Þjóðviljinn - 04.09.1965, Síða 2

2 SlÐA — ÞJÖÐVILJINN — Laugardagur 4. september 1965.
Dómar um íslenzku deildina á sýn-
ingu Norræna listahandalagsins
Sýning Norræna listbanda-
lagsins var að þessu sinni
haldin í Þrándheimi í Noregi.
Hún var opnuð 20. maí og
stóð í mánuð. Sýningin vai
til húsa £ Trondheims Kunst-
forening. sem er í senn iista-
safn og sýningarsalur.
Gustaf Lindgren, ritari
Norræna listbandalagsins opn-
aði sýninguna, en Helge Si-
vertsen, menntamálaráðherra
Noregs. hélt aðalræðuna. Sýn-
ingin vakti óskipta athygll
og var mikið um hana rætt
og ritað. Sérstakur þáttur var
um hana í norska sjónvarpinu
og blöð í Þrándheimi og Os-
ló birtu fréttir og gagnrýni.
Umsagnir hafa borizt seint.
en hér fara á eftir glefsur úr
gagnrýni þeirri, er íslenzka
deildin hlaut.
Aftenposten, Osló: Greinar-
höfundur Even Hebbe Jons-
rud.
1 upphafi greinar sinnar
talar höfundur um kosti þess
að takmarka fjölda þeirra
listamanna, er þátt taka i
sýningunni, en það eru sex
frá hverju landi, myndhöggv-
arar, málarar og graflista-
menn. Síðan segir umíslenzku
deildina, að hún verki sterkar
en sú danska, sem var í næsta
nágrenni við þá íslenzku án
þess þó að vera nýtízkulegri
eða alþjóðlegri. Mynd Guð-
mundar Schevings „Búðm“

te. -
um samtímis því, að hann
stílfærir form sín meir og
meir, þannig virðast þau nálg-
ast hreint skreyti.
1 næsta nágrenni við hann
sýnir Guðmunda Andrésdóttir

Steinþór Sigurðsson: Stórir og smáir steinar.
birtir þann > sterka litsam-
hljóm, sem við munum eftir
frá fyrri verkum hans, en við
könnumst við þau frá sýning-
um í Osló, en nú virðist hann
hafa stillt í hóf litskala sín-
óhlutbundna myndbyggingu í
hvítum, gulum og gráum lit-
um eða svörtum, hvítum og
bláum með varfæmum litá-
herzlum, en formin eru eins
og rúður á léreftið.
Ný
þjónusta
Séu menn j vandræðum
með, að koma húseign sinni
í verð fyrir nægilega hátt
gjald, ættj að vera reynandi
að hafa samband við dóms-
málaráðuneytið. Sú stofnun
er tekin að kaupa íbúðarhús,
og þjónusta hennar er svo
lipur að hún skuldbindur sig
til slíkra viðskipta fyrirfram
en framkvæmir þau ekkj fyrr
en seljanda hentar. Verðið
fer eftir mati, þar sem mats-
mennimir eru einkavinir og
fjáraflafélagar seljandans, svo
að sízt þarf að óttast neina
smánargreiðslu, og andvirð-
ið er að sjálfsögðu goldið út
í hönd. Er vart að efa að
margir muni leitast eftir
þessari þjónustu og fá góðar
undirtektir, því hér á íslandi
eru menn sem kunnugt er
jafnir fyrir lögum, og sjálfur
fjármálaráðherrann hefur ný-
íega látið málgögn sín skýra
frá þvi. að það verði engan-
veginn þolað að opinberir
sýslynarmenn, ráðherrar og
undirmenn þeirra, njóti nokk.
urra forréttinda í fjárhags-
viðskiptum við hið opinbera.
er varinn
Allur
góður
Eins og skýrt var frá í
blaðinu í gær voru kaup
dómsmálaráðuneytisins á í-
búðarhúsi Guðmundar í.
Guðmundssonar, fyrrverandi
utanríkisráðherra, ákveðin í
aprílmánuði 1958 af þáver-
andi dómsmálaráðherra, Her-
manni Jónassyni. Dagsetning-
in er næsta athyglisverð í
aprilmánuði 1958 komst
stækkun landhelginnar j 12
mílur > alvöru á dagskrá inn-
an vinstristjórnarinnar. Al-
þýðubandalagið krafðist þess
að tekin yrði endanleg á-
kvörðun um stækkun. en
Guðmundur f Guðmundsson
hafði sem kunnugt er heitið
jafnt erlendum sem innlend-
um stjómmálamönnum því,
að landhelgin skyldi ekki
stækkuð í 12 mílur. Hann
hefur auðsjáanlega verið
þeirrar skoðunar að stjóm-
arsamvinnan myndi rofna
vegna landhelgismálsins og
talið seinustu forvöð að koma
húseign sinni í verð á hag-
kvæman hátt. Augljóst er
einnig að hann hefur þá ekki
haft í hyggju að taka við
sýslumannsembættinu í Hafn-
arfirði á nýjan leik, heldur
trúlega ætlað að skipa sjálf-
an sig sondiherra erlendis þá
þegar — væntanlega í Bret-
landi.
Ekki
ákveðið
Ekki er kunnugt um hvers
vegna Hermann Jónasson
samþykkti að láta domsmála-
ráðuneytið kaupa ibúðarhús-
ið af Guðmundi í. Guðmunds-
syni, en trúlega hefur þar
verið að verki ein saman
hjartagæzka og réttlætis-
kennd. Að minnsta kosti er
augljóst að dómsmálaráðu-
neytið hafði ekkert við húsið
að gera. því það hefur enga
tilraun gert til að heimta
hina væntanlegu eign sína í
sjö ár samfleytt. Raunar virð-
ist ráðuneytið- enn ekki hafa
hugmynd um hvað gera eigi
við húsið, að minnsta kosti
segir Baldur Möller ráðu-
neytisstjóri svo í viðtali við
Þjóðviljann í gær, „að enn
hefði ekki verið endanlega á-
kveðið til hvers húsið yrði
notað, en hugmyndin væri að
nota það fyrir sýslumanns-
embættið í Hafnarfirði og þá
væntanlega að einhverju leyti
fyrir skrifstofur, en hluti af
skrifstofunum er nú í leigu-
husnæði. Þó væri húsið ekki
vel staðsett í bænum sem
skrifstofuhúsnæði.“ Þótt það
vefjist þannig fyrir ráðuneyt-
inu hvað það1 á að gera við
eign sína, er það væntanlega
ekkert vandamál fyrir Guð-
mund í. Guðmundsson utan-
ríkisráðherra að nota þær 4,7
miljónir sem fyrir húsið feng.
ust.
Ein-
ing andans
Verð hússins var ákveðið
með matí eins og vera ber.
Fulltrúi Guðmundar í Guð-
mundssonar í matinu var
Tómas Vigfússon, formaður
íslenzkra aðalverktaka og
helzti skipuleggjandi þeirra
hernámsframkvæmda sem
sérstaklega hafa blómgazt
undir verndarvæng fyrrver-
andi utanríkisráðherra. Full-
trúi ríkissjóðs í matinu var
Helgi Eyjólfsson, fram-
kvæmdastjóri hinnar svo-
nefndu Sölunefndar varnar-
liðseigna, en á vegum hennar
fer sem kunnugt er fram
mjög sérkennilegur hluti her-
mangsframkvæmdanna. Þann-
ig voru matsmennimir báð-
ir fyrrverandi undirmenn
Guðmundar f. Guðmundsson-
ar og nánir samverkamenn
hans, og hefur það. að sjálf-
sögðu stuðlað að Því að eyða
hugsanlegum ágreiningi um
gildi þeirra eigna sem dóms-
málaráðuneytinu voru að á-
skotnast. Munu naumast fyr-
irfinnast á landinu menn sem
betur kunna að meta verð-
mæti,
Sið-
gæðisþroski
Á það ber að leggja sér-
staka áherzlu að enda þótt
dómsmálaráðuneytið sé kaup-
andi að húsi Guðmundar f-
Guðmundssonar, annaðist
fjármálaráðuneytið sjálfa við.
skiptahlið málsins. Var geng-
ið frá kaupunum í sumar all-
löngu eftir að Magnús Jóns-
son tók við störfum fjármála.
ráðherra, þannig að sízt þarf
að efa að þessi nýstárlega.
húsaþjónusta er í samræmi
við ströngustu siðgæðiskröf-
ur Verður hún fjármálaráð-
herra væntanlega hvöt til
þess að framfylgja af kappi
þeirri stefnu að opinberir
sýslunarmenn misnoti ekki
trúnaðarstörf sin tú persónu-
legs ábata. Þá kann svo að
fara að unnt verði á skömm-
um tíma að spara í bílakostn-
aði Og utanferðum þær 4.7
miljónir króna sem nú hafa
verið goldnar í þágu hins
æðsta réttlætis. — Austri.
Nærmyndir Steinþórs Sig-
urðssonar, ,,Stórir og smáir
steinar“, sýna örugga form-
byggingu og Eirikur Smith
virðist birta með dökkum og
hraustlega máluðum myndum
áhrif frá náttúrunni. Þó vitna
hraunlaga höggmyndir Jó-
hanns Eyfells sterkar um á-
hrif af íslenzkri náttúru. Þær
eru áhrifaríkar í uppbyggingu
og' efnismeðferð, sumar eru
mótaðar í alumin og járn,
aðrar í kopar. Hinn ákveðni
svipur og blæbrigðaríka yfir-
borð höggmynda hans vekur
meiri eftirtekt og áhuga en
myndir Jóns Benediktssor.ar,
sem eru mjög stílfærðar og
renglulegar, reyndar einnig
unnar úr alumin og kopar en
með mismunandi áfreð.
Dagbladet, Ósló: Greinar-
höfundur Ole Mæhle:
Áhrifin af íslenzku deild-
inni, að Islendingar sýna and-
stæður milli raunsæisstefnu
eldri kynslóðar, en Gunnlaug-
ur Scheving er fulltrúi fyrir
og þekktur er af fyrri sýn-
ingum í Osló og hinni óhluc-
bundnu afstöðu yngri kyn-
slóðar eins og við sjáum hana
birtast í verkum Eiríks Smith
og Guðmundu Andrésdóttur.
Sá fyrmefndi með djörfum
og hljómmiklum litsmíðum
sínum, þar sem svart er ráð-
andi afl; sú síðamefnda með
björtum kristalmynduðum
formum. Yngsti þátttakandinn
Steinþór Sigurðsson virðist við
fyrstu kynni vera nokkuð
ruglingslegur í verkum sín-
um, sem bezt sést á mynd
hans „Alheims óskapnaður“
en litir hans bera vott um
gáfur, sem munu bera ávöxt
við strangari vinnubrögð.
Jón Benediktsson og Jóhann
Eyfells kynna höggmyndalist-
ina, sá fyrmefndi með dans-
andi konum, sem unnar eru í
alúmín og kopar, en sá síðar-^_
nefndi í óhlutbundnum mynd-
um úr jámi og alúmín.
Arbeider-Avisa, Þrándheimi:
Alb. Steen:
Gunnlaugur Scheving er full-
trúi hinnar ungu hefðar í ís-
Ienzkri list. I nokkuð hörðum
og köldum expressionistískum
stíl, segir hann okkur fréttir
af traustu fólki í harðbýlu
landi. Dramatísk náttúra ls-
lands er auðsæilega innblást-
ursefni þeim Eiríki Smith og
Stelnþóri Sigurðssyni og móta
þeir áhrif sín í expressionist-
iskar og óhlutbundnar mynd-
ir. Smith eru sérstaklega hug-
leiknar andstæður Ijóss og
myrkurs, dags og nætur, hafs
og hauðurs í sínum stóru og
voldugu málverkum. Myndir
hans verka mjög sterkt í and-
stæðum svarts og hvíts ann-
arsvegar og hinnar fínlegu
ljóðrænu hins vegar. Þær
verka klárt og kröftuglega,
þrátt fyrir það að þær standa
hættulega nærri auðveldu
skreyti. Málverk Sigurðssonar
eru í ætt við eldfjalla nátt-
úru Islands. I hinum líflega
litaskala hans birtist bæði
hráun og hverir, en form hans
eru ekki nógu ákveðin. Guð-
mundu Andrésdóttur er sýnt.
Gunnlaugur Scheving: Búðin.
um að túlka hin Ijóðrænu á-
hrif, sem mynda uppistöðuna
í björtum líflegum litaljóð- ’
,um hennar. Það er þó eitt-
hvað þögult og óleyst yfir
myndbyggingu hennar, það er
erfitt að komast til botns í
því línuneti, sem þekur
smekklega samsetta litafleti.
Þörfin virðist vera rík hjá
myndhöggvurunum að losa
sig undan klafa hefðbundins
natúralisma. En hvorki Jó-
hann Eyfells eða Jón Bene-
diktsson virðast hafa þann
nauðsynlega bakhjarl til að
leysa þann vanda. Það er erf-
itt að skilja tilganginn með
hraunkökur Eyfells, er verka
of sundurlausar og tilvilj-
unarkenndar til þess, að þær
veiti veruleg myndræn á-
hrif, Myndir Jóns Benedikts-
sonar vantar lifandi mynd-
rænt samhengi, sem jafnvel
óhlutbundnar höggmyndir
verða að hafa til þess að geta
öðlazt listrænt líf. Hið óþægi-
lega yfirborð myndanna eyk-
ur enn á veikleika þeirra, en
myndir hans eru bæði deigar
og ónákváemáh.
Adresseavisen: Jan Zi-
brandtsen:
Undir eins og komið er inn
í íslenzku sýningardeildina,
rekur maður augun í högg-
myndir Jóhanns Eyfells, serr.
gerðar eru úr aúmín, járni og
kopar. Þær eru útfærðar á
mjög smekklegan og fínan
máta, jámrauð efnisáferð er
ráðandi. Þessar sérstæðu
formamyndir minna framar
öllu á storknað hraun. I sama
sal gefur og að líta óhlut-
bundnar myndir eftir Eirík
Smith settar breiðum litflöt-
um, til orðnar auðsæilega
undir áhrifum frá franska
málaranum Soulages. Guð-
munda Andrésdóttir deilir
myndum upp í netverk af
beinum blýantsstrikum, homa-
línum, sem mynda alls kyns
flatarmyndir. I gegnum þetta
net brýzt fram fíngerð lit-
hrynjandi næstum eins og um
teppi væri að ræða. Steinþór
Sigurðsson vekur áhuga skoð-
anda vegna litameðferðar og
blæbrigðaríkrar og lifandi
myndbyggingar, en honum er
óhætt að skipa á bekk með
beztu málurum íslands. Enn-
fremur gleðst maður yfir
hinni glitrandi dýpt í mynd
Gunnlaugs Schevings ,,Búðin“
Listamaðurinn leiðir okkur
beint inn í íslenzka náttúru ’
og raunveruleik.
(Frétt frá Félagi íslenzkra
myndlistarmanna).
Molskinnsbuxur
Nr. 8 til 18. Svartar. grænar og drapplitaðar.
GALLABUXUR allar stærðir.
Danskir BÍTILSJAKKAR
nr. 4 til 16. - PÓSTSENDUM.
Verzlun Ó.L. Traðarkotssundi 3
(mótj Þjóðleikhúsinu).
Lögtaksúrskurður
Skv. kröfu bæjarritarans 1 Hafnarfirði úrskurð-
ast hér með lögtak fyrir ógreiddum útsvörum og
aðstöðugjöldum til Hafnarfjarðarkaupstaðar álögð-
um 1965.
Lögtök verða framkvæmd fyrir gjöldum þessum
að liðnum átta dögum frá dagsetningu úrskurðar
þessa, ef ekki verða gerð skil fyrir þann tíma.
Bæ'jarfógetinn í Hafnarfirði, 2. sept. 1965
Bjöm Sveinbjörnsson, settur.
G. J. FOSSBERG
VÉLAVERZLUN H.F.
Höfum opnað verzlun í hinum nýju hú^a-
kynnum okkar að
Skúlagötu 63
v’
V
4