Þjóðviljinn - 16.10.1968, Blaðsíða 4

4 sateA — ÞU'ÓÐÍV’ELJINN — MJðwffikiuidaear K. cfcttSber 1968.
Ctgesfandi: Sameiningarflokknir alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb), Magnús Kjartansson.
Sigurdur Guömundsson.
Fróttaritstjóri: Sigmrður V. Friöþjófsson.
AugHýsingastj.: Ölafur Jón&son.
Framkv.stjóri: Eiöur Bergmann.
Ritstjóm, afgreáðsla, auglýslngar, prentsmiðja: Skólavöröustíg 19.
Sími 17500 (5 línur). — Áskriftarveinð kr. 130,00 á mánuöi. —
Eausasöluverð krónur 8,00.
Stjórnarrekald
|Jndanfarin ár hefur gerð fjárlaganna verið mikið
breytt og færð til nútímalegra horfs og almenn-
ar upplýsingar með fjárlagafrumvarpinu auknar
á ýimsan hátt. Endurbætumar á gerð fjárlagafrum-
varpsins hafa hins vegar ekki komið fram í því,
að þar væri um áreiðanlegra plagg að ræða í höf-
uðdráttum. í efnahagsmálum rambar ríkisstjórn
íhaldsins og Alþýðuflokksins frá einum bráða-
birgðaráðstöfunum til annarra og þegar fjárlaga-
frumvarpið er flutt í þingbyrjun eru ýmis mikil-
vægtustu vandamálin í sambandi við afgreiðslu
þess óleyst. Fjárlagafrumvarpinu fyrir þetta ár,
1968, var þannig gerbreytt í meðförum þirígsins
eftir gengislækkunina í fyrra. Fjárlagafrumvarpið
sem saimþykkt var og gert að lögum reyndist rík-
isstjóminni heldur ekki framkvæmanlegt, svo
hún lét þingmeirihluta sinn taka að breyta því á
útmánuðum, þegar það rann upp fyxir ríkisstjórn-
inni að nú þyrfti að fara að spara! Þessi meðferð á
fjárlagafrumvarpinu og meira að segja á fjárlög-
unum sjálfum segir sína sögu um-hringlandafáim
og óstjórn ríkisstjórnar íhaldsins og Alþýðuflokks-
ins.. Og sízt er það fallið til þess að auka traust á
varanleik aðgerða ríkisstjómarinnar í efnahags-
málum, að ríkisstjórnin skuli kamast að raurí um
það á næstu mánuðum eftir afgreiðslu hennar og
þingmeirihlutans á fjárlögum að þau séu ekki
framkvæmanleg í heild, og þurfi að fara að krukka
í ákvæði þeirra með sérstökum logum.
p1 j árlagafmmvarpið fyrir árið 1969 sem nú hefur
verið lagt fyrir Alþingi er einnig þannig. Þar er
enn á reiki sjálf tekjuáætlunin, og alls óvíst hver
verður beinn kostnaður ríkisins af • efnahagsráð-
stöfunum, sem ríkisstjómin hefur boðað að gera
þurfi. Að þessum vinnubrögðuim stendur ríkis-
stjóm, sem við hvert tækifæri fullvissar lands-
menn um að stjórnarstefnan hafi heppnazt full-
komlega og hún hljóti áfram að vera hin sama,
enda þótt við allri þjóðinni blasi nú ástandið sem
þessi stjómarstefna á mikla sök á.
Er kjaraskerðing stefnan?
gkyldu flokksmenn Gylfa Þ. Gíslasonar, Emils
og Eggerts, og fylgjendur Alþýðuflokksitns al-
mennt, taka því með þökkum að á þessu hausti
hljóti kjaraskerðing að verða hlutskipti alþýðu-
heimilanna á íslandi? Skyldi Alþýðuflokksfólk
vera ráðherrunum og ríkisstjóminni sammála um,
að á heimilum verkamanría, sjómanna, verka-
kvenna, iðnaðarmanna safnist saman nú og á
næstu mánuðum fjármunir, sem rétt sé að flytja
til annarra? Hefur Alþýðuflokkurinn í heild sam-
þykkt, að kjaraskerðing þessa fólks skuli vera
stefna Alþýðuflokksins í ríkisstjórn og á Alþingi?
Ætla þeir að koma fram í verkalýðsfélögunum
sem þeir stjóma, Alþýðuflokksmen/n, og þakka
fyrir kjaraskerðingaraðgerðir ríkisstjómar íhalds-
ins og Alþýðuflokksins? Eða er bráðum nóg kom-
ið af íhaldsþjónustu Alþýðuflokksins? — s.
Ályktanir 30. Iðnþings íslendinga
Frá þrítugasta Iðnþingi íslendinga. Séð yfir nokkurn hluta fundarsalarins í félagsheimilinu Stapa
Q Á þrítugastá Iðnþingi íslendinga 1 síðustu
viku voru meðal annars samþykktar eftirfarandi
álýktáríír:
Tollar og innflutningsmál
30. íönþáng Isíieindinga telur
eftirfairaindi breytingar nauö-
synlegair í tolla- og irunifiljutn-
ingsmálum.
1 — Lækkaðir verði tollar á
hráeflnum til iönaöar efltdr á-
æfllun, þannig aö lækkun hrá-
aflnistoiUa fari á undan tollla-
lækkun á flullunnum vörum og
ennfremur að hlutfailllið milii
tolla á unnum vörum og hrá-
eflnis til iönaöar veröi samnæmt
mdHli hinna einstöku greina iðn-
aðarins. Áætluinin miðisit að því
að hráefnistollar til iðnaðar
verði eigi hærri en lægstu hrá-
efnistollar sem gredddir eru af
hliðstæðu bráefni í þeim lönd-
um, sem við kaupum fuMiumna
iðnaðarvöru flrá.
2. — Þau misitök í todslkráinni, (
sem orsalka „öfluga“ tolfivemd,
svo sem á sér stað í bökagerð-
ariönaði, verði þeigar laigfærð.
■ t IVl ! I
3. — Tollaæ a£ vélum tii iðn-
aðar verði færðir.tíl samræmis
við tolla af vélum til sjávarút-
veigs og landiþúnaðar.
4. — Beitt verði þeim álkvæð-
um, sem til eru í gildandi tollla-
löggljöf, þeigar fyrir liggur að urn
undirþoð erlendma framlledðenda
er að ræða.
5. — Iðnþing metur það, að
opinberir aðilar hafa viður-
kennit þjóðhagslegt giidi þess,
að vierk séu flramlkvæimd af inn-
lendum aðilum í stað eriléndra
samkeppnisaðdla, þótt verðmun-
irr sé nokkur, og telur að halda
beri áflram á þessari braut.
6. — Vinda verður bráðan.
bug að því að orkuverð til iðn-
aðar verði ledðrétt, þammig að
iðnfyriirtæiki þurfi ekki að
greiða hærra raforkuiveirð en
samikeppnisaðitar þedrra á Norð-
uriömdum.
Iðnlánasjóður
30. Iðniþing leggur enn siem
fynr áherzlu á efllinigu IðmHána-
sjóðs og bendir í þvi sammbamdi
á eftirfaramdi:
1. — Hluibur IðmlLánasjóðs í
emdurllánum flrá Fraimifcvæimda-
sjóði verði hluitifaiHslega meiri
en verið hefiur, en ekki Mut-
faillsClega mdnmi en lán Fram-
kvæmdabamkans til iðmaðar síð-
ustu árin, sem hamn starfaði,
eims og nú heflur orðdð raunin á
tvö síðusitu árin.
2. — Unnið verðd að þvi að
eflla fjármagm tíl hagræðingar-
lárna, en haigræðinlgarlánadeild
Iðnlénasjóðs er nú fjárvama.
3. — Haldið verðd áfram að
breyta láusaskuldnm iðnfyrir-
tæfcjá í föst lám með milligöngu
Iðnlánasjóðs, hjá þeim iðnfyr-
irtækjum, sem búa við óeðli-
lega f j ármagnsuppbyggi ngu.
4. — Sett verði heimdld. í lög
IðMánasjóðs, sem gieri kledft að
lána tíl eldiri fjárfestínga og
vélaik'aupa, emidia verðd sjóðnum
séð fyrir nýju fé i þessu skyni.
5. — Rikissijóður leggi fram
érlega jafn máikið flé til sjóðsims
eins og iðnaðuirinn sjálfur með
iðnlánasjóðsgjalldimu og meti
þar með að fullllu jafnrétti iðn-
aðarins við aðra höfluðaitvimmiu-
vegi þjóðairinar.
Atvinnumál
Vegna .þeirra efnahagsörðug-
liöika, sem nú steðja að og öll-
um eru fcunmir, vili 30. Iðnþing
Framhald á 7. síðu.
„Hunangsilmur" í
Þjóðleikhúsinu
Hinn 24. þ.m. hefjast sýrning-
ar í Þjóðleikhúsinu á leikritínu
,,Hunamgsilmi“ eftir enska
höflundinn Shelagh Delaney.
Leikurinn var írumsýndur hjá
Þjóðleikhúsinu í maí-mánuði
1967, á Litla sviðimu í Lindar-
bæ. En vegna veikindaforfalla
eins aðalleikarans urðu sýning-
air aðeims fjórar á leiknum.
Leikstjóri var þá Kevin Palmer,
en leikmyndir voru gerðar af
Unu Collins.
Nú verður leikurinn sýndur
á leiksviði Þjóðleikhússins og
leikstjóri verður brezkur, Brian
Murphy að naflni, en hann var
í möng ár einn af ’aðalaðstoðar-
mönnum og leikstjóri hjá Joan
Littíewood í hinu fræga leik-
húsi hennar í London „Theatre
Workshop" í Theatre Royal. Þar
setti hann á svið með henni
ýms leikrit t.d. „Ó þetta er imd-
æl-t strið“.
Hlutverkaskipan er óbreytt
frá því siem áður var, að öðru
leyti en því að nú leikur Þóra
Friðriksdóttir hlutverk móður-
innar, Helen.
Brynja Benediktsdóttir leikur
aðalhlutverkið, ungu stúlkuma,
Jo. Aðrir leikarar eru Bessi
Bjamason, Gíali Alfreðsson og
Sigurður Skúlason. Una Collins
gerir nú afltur leikmyndir og
búningateikningar.
Shelage Delaney skrifaði leik-
ritið „Hunangsilm“, þegar hún
var 19 ára gömul og vann þá
í verksmiðju í Manchester. Hún
sendi leikinm til Joan Littlewood
og var leikurinn frumfluttur við
mjög góðar undirtektir á leik-
húsi henmar Theatxe Royal í
maímánuði árið 1958. Hlaiut
leikurinn það ár Chiairls Henry
Foyle-verð 1 aunin, sem eru veitt
ár hvert nýju leikriti.
Seinna var það sýnt í átjén
mánuði samfleytt í West End í
Lomdon.
/ ☆ ☆ ☆
Næsta leikrit höfundar heitir
„The Lion in Love“, sýnt árið
1960 og Maut einnig mjög góð-
ar viðtökur. Síðan hafa komið
frá hendi höfundar tvö eða þrjú
smásagnasöfn, auk leikrita. Á
síðari árum hefur hún aðallega
skrifað kvikmyndahandrit, t.d.
að jtvikmymdinmi „Charlie Bub-
bles“ í samráði við kvikmynda-
leikarann fræga Albert Finney.
Einnig samdi hún kvikmynda-
handrit fyrir leikrit sitt „Hun-
amgsilm“, sem stjómað var af
hdnum þekkta leikstjóra Tony
Richardsoíí, en myndin var sýnd
hér á lamdi fvrir nokkru og
þóttí mjög góð.
Leikritahöfundurimn, Shelage
Delaney, kcxm hingað til lands-
ins vorið 1967 og sá sýndmgu á
Bessi Bjarnason og Brynja Benediktsdóttir í hlutverknm sínum
í „Hunangsilmi“.
verki sínu í Lindarbæ. Þá dvald-
ist hún um nokkum tima hér á
landi og ferðaðisf um.
„Hunangsilmur" er nútíma
leikur og gerisf í stórborg. Leik-
ritið hefur allsstaðar hlotið góða
dóma, þar sem það hefur verið
sýnt og.þykir mjög athyglisvert
leiksviðsverk. Þýðing leiksims er
gerð af Ásgeiri Hj artarsyni.