum fyrir virkjun-
arframkvæmdir er að afla á-
reiðanlegra upplýsinga um
vatnsrennsli á viðkomandi stöð-
um. Settir eru upp síritandi
vatnshæðarmælar og með
nokkrum nákvæmum mæling-
um á straumhraða og þver-
Skurði árinnar fæst sambandið
milli vatnshæðar og rennslis.
Að vetrarlagi, þegar is og
krap er í ám, ^etur þessi mæli-
aðferð brugðizt. Vatnshæðin
gefur rangar upplýsingar, og
mælingu á straumhraða og
þverskurði er næstum ógern-
jngur að framkvæma, enda þarf
þá að brjóta eða sprengja meo
dýnamiti vök þvert yfir ána.
Á Genfarráðstefnunni 1958
um friðsamlega .hagnýtingu
kjarnorkunnar kom m.a. fram
eitt erindi um aðferð, til að
nota geislavirk efn; til rennsl-
ismælinga. Höfuðkostur þess-
arar aðferðar er fólginn í því,
hve einföld hún er í fram-
kvæmd. Ákveðnu magni af
geislavifku efni er hellt í
vatnsfallið, sem mæla á, og
nokkru neðar, er geislavirka
efnið hefur blandazt vel ár-
vatninu, er mæld heildargeisla-
vihknin, annað hvort með mæli
á staðnum eða með því að taka
Veturliði seldi 23
myndir á fyrstu
klukkutimunum
Veturliði Gunnarsson opnaði
í fyrrakvöld kl. hálfníu mál-
verkasýningu j Listamanna-
skálanum.
Strax á fyrstu tímunum um
kvöldið seldust 23 myndir, og
þegar Þjóðviljinn hafði tal af
Veturliða eftir hádegið í gær
hafði hann selt samtals 27
myndir.
Sýning Veturliða er opin
daglega frá 'kl. 1—11 síðdegis.
.Krjupandi síálka4i
— Listamannahópurinu
y?,VI JUJ7«"UI °1111,111 „Kammeraterne“ heldur
um þessar mundir 25 ára afmælissýningu í Kaupmannahöfn.
Þar sýnir Jón Engilberts málverk og Tove Ólafsson höggmynd
ina sem þarna er verið að koma fyriú í sýningarsalnum. Það
er listakonan sem situr á hækjum sínum. Myndin heitir
„Krjúpandi stúlka“. Um Tove segir skáldið Otto Gelsted í dómi
um sýninguna í „Land og Folk“: „Tove Ólafsson, sem er nú
stödd á blómstrandi sköpunarskeiði, sameinar í konumynd úi
rauðum steini víðfeðman, ólgandi þrótt, sálrænan fínleika og
lireina og beina mótunarlist.“ Um Jón segir Gelsted: „Einkuni
sýnir málverkið „1 rökkrinu“ að list Jóns Engilberts hefur eftir
þvií sem árin liðu aukizt máttur og þroski, og stóra skreytingin
„Nóttin“ mun standa fyrir sínu, þegar hún kemur á staðinn
sem hún er ætluð.“
Fisksölurnar til Brefkxnds
r
Islendingum til minnkunar
Að undanförnu hafa togara-
eigendur lagt mikið kapp á
að láta togarana sigla nieð afla
sinn, meira að segja litlu tog-
arana, og hafa fengið til þess
fyllstu heimildir frá ríkisstjórn-
inni. Afleiðingin hefur orðið
minnkandi atvinna víða um
land; auk þess sem þjóðin í
heild tapar verulegum gjald-
eyri á því að selja aflann þann-
ig óunninn. Hafa verklýðsfé-
lög þegar mótmælt þessari
stefnu ríkisstjórnarinnar og
togaraeigenda.
Þó tekur í hnúkana, að sér-
stakt kapp virðist lagt á að
selja fisk til Bretlands á þenn-
an hátt. Bretar hafa nú beitt
okkur ofbcldi í 14 mánuði,
prufur og mæla þær síður.
Heildargeislavirknin gefur til
kynna rennslið, hvernig sem
árfarvegurinn og þverskurður
hans er, hvort sem streymið
er lygnt eða með hringiðum.
Aðferðina má að sjálfsögðu
einnig nota við mælingar á
rennsli í pípum, hvort heldur
þær innihalda lofttegundir eða
vökva.
í ágúst sl. voru gerðar í til-
Framhald á 11. síðu.
brotið l(>g okkar og fullveldi
dag hvern á því timabili, liót-
að að sökkva varðskipum okk-
ar og myrða áhafnir þeirra.
Það hefðu mátt teljast lág-
marksviðbrögð að íslendingar
slitu öllum viðskiptasambiind-
um við ofbeldisríkið1, en sú
hefur sannarlega ekki orðið
raunin. Heildsalarnir íslenzku
hafa á þessu tímabili flutt eins
mikið af vörum inn frá Bret-
landi og áður, þótt auðvelt
sé að kaupa þær vörur jafn-
góðar annarsstaðar; þeim herr-
um eru umboðslaunin dýrmæt-
ari en þjóðarmetnaður. Og nú
keppast togaraeigendur við að
selja Bretum fisk — eins og
til að bæta það upp liversu illa
Bretum hefur gengið að stela
fiski í íslenzkri landhelgi, þrátt
fyrir herskipaverndina.
Hver er ástæðan fyrir þess-
um fisksölum til Bretlands?
Eiga þær að sanna brezkum
stjórnarvöldum að íslenzk
stjórnarvöld séu laus við alla
þykkju og fús til samninga,
einnig meðan íslendingar eru
beittir hernaðarofbeldi? Eða
er ástæðan aðeins gróðafíkn
manna sem geta stolið undan
gjaldeyri í sambandi við slík-
ar sölur; t. d. Thorsaranna seni
frá fornu fari hafa milliliðaað-
stöðu í sambandi við allar -ís-
fisksölur í Bretlandi?
G-lista fagnaður n.k.
þriðjudag í Lido
Fulltrúaráð Alþýðubandalagsins í Reykjavík efnir til
kvöldskemmtunar fýrir þá sem störfuðu fyrir G-listann
á kjördegi. Skemmtunin verður í Lidó n.k. þriðjudag,
3. nóvember, og hefst kl. 8,30 e.h.
Aðgöngumiðar verða afhentir í lcosningaskrifstofu
Alþýðubandalagsins í Tjarnargötu 20 á mánudag.