Þjóðviljinn - 02.07.1969, Blaðsíða 4
/
4 SlÐA — ÞOTÓÐVTLJINN — Miðvíkudagur 2. júlí 1969.
— málgagn sósíalisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Utgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Ritstjóran Ivar H. Jónsson (áb.), Magnús Kjartansson.
Sigurður Guðmundsson.
Fréttarltstjórl: Slgurður V. Frlðþjófsson.
AuglýsingastJ.: Olafur Jónsson.
Framkv.stjórl: Eiður Bergmann.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýslngar, prentsmiðja: Skólavörðust 19. Síml 17500
(5 línur). — Áskriftarverð kr. 150,00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 10,00.
Ár frá forsetakosningum
|Jm þessar mundir er rétt ár liðið frá þeim atburði
30. júní 1968 er þjóðin tók höndum saman og
tryggði núverandi forseta íslands, dr. Kristjáni
Eldjárn, meiri yfirburðasigur í kosningum en bjart-
sýnustu stuðningsmenn hans þorðu að vona. Kristj-
án Eldjám hlaut samtals 67.564 atkvæði, tæplega
tvöfalt fleiri en mótframbjóðandi hans.
^tuðningsmenn dr. Kristjáns Eldjárns sögðu í
kosningabaráttunni í fyrra að hann væri full-
trúi þjóðarinnar, valinn til framboðs af almenn-
ingi, studdur af þjóðarhreyfingu. Þessar forseta-
kosningar munu án efa verða taldar einn a'thyglis-
verðasti atburður stjómmálasögu þeirra ára, sem
nú líða hjá. í kosningunum var ekki aðeins valið á
milli tveggja manna, heldur tveggja meginvið-
horfa í íslenzkum þjóðmálum. Þegar á kosninga-
baráttuna leið kom í ljós að hún var uppreisn gegn
stöðnuðum valdastofnunum, úreltu valdakerfi og
spilltum öflum í þjóðfélaginu. Að sönnu reyndu
fulltrúar þessara afla að hafa áhrif á gang mála.
Ráðherrar Sjálfstæðisflokksins og Alþýðuflokksins
reyndu að ráða afstöðu þjóðarinnar og gera forseta-
kosningarnar að hluta af tafli sínu um völdin í þjóð-
félaginu. En gegn þessari tilraun reis almennmgur
á eftirminnilegan hátt — svo eftirminnilegan að
viðmiðun fæs't vart nema leita 60 ár aftur í tíimann
þegar þjóðin reis gegn „uppkastinu" og hafnaði
með öllu.
Jjví er á þennan atburð minnzt hér og nú að þjóð-
málaátök síðasta árs hafa einnig á ýmsan hátt
borið vitni um að sú lýðhreyfing, sú stígandi, sem
rei-s hæst við forsetakosningarnar í fyrra, er enn að
verki. Sú. hreyfing krefst aukins heiðarleika í
stjómmálabaráttunni, og umfram allt krefst hún
lýðræðis og vaxandi, beinnar hlutdeildar í stjórn
málefnanna hverju sinni. Þessi hreyfing er sannar-
lega uppreisn gegn valdastofnunum og hún er ja’fn-
framt órækur vitnisburður um það að almenning-
ur á íslandi vill taka þátt í stjórnmálum. Kosninga-
baráttan fyrir forsetakosningamar í fyrrasumar
bar vo’tt urm ótvíræðan stjómmálaáhuga þjóðarinn-
ar, en í áhuga sínum til þess að 'takast á við verk-
efnin krefst hún þess að hafa bein og milliliðalaus
áhrif á ákvarðanaferlið í þjóðfélaginu.
J^n sú fjöldahreyfing sem beitti afli sínu í forseta-
kosningunum á þó enn eftir að vinna það verk
sem brýnast er: Að losa þjóðina úr greipum þeirr-
ar óstjórnar, sem viðreisnarstjórnin ber ótvíæða
ábyrgð á ásamt efnahagssérfræðingum sínum. í
stað þeirrar óstjórnar verður að koma s’tjórn fólks-
ins sjálfs, íslendinga á eigin verðmætum, sam'tíð
og framtíð. Niðurstaða forsetakosninganna í fyrra
er sönnun þess að enginn er betur til þess fallinn að
ráða þessu landi en þjóðin, sem byggir það. — sv.
Nokkrar spurningar til lögreglustjórans í Reykjavík:
Hvað gerðist á Þingvöllum um
hvítasunnuna?
1. spurning: Er Jjað rétt, sem
heyrzt hefur, að Reykjavítour-
lögreglan hafi filutt hópa (jafin-
vel tugi) fólks, ungflinga og full-
orðna, nauðuga firá ÞingvölOium
til Reytojavítour án tilefnis, svo
sem ölvunar eða óspielkta?
2. spurning: Er það rétt, sem
fuiliyrt er, að allstór hluti heirra
60 unglinga sem lögregian tel-
ur sig hafa aðstoðað við að
komast frá Þingvöllum til
Reykjavíkiur um hvítasunnu-
hélgina, vegna þess að þeir
væru þar vegalausár, hafi verið
fluttir nauðungaríilutningi frá
tjöldum sínum, svefinipotoum og
öðrum útbúnaði til tveggja só'-
arhrin.ga veru þar? Þegar svo
þessir unglingar komust aftur til
þess að vitja um eigur
sínar fyrir austan, hafii þær á
margan hátt verið iMa til hafð-
ar, m.a. sumar horfnar með öllu.
og þeir sem þá komu að tjald-
stæðum símuim, rúnum að far-
angri, voru þeir þá teknir aft-
ur undir saima yfirstoini og
fluttir til Reykjavikur?
3. spurning: Hefiur Reykja-
vítourflögreglan heimild til þass
að tafca unglinga eða fuMorðið
fólik, sem etotoert hefur til safca
unnið, úr umferð á ÞingvöU-
um og fileygja því allslausu
(meira að segia sumu peniniga-
lausu, því að allur farangur,
meðail annars veski stúlkmanna,
var í tjöfdum þeirra á í>in.g-
völOum) einhvem tíma nætur úr<S>
lögregUrþíL.... við fanpageymsl-
una í Síðumúla í Reyfcjavík?
4. spwrning: Hver ber átoyrgð
á þyfi. bejna fjárhagstjóni, smi
þessir aðilar urðu fyrir vegna
tilefndsSausrar handtötou?
5. spurning: Er það heimilt
samtovæmt lögreglusamiþytotot
Reykjavítour, að tatoa menn sem
vegna öivunar eru ðhæfir til
að vera á Þingvöiflum og filytja
þá tíl Reykjavíkur og henda
þeim út úr lögregilubíl á göfiur
borgarinnar við Sfðumúla?
Einikum ef þessir aðilar eru úr
öðrum lögsagnnrumdæmum, svo
sem: Amesfn'slu, Kópavogi,
Hafnarfirði eða Keflavito?
6. spurning: Ber lögreglu
Reykjavfkur etotoi sfcylda til þass
að koma sfórsllösuðum fönigum
sínum til læton isaðgerðar, eða
að minnsta kosti sjá til þess
að þeim gefist toostur á lætonis-
hjálp?
7. spuming: Er það satt som
fufllyrt er, að nototorir reyk-
vísfcir lögregfluþjónar hafi geng-
ið í slóð óknyttaunglinga sem
veittust að friðsömu fólki í
Þingvallasveit laugardagskvöld-
ið fyrir hvítasunnu og tefcið þá
sem á var ráðizt til fanga og
fllutt í jámum til Reykjavíkur?
En árásaraðilarnir hafi fengið að
leitoa láusum haila?
Sumir vilja spyrja: „Voru
þessir árásarseggir á vogum
lögreglunnar?“
8. spurning, sú sfðasta en
ektoi sízta: Er það rétt sem
saigt er að lögregluþjónar þeir
sem margbörðu og spörkuðu í
handjárnaða unglimga, stúltouir
og drengi, í lögregflubíl austuir í
Þingvaillasveit aðfaranótt sfðasta
hvítasunnudaigs með þeim af-
fleiðingum að þeir voru óvinnu-
færir dögum saman á eftir.
spóki sig enn í lögregluibúningi
um götur Reytojavítour?
Pramangrei ndar spumingar
eru allar bornar fram afi samn-
anlegum, átoveðnxim atvifcum.
8/6 1969.
Eftir að framanritaðar spum-
imgar voru festar á blað, hefur
einihver vafliiþróuð persóna, and-
lega eða siöferðilega, sent fxá
sér í Reykjavfkurbréfi Morgun-
blaðsins svohljóðandi klausu:
„Þedr, sem fylgdust meðáÞing-
völlum að þessu sinni, (þ.e. urn
síðustu hvítasunnu. Þ.S.) hllutu
að dést að framkomu og störf-
um lögregílunnar við mjög erf-
ið skilyrði. Þetta er ektoi í eina
skiptið sem lögreglan hefur á
síðari árum komið þannig fram
að hún á almenningslof skilið"
Alþjóð er að verða það fiull-
ljóst að lögreglunni ber allt
annað en almenningslof fyrir
fraimgöngu sína og aðgerðir á
Þingvöllum um sáðustu hvíta-
sunnu.
Framanritaðar spumingar.
sem allair eru settar fram að
gefinu tilefni, benda til þess,
að etotoi hafi öll störf lögregl-
unnar verið lofsverð á þeim
stað og þeirri stundú sem uim
er rætt. Þó er langt frá þvi
að hér séu öll kurl til graifar
komin.
Það hlýtur því að vera meira
en lítið vanþróaður maður, sem
lætUir frá sér fara kröfu um
almenningslO'f lögreglunni til
handa fyrir störf hennar á Þing-
völlurn um síðustu hvítasunnu.
Því hefur vérið haldið fram.
án mótmæla, að Réykjavfkur-
bréf Morgunblaðsins séu flest
rituð. af fyrrverandi Iagaipróf-
essor við Háskóla Islarids, fyrr-
verandi dómsmálaráðherra Is-
lands, núverandi forsætisráð-
herra Islands, dr. jur. Bjama
Benediktssyni og hin önnur séu
svo til runnin undan handar-
krika hans. Að svo komnu máli
verður því etoki trúað að þessi
tilfærða klausa sé komin frá
dr. jur. Bjama Benediktssyni
forsætisráðherra eða undan
hans handarkrika runnin.
En vilji dr. jur. Bjarni Bene-
diktsson firra sig öllurn skvi
uim samieiginlegan kiramfcfleika
með bréfritara MorgunMaðsins,
þá ber honuim sem forsætis-
ráðherra að hlutast tiil um það,
að fram fari opinber óhlutdræg
rannsókn á störfum og gerðúm
lögreglunnar á Þinigvöllum um
síðustu hvítasunnuhelgi.
Doktor jur. BjamaBenedikts-
syni forsætisráðherra ber ótví-
ræð sfcylda til þess að sjá til
þess, að aðfarir slfkar sembeitt
var af lögreglunni á Þingvöll-
um um hvítasunnuhelgina end-
urtatoi sig ektoi. Þá kröfu • á
hendur honum á ekki ednungis
sá hópur fólks, sem varð fyrir
tilefnistausum árásum og lífc-
amsmeiðingum frá hendi lög-
reglunnar, og þeir lögregfluþjón-
ar sem höguðu sér mannsæm-
andi. ÖII íslenzka þjóðin á
kröfu á forsætisráðherramn dr.
jur. Bjama Benediktsson að
hann losi hana við þá menn úr
löggæzluliði landsins sem mest
gengu fram í því að berja á
handjámuðum uniglingum, hvort
hefldur var með hönduim eða
fótum, svo limilestingar urðu af.
Doktor jur. Bjami Beniedikts-
son forsætisráðherra veit eða
að minnsta kosti ætti hann að
vita það, að honum ber bæði
siðferðileg og lagaleg skylda
til þess að slík átroðsla á mann-
réttindi og likamsmeiðingar frá
hendi lögregluþjóna eins og átti
sér stað aðfaranótt síðasta hvita-
sunnudaigs komi eklki fyrir aft-
xoir.
Hann veit einnig að honum
ber að sjá til þess að þedr
menn, sem í knafti lögreglu-
þjónsbúnings framkvæmidu
verknaðinn, fái viðed'gandi dóm
fyrir sín verk.
Sá dómur verður áreiðanlega
ekiki allime'nningslof þeim til
handa sem settu svívirðingar-
blett á lögregluilið Reykjavikur.
Þorvaldur Steinason.
Námskeið RKÍ í
skyndihjálp
Reykjavíkuirdeild Rauða kross
íslands mun efna til námskeiðs
í skyndihjálp og er það sérstak-
lega sniðið fyrir fararstjóra, bif-
reiðarstjóra og aðra sem standa
fyrir og stjóma hópferðum um
landdð. Námskeið þetta er og
hentugt fyrir kenn-ara og verk-
stjóra og þá aðra sem hafa marga
menxi í sinni umsjá.
Námskeiðið er ókeypis og hefst
þriðjudiaginin 1. júlí kl. 20.00.
Námskejðið verður sex kvöld,
tveir tímar í senn. Kenmari verð-
xir Sveinbjöm Bjamason.
Er þess að vænta að sem filest-
ir sjái sér faert að sækja nám-
skeiðið. Það má minna þá á sem
áður hafa sótt námskeið af svip-
uðu tagi að framfarir í skyndi-
hjálp eru mjög örar og sumt sem
áðuir vair gott og gilt er það ekki
lenguir.
dagar i Feroyum
OLAFSVÖKUFERÐ
24.JÚÚ-3.ÁGÚST
TRANGISVAGOR
Njótið góðrar
sumarleyfisferðar.
Ferðizt með skipi
til Færeyja.
ALLAR NÁNARI
UPPLÝSINGAR
VEITIR:
FERÐASKRIFSTOFA
EIMSKIPS,
SÍMI 21460
Við bjóðum yður ógleymanlega sumarleyfisferð
með m.s. „KRONPRINS FREDERIK" til Færeyja.
Siglt verður rakleitt til Trangisvaags í Færeyjum
og dvalið þar í tvo daga. Annan daginn verður
farið í skoðunarferð um Suðurey.
Fró Trangisvaagi verður siglt með skipi til Þórs-
hafnar og dvalizt þar í þrj'ó daga.
í Þórshöfn verður tekið þótt í hótíðahöldum
ÓLAFSVÖKUNNAR, og einnig verður farið í skoðun-
arferð um Straumey.
Fró Þórshöfn verður farið með skipi til Klakksvíkur.
En þaðan verður farin skoðunarferð til Svíneyjar
og Fuglaeyjar.
Fró Klakksvík verður síðan siglt heim til Reykjavík-
ur með m.s. „KRONPRINS FREDERIK".
Forgjöld:
I. farrými, 2 manna klefar kr. 12.450 m. sölusk.
II. farrými, 4 manna klefar kr. 9.900 m. sölusk.
III. farrými, hópfarrýrhi kr. 8.250 m. sölusk.
f verðinu er innifalin gisting og morgunverður,
skoðunarferðir og ferðir milli staða í Færeyjum.
i»> mtmm _ “1* iww i
H.F. EIMSKIPAFBLAG ISLANDS