Þjóðviljinn - 21.11.1968, Blaðsíða 1

VANTRAUSTSUMRÆÐUR Í KVÖLD
• Umræður í útvarpi frá
Alþmgi verða í kvöld.
• Verður þar rædd tillaga
til þmgsályktanar um van-
traust á ríkisstjórnina, en
ftatningsmenin hennar eru
Ólafur Jóhannesson formað-
ur Framsóknarflokksins og
Lúðvík Jósepsson formaður
þingflokks Alþýðubandalags-
ins.
• Þrjár umferðix verða og
hafa flokkamir jafnan ræðu-
tíma. Röð flokkanna er Fram-
sóknarflokkur, Sjálfstæðis-
flokkur, Alþýðubandalag og
Alþýðufiokkur.
• Ræðumenn Alþýðu-
bandalagsins í umræðunum
verða Lúðvík Jósepsson, Eð-
varð Sigurðsson og Karl Guð-
jónsson.
Gjaldeyris-
sala bank-
anna
stöSvuS
1 gaermorgun stöðvaði
gjaldeyrisdeild bankanna
öll gjaldeyrisviðskipti í
bönkunum. Var þar fyigt
fordæmi gjaldeyrismarkaða
um mestalla Vestur-Evrópu.
Að því er fulltrúi gjald-
eyrisdeildairinnar, Imgólfur
öm'ótlfsson, sagði Þjóðviílj-
anum í gær var gjaideyris-:
salan stöðvuð kl. 10.30 í
gasrmorgun samkvæmt
beiðni Seðlabankans, sem
þá hafði borizt firétt af þvi
að gjaldeyrissaila væri
stöðvuð í Kaiupmannahöfn
og víðast um Vesitur-Evrópu.
Jóhanines Nordal Seðia-
bamikastjári sagði í viðtaili
við Þjóðvilljann um stöðv-
un gj aildey rissöíl iu n nar, að
gjaldeyrisviðskipti heðu ver-
ið feGld niður allsstaðar þar
sem við hetfðum bankavið-
skipti erlendis og því ekiki
hægt að selja gjaideyri hér.
Hann sagði ekki vitað hive
lengi stöðvun gjaildeyrisvið-
skipta erlendis mundi
standa, en ólíklegt væri að
opnað yrði hér fyrr en búið
væri að opna viðskipti í
a.m.k. einhverjum af ná-
gramnallöndunumi, þótt ekki
yrði beðið eftir þeim öliuim.
Brotizt inn í
Glóbus
Brotizt var irm í heildverziun-
ina Glóbus að Lágmúla 5 í fyrri-
nótt. Komst þjófiurinn inn á skrif-
stofu, braiut penimigaskáp og stal
úr honium 7.500 krónum og spari-
merkjum. Var peningas'kápurinn
gjörónýtar. Þjófuirinn hafði ekki
náðst í giærbvöld en málið er í
höndum rannsóknarlögregluintnar.
Einnig var brotizt inn í blóma-
verzlun við Barónssitíg og þaðan
sitolið 1000 krónum.
ÞRIDJA GJALDEYRISKREPPA
AUDVALDSHEIMSINS
ARI
Verzlun með gjaldeyri féll víðasthvar niður í Vestur-Evrópu í gœr,
fjármálaróðherrar og seðlabankastjórar tíveldanna á ráðstefnu
BONN og PARÍS 20/11 — Þriðja gjaldeyriskreppa auðvaldsheimsins á einu
ári er skollin á. Eftir hömlulausa spákaupmennsku og brask á gjaldeyris-
mörkuðum Vestur-Evrópu síðustu viku, sem stafaði bæði af vantrú manna á
gengi franska frankans og grun um að gengi vesturþýzka marksins yrði
hækkað, þrátt fyrir ítrekaðar yfirlýsingar vestúrþýzkra talsmanna um að
það stæði alls ekki til, ákvað franska stjórnin aðfaranótt miðvikudagsins að
loka bæði gjaldeyrismarkaðinum, kauphöllinni og gullmarkaðinum í Par-
is og leiddi það til stöðvunar gjaldeyrisviðskipta víðasthvar í álfunni og
einnig í New York og reyndar víðar. — Fjármálaráðherrar og seðlabanka-
stjórar tíu öflugustu iðnaðarríkja auðvaldsheimsins komu saman á skyndi-
fund í Bonn síðdegis í dag til þess að reyna að finna leið út úr þeim ógöng-
um sem gjaldeyrismál auðvaldsheimsins eru komin í.
Þessi gj aldeyriskreppa dynur
yfir þegar rétt ár er liðið frá
gengisfefllingiu sterlingspundsins
og ýmissa gjaldmiðla sem því
fylgdu, ein sú gen.gislækkun kom
í kjölfar gjaldeyriskreppu af
svipuðu tagi og þeinri sem nú
er hiafin. í marz s.l. riðaði allt
hið alþj óðlega gj aldeyriskerf i
auðvaldsiheimsin« til falls þegar
gullverðið fór upp úr öllu valdi
og var því þá aðeins bjargað
með sérstökum ráðstöfunum, sem
fiafa þó reynzt diuga skammt.
Gífurlegur fjárflótti
Bein orsök kreppunnar núna
er gífurlegur fjármagnsflótti frá
Frakklandi, einkum til Vestar-
Þýzkalands, en vesturþýzka
markið hefur nú alllenigi verið
talið of lágt skráð.
ítrekaðar yfirlýsingar frönsku
stjómarinníar um að gengi frank-
ans muni ekki verða fellt og
Hverju svarar
fyrirspurn um
• Borgarfulltrúar Alþýðubanda-
Iagsins bera fram fyrirspurn
í 12 liðum um íþróttahúsið í
Laugardal á fundi borgar-
stjórnarinnar í dag og munu
margir íþróttaunnendur sem
aðrir hafa áhuga á að fylgjast
með svörum borgarstjóra við
fyrirspurnunum.
• Meðal þess sem spurt er um
er: Heildarkostnaður við hús-
ið, framlag þeirra aðila, sem
eiga í húsinu, lán til hússins,
borgarstjóri
íþróttahús?
hverju ólokið er af húsinu,
hvaða ágallar hafi komið
fram á húsinu, hverjir annist
daglegan rekstur hússins og
ákveði leiffugjöld. rekstrar-
kostnaður og tekjur hússins
og sundurliðun tekna og
fleira.
Lesendur blaðsins eru hvatt-
ir til að fylgjast með svörum
borgarstjóra og umræðum um
málið í borgarstjórn en frá
því verður greint i blaðinu á
morgun.
þeirrar vestúrþýzku um að géngi
marksihs verði ekki hækikað
dugðu ekkj til að stöðva flóttainn,
sem þvert á móti magnaðist um
allan helmin.g í síðustu vi-ku þeg-
ar franska stjómin tilkynnti að
þrenigt yrði að penin.gamarkað-
in.um í Frakklandi og forvextir
Frakklandsbanka hækkaðir úr 5
í 6 prósent.
Það dugði ekki einu sinni til
að endurvekja traust manna á
frankanum að de Gaulle forseti
lýsti yfir að gengislækkun myndi
vera „fáránlegasta ráðstöfun“
sem Frakkar gæta gert.
Aðgerðir v-þýzku
stjórnarinnar
Helztu ráðherrar Bonnstjóm-
arinnar komu saman á fund i
gær ásiamt formönnum þing-
flokka stjórnarflokkanna tveggja
og var þar ákveðið að gera sér-
stakar ráðstafianir til að minnka
hinn gífurlega greiðsluafgang
sem sýnilega verður á greiðslu-
jöfnuði Vestar-Þýzkalands við
útlönd á þessu ári (hann er tal-
inn munu nema sem svarar 360
miljörðum ísl. kr.) og fyrirsjá-
anlegur er á því næsta að öilu
óbreytta.
í dag er almemnur fridiagur í
Vestur-Þýzkalandi og því lokaðir
bankar og aðrar fjármálastofn-
anir og munu sumir hafa gert
sér vonir um að á morgun myndi
aftar hægjast um á gjaldeyris-
mörkuðunum vegna hinna boð-
uðu ráðstafana vestarþýzku
stjómarinnar, svo að aðrar að-
gerðir reyndust óþarfar.
Fundur tíveldauna
Franska stjómin mat málin á
annan veg og var ákveðið í Par-
ís í nótt sem leið að stöðva öll
gjaldeyrtis- og gullviðskipiti og
Framihiald á 7. síðu.
Fulltrúar ellefu þúsund launamanna á fundi:
Laun verði verðtryggð áfram
Myndin er tekin á blaðamannafundinum í gærdag. — Talið frá vinstri Bjarni G. Magnússon, Adolf
Björnsson, fréttamaður útvarpsins, Haraldur Steinþórsson, blaðamaður Vísis, Guðjón Baldvinsson,
Stefán Gunnarsson, Sigfinnur Sigurðsson, Guðmundur Jensson, Örn Steinsson, Guðmundur Odds-
son, Kristján Thorlacíus, Hannes Pálsson, fréttamenn Tímans og Alþýðublaðsins. — (Mynd: AK).
Ný gengislækkun ef sterlingspundið lækkar?
Rætt á alþingi um kreppuna í peningamálum V-Evrópu
□ Viðskiptamálaráðherra íslands, Gylfi Þ- Gíslason,
taldi á Alþingi í gær að kreppan í peningamálum sem skoll-
in er á um alla Vestur-Evrópu myndi ekki koma við ís-
lendinga, nema afleiðing hennar yrði breytingar á gengi
sterlingspunds og dollars. Yrði það hins vegar hefði það
mikil áhrif á hag íslendinga.
Ólafur Jóhannesson spurðist.
fyrir um lokuh gjaldeyrisvið-
skipta íslenzku banfcanna utan
dagskrár á fundi sameinaðs þings
í gær, og taldi nú skjóta skökku
við, ef loka mætti gjaldeyrisvið-
skiptum um ótiltekinn tíma, en
fyrir nokkrum dögum hefði rík-
isstjómin talið með öllu frá-
gangssök að bamkamir hætta
þeim viðskiptam nema einn sól-
arhring, og þess vegna yrði að
drífa í gegn á einum sóiai'hring
frumvarpið um ráðstaf'anir vegna
gengisbreytingar.
Viðskiptamálaráðherra Gylfi
Þ. Gislason sagði að ríkisstjóm-
inní og Seðlabankanum hefði
borizt vitneskja um það fyrir há-
degi að opinber skráhing á er-
lendu gengi hefði verið fellt nið-
ur í öllum grannlöndum ofcfcar í
Evrópu og öllum gjaldeyrisvið-
skiptum hætt. Þegar svo væri
komið hefði ekki verið fært að
halda áfram gjaldeyrisviðskipt-
um hér. Framhald á 7. síðu.
□ Ráðstefna á vegum
Bandalags starfsmanna ríkis
og bæ'ja, Farmanna- og fiski-
mannasambands íslands og
Sambands bankamanna sam-
þykkti einróma um helgina
á-lyktun um atvinnu- og efna-
hagsmál þar sem verðtrygg-
ingar launa er krafizt áfram.
Ályktunin er birt á innsíðu
blaðsins í dag — var álykt-
unin afhent forsætisráðherra
í gærmorgun.
Forystamieinn nefndra samtaka
siem telja samitals um 11 þúsund
mieðlimi köHuðu bíl'aðaimenn á
sinn fund í gær og skýrðu frá
niðurstöðum ráðstefnunnar. Ráð-
sítefnuna séta 25 stjómarmenn
samtakainna og er í ályktan bent
á leiðdr, sem ráðstafinan taldi lík-
leigar til að staðla að flramgangi
þeirrar meginstefnu samtakanna,
sem að ráðstefnunni stóðu, að
takast megi að halda uppi fulUri
atvinnu hvarvetna í landinu,
draga úr kjaras'kerðingu launiþega
og verð'bóflguáþrifum vegna
genigisilækkunarinnar. Samtökin
telja einnig að til þess að hafa
hemil á vorðbólgu vegna verð-
hækkana á neyzluvörum verðd
laun að vera verðtryggð.
Þessi állyktan ráðsteflniunnar
var afhemt forsætisráðflierTa í
gæpmorgun og kvaðst ráð'herrann
rnunidu leiggja ályktanina fyrir
ríkisstjómarfund.
Guðmundur Oddsson, fonmað-
ur Parmanna- og fiskimanna-
sambandsins kvaðst vilja leið-
rétta þann misskilning, sem kom-
ið hefði fram í ræðu Hanndbals
Valdimairssonar samkvæmt frétt
í Morigunibflaðinu í gær: FFSl
hefði aldreá hugsað til þátttöku í
Fmmhald á 7. síðu.