Þjóðviljinn - 15.05.1968, Blaðsíða 5

Þjóðviljinn - 15.05.1968, Blaðsíða 5
Maövfflandiaigur 15. man' 1388 — ÞJÖÐVIÍLJINN — SÍÐA J Brosandi land Öperetta eftir Franz Lehár Leikstjóri: Sven Age Larsen Hijómsveitarstjóri: Bohdan Wodiczko r»jÖðHaí3k!hús(ið lýkuT leáfeáiri símu með filutniinigi söngleiks edms og aflblegast áður, og að bessu sitnná heflur ein af vinsael- unn ópeirettum ungverska tón- skáldsins Priamz Lehár oróið fyr- ir vailinu. ,3rosandi land“ er eitt af siðari vertoum hans og sýnt fyrsta skdpti í Víniairfborg árið 1923, og raunar velkunnuigt mlörgum ísilendiinigumi: Hljóm- sweit Reykjavikuir fllutti það ár- ið 1940 með alMmikilum. myndar- brag að því ég veit biezt; lei'k- stjóri var Harialdur Bjöimssan, en Pétur Jónsson óperusönigvari fór með hlutvenk prinsins. Sýn- ingiin naut ærinna vinsælda, enda vissu margir fátt „fegra en Vínarljóð" í þá daiga. Ég hilýt að jáfta að óg hef hvortki niaaga þekkdnigu né skilln- img til að daama um sömigvaileiki, en hitt er mér ekikert launtmig- aximál að ég hef flremur litílar miætur á Vínarópenettunum gölmlu, þær eru um fHest sitöðn- uð og úrelt listgrein í miínum augum, léttvægar og veigalitlar frá dramatislcu sjónairmiði, þótt frægar umdantefeniingar megL að vísu finna, eigi sízt „Kátu ekkjuna“, snjöflilustu ópenettu Pranz Lehárs. Þar rikár ósvik- in glettni og gáski og leifcandi létt kímni, þar er lýst lifandi fódfci, huigtæku ésitarævintýri. í aninan stað gietur rómam,tíkin. í ,3rosandi landi“ éklki tekið hug miinn fangiinin, sö'guhetjurnar eru vart annað en leikibrúður, efnið lítt ginniilegt til flróðleiks, ást hins tigna fólks, fögnuður, vonbrigðd og harmur aildirei sannfærandi þrátt fyrir Ijúf- sára og fagra sönigva. Sagan sjálf er ærið lanigdreigin og o£ atburðasnauð og tdlfiinningasem- in sjaldtnast fjatrri vettivangi; höfunda textans hefur sýnileiga sfcort leikræna innsýn og næga verklagni. Um efnið or bezt að hafa sem fæst orð. Atburðirinir eáiga að gerast í Vímarborg og Kína rétt fyrir heimsstríðið fyrra — glkesiileg og fögur greifadóttir verður yfir si'g ást- famgin af kínverskum prinsi og síðar forsætisráðilTerra hins fjarlæga lands, giftist honuim og fllyzt til Kína. En að dóimi höfuinidanina geta austrið og vestrið aildroi mætzt að eiilífu eins og Kiipling tovað forðuim, prinsinn göfugd er ríglbundtoin ef aavaformum siðum landsins og á meðal þeirra lögskiipuðu fjöllbvæni, greifadóttirin flýr í oflboði ti'l sdnna hedmkymna. Reynt er að teflla flram miklum andstæðum og eigd sízt gerólífcri lyndiseánkumn Kínverja og Eivr- ópumari'na, en öll er saiga hessi heldur tidlkomuilítil og sditin fyr- ir miíinum sjónum. Sön.gvar hins dáða ungverska tónsfcálds eru fllestir faillegir og ísmeygilega áheyritegir, og að minnsita kositi einn þeirra á hvers mianms vörum um heim aillan: „Dein ist mein gamzes Horz“ eða „Hjnrta mitt á.tt þú eiini“ eins og Bjöm Franzson fcomst að orði, og uim fariteikinn og tónliistina alla geginir sama miáti. Og ég fæ efck'i annað heyrt en Bohdan Wodiczko tak- isf að gæðá hina vinsælu tón- list lífi oig Kt, hann stjómar hljómsveiitimini af öryiggi og inn- sæi hins sanna listamanns, og hiefur umndð íslenzfcum tón- mennitum það gagn á undan- íörnum árum sem seint verð- ur þatokað tit fui'ls. Leifcihúsið hofur vandað til sýniingiar þessarar og hvorki sparað fyrirhöfn né fé. Leik- stjóri er Sven Agie Lairsen og oklkur að góðu kuonur, stjóm- samur oig stjómlaigimin sem fyrr og kamm vel að nota imöguleika sviðsins; ledkurinm yfirleitt sam- stilltur og vel æfður og imeð ótvíræðum mennimigairbraig. En á stuinidiuim telcst þó Lairsen etolci nægilega að blása liífi í hinar gömlu glæður — fýrsti báttur og sá eini sam gierist í Vínar- borg virðist helzti þumglama- legur og hæggeniguir, en sfðar færist meiri snerpa í leifcinn. Fjörugir og íaillegir damsar hiljióita að sk'ipta mifclu máll í óperettum Vínar, en svomefndir dansar Fay Wei’ner eru flestir svo hörmuilegir að sýnitoigiim ber þess ekfci bætur. Það hlýtur að vera eitthvað mitoið bogið viS starf dansiskólams, hverju eða hverjuim sem um er að kenma. Ég hef víst áður haldið bví frarn að Sven Aige Larsen hafi mijög gíiöggt auga fyrir mymd- rænum áhrifuim, og listskyn hams bregzt ettctoi heidur að þessu simmii. Hann á lílca því lánd að fagna að hafa Lárus letga á hæiisvist að heilda. Aðr- ir gætu bjargað sér lengur, ef betur væri að þeám búið. Af þessurn sökum telur Styrktarfélaig aldraðra, að vinna beri að þwí að veita öldruðu fólitoi skiputtega heimittishjálp i viðlögum og í öðru lagi að byggja hemtugar fbúðir hamda beiim, sem í óhentugu húsmæði búa og stuðla með því að því, að fólk geti átt sdtt eigdð heim- ili lemgur en ella. Þé telur félagið nauðsyn bera til þess að létta opinberum gjölduim af þurftariaunum gam- als fóttfcs. Sú hætta er fyrir hendi, etf óhóifllega nærri er gemgið gjaMiþoli þess mieð áiög- um, að það neyðást til að leáta á máðir opinberra stofnama fyrr en etfni stamda til að öðru leyti. Þeim öldruðum, sem dagtegr- ar umanmumar þarfnast, þarf að búa vistlegt dvalariieimili, sem eingön.gu er þeim ætlað. Heilbrigt gamalt fölk á eilcilci að dveljast á sjúkrahúsum. Styrktarfélag aldraðra vill vinma að þessum máium með því að leitast við að sameina kraflta bæjarbúa til liðsinmis við miáleflnið og vekja áhuga bæjar- yfirvalda og rífcis á nauðsyn þess. Félagið mun beita sér fyrir fjársötfnum til stuðnings máletfn- Framhald á 7. síðu. Arnar Jónsson og Stina Britta Melander. fötum eða gttiibofmum táginar- klæðuim kiíniverslkum. Tenómrödd harnis er björt ag blœfögur og inmileitoi ag hlýja í sömgvum hans; leitourinm mætti vera þróttmeiri á stundum, em mymd- ugleifc skortir hamm ekki. Öl- aflur Þ. Jónsson hefur mittcið lært og á þó efllausit eftir að lcamiast til enn meiri þrosika, ég spái honum aiílra heilla. Him sönghlutverfcin tvö, Gúst- stf riddaraforimigi flrá Vín og Mí systir priinsins. eiru fattin .A'rm- ari Jónssyini og Eygló Viiktars- dóttur ag bæði í góðum hönd- urn. Arnar hefur smotra söng- rödd og beitir hemmd atf óibví- ræðri smetokvisi þótt ekki sé lærður sömigvari. Framlfeomam var jafnam fjönmiiikill og leikamdi iótt og harm damsaðd öðrum bet- ur, útlit og aldur mjög vei við hæfi. Eygló Viktarsdábbir hetfur efefei miktta söngrödd, en toamn vel till vertos og leiíkur henmar geðfellldur og hjartaMýr, hemmi tekst furðuvel að túlka hedta ást og tilfinmimgar himmar von- sviknu og hæversfcu kímversku meyjar. Tsjang föðurbróðir primsins er mmst himma hlutveirkainma, flutt'Itrúi kínversks bjóðrembings og afturhaidssiemi. Ævar R. Kvaram er raddmikil] og mymd- uigur í öilu, Ktt geðfettldur og efctoi áreminilegur í neámu. Dyngjuvörðurimm er eima kém- ísttca Mutverikið og rétbilega fal- ið Bessa Bjamasytni sem tekst að mimu viti að gera metira úr því en etfnd stamda til. öldungur þessi seigir í rauninmi emga fyndni, höfiumdamdr virðast smeyddir kilmmiigáfu, Em kostu- leg gelddmigsrödd leikarams, kát- legir tilburðir og flrábært gervi láta eklki að sér hæða, það er ósvikdn sttcemmtuin að þessum fomflálega og mútuþæga né- uniga. Valur Gíslasom er Láéht- enfels greitfi faoir Lísu,. .hötfð-1 inglegur og vdrðuiletgur og i öflki samnur fyrirmaður hims löngiu liðrna tímQ. Aðrir ledkemdur eiga enm miimmi Miutvericum að gegma: Anma Guðmumdsdóttir er hin skartibúna föðursysitir Gústafs og FIosi Ölaifssom þjómm hjá greifanum og gera bæði slkyldiu sfrna. Loks komna naktorar umgar og fríðar hefðarstúllcur örftftóð við sögu, en fyrir þeim er Summa Borig, föniguleg stúlfca, raddgóð og aðlaðandi og vefcur athygli. Viðtökur leikgesta. voru hinar httýlegusitu og mikið klappað fyrir listamönmumum öllum og þó mest í lokin. Öperebtur Vín- ar eiga efliaust etftir að njóta mitoillar hylK á landi hér um lamga hrið; en hims vil ég óska að reynt sé heldur að glírna við söngvaledld nýrri tilmia, verk sem birta líf og vandamál okk- ar daga. A. Hj. Sviðsmynd úr ópcrettunni „Brosandi land“ i sýningu Þjóðleikhússins. Nýlega var stotfinað í Hatfnar- firði Styrktarfélag aldraðra. Stjórm fólagsdns gerir greim fyrir markmiði félagsdns, sem hér segir: Ýmsum þedm, sern gamilir verða mæta á efri árum lífls- venjuibreytimgar, seim kanmsiki oru þymgsta þrautin á Kfsleið- inmi. Þó er svo að gamattt fólfc get- ur notáð Kfsins enigu síður en á yngri árum, ef aðstæður eru ákjósamllegiar. Flesibir mumu kjósa að halda heimiŒi sem lengst. Það mum og æsfciliegast frá félagslegu og þjóðihagslegu sjónarmdði. Smanár þurfa þó óttrjáfcvæmi- Stina Britta og Ólafur Jónsson í hlutverkum sínum. Imigólfsson við httið sér, em hamn hefur teikinað mjög fattlega og fjölbreytta búninga og glæsi- legar sviðsmyndiir, en hæfiledk- ar Lárusar njóta sím hvergd eins vei og í söngvaleiikjum eims og dæmin sanma. Sailai-'kymmi hins austurríska greifa og kvemna- garður prinsims kínverska eru ekiki íbuirðairmittciil um" skör flram, em þwí samj'æmari í Km- um og lituim, urn hátíðasalinn í Peking gegnir í rauninni öðru iméili. Hann er aillur svo skraut- legur á forna ausibræna vísu ,að maður fær oflbirtu í auigiun, giuill- iinn, rauður og blár, en hvert atriði unnið af sánmri smekk- vísd og bekfcimigu, bar er hver hlutur á sínum stað. Ég fólclc ekfcii amnað heyrt en þýðimg Björns Framzsonar haefi leikm- uim áigæta veí, söngbextar harns faltta hið bezta að tónlistiminii, enda er Björm. maður miálhag- uir og liastmæltur og tónsicáild og tónflraeðinigur að auki. Og þá er loks komið að söngvurunum og leikendunum sjálflum, en allt að sex tugir manna birtast á sviðimu. Söng- hluitverkin eru raumar aðeins fjögur að kórnum undamsfcild- um, og lanigmest þeirra Lísa greifadóttir og Sú-Tsjong, prins- inn henmar lcínvei’s.ki, vanda- söm hlutverk og kröfuhörð á ýmsa luind. Stina Briibta Mel- ander synigur hér og leilkur í fimimta sinn, glæsitteg og frið, fjörmikdl og mjúk í hi-eyfimg- um, röddiin búim miittclu tóna- sknauti, há og hljóimtfögur. Hún hetúr eims og einu sdnni áður teíkið á sig það miitola erfliði að læra og fllytja hlutverkið á ís- len.zku, og um þá ráðstötfun má að sjáttfsögðu deila. Ég fékic ölcfci heyi-t að ístenzkan sikað- aði söngva henmar að .nedmu ráði, on um öbumdna málið gegndr að sjálfsögðu öð.ru máli; ieikræm túlkun honmar hlýti að verða eðlillegri og flrjálls- manntegri ef hún talaði á móð- urmáli sínu. Himis ber að geta nð leikur hemmar var furðam- loga örugigur og fjörileigur þrátt fyrir alttt. Ólafur Þ. Jónsson stumdaði nám í skóla ÞjóöleHcihússdns kornumigur að árum og lék og söng attttmörg hiutverk á árun- um 1956-1958, en hðlt síðan ut- an tiil söngnáms. Mér var alls ekki ijióist í þá daiga hvað búa myndi í hinum gervilega pilti, em braut hans ytra virðist hafa iegið til orðstírs og frama, og ánægjulegt til þiess að vita. Hamin eignaðist óstoipta hylli leikgesta og engu mniður em Stina Britta Mdander, enda fríður sýnum, öruggur, mjög látlaus og geðfettldur í fram- göngu og jatfneðlitegurbyartsiem hann slkrýdddst venjulegium kjöl- Nýstofnað í Hafnarfirði: Félag til að vinna að vel- ferðarmálum aldraðs fólks Á t V 4

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.