Þjóðviljinn - 05.11.1959, Qupperneq 1

Fimmtudagur 5. nóvember 1959 — 24. árg. — 242. tölublað.
Veröur olíumálið notað til þess að
trygg ja samvinnu hernámsf lokkanna?
MorgunblaSiS fálátf um hneykslismáliS
Það hefur vaki'ð mikla athygli hversu lítiö Morgun
blaöiö hefur skrifað um mál olíufélaga Framsóknar-
liokksins. Blaöið birti skýrslu rannsóknardómaranna án
skýringa og athugasemda og hefur síöan aðeins tvívegis
vikið aö þessu stórfellda hneykslismáli 1 forustugreinum;
það er allt og sumt.
Á^.tæðan fyrir þessu fálæti
Morgunblaðsins er ekki aðeins
ótti ráðamanna Sjálfstæðis-
flokksins við það að olíu-
hneykslið verði til þess að af-
hjúpa allt spillingarkerfi her-
mangaranna á Keflavikurflug-
velli, Ástæðan er einnig sú að
v'aldamenn íhaldsins vilja geta
hagnýtt þetta mál ef til samn-
inga kenriur við Framsóknar-
flokkinn um stjórnarmyndun.
Þeir vilja bæði geta hótað
Framisóknarmönnum öllu illu
ef þeir verði erfiðir í samn-
ingum og lofað þeim mildi ef
þeir verði hlýðnir.
Óttast veika stjórn.
Ástæðan til þeirra hugleið-
inga er sú að ýmsir aðilar í
Sjálfstæðisflokknum og Al-
þýðuflokknum telja að sam-
stjórn þessara 2ja flokka yrði
mjög veik og máttlítil tii að
framkvæma þær stórfe’ldu að-
gerðir í efnahagsmálum sem
auðmenn Sjálfstæðisflokksins
stefna nú að. Þess vegna hef-
ur það mjög borð á góma í
viðræðum þeim sem Ólafur
Thors og Bjarni Benediktsson
hafa þegar hafið við Emil
Jónsson og Guðmund í. Guð-
mundsson, hvort ekki væri rétt
að endurre’sa samstjórn her-
námsflokkanna.
Steína bandaríska
sendiráðsins.
Einn áhrifaríkur aðili hvetur
mjög til þess að slík samvinna
verði tekinn upp að nýju:
bandaríska sendiráð'ð. Sendi-
ráðið hefur miklar áhyggjur af
því liversu mjög hernámsstefn-
an hefur sett ofan að undan-
förnu og te'ur að bezta ráðið
til að tryggja hagsmuni Banda-
ríkjanna sé að njörva hernáms-
flokkana saman á nýjan leik.
Innan Framsóknarflokksins
vinna áhrTfaríkir aðilar einnig
mjög að því að endurreisa
slíka stjórn; má þar nefna Ey-
stein Jónsson, Vilhjálm Þór, og
aðra ráðamenn S.Í.S. og her-
mangarafélaganna.
Situr við sama í
stálverkfallinu
Tilraunum tíl að leysa stál-
verkfallið í Bandaríkjunum með
samningum var i gær hætt um
óákveðinn tíma. Verkfallið, sem
hálf milljón manna tekur þátt
í, hefur nú staðið í 115 daga.
Ilæstiréttur Bandarikjanna
mun bráðlega kveða upp úr-
skurð um áfrýjuu félags stál-
iðnaðarmanna á dómsúrskurði
um að Eisenliower forseta sé
heimilt að banna verkfallið í
89 daga.
Æskulýðsfylkinguna
vantar nokkra sjálí-
boðaliða eftir hádegi
í dag.
Hver heirn-
sókniii rek-
ur aðra
I gærkvöld var 5. og síðasta
sýning USA-ballettflokksins
í Þjóðleikhúsinu, en heim
sókn hans og sýningar hér
má tvímælalaust telja til
merkari listviðburða liér á
landi.
Eftir fáa daga á Þjóðleik-
húsið von á öðrum góðum
gestum í heimsókn, en það eru
listamenn Peking óperunnar
kínversku. Koma þeir upp úr
miðjuin mánuðinum og halda
fjórar sýningar í Þjóðleikhús-
inu. Á mýndinni sjást aðal-
leikkonur kínverska óperu-
flokksiins. Frá virptri: Shen
Hsiao-mei, nemandi hins frá-
bæra listamanns Peking-óper-
unnar, Ieikarans Mei Lan-
fang, sem leikur oft ungar
stúlkur frá fyrri öldum; Chou
Yun-hsia, sem kunn er fyrir
Ieik sinn í svonefndum „wu-
tan-hlutverkum“, hiutverkum
lierskárra kvenna; Liu Chin-
hsin, sem á að baki nær 20
ára starf við Peking óperuna;
og Liu Hsiu jung, sem getiö
hefur sér frægðar í ýms'um
hlutverkum.
HB.
Frcmskt hérskip tók
þýzkt skip á rúmsfé
Franskt herskip tók í gær vesturþýzkt flutningaskip
úti á rúmsjó og færöi þaö til franskrar hafnar.
Herskipið kom að skipinu
Bilbao frá Hamborg úti á Erm-
arsundi og skipaði því að
fylgja eér til hafnar í Cher-
bourg í Frakklandi.
Heimboðið er
enn í gildi
Forsætisráðherrar Danmerkur,
Noregs og Svíþjóðar ræddu í
gær heimboð sitt til Krústjoffs,
forsætisráðherra Sovétríkjanna.
Eftir fundinn sagði Erlander, for-
sætisráðherra Svía, að heimboð-
ið væri enn í gildi, en til margs
yrði að taka tillit við að ákveða
stundina.
Talið er óiiklegt í Stokkhólmi,
að af heimsókninni verði fyrr en
eftir þingkosningarnar í Svíþjóð
að hausti.
Loftorusta yfir
Sínaískaga
Herstjórn Sambandslýðveldis
araba tilkynnti í gær að flug-
vélar hennar hefðu skotið niður
israelska flugvél sem flogið hefði
inní lofthelgi lýðveldisins. Her-
stjórn ísraels segir aftur á móti,
að fjórar flugvélar frá Sam-
b'andslýðveldinu hafi flogið inn-
yfir ísrael og verið hraktar á
flótta.
Franska flotastjórnin sagði,
að þetta hefði verið gert vegna
þess að veður hefði ekki leyft
að farmur Bilbao væri kannað-
ur á sjó úti. Segjast Frakkar
ætla að ganga úr skugga um
að skipið flytji ekkj vopn eða
aðrar vörur, sem æt’aðar séu
uppreienarmönnum í Alsír.
Frönsk herskip hafa nokkr-
um sinnum áður tekið skip á
alþjóðlegum siglingaleiðum á
Miðjarðarhafi og lagt hald á
meira eða minna af farmi
þeirra. Ríkisstjórnir landanna
sem skipin eru frá hafa jafn-
an mótmælt þessum aðförum
harðlega.
2500 tunnur síldar veiddust í
fyrradag, ekki minna í gær
Mikil síldvciði var i Vest-
mannaeyjahöfn í gær, eins og í
fyrradag, en þá munu hafa
veiðzt um 2500 tunnur.
Veiðin var treg framan af degi
i gær, en batnaði er á leið og
var orðin mjög góð undir kvöld.
Var búizt við að aflinn yrði þá
ekki minni en í fyrradag.
Almenn fjársöfnun handa
Vilhjálmi bónda á Ketlu
Forstjóri kunns fyrirtækis hér í bænum hringdi til
Þjóðviljans í ,gær og skýrði frá því að á skriístofu
hans hefðu þá um morguninn farið fram almenn sam-
skot til styrktar bóndanum á Kctlu, Vilhjálmi Þór.
Hefði þegar safnazt upphæð sem myndi duga til að
bjarga nokkrum kinduin á Ketlu frá horfelli. Hvatti for-
stjórinn til þess að liafin yrðu almenn samskot í land-
inu j þessu skyni, og vill Þjóðviljinn fyrir sitt leyti
mjög taka undir þá hugmynd, jafnt af dýraverndunar-
sem mannúðar-ástæðum.
Eins og skýrt hefur verið frá
í fréttum blaðsins, er síldin sem
veiðist í Vestmannaeyjahöfn
mjög misjöfn, kræða blönduð
stærri síld, og fer að langmestu
leyti i bræðslu. Búnaður Fiski-
mjölsverksmiðjunnar í Eyjum
hefur reynzt svo lélegur til
feitfiskvinnslu, að lýsi næst mjög
illa við vinnsluna, enda þótt svo
sé kallað, að vinnslutæki séu
til þessa. Hefur orðið að flytja
síldina frá Ve^tmannaeyjum til
bræðslu annarsstaðar.
Árásarí^ringi
liandteklmfii
Bandarísk yfirvöld í Miami'
handtóku í gær Diaz Lanz
majór, fyrrverandi yfirmann
flughersins á Kúbu, sem
dvalið hefur í Bandaríkjun-
um í se>5 mánuði. Kúbustjóm'
hefur krafizt þess að Lanz
verði framseldur til að svara
til saka fyrir árás flugvéla á
Havana. Flugvélar sem1 komu
frá Bandaríkjunum vörpuðu!
niður flugritum gegn Kúpu-
stjórn og sprengjum sem urðvf
tveim mönnum að bana.
Bandarísk yfirvöld munu nú!
taka framsalsbeiðnina til at-
hugunar.
Maifundur Sósíalistafé-
lags Reykjavíkur í kvöld
Aðalfundur Sósíalistafélags Reykjavíkur Verður
lialdinn í kviild, fimmtudag, í Tjarnargötu 20 og
hefst klukkan 8.30.
Á dagskrá eru venjuleg aðalfundarstörf.
Félagar eru hvattir til að fjölmcnna á fundini!
Él Og mæta stumlvíslega, i i mw>I.i igJrhUu íé