Þjóðviljinn - 04.09.1968, Blaðsíða 10

VERÐUM
AÐ NÝTA
VERÐMÆTIN
BETUR
■ Meðan hægt er að moka síldinni gegndarlanst upp úr
sjónum er hsegt að hafa afrakstur með því að henda
henni í gúanó, en þegar lítið veiðist er frumskilyrði að
nýta hana betur, og það er mín skoðun og hefur lengi
verið að við séum að ganga svo á stofninn að hann sé
hreinlega að verða uppurinn.
Þannig mælti Tryggvi Gunn-
arsson skipstjóri á Brettingi,
er fréttaimaður Þjóðviljans átti
tat við hann á Vopnafirðd nú
í fyrra máruuði. Sáldin lætur
ekki náðarsól sína skína yfir
íslendinga eins og hún garði
fyrdr nokkrum árum, og het£-
ur Tryggvi öðrum fremttr bent
á að vjð verðum að haga okk-
ur í samraemi við það með
því að nýta betur þá' veiði sem
sáldairskipin fá. Tryggvi lætur
sér ekki nægja að benda öðr-
um á, heddur hefur hann haft
forgöngu um að saita síldina
um borð jafnóðum og hún
skipum á síldarmiðin í byrjun
júli, en það er vitaskuld aillt
of seint af stað farið eins og
vanalega hjá isilenzku skipun-
um, og af þessum sdkum töp-
uðum við dýrmœtum mörikuð-
um. Ég vil leggja áherzfliu á
það, að við verðum að byrja
fyrr á vorin cg þá strax að
hefja söltun, þá miissum ‘við
etoki af strætisvagninum eins
og i sumar. Það er t.d. mikil-
vægt að koma fyrstu síldinmi
á finnska markaðinn, en við
töpuðum sölu á 4000 tunnum
fyrir það eitt að Firanamir
voru sjálfir á uradan okkur á

Tryggvi um borð í Brettingi við bryggju á Vopnafirði (Ljósm.
Þjóðv. Hj. G.).
Rœff v7ð Tryggva Gunnarsson skipsíjóra á Breftingi
veiðist, og áttu þieár Brettirags-
menn helmdngi'nin af síldar-
tunnunum sem flutningaskip-
ið-. Catharina kom með úr
fyrstu ferðinni af miðunum,
en Sffldairútvegsnefnd tók skip-
ið á leiigu til að flytja saitaða
sfld f!rá veiðisfcipuraum.
Sjöfalt verðmæti
Saltsild er sjöfalt verðmæt-
ari en bræðsiusíld, og er þvi
augljóst að við vierðum að
snúa okkur medra að því að
salta um borð í veiðiskipun-
um, sagði Tryggvi. Nú í sumar
virðist hafa vaiknað almenn-
ur áhugi á þessu, og ég hef
trú á, að næsita sumar verði
ekiki farið á sdldveiðar upp á
aininað. Bússar og Norðmenn
hafá gert þetta í mörg ár og
sjásit ékiki girútarsfcip frá þeim
á síldarmiðunum, fjöldi
norskra skipa var engin veið-
arfæri mjað í sumar, en keypti
sfld þar úti til að salta. En
það er eins og við ísierading-
ar þurfum að vera mörgum
árum á efitir í þessu sem öðiru.
Au'k þess er þetta afflt að
dragast saman hjá okifcur og
skipin eru tndMu fiaerri en áð-
ur, þegar mest var í sumar
votra íslanzku skipin 67 tals-
ins og hietfiur fækkað sáðan, en
rússnesku skipin eru um 200
og era yfiirleitt sitærri enokik-
ar.
Of seint byrjad
— Hvenær byrjuðuð þið
veiðarnar í suimar?
— Víð vorum með fyrstu
miðin í sumar. Þeirra veiðd-
sikip voru að fara heim með
um 4000 tunnur þegar við vor-
um að byrja veiðamar.
Fljótt tunnutækir
Auk þess er bezt að eiga '
við siUdina sraemma á sumurin,
þá er meira maign í sjónum
og hún sitendurekkieinsdjúpt.
Þagar kemur fram á suimiarið
verður þetta allt erfiðara, sild-
in er stygg og stendur miklu
dýpra. Þeir oröuðu þetta
þannig á sfldarleitinni um
daginn: „Síldiin er þarna,
en það er bara hálfur kíló-
metri af sjó ofan á henni“.
— Óneátanlega er þetta
miklu meiri vinna fyrir sjó-
mennina. Við kverkiuim og
slógdrögum og vöðlum sdldinni
og vinraum haraa að öSIu leyti
eins og á plönum í landi
nerna henni er efcki raðað í
tunnuirmar. En sjómepn hafa
aMreá talið eifltir sér að vinma,
og þetta kemur filjóitit upp f
vana eins og annað — menn
verða fljótt tunnutækir eins
og sagt er nú á sjónum. Mað-
ur reynir bara að gæta þiess
að íþyragja ekki mannskapn-
um um of með vinnu, það er
nokkuð sem aldrei borgarsig.
Meira samstarf
Menn eru nú orðnir á eánu
máH um nauðsyn þess að nýta
betur verðmæti sfldarinnar
sem veiðist með því að saita
hana um borð í veiðisfcipum-
um, en samstarf um þetba er
ekiki nasgilegt þarrnig að hönd
selji hendi, og vamitar f rwun-
inni einhvem framkvæmdaað-
ila til að skipuleggja þetta, en
við sjómennimir megum ekki
bdða eftir að eimhverjir aðrir
geri þetta fyrir okfcur, við
verðuim sjálfnr að hafa firum-
kvæðdð. '
Ekki fyrr en í
október
— Hverndg Hst þér á veiði'-
horfumar?
— Það er min skoðun og
hefur lengi verið að við sé-
um að ganga svo á stofninn
að hann sé hreinttega að verða
uppurinm. Meðan mokveiði er
getum við haft afrakstur af
því að henda sfldinmi í gúanó,
en við verðum að fara að
horfast í augu við þá stað-
reynd að það er liðinn tími
að við getum gegndarlaúst
mofcað sfldinni upp, og verð-
um við nú að bjarga þvd sem
bjargað verður með því nð
sailta sfldina um leið og hún
veiðist, enda hefiur það gefið
góða raun í sumar.
Það virðist ætla að endur-
taka sig sama sagan og í
fyrra að ekkert veiðist á þess-
um tíma, og var þá alger ör-
deyða í þrjér vikur. Ég he£
ekki trú á að sfldin verði
komin upp að lamdinu fyrr
en í október.
Sjúklingur úr
landi
— Hvemig er vistin þarna
úti á miðunum?
— Ég vil tafca fram að mik-
il breyting hefiur orðið á
mannskap. Kjarninn úr sjó-
mannastéttinmi var kominn
um borð í síldveiðisfci pin en
það grisjaðist mikið í vetur
og nú' í suimar. Þjónusitan vi'ð
flotann er betri í sumar era í
fyrra, Óðinn er kominn á
miðdn með læteni og viðgerð-
armenn. Biðröð var hjá við-
gerðarmönnunum fyrst eftir
að Óðinn kom, og við kunn-
um vell að meta að hafa fenig-
ið lækrai hingað út á miðin,
en það þótti mörgum broslegt
að fyrsti sjúkhngurinn sem
hann skar upp var skipverji
á Óðnd, hann kom semsagt
með sjúklinginn með sér úr
lamdi.
Sjáum aldrei til
sólar
Við verðum sjálfsagt að
sætta okkur við útlegðima
þama leragst norður í hafi, þar
sem hitinn er ofbast aðeáns4-5
stig og við sjáum aldred til
sólar og ekki nærri atlir sem
heyra í útvarpi, sem er þó
okkar eina samband við um-
heimimn. Ég vænti þess þó að
engirnn lái okikur að margir
urðu sárir, þegar við komum
loks í land eftir þessa löngu
útivist, Dg lásum það þá í
blöðumum að landsmenn hefðu
eytt 80 miljónum króna í
skemmtanir og fierðalög um
eina helgi, en það er 30
miljónum kr. meira en sfldar-
fiotinn hefiur veitt fyrir f
sumar. — Hj. G.
Miðvikudagur 4. septamtoer 1968 — 33. árgangiuir — 186. töluibiað.
20 listamenn sýna skúlptúr:
Myndlistarsýning
á Skólavöröuholti
■ Á sunnudaginn kemur, 8. september, verður myndlist-
arsýning opnúð á útisvæði við Eiríksgötu, austan Hnit-
bjarga, safns Einars Jónssonar, og sunnan Hallgrímskirk'ju
á Skólavörðuhæð.
Það er Myndlistarskólinm í
Reykjavík sem stendur fyrir sýn-
ingu þessari, en hún er einn lið-
uirinm í hátíðahöldum sem efnt
verður til nú í haust í tilefni 40
ára afmælis Bandaliags ísienzkra
listamanna.
20 yngri og eldri listamenn
Undanfama daga hefur verið
unnið að lagfæringu og frágangi
sýningarsvæðisins, én í dag og á
morgurn verður byrjað að koma
myndunum fyrir. Þær eru efltir
20 Hstamenn og hinar ólíkustu að
formi og stærð, stærsta myndin
allt að þrír rmetrar að hæð.
!
Hagstofan gefu r
út húsnæðis- og
verzlskýrslnr
Nýlega voru gefnar út af
Hagstofu íslands Húsnæðis-
skýrslur 1960. Eru skýrslumar
byggðar á upplýsingum úm
íbúðenhúsnæði landsmanna sem
afflað var við aðalmanntalið
1960. Töflur heftisins eru að
formi til allmikið breytbar frá
því sem var í Húsnasðisskýnsl-
um 1. desember 1950 en upplýs-
ingasvið þeirra er svipað. Þó
eru töflur þessa heftis miklu
ítarlegri, og stafar munurinn
aðallega af því að nú eru gefin-
ar sundurgreindar upþlýsingar
um íbúðarhúsnæðd í hverri
kirkjusökn Reykjavikur fyrir
sig.
í formála hefitisins er tekið
fi'am að dráttur á útfcomu rits-
ins stafi aðallega af tvennu.
í fyfsta lagi af ofihleðsilu starfa
í Skýrsluvélum ríkisins og
Reykjavíkurborgar og í öðra
lagi vogtna þess að Hagstofan
halfl orðið að láta ýmis þýðing-
armeiri verkefni ganga fyrir
úrvinnslu húsnæðisskýrslna
1960. Upplag hefitisins er 900 og
verð. 90 kr.
Einnig hefur Hagstofa IslandS
gofið út fyrir stuttu Verzlunar-
skýrslur 1967. I ritinu er yfir-
lit yfir utanríkisverzlun og vísi-
tölur innflutnings og útflutn-
ings. Þá er sérstakur kafli um
viðskipti •. við einstök lönd og
annar um tolla. Fjölmargar
töflur eru í ritimu.
í hópi þesara 20 listamainina eru
þæði vel þfekktir og lítt kunnir
myndhöggvarair. Þeir em Sigur-
'jón Ólafsscm, Magnús Á. Áma-
son, Jóharan Eyfells, Kristin Ey-
félis, Rjagraar Kjartansson, Jón
Benedifctsson, Gunraar Malmberg,
Sigurður Steinssora, Guðmundur
Elíaisson, Guðmunduæ Sigurjóns-
son, Einar Hábonarson, Erlendur
Fiinnbpgi Magnússon, Magnús
Tómgsson, Jón B. Jónasson, Ingi
Hrafn Hauksson, Gunnsteinn
Gíslason, Jón Gunnar Ámason,
Magnús Pálsson, Hallsteinn Sig-
urðsson og diter rot.
Eins og margir lesendur eflaust
minmast vaæ höggmynda- eða
skúlptiir-sýning haldin á svæðinu
við Eiríksgötu í fyrra. Vakti hún
talsverða forvitni og mikið um-
tal, en gildi henraar vaæ þó
kannski fyrst og fremst fólgið í
því að vekja athygH á sýningar-
svæðinu sjálfu. hversu kjörið það
er til þessara hluta.
Dregið í landbún-
aðarhappdrættinu
I gær var dregið um vinninga
í Landbúnaðarhappdrættimu sem
haldið viar til áigóða fyrir kal-
rannsóknir. Aðalvinningur Scout-
bifneið kom upp á miða nr.
15129. Átta vinnimgar, ferð á
landbúnaðarsýnimgu í London í
des. nfc., komu upp á eftirtalin
nr.: 7612 — 17279 — 17437 —
32076 — 37752 — 51000 — 52487
— 63934.
Upplýsingar eru veittar í
fræðsludeild SlS í sambandshús-
inu, sími 17080.
Um 100 manns á
stofnfundinum
Krabbameinsfélag Suður-Þing-
eyjansýslu var stofinað að Breiðu-
mýri miðvikúdaginn 28. ágúst
sdðastliðinn.
Stjórn hirus nýja félags skipa:
Frú Kolbrún Bjamadóttir, Yzta-
felli, formaður; frú Sigarbjörg
Magnúsdóttir, Fossholi; frú Þóra
Hallgrímsdóttir, Húsavík og hér-
aðslæknamir Þóroddur Jónasson,
Breiðumýri og Gísli G. Auðuns-
son, Húsávík.
Skaftárhlaupið fór
enn vaxandi í gær
■ Um helgina kom hlaup í Skaftá og lagði brennisteinsfýlu
allt til Akureyrar, eins og oft áður er hlaup hefur komið í
ána. Áin var enn í vexti í gær.
Hlaup- í Skaiftá era talin eiga
upptök sín norðvesbur af Grími',-
vötnum, þar sem mun vera
brennisteirasihverasvæði að áliti
jarðfiræðinga, og bráðnar þar
jökullinn og er han.n stöðugt að
þynnast, svo að hlaupin í ánni
era að verða æ tíðari. Síðast
kom hlaup í Skafitá fyrir hálfu
öðra ári og tók þá af brú á
Eldvatni og önraur brú varð þá
einnig fyrir sksmmdum.
Þjóðviljiran talaði í gær við
Árna Árnason bónda á SkáJl á
Síöu, sém er í nágrenni Skaft-
ár. Sagði Árni að nokkur
brennisteinsfýla væri af áinni og
hún heldur í vexti, en þó ekkj
niikhim, og jökulgonmur í ánni
færi eirainig vaxandi .