AvangnâmioK - 01.10.1935, Page 3

Nr. 10
AVANGNÅMIOK’
75
isumaliorKutigissagssaK.
S orssungnerssuaK 1914—18 pisimassoK
måna erKartorneKarpatdlårungnailerunarpoK u-
kiut ardlagdlit Kångiusimalermata, kisiåne Kav-
dlunåt avtslne sule erKaineKartåinarpoK. måne
taineKåsoK sorssungnerssup tamatuma akisussu-
sianut erKortumik åssersutaussoK tusardlugo tu-
pigingitstigagssåungitsoK.
tuluit umiarssuåussuat „Lusitania" 7. maj 1915
umiarmat taimanlkut tåssane ilaussut inuit 1200
ajunårput, taimanilo avisine åssiliartåta atåtigut
agdlagsimavoK „tåuko supat.“ ajunårtut tåuko
nautsorssfitigalugit inuit sorssungnerssuarme to-
Kusimassut amerdlåssusé nagdlersiniåsagåine
„Lusitania“ inungnik 1200-nik ilaussoKartuåinar-
dlune uvdlut tamardluinaisa umiartarune ukiut
70-singorpata aitsåt sorssungnerssuarme toKussut
nagdlisagaluarpai.
sorssungnerssuarme aningaussat atorsimassut
iluakutigssanut avdlanut atorneKåsagaluarunik
imånak nautsorssorneKarsinaugaluarput:
Ruslandime Tysklandime Belgiame Frankrigi-
me Englandime Australiame Kanadame Ameri-
kamilo ilaKutarlt tamarmik ingmikut igdlutasa-
galuarput 2500 dollarsinik akilingmik (1 dollar
= ca. 3,70 kr.) peKutitårdlutigdlo 1000 dollar-
sinut. nålagauvfingnilo tåukunane inuit ingmi-
kortiteruvtigik 20.000-kfltårdlugit tamarmik ing-
mikut atuagausivigssuautitasagaluarput 2 millio-
ner dollarsinik akilingnik iliniarfigssuautitårdlu-
tigdlo 10 millioner dollarsinik akilingmik. tamå-
kuale saniatigut sule aningaussat unigtineKarsi-
nåuput 5 procentinik ernialerdlugit erniåinåinit-
dlo iliniartitsissut 125.000 aningaussalernekarsi-
nauvdlutik tamarmik ingmikut ukiumut 1000
dollarsinik. taimåitordle ama sule sivnerutunik
Frankrigime nuna naggorigsagaK tamarme ig-
dlutaitdlo pisiarineKarsinåuput.
taimånak oKautigalugo inuit påsingnissutigisa-
våt aningaussat KanoK amerdlatigissut sorssung-
nerssfip tavagtisimagai tavagtikumårailo.
Kulåne taineKartut „Social Demokraten“ip
„Hjemmets Søndag“iane 6. Januar 1935-me ag-
dlagsimassut najorKutaralugit agdlangneKarput.
Peter Nielsen.
Uvisåkavsangmik.
AngutinguaK tåuna Kanga sumilo inungor-
simassok naluvdluinarpara. taimåitordle sflp nu-
nap nunarssuvdlo sukutsiane inungorfeKartoK
naiungilara; ardlalialungnigdlo KimugseKatigi-
ssardlugo inoKatigisimavara taigåt atauseK ta-
mavnuk taigutigalugo: „kalåleK".
Uvisåkavsak AvanerssuarmitlvoK. tamatigut
nunane sumilunit inigisavdlugo nalorningitdlui-
nardlugo tåssane nuname soKåsassoK.
Avanerssuarmiut sujugdlermik inuput ukiume
avdlame nunaKarfingme avdlamlkångamik åipå-
niane avdlame nunatårtardlutik. tåssa auviling-
mikumassut auveKarfingmut pissardlutik imalu-
nit Kilålugalingmut pissardlutik. agpaliarssuling-
mikumassutdlunit agpaliarssoKarfingmltarput. nå-
nuniarumassutdlo nunane kujatdlernlkajugtar-
put (niggerdlerne). tåssa piniagkatik maligdlu-
git inflgamik.
Uvisåkavsagdlo ama inugame indnermik tai-
måitumik nuånarissalik suna tamåt tikitarpå
Kingmine iluaKutigeKalugit.
taimatut inunine Kularnångitsumik aulagsa-
rigsivfigerugtordlugo Amérikamiunut Pearymut
kivfartortunut ilaulersimavoK. taimanilo, ukioK
1896-me, Minikunut ilauvdlune Amérikamut a-
valagsimavok. tåssanilo ilagissanilo nuagdlu-
ssuarmik nåparamik utorKarnit kisime amiåkusi-
mavoK. taimåitordle avalaKåminit Amérikame ani-
guissortaugaluardlune ukioK atauseK akimorna-
go tåssanlsimavoK, tåssa tåssane silåinaK arto-
ramiuk. taimåitumik ukioK någinartOK nunami-
nut utertariaKarpoK pemigpatdlårungnaerdlune
puagdluteKalerame. tamånalo taimåissutse klna-
migut agdlåt erssersitdlugo ilame akornåne i-
nfivoK pemigpaliingitsoK.
imaKalo taimåissutse pissutigalugo Avaner-