Þjóðviljinn - 12.12.1959, Síða 11

Laugardagur 12. desember 1959 — ÞJÓÐVILJINN — (11
H. E. BATES:
RAliÐA
SLÉTTAN
Stúlkan sagði nokkur orð og maðurinn hrópaði á móti
og baðaði út handleggjunum.
„Hann spyr hvað þú segir þá um flugvélarnar?11 sagði
hún.
.,Segðu þeim1 að það sé sært fólk í húsinu,“ sagði hann.
„Við þurfum aðstoð. Segðu þeim að á morgun skuli ég
láta senda mat og birgðir — “
Hann vissi ekki hvað hann átti að segja fleira. Hann
sá að maðurinn fór aftur að veifa handleggjunum og heyrði
stúlkuna byrja að tala. Það var eins og ljós andlitin yrðu
eirðarlausari í gulleitu ljósinu og barnið fór aftur að væla,
mjóróma og angistarfullt.
Allt í einuí sagði stúlkan við hann: „Stattu upp.“
„Nei,“ sagði hann. „Þú talar við þau.“
„Stattu upp,“ sagði hún. „Gerðu það. Gerðu það, stattu
upp. Ég vil að þau sjái þig. Stattu upp.“
Hún greip um hönd hans og hann reis upp með hægð.
Við hlið hennar sýndist hann mjög stór og hann var
feiminn og vandræðalegur í sterkum ljósbjarmanum, þar
sem hann horfði á þennan aragrúa andlita, ýmist óvin-
veittra, forvitinna eða hræddra, En um leið og hann stóð
upp, varð hópurinn hljóður. Maðurinn með flókahattinn
hætti að baða út höndunum og einhver fór að þagga nið-
ur í barninu.
Þegar það loks hætti að gráta, tók stúlkan til máls. Eftir
andartak fann hann á sér að hún var að tala um hann.
En hann fékk aldrei að vita hvað hún sagði. Hún talaði
mjög hratt eins og hún óttaðist að mannfjöldinn færi aftur
að hreyfa andmælum.
Og meðan hann stóð þarna og hlustaði á hana tala, um
sjálfan sig á tungumáli sem hann kunni ekki, fann hann
hvernig smám saman vaknaði með honum auðmýkt og síð-
an sterkari hlýja í hennar garð og hreykni yfir henni.
Hann sá hvernig ókyrr og áhyggjufull andlitin urðu smám
saman rólegri á svip. Hann sá einnig að ungfrú McNab
hafði haft á réttu að standa. Hann sá að þetta var ekki
Indland með sín óleysanlegu vandamál sem risu upp úr^
frjósemisdýrkun, sem var um leið eins konar sjálfstor-
tíming, heldur eitthvað nýtt og framandi, eitthvað miklu
einfaldara, barnslegra, blíðara, eitthvað sem var óháð
þúsund trúarbrögðum og stéttaskiptingu hins landsins en
skínandi og hreint, ef hann fengi áttað sig á því, alveg
eins og hvítt og glitrandi hofið, sem gnæfði upp úr ryki
sléttunnar.
Hann hélt handleggjunum utan um hana, þar til hún var
búin að ljúka rnáli sínu. Og það var ekki fyrr en hann
sá fremstu andlitin fjarlægjast og hverfa frá og dökka
gljáandi hnakka koma í geislann í staðinn, að hann gat
komið upp orði aftur. En um leið og hann ætlaði að byrja
að tala, sagði hún.
„Segðu ekkert. Láttu þau fara, láttu þau fara.“
Nokkur andartök í vióbót stóð hann þarna þögull og
horfði á hópinn fjarlægjast og raddakliðinn hljóðna. Um
leið og síðustu litfögru mittisskýlurnar hurfu úr geislan-
um, ýtti hann mjúklega á axlir hennar, svo að hún settist
loks niður.
„Þau eru farin,“ sagði hann. „Þau eru öll farin heim
aftur,“ en hún svaraði engu. Hún sat með hendur í skauti
og kreisti þær saman.
„Af hverju varstu að tala um mig?“ sagði, hann.
Bergmál síðustu raddanna ómaði dauft um myrkan stíg-
inn undir pálmunum. Hún svaraði engu.
„Af hverju?“ sagði hann. ,,Segðu mér það,“ en hún
svaraði ekki og áður en hann gat sagt fleira og áður en
alveg var orðið hljótt, fór hún að gráta, fyrst hljóðlega,
síðan þungt og í örvæntingu, reyndi að hindra kjökrið
rneð því að halda höndunum fyrir andlitið, byrgja tárin
inni með fingrunum.
Hann sagði ekkert meðan hún grét. Utanaf sléttunni
heyrðist væl sjakalanna, undarlega líkt mannlegum kvein-
stöfum, tók við í þögninni eftir að raddirnaí höfðu þagn-
að. Hann slökkti á bílljósunum. Eldurinn á hlaðinu hafði
kulnað og nú sást ekkert ljós nema ljósið í húsinu og litla
týran í kofanum hjá veiku telpunni. í gluggum hússins sá
hann Harris og ungfrú McNab bregða fyrir meðan þau
sinntu sjúklingunum. „Ég ætti að fara inn aftur,“ hugsaði
hann, en stúlkan hélt áfram að gráta og hann hélt enn ut-
anum hana og hreyfði sig ekki. Allt kringum hann var
loftið mettað sætum, höfgum ilmi frá trénu, en gegnum
hann fann hann þennan þura þef, súran og dauðan og rot-
inn, sem ævinlega fylgir sprengjuárás.
Þegar stúlkan hætti loks að gráta, sneri hún sér skyndi-
lega við og greip um andlit hans. Hún dró, það að sér og
kyssti það ofsalega og hann endurgalt kossa hennar. Og
um leið fann hann hvernjg hún róaðist loks og hann and-
aði að sér sætsúrum þef frá trénu og sprengjunni einu og
heyrði um leið hljóð sjakalanna, sem hófst og hneig, rauf
þögn sléttunnar og dýpkaði hana um leið.
Fiskverkim
Áttundi kafli
Harris kom út úr húsinu og var að burrka handleggina
á handklæði og stúlkan og Forrester komu til móts við
hann á hlaðinu. í bjarmanum frá gluggunum sá Forrester
að handleggirnir voru þaktir dökkum flekkjum sem
minntu á marbletti: rauðbrúnir blóðblettir, næstum of
storknaðir í hita kvöldsins til að hægt væri að ná þeim af.
„Þú verður að fara til baka,“ sagði Harris. „Ég kemst
ekki yfir þetta. Ég þarf aðstoð. Það eru alvarleg tilfelli
þarna.“
„Hlustaðu nú á,“ sagði Harris. „Farðu. í hjúkrunarstöðina
„Gott og vel“, sagði hann. „S egðu mér hvað ég á að gera“.
og náðu tali af Longman. Segðu henni að ég þurfi sjúkra-
bíl og tvær hjúkrunarkonur. Ef hún getur ekki sent tvær
hjúkrunarkonur skaltu segja henni að senda eina og hafa
tvær til taks —“
„Hún' segir að þetta sé ekki venja.“
„Segðu henni að fara til fjandans,“ sagði Iiarris. „Segðu
henni hvað kom fyrir. Segðu henni allt af létta. Iiún er á-
gæt und.ir niðri. Hún skilur þetta.
Stúlkan lagði af stað inn í húsið, „Ég skal sækja jakk-
ann þinn,“ sagði hún.
Þá mundi hann að hann hafði lagt jakkann sinn yfir
barnið, sem hann hafði borið inn í húsið.
„Komdu til baka eins fljótt og þú getur,“ sagði Harris.
„Við komumst ekki langt með sálmana, fannst þér?“
„Þeir voru ágætir svo langt sem þeir náðu“ sagði Forr-
ester.
Hann stóð andartak, án þess að segja neitt og svo kom
stúlkan út úr húsinu og hélt á jakkanum hans. „Sé þig
seinna,“ sagði Harris. Hann þerraði svitann af enninu með
blóðflekkuðu handklæðinu og gekk síðan aftur upp pall-
þrepin. Rödd hans var þreytuleg.
■ Hésgögfi haldin smyglvara
Framhald af 7. síðu.
urðar Haraldssonar efnaverk-
fræðings sem framkvæmt
hefur þessa merkilegu tilraun
með skreiðarverkun að út-
skýra fyrir skreiðarframleið-
endum gildi og niðurstöður
sem hægt er að fá að end-
aðri þessari tilraun. Hinsveg-
ar get ég sagt það, að þrátt
fyrir mjög óhagstæða veðr-
áttu á sl. sumri þá hefur út-
koman á þessari skreið orðið
sérstaklega góð. Hráefnið
sem var nietið sem gæðavara,
Það kom út sem gæðaskreið.
Eg vil eindregið hvetja alla
skreiðarframleiðendur til
þess að leita sér uoplýsinga
hjá Sigurði um þetta mál, því
það eu vel þess vhði
Þessi tihaun gleður mig al-
veg sérstaklega, þrr sem ég
álít að með heuni hafi feng-
izt vísindaleg sönnun á ýmsu
þv’í sem ég hef lialdið
fram í skrifum mínum um
skreiðarverkun á undangengn-
um árum.
Eg vil að síðustu vekia at-
hyg’i islenzkra skreiðarfram-
leiðenda á því, að á undan
gengnum árum hefur skreið-
arverkun Norðmanna t.d. við
Lofót gefið he‘m hæsta hrá-
efnisverð. Hér aeta því ver-
ið miklir mögule’kar fyrir þá
framleiðendiir sem verka
skreið, ef heir hengia a hialla
úrvaís hráefni á henpilegum
tímn. Eu bað skulu menn
gera sér I jóst strsx, að góður
áranerur iiæsf ekki nema að
vandað sé fil hreinsunar og
þvotts á fiskinum og liugsað
vel um hann á hiöllum með-
an á jmrkun stendur. Og því
mega menn þá ekk: gleyma,
að hafa snvrðuböndin það
lönv. nð fiskurinn hangi ailt-
af beinn en bosrm ekki i
verkuninni nm dálkinn og
skemmist bannig, en það hef-
nr að nndanförnu hent suma
fvnmle'ðendur.
Reykjavík, nóvember 1959
Jóhann J.E. Kúld
Framhald af 1. síðu.
Kannsókn tollgæzlunnar
Þá hafði Þjóðvilj’nn einnig
tal af Unnsteini Beck, yfir-
manni tollgæzlunnar og spurði
hann frétta. Unnsteinn lcvað
það rétt vera, að tollyfirvöld-
in væru að rannsaka umrædda
kæru. Á þessu stigi vildi hann
hins vegar sem minnst um
má’.ið segja. 1 ljós hefði komið,
að verzlunin hefði haft á boð-
stólum erlend liúsgögn (dönsk)
og er nú verið að rannsaka
með hverjum hætti þau væru
flutt inn í landið^ Ekki væru
veitt leyfi til s’íks innflutnings,
1 en sjómonn mættu hins vegar
flytja með sér húsgögn til eig-
in nota og virtist sem eitthvað
væri farið í kringum þetta á-
kvæði og húsgögnin seld í
verzlanir.
Unnsteinn kvað það einnig
rétt, að húsgögn frá einum ís-
lenzkum framleiðari la (þ.e.
talin dönsk, enda væri þar um !
sérlega vönduð húsgögn að
ræða.
Islenzk framleiðsla ekki
að baki erlendri
Nokkur brögð hafa verið tal-
in að því, að húsgagnaverzlanir
seldu dönsk húsgögn, en þau
eru mjög" eftirsótt, enda eru
Danir taldir standa mjög fram-
ar’ega á sviði húsgagnafram-
leiðslu. Að sjálfsögðu eru hús-
gögn þar sem annars staðar
misjöfn að gæðum, en útflutn-
ingsframleiðslan er talin bera
af. Það er því sérstaklega at-
liyglisvert, J.egar íslenzk fram-
le’ðsla er af sérfróðum mönn-
um talin jafnast á við ]iað
bezta í dönskum liúsgagnaiðn-
aði. Það er líka hvimleið til-
lineiging og hégómaskapur,
þegar fólk heldur að það sé
eitthvað ákaf’ega ,,fínt“ að
e:ga Hönslc húsgögn, enda þótt
íslenzk fram'Ieiðsla jafnist
r'
YMIÐ EKKI
p.ð 'áta mig mynda
barnið
Laugavegi 2. Simi X1-98J.
Heimasími 34-980.
IJelga Einarssyni) hefðu verið fyllilega á við þau.
. . . gparið yður hiaup á wfUi uiaxgx'a •verílaha! •. ý
'Yr WRUOÚL ð Öf.'JM »íi
- Áúásífciarstj.'seti
Trúlofunarhringir, Stein-
hringir. Háísmen, 14 og
18 kt. gull.
Góð tækifærisgjðf.
gróðrarstöðin við Miklatorg.
Sími 1-97-75.