Þjóðviljinn - 24.09.1961, Blaðsíða 1

Muntð l'undinn í Suðurgötu
10 n.k. þriðjudagskvöld kl.
8.30. Félagar. Fjölmennið.
Sijórnia.
218. tölublað
Snnnudagur 24. september 1901
argangur
© Meiia en 209 sármeímSaði? Islendingai
haía verið HraSfSii til úSlanda á irndan-
förnum árusn
í dag era liðnir réítir tveir mánuðir síðan síétt-
aríélag verkíræðinga hóí verkíall sitt, og er það
þegar orðið eitt að lengstu verkíöllum sem háð
hafa verið hér á landi. Hefur það m. a. orðið til
þess að vekja athygli á þeirri staðreynd hvernig
húið er að sérmenntuðum mönnum á Isiandi, en
viðbrcgð þeirra hafa í vaxandi mæli orðið þau að
Hýja land.
Upphaflega tóku 120—130 verk-
fræðingar þátt í verkíallinu, en
fljótlega eftir að það hófst tók-
ust samn.ingar við einstök fyrir-
tæki um ráðningarskilmála þá
sem stéttarfélag verkfræðinga
hafði sett. Eaið verkfræðiskrif-
stofa SigUrðar Thoroddsens á
vaðið, en síðan hafa fyrirtækin
samið eitt af öðru, og hafa nú
40—50 verkfræðingar verið ráðn-
ir í störf einkafyrirtækja sam-
kvæmt skilmálum félagsins. Op-
inberir aðilar, bæjarfélög og SÍS
hafa hins vegar ekki enn feng-
izt til neinna samninga, og
Vinnuveitendasambandið sem
slíkt ekki heldur. Eru því
70—80 verkfræðingar enn í vei'k-
falli, þótt ýmsir þeirra vinni
sjálfir að ýmsum takmörkuðum
vcrkefnum samkvæmt taxta fé-
lagsins
Stóilellduz shoituz á
iækiilzæSiugum
Tregðan á að semja við verk-
fræðinga hefur þegar haft ýms-
ar alvariegar afleiðingar. Hin-
rik Gu.ðmundsson, framkvæmda-
stjóri verlcfræðingafélagsins, hef-
v.r sk.ýrt Þjóðviljanum svo frá að
lionum sé kunnugt um 10 verk-
fræði.nga scm íarið hafa utan til
starfa eftir að verkfallið hófst.
Aður munu um 70 verkfræðing-
ar hafa verið starfandi erlendis,
jbannig að nærri lætur að tveir
verkfræðinaax af hverjum fimm
séu starfandi utan heimalands-
ins.
Þetta er þeím mun alvarlegra
sem miög skortir á að íslenzka
'þ.ióðfé'asið hafi nægilega mörg-
u.m verkfræðingu.m á að skipa.
Ef Islarid æ4ti að standa á sama
sti.gi e.g önnii.r Norðurlönd þyrftu
■verkfræðíngar hcr að vera a.m.k.
109 fieiri en nú er, þannig að
h.ér eru næg verkefni fyrir alia
þá sem eriendis dveljast og mun
fleiri. Enn alvat-legra er ástand-
ið þó á öðrum sviðum, og er t.d.
falið að iðnfræðingar þyrftu að
vera um 600 fleiri en nú
«r, ef fjöldi þeirra ætti að vera
hliðstæðui' því sem sem er ann-
arstaðar á Norðurlöndum,
Um þenpan fléíta ei
ehki: skiilaS
Og þetta á ekki aðeins við um
verkfreeðinga og tæknifræðinga.
Að undanförnu hefur Verið búið
svo að sérmenntuðum mönnum
hér á landi, eins og vikið var að
í forustugi'ein blaðsins í gær, að
fjöldi þeirra hefur hreinlega
flúið land. Fullyrt er að í Sví-
þjóð séu nú starfandi um 80 ís-
lenzkir læknar, og auk tækni-
fræðinga hafa ráðizt til starfa
ei’lendis fiskifræðingar. veðui'-
fx-æðingar og fjölmargir aðrir
sérfróðir menn vegna lélegra
stai'fsskilyrða og smánarlegi'a
launakjara hér á landi. Kunn-
ugir menn full-yrða að íslenzkir
sérfræðingar sem vinna erlendis
séu ekki undir 200 talsins.
Stjórnarblöðin hér skrifa
ekkert um þennan flótta en
tala þeim mun meira um flótt-
ann frá Austur-Þýzkalandi.
Þau mættu hugleiða það aö 80
Iæknar hér jafngilda 8000
læknum í Austur-Þýzkalandi
miðað við fólksfjölda. 70—80
verkfræðingar hér jafngilda
7.000—8.000 verkfræðingum
þar, og 290 sérmenntaðir Is-
lendingar samsvara 20.000 sér-
menntuðum Austur-þjóðverj-
um. Og þessi stórfelldi flótti
sérmenntaðra manna frá Is-
landi hefur átt sér stað á til-
tölulega fáum árum að und-
anförnu.
Þessai'. fallegu, hvítú kanínur sem myndin
er af eiga hcima uppi í Mosfcllssveit, nánar
tiltekið að Tilraunastöð Háskólans í meina-
fræðum á Keldum. Þetta eru sumsé tilrauna-
dýr og leggja þaunig fram sinn skerf til
baráttunnar gegn búfjársjúkdómunum. Á
opnu blaðsins í dag birtist fyrsta grein af
þrem, er fjallar um starfsemina að Keldum,
en fyrir nokkru fóvu blaðamaður og ljós-
myndari frá Þjóðviljanum þangað í heim-
sókn til þess að forviínast um, hvað þar væri
að gerast. Eru greinar þessar og myndir er
þeim fylgja árangur af þeirri för. — (Ljósm.
Þjóðviljans A. K.).
Búvöruverð aldrei
fvrrsvona síðbúið
Eins og kunnugt er, kvað
yfirdóniur fyrir nokkru upp úr-
skurð uni verðlagsgrundvöll
lantlbúnaðarafurða og var þar
gerf ráð fyrir um 14% liækk-
un á landbúnaðarvörum. Siðan
átti 6 xixanna nefnd framleið-
enda og neytenda að fjalla um
kostnað við vinnslu og dreif-
ingu, heildsölu og smásölu á
grundvelii þessa úrskurðar, eu
enginn fundur hefur enn verið
haldinn um þau mái þar sem
fulltfúar bænda hafa ekki verið
tilbúnir til samninga. Ákvörðun
um endanlegt verð á landbúnað-
arafurðum dregst því enn um
sinn, og hefur hiin aldrei fyrr
orðið svona síðbúin:. Samkvæmt
lögum á verðlagniugu að vera
lokið 1. september. en hún hef-
ur oft dregizt fram yfir þann!
tíma, a’drei þó lengur en til
20. september fyrr en nú.
A meðan svona er ástatt verða
neytendur að greiða baustverð
fyrir kjöt og karíöfhir, miklu
hærra verð en gert er ráð fyrir
í vísitölunri. Á móti kemur það
að verð á injólk og mjólkuraf-
urðnm helzt óbreytt lengrur en
ella hefði verið.
Sá aðili sem fyrst og fremst
græðir á þessari töf er ríkis-
sjóður. Ríkisstjórnin hefur tek-
ið þá ákvörðun að greiða al’s
ekki niður haustverð á kjöti og
kartöflum, og var það þó gert í
fyrra. Mun ríkisstjórnin þcgar
hafa sparað milljónir króna á
þeirri ráðstöfun — en sá baggi
leggst beint á neytendur í stað-
irm
Samkvæmt upplýsingum um-
fcrðardeildar rannsóknarlögregl-
unnar eru árekstrar það sem af
er þessu ári orðnir nále#a 1400
hér í Reykjavík. Er þetta mun
hærri tala cn í fyrra og mcsti
fjöldi árckstra, sem orðið heí'ur
á þessum hluta ársins.
Langsamlega mestur hluti þess-
ai'a árekstx'a stafar af ógætni í
aksti'i. Áberandi eii t.d. hve aft-
anákeyi'slur eru oi'ðnar algengar
og einnig er það áberandi, hve
.íjöldi árektsra eykst, ef veður er
vei'ra einn dag en annan. Sýnir
þetta hvort tveggja, að menn
sýna alls ekki nauösynlega að-
gæzlu í akstri miðað við aðstæð-
ur, virðast ekki kunna að laga
sig' eftir þeirh sem skyldi.
Tjón af öllurn þessum árekstr-
um er orðið geigvænlega mikið
og fer sívaxandi. Og þótt menn
fái það bætt peningalega að
meira eða minna leyti verða bíl-
arnir yfirleitt aldrei jafngóðir eft-
ir að hafa lent í árekstri og
þwít Yiðgéí'ðax við.
Rétt áftur en blaðið fór í
prentun í gær barst sú frétt
að gæzluflugvélin Rán hefði j
s*aðið togara frá Hull að j
óliiglegain veiðum iixnan fisk-!
veiðimarkanxaa suður af Glett-
inganerá. Gerðist þetta rétt
fyrir hádegi í gær. Varðskip-
ið Þór sigldi með togarann
til Seyðisfjarðar og voru
skipin væntaj*Veg þamguð í
gajritvöid.
Á fjórða tímanum í gær-
dag var slökkviliðið í Hafn-
arfirði kvatt út. Hafði kvikn-
að í þurrkhúsum og fiskverk-
unarstöð Lofts Bjarnasonar
útgerðarmanns við Strand-
g'ötu, í miðbænum gegnt Bæj-
arbíói. Að sögn sjónarvotta
virtist vera uxn mikinn eld
að ræða og stóð slökkvistarf
er.«i sem hæst þcgar Þjóð-
viljinn fór í prcntun um fimm
leytið i gær.
Hús þau sem kviknaði í
«a úr timbri, stórir Skál-
ar4 iáraklæddir að