Þjóðviljinn - 23.11.1960, Blaðsíða 11

Miðvikudagur 23. nóvember 1960 — ÞJÓÐVILJINN — (lÝ
Ötvarpið

er. iftiðvikudapir 23. |on; 'V. ÍHöfiHu'.'ir flytW). 22:30»
>r."—Kleménsmessá! ■ fejassþáttúi' (Íöií" M. Arnasón)/
23.00 Dagskrárlok.
1 dag
nóvember.
— TungJ í hásuðri kl. 16.49. —
Árdegisháflæði kl. 8.15. — S'ð-
degisháflreði kl. 20.43.
Næturvarzla vikuna 19.—25. nóv.
er í Ingólfsapóteki sími 11330.
Slysavarðstofan er opin allan sól-
arhringinn. — Læknavörður L.R.
er á sama stað kl. 18 til 8, sími
15030.
tTYARPIÐ
I
DAG: •
13.00 Við vinnuna. Tónleikar. —
18.00 Otvarpssaga barnanna: Á
flótta og flugi eftir Ragnar Jó-
hannesson. 18.30 Þingfréttir og
tónleikar. 20.00 Framhaldsleikrit-
ið: Anna Karenina eftir Leo Tol-
stoj og Oidfieid Box; IV. kafli.
Þýðandi Áslaug Árnadóttir. Leik-
stj.: Lárus Pálsson. — Á undan
flutningnum verður flutt yfirlit
um þrjá fyrstu kaflana. 20.50
Vettvangur raunvísindanna: —
Hvernig eru raunvisindi kennd?
(Örnólfur Thorlacius talar við
nokkra kennara í þeim náms-
greinum). 21.10 Tónleikar: Jsland,
svíta fyrir tvö píanó eftir Hans
Sternberg. 21.30 tJtvarpssagan: —
Læknirinn Lúkas. 22.10 Rétt við
Hiia hóla: Úr ævisögu Jónasar
Jónssonar bónda á Hrauni í Öxna-
borgar,
Leifur Eirksson er
væntanlegur frá N.Y.
kiukkan 8.30, fer til
Stafangurs, Gauta-
Kaupmannahafnar og
fll
á Fax|S'lóa. líijilgáfell fór 21. þ.m.
frá Flékkefjord áleiðis til Faxa-
flóahafna. Hamrafell átti að fara
21. þ.m. frá Aruba áleiðis til
Hafnarfjarðar.
Hamborgar klukkan 10.00.
Millilandaflug: Milli-
landaflugvélin Hrim-
faxi fer til Giasgow
og Kaupmannahafnar
kl. 08.30 í dag. Væntanleg aftur
til Reykjavíkur kl. 16.20 á morg-
un.
Innanlandsflug:
1 dag er áætiað að fljúga, til Ak-
ureyrar, Húsavíkur, Isafjarðar,
og Vestmannaeyja. Á morgun er
áætlað að fljúga til Akureyrar
(2 ferðir), Egilsstaða, Kópaskers,
Patreksfjarðar, Vestmannaeyja og
Þórshafnar.
Langjökull fór frá
Kotka 21. þ.m. áleið-
is til Reykjavíkur.
Va-najökull er i
Reykjavík.
Hvassafell átti að
fara í gær frá Vent-
spils áleiðis til Stett-
in. Arnarfell er vænt-
anlegt til Vopnafjarðar 26. þ.m.
frá Sölvesborg. Jökulfell fór 21.
þ.m. frá Calais áleiðis til Islands.
Dísarfe'l losar á Austfjarðahöfn-
dal, eftir Guðmund L. Friðfinns-I um. Litlafell er í olíuflutningum
Hekla er i Rvík.
. 9 Esja er væntanleg til
Siglufjarðar í dag á
leið til Akureyrar.
Herjólfur fer frá Reykjavík kl. 21
í kvöld til Vestmannaeyja og
Hornafjarðar. Þyrill fór frá Rott-
erdam 19. þ.m. á leið til Reykja-
víkur. Herðubreið er á Akureyri
á austurleið. Baldur fer frá Rvík
á morgun til Snæfellsneshafna og
Flateyjar.
|s I Dettif. fór frá Stykk-
■Jl V) ish. í gærkvöldi til
_____J Patreksfjarðar, Bíldu-
dals, Ólafsfjarðár og
Austfjarða og þaðan til Aberdeen,
London, Rotterdam, Bremen og
Hamborgar. Fjallfoss kom til
Hamborgar 20. þ.m. Fer þaðan til
Reykjavíkur. Goðaofss fór frá
Raufarhöfn í gærmorgun til
Seyðisf jarðar, Norðfjarðar, Eski-
fjarðar, Fáskrúðsfjarðar, Vest-
mannaeyja og Reykjavíkur. Gull-
foss kom til Reykjavíkur 20. þ.m.
frá Leith og Kaupma.nnahöfn.
Lagarfoss fór frá Norðfirði í
gærmorgun til Hamborgar, Lon-
don, Grimsby og Hull. Reykja-
foss fór frá Gdynia á miðnætti
21. þ.m. til Rostock, Hamborgar
og Reykjavikur. Selfoss fór
væntanlega frá N.Y. í gær til
Reykjavikur. Tröllafoss fór frá
Siglufirði í gæi'kvöld til Seyðis-
fjarðar, Norðfjarðar og Eskifjarð-
ar og þaðan til Liverpool. Tungu-
foss fer frá Akureyri í dag til
Siglufirði í gærkvöldi til Seyðis-
þaðan til Sv'þjóðar.
V erkakvennafélagið Framsókn
minnir félagskonur sínar á að
gefa á bazarinn sem verður í Iðnó
7: des. nk. Gerið bazarinn áð'’
glæsiiegasta bazar ánsinS. Komið,
munum á sluifstofuna á Alþýðu
húsinu.
Sl. sunnudag voru
gefin saman i
hjónaband af séra
Garðari Svavars-
_ syni ungfrú Dröfn
Sigurgeirsdóttir og Eggert Böðv-
arsson. Heimili ungu hjónanna er
að Selvogsgrunni 13.
Opinberað hafa trú-
lofun sína ungfrú
Hanna Jnsdóttir
________ verzlunarmær og Júlí-
us Sigurbjörnsson, sjómaður.
Nýlega hafa opinberað trúlofun
sina ungfrú Sigriður M. Ásgríms-
dóttir og Bjarni Sveinsson frá
Borgarfirði.
Fundur er í dag i sameinuðu þingi
og hefst kl. 1.30. Á dagskrá eru
nokkrar fyrirspurnir og allmarg-
ar þingsályktunartillögur.
Minningarkort Jcirkjubyggingar-
sjóðs Langholtssafnaðar fást á
eftirtöldum stöðum: Langholtsvegi
20, Sólheimum 17, Vöggustofunni
Hlíðarenda, Kambsvegi 33 og
Verzlun Sigurbjarnar Kárasonar
Njálsgötu 1.
Húsmæðrafélag Reykjavikur
vill rninna konur á bazar félags-
ins sem verður fyrstu dagana i
desember. Félagskonur eru beðn-
ar a-ð koma gjöfum sem fyrst
tli formanns bazarnefndar frú
Guðríðar Jóhannesson Mávahlíð 1
síími 15530 og frú Svanborgar
Þórmundsdóttur M.'.vahlið 3 síml
24689.
Teikni- og föndurnámwkeið fyrii’
börn.
I þessari viku hefst i Handiða-
og myndlistaskólanum nýtt nám-
skeið í teiknun og föndri fyrir
7-9 árá'gömúl ‘börn. Kénnt verður
tvó daga i viku_ kl. 10.30-12 á hT>
degi. Börn, sem þegar hafa sóttí
um þátttöku komi í skólann
fimmtud. 24. þ.m. kl. 10.30 f.h.
Umsóknir annara barna tilkynn-
ist skrifstofu skólans nú þegar.
Þjóðminajsafn Islands er opið á
þriðjudögum, fimmtudögum og
laugardögum frá klukkan 13—15
á sunnudögum frá kl. 13—16.
Kvenfélag sósíalista he’.dur bazar
laugardaginn 3. desember n.k. kl.
3 síðdegis. Konur eru vinsamlega
beðnar um að skila munum til
nefndarinnar ekki síðar en um
næstu mánaðamót. Bazarnefndin.
Húsmæðrafélag Reykjavikur.
Næsta bastnámskeið félagsins
byrjar föstudagfnn 25. þ.m. og
næsta saumanámskeið og það
síðasta fyrir jól hefst mánudag-
inn 28. þ.m. Á bæði námskeiðin er
hægt að bæta við konum. Allar
upplýsingar í sima 1 18 10 og
1 52 36.
Kvennadelld JMIB. Fundur í kvöld
kl. 8.30 í Þingholtsstræti 27.
Gengisskráning
1 Sterlingspund Sölugengi: 107.23
1 Bandaríkjadollar 38.10
1 Kanadadollar 38.97
100 danskar krónur 552.75
100 norskar krónur 534.65
100 sænskar krónur 737.65
100 finnskt mark 11.92
100 N. fr. franki 776.60
100 B. franki 76.70
100 Sv. franki 884.95
100 gyllini 1.010.10
100 tékkn. krónur 528.45
100 v.-þýzk mörk 913.65
L000 lírur 61.39
100 A.-schillingar 146.65
100 pesetar 63.50
Reikningskr.
Trúlofanir
Áftnœli
Skugginn og tindurinn : Et
7. DAGUR
heimsstyrjöld. Þá höfðu við-
skiptin farið út um þúfur, hætt
var við relcsturinn og hinir
ensku eigendur. höfðu farið til
föðurlardsins. Eftir það hafði
byggingin verið gerð að gisti-
heimili, en vegirnir náðu ekki
nærri ,alla leið að húsinu og
gestirnir höfðu orðið að ríða
síðasta spölirn á hestum eða
múldýrúm. Á þeim tíma vildu
flestir þeir, sem höíðu efni á
að taka sér hvíldarleyfi, fara
á staði þar sem hægt var að
aka bílum heim að dyrum. Eft-
ir fáein ár hafði verið hætt
við gistiheimilið og meðan á
síðari heimsstyrjöldinni stóð,
hafði húsið staðið tómt, néma
hvað gamall blökkumaður, eins
Ikonar eítirlitsmaður, bjó í eld-
húsinu. Síðan höíðu Pawley og
kona hans tekið það fyrir skóla
:sinn. Þau höfðu keypt það fyr-
ir sáralitið fé, en það hafði
'kostað mikið að framlengja
veginn. Peningana höfðu þau
lengið að erfðum frá föður
Irú Pawley, sem hafði hagnazt
á sykurframleiðslu, og' þau
virtust ekki hugsa mikið um
þá, nema þegar um launa-
grhiðslur ^ar ac/ tlæfSa^, og1
þau ráku skólarn ennþá með
haila. Douglas haíði það stund-
um á tilfinningunni að ef skól-
inn færi að bera sig, myndj
herra Pawley hætta að hafa
jafnmikla ánægju af starfiru.
Þá væri skólinn ekki lengur
sama áþreifanlega og sýnilega
táknið um ósérplægna ást hans
á börnurum.
Pawley kallaði skólann sinn
tilraunaskóla. en tilraunirnar
voru fálmkenndar og' ófull-
komr.ar. Kennarinn vissi aldrei
hvar hann stóð — hvenær mild
vinarhönd hans mátti verða
krumla járnagans. Sennilega
vissi Pawley það ekki heldur,
— enda var ekki auðvelt fyrir
harn að reka tilraunaskóla með
þeim kennurum sem hann átti
kost á. Plann hafði ráðið
Douglas — sýnilega með glöðu
geði ■— án ]jess að ræða málið
persónulega við hann og' vit
andi það að hann hafði aldrei
fyrr á ævinni gert tilraun til
að kenna börnum. Eini mað-
urinn sem sótt hafði um stöð-
una auk har.s 1— samkvæmt
upplýsingum ráðningarstofunn-
ar í London — hafði verið
litill, sr.otur maður með nelliku
í hnappagatinu, og fyrrverandi
húsbóndi hans, rektor við
drengjaskóla hafði neitað að
gefa honum meðmæli. Duffield
og Morganhjónin voru eina
fólkið sem eítir var af svo sem
tíu tólf kennurum sem komið
höfðu og farið þau tvö ár sem
liðin voru írá stofnun skólans.
Kennaraskortur á Jamaica og
lágar launagreiðslur Pawleys
gerðu það að verkum, að erf-
itt var að finna fólk í skarðið.
Það var ekki hægt að bæta
úr kennaraskortinum. Auðveld-
ara hefði verið að hækka iaun-
in — að vísu ekki af tekjum
skólans, heldur af erfðafé frú
Pawleys. En Pawley réttjætti
hin lágu laun með því. að þau
væru tákn hugsjónastefnu að
sætta sig við þau.
Douglas kenndi ensku og
frönsku og hann áfti líka að
sjá um bókasafnið. Bókasafnið
var bezta herbergið í Stóra
húsinu. Meðfram veggjunum
voru stórar rauðviðarhillur og
í öðrurn enda stofunnar var
stór arinn, byggður í heimþrá
í enskum óðalsstíl af fyrsta
enska kaffibóndanum. Hinum
megin í bókasafninu hafði
Douglas borðið sitt. Þar var
hann þegar hann var.ekki að
kenna, og þeir nemendur sem
vildu ræða við hann um náms-
efnið, gátu náð í hann þar.
Börnin áttu aðeins að sækja
tvær til ]irjár kennslustundir
á hverjum degi — anr.ars
vörðu þau tímanum í að leysa
verkefni sem þeim voru sett
fyrir.
Þegar Douglas settist þennair
morgun, lá hlaði af stílabók
um á borðinu hans, íranskar
þýðingar og frjálsir stílar.
Hann hafði gaman af stílunum
og honum leiddust þýðingarnar,
og' eftir árangrinum að^ dæma
var eins um börnin. Ilann
byrjaði fyrst á þýðingunum.
Klukkan liðlega níu yar bar-
ið að dyrum. Hann þóttist vita
að það væri Rosemary. Rose-
mary var eira telpan sem hafði
fyrir því að berja að dyrum
áður en hún kom inn. Hún var
ellefu ára og ensk.
— Viljið þér gera svo vel
að hjálpa mér, herra Lock-
wood.
Hún settist við borðið hans.
— Hvað ertu í vandræðum
með?
— Hún opnaði reikningsbók
og ýtti henni til hans með
semingi. Hann sá stráx af
hverju hún var svona niður-
dregin. Síðan var full af reikn-
ingsdæmum.
— Áttu ekki að reikna þetta
hjá herra Duffield? sagði hann.
-- JÚ. ?
— Þá verðurðu að biðja hann
að hjálpa þér.
Hún þagði andartak. Svo
sagði hún: — Já, en þér eruð
aðalkennarinn minn.
— Ég á að sinna þér svora
almennt. Ég get ekki hjálpað
þér með verkefni frá öðrum
kennara.
— En herra Duffield er a3
kenna núna.
— Þú gætir talað við. hann.
eftir skólatíma.
— Ég vil ljúka við dæmin
mín. Hún þagnaði andartak og
síðan sagði hún dálítið tauga-
óstyrk. — Ég' er einu sinni
búin að spyrja herra Duffield,
hvernig ætti að fara að þéssu,
en ég er búin að gleyma hvað
hann sagði. Hann yrði fokvond-
ur ef ég spyrði hann aftur.
Flest af börnunum voru dá-
lítið hrædd við Duffield. og
Rosemary var rnjög tauga-
veiklað barn. Það átti hún sín-
um kæru, fórnfúsu foreldrum
að þakka. Þau höfðu kennt
henni þar til siðast liðið ár,
að hún -;?* send í Stóra húsið.
Þau höfou reynt að bæía upp
skólaagann með járnhörðum
aga heima fyrir og' aldrei slak-
að á. Faðir hernar hafði komið
í heimsókn um helgi. og gefið
Douglas g'óða hugmynd um
hvað barnið hafði orðið að
þola. Hann vildi sýna hve
mikla rækt hann hefði lagt við
hið góða uppeldi dóttur sinn-
ar, og Douglas taldi tólf sinn-
urn ,,þú mátt ekki“ á minna
en fimm mínútum. ,,Rosemary,
þú mátt ekki ganga á undan
herra Lockwood. Réttu úr bak-
inu og þú mátt ekki slettast
svona. Rosemary, þú mátt ekki
hengja hausinn'1. Hann dýrk-
aði Rosemary. Hann sagði
Douglas að b.arnið væri hið
þýðingarmesta í lífi hans, þar
næst kæmi eigik'onan. Það var
héþpilegt fyrir' konuna hans,
en mjög óheppilegt fyrir Rose-