Þjóðviljinn - 17.12.1969, Blaðsíða 9

Miðvikudagur 17. desember 1969 — ÞJÓÐVIUINN — SlÐA 0
Ólafur á Hvanneyri
Framihald af 4. sáðu
eyri. Ólafur hefur sjálfsagt ekiki
ætlazt til þess heldur- Hann
ætlaði að búa til bíó á Hvann-
eyri til skemmtunar fólki í
sveitinni- Þar átti minn hlutur
að vera smár.
Ég þóttist standa við opinber-
um af himni við þetta græna
hey, sem síðan reyndist bezta
hey á Islandi og þurrt við þær
aðstæður sem beinlínis voru
tiiræði við hugmyndina sem að
baki lá- Ólafur talaði f'átt, sem
von var. Ég gaf mdg frá þessu
og Ólafur þagði um alla lær-
dórna sem hér lágu fyrir.
Nú er bezt ’að athuga veðrið
á Hvanneyri þegar Ólafur
þurrkar kostaihey á íslandi-
jafnmiklu lofti og máttlaus
skrúfa dregur upp um 46 cm
vítt gat á þaki- Og þessu getur
Ólafur nákvæmlega jafnað
saman og þá er hugmynd Bene-
dikts ónýt, ályktar Ólafur.
Húrra fyrir blásurum, nú koma
þeir í rassinn á filugvélunum.
Þessu til staðfestu er svo niður-
staða Ólafs í nefndri skýnslu
undirstriikuð- „Sámanburðar-
mælingar á loftmagni viftunnar
i einstökum tilraunum sýndu að
við sömu aðstæður var emginn
raunhæfur muinur á afflcöstum
hennar, hyort heldur hún var
.látin soga lotftið upp í gagnum
heystæðuna eða þrýsta því
að neðan“. Hver bað Ólaf að
leita eftir þessu, og það er ó-
Meðal-
Hiti Hiti raka- Úrk. mæld
Mán. Dag lágmark hámark stig % kl. 1 mm
Júlí 31. v 9,0 16,8 68 1,0 áætlað
Ágúst 1. 10,2 13,3 83 5,0
— 2. 9,2 16,1 82 2,0
— 3. 7,4 18,0 85 6,9
— 4. 10,2 15,3 88 4,8
— 5. 10,8 18,5 79 01 áætlað
— 6. 9,6 16,7 80 1,5
— 7. 7,8 13,4 ' 88 0,7
— 8. 11,6 16,5 80 3,8
Ég geri ráð fyrir þvi að okk-
ur Ingólfi ráðherra hefði báðum
orðið órótt, elf við hefðum vit-
að það hvað fram fór á Hvann-
eyri á okkar ábyrgð og ég geri
ráð fyrir því, að allir nema Ól-
afur hefðu skilið það hvað hér
kom í ljós og leitað nú fast þess
að færa þesisa opiriberun í hag-
rænt form fyrir heyþuirrkun
bænda- Ólafiur var ekki á þvi.
Hann enduirtekur þessa aðfeirð
og lætur nú hey í húsið í hauga-
rigningu, úrkoman er þann dag,
12- ágúst, 5,8 mm á Hvanneyri.
Heyið er 19 kg þyngra en áður
og troðið fastar í húsið, hæð i
stæðu 15 cm læigri en áður. Prá
12-22- ágústs malar nú skrúffla
Ólafs 900 rúmm. á klst. 6 daga
rignir mikið, tvo daga óveru-
lega, ,þrjá daga elökert; hitinn
er að’ meðaltali 9,5 að morgni-
Lofitrakinn er að meðaltali þessa
daga 88% að morgni, 83,5 kl. 3
og 89,4 kl. 9 að kvöldi-
En hvemig fór nú tækilfærið
að hlæja? Úr heyinu þomuðu
327 lítrar af vatni og heyið er
þurrt- 158 lcg. eða 33% tæp
koma út úr tilrauninni og sýnir
þetta hversu forblautt heyið
hefur verið. Ebkert beit á Ólaf.
Hann er að mæla hvort hann
geti ekki blásið inn um hólk
sannindi að þetta sé gert í sam-
ráði við mig..Það er gert í tilefni
af mínum huigmyndum en af-
skræmt svo sem kostur er á.
Og það er ekki Ólafi að þaikka,
samkvæmt hans niðurstöðu, að
hér liggja fyrir sannanir á miínu
máli- Hann átti að leita að hag-
nýtum undirstöðum á mínum
tillögum fyrir heyskapinn. Það
er ógert enn.
Og enn fremur segir Ólafur:
„Loftihraðinn upp úr heysitæð-'
unni reyndist mjög misjafn frá
einum mælipunkti til annars,
og hagaði sér mjög álþekkt,
hvort heldur var sogað upp í
gegnum heyið eða því þrýst“
Hér er um ábyrgðarlaust
slúður að ræða- Ólalfur mælir
etkki loift sem hann segir að
misdraigist, og íoftmælingar þær
koma þessu máií ekkert við- Ól-
afur þurrkar með skrúfu, sem
hann gefur skýrslu um, en
aldrei hefur blautt hey verið
þurrkað með köldum biæstri.
Nú leið á annan mánuð- Þá
fær Ólafiur að vita að fyrir
mig er þurricað hey með heitu
lofti og sogi- Það er 26- septem-
ber, eftir allan heyskap- Þá
rankar Ólaifur við sér um það,
að eitthvað hafi hanin átt að
gera annað en mæla loft, að
(gitíineníal
SNJÓHJÓLBARÐAR
MEB NÖGLUM
sem settir eru í, með okkar íull-
komitu sjalfvirku neglingarvél.
veita fylísta öryggi í snjó' og
háíku.
Nú er allra veðra von. — Bíðið
ekki eftir óhöppum, en setjið
CONTINENTAL hjólbarðá, með
eða án nágla, undir bílinn nú
þegar.
Vinnustofa vor er opin alla daga
frá kl. 7,30 til kl. 22.
Kappkostum að veita góða þjón-
ustu með fullkomnustu vélum
sem völ er á.
GÚMMÍVINNUSTOFAN h.f.
Skipholti 35 — Sími 3-10-55.
því hefur hann þó sitaðið und-
anfarið. Nú setur hann húsið í
hús á Hvanneyri, lætur nú píp-
ur í botninn og ledðir vatn úr
húsum í þær- Slær svt> há og
setur skrúfuna í gang. Þetta hey
þomar á 26 tírnum að hans
sögn- En Ólafi dettur ekki í
hug að mæla hitann á vaitninu
né hitann, sem verður í heyinu
meðan á þurrkuninni stendur.
Þetta viðurkennir hann í sím-
tali við mig. Og nú hefur hann
ekki eitt orð að segja um þetta,
ekki minnzt á inndrátt á lofti,
en skrúfan flytur nú 1280 rúmm.
á klst. Þvi mátti hún ekki af-
reka slíkit fyrr? Það er skilj-
anlegt að Ólafur þegir. Hér
nálgast það sem ég hafði gert
ráð fyrir. Hvað hefði gerzt, ef
vatnið hefði verið 100 gr- heitt,
skrúfan dregið þrisvat sinmwr,
meira löft? Því vildi Ólafur
'ekki svara- En svarið er lcomið
samt. Skrúfan og þessi aðferð
héfur sannað þessa heyþurrk-
unaraðferð- Hitt er svo annað
mál, hvort Ólafur kann að á-
lykta rétt- Á það hefur brositið
þegar hann var búinn að vill-
ast rétta leið.
Það miá kannski bæta því við,
að sázt er að furða þótt ekki
sjáist stórmerkin eftir tilrauna-
starfsemi í landinu, ef svona
heiðarlega er unnið. Þessi land-
búnaðartilraunastarfsemi étur
þó 22 míljónir á fjórlögum og
manni verður ' hugsað til kal-
rannsóknanna, en þar virðist
sannléikurinn um kjamann
ekki koma í ijós, enn sem komið
er, en útlendir menn hafa haf-
ið rannsóknir á kjamadáuðan-
um, ,.kalinu“, f túnum bænda
hring í krinigum Island allt. Þær
tilraunir fara frekaist fram á
Hvanneyri og eru þessir menn
að gera Hvanneyri að einhvers-
konar Dimmafiallgarði í sög-
umni? Tilraun Ólafs mun lengi
í minnum höfð-
Hér með hefúr bóndinn sóp-.
að flestu því í fiórinn sem í á-
•minnztri grein Ólafs stendur.
Ekkert af máli ham fær staðizt,
og fyrst hiann gerði ekki saman-
burð á því að þurrkað hey með
sogi og blæstri eru ályktanir
hans út í hött, en hann vissi að
ekki þurfti að reyná að þurrka
hey með köldum blæstri og
þessvegna held ég að það dæm-
ist fals eitt sem Ólafuir segiir- í
þessu máli.
En það er endirinn á grein
ÓTafe sem rétt er að atihuga að
nokkru- Þar fer hann að hræða
bændur á því hversu óskaplegt
sé að eyða blíu til heyþumkun-
ar. Það er enginn að biðja um
að þurrka allt hey með olíu- Til
er heitt vatn og rafmiaign, en
mikill fjöddi bæja hefur ekki
heitt vatn og á 3. þúsund bæir
hafa ýmist ekkert eða of lítið
rafmagn tii þeas að gagni komi
í þessu efni, og málið verður að
huigsa á erfiðustu ástæðumar
sem fyrir hendi eru- Ég ætla þc
í leiðinni að skjóta því til
bænda sem Ólafur kennir, að
íyrir 5 heimlfluitta óþurricaða
heyhesta hafi þedr 1 þurran af
heyi- Að öðm leyti má það
liggja miili hiuta hvað hér er
í efni og ekki þesis virði að
skrifa um það; en Ólafur segir'*>
í skýrslunni að af hverjum 100
kg af grasi sé 20 kg hey. Er það
lltið vit í því fyrir bændur að
vera að burðast við þennan hey-
skap, því að þessum 20% sem
er hey af grasi eru 3% vatn,
askan gefur. orðið 10-11-12%
ef hey er gott, og er þá 5-7%
kolvetni og eggjahvítuiefni, svo
það er ekki furða þótt bændum
þyki lítið fyrir þvl að niissa
helminginn af þessum 5%. Ég er
ekki að mótmæla vísindum, en
ég hef ekiki heyjað upp á þessi
vísindi.
Þá scgir Ólafur að ég hafi
hreyflt hinum furðulegustu töl-
uim. Það er satt, en hér vantar
allar tölur og vitlausastar verða
tölur Ólafis. En það er með þess-
ar 100000 lestir af olíu. Nú skul-
uð þið hröldcva við, bændur!
Það stóð í Vísi í fyrra, að ís-
lendingar eyddu 1.000-000 lest-
um af olíu- Það er voðalegt ef
bændur fara að eyða olíu, eins
og aðrir landsmenn til að afla
fullkomins fóðurs fjrrir búfé og
þar með að fá góðan mat fyr-
ir þjóðina- Það er sjálfsagt á-
gætt að kýmar séu doðaveikar
og féð með doðariðu af Hvann-
eyrarveiki fyrir vont fóður- Þvi
hærra verð sem framleiðsian
er minni og verri, og er um
nokkuð annað að ræða! En ef
þessar 100.000 lestir af olíu eru
svartolia, eins og heykögglafnam-
leiðslan notar, lcosta þær 232
miljónir króna eða 58 kr. á hey-
hest í þurru 400 000 lesta hey-
magni. Nú verður heyið helm-
ingi betra en sá heyhestur sem
við seljum nú á 300-400 krónur,
svo hér virðist ekki illa keypt.
Ef bændur nota nú 60 000 lest-
ir af aðkeyptu' fóðri eins og
1967-68, þá kostar lestin nú
9000 kfi. eða alls kr- 540 milj-
ónir- Helmingi betra hey og
meira að magni sem gefast
mundi, gæti sparað bændum
nálega allar þessar 540 miljónir.
Elcki gat Ólafur farið að
hræða bændur á olfunni nema
að nú visisi hann það að þurrka
mátti heyið við olíu. Já,
Skammkeli er vel lýst í Njálu!
Hann fór með allt önnur tíðindi
en hann átti að fflytja.
Af heyinu sem á var minnzt
að Ólafur sendi til efnagrein-
ingar á Keldnaholti er það að
sagja að hann fékk það efna-
greint og reyndist það sem áður
sagði um það hey úr sörnu tál-
raun, er ég hafði látið rannsaka,
1,4 kg í fóðureiningu- Ekki veit
ég hvort leið yifir Ólaf eins og
Fúsa á Hala, en hitt er vist að
þessa getur hann ekki með eiriu
orði í síkýrsTu sinni til ráðherr-
ans né áminnztri grein til blað-
anna. Eflaust getur heyið orðið
enn efnarfkara, en hér var á
hvorki meira né minna að líta
en að heyið á íslandi nálgast
kornið í öðrum löndum að efna-
innihaldi og hér lá nú þetta hey
fyrir- Og lá það nú ekki fyrir
að freista þess að öTl heyfram-
leiðsla í landinu gæti nú nálg-
azt komið að gæðum? Bar ekki
aðferðin, sem notuð var, í sér
möguleika til þess að svo mastti
verða? Var það ekilci vaninn, að
aTlt stórt í veröldinni hafði ednu
sinni verið smátt? Blasti ekbi
við í þessu litla sýnisihomi
möguleiki til ótakmarkaðrar
grasframleiðslu á Iisiandi með
allt að því lcoimgæðum til fóð-
urs búfénaði og til margsikonar
iðnaðar? I báðum þessum sá-ón-
airmiiðum er krafan; óskemmd
framTeiðsla, og nú lá isýnishom-
ið fyrir. En Ólafur sá ekkert af
þessu. Hann virðist staddur á
einhverjum Dimmafjallgarði
sálarlegrar blindu með edn-
hverja skemmdarfýsn í edn-
hverjum blástursgötum á isál-
inni.
Þá er þess að geta að upplýs-
ingarnar um veðrið á Hvann-
eyri fýlgdu ekiki skýrslu ÓlafS,
sem von var. Þær fékk ég frá
Veðurstofunni í Reykjavfk. Til-
raunaráð hefur þaikkað Ólaifi
fyrir afrekið.
ES- Tíminn neitaði að birta
greinina, þótt hann væri búinn
að toirta útdrátt úr grein Ólafs
með ákveðnum ályktunum. En
þau blöð, sem birtu grein ól-
afs birta vonandi þessá glrein
líka-
Benedikt Gíslason-
Radíófónn
Hínnci
yancllótu
s-ó'dó'ððfio
Yfir 20 niismunandi gerðir
á verði við allra hæfi.
Komið og skoðið úrvalið
í stærstu viötækjaverzlun
Iandsins.
Klapparstíg 26, sími 19800
Vinningar í 20. leikviku (leikir 13. des.)
Fram komiu 10 seðlar með 11 réttum:
Vinininigsupphæð: 29.300,00.
Nr. 422 Afcranes, nr. 4368 Hveragerði, ntr. 12024
Garðahreppur, nr. 17825 Reykjavík, nr. 18695
Reykjavíik, nr. 20031 Reykjavík, nr. 27775 Reykja-
vík, nr. 30760 Reykjavík, nr. 31792 Reykjavík, nr.
37069 Reykjavík.
Kærufrestur er til 15. janúar 1970. Vinningsupp-
hæðir geta lækkað, ef kærur verða teknar til
greina.
Vinningar fyrir 20. leikviku verða sendir út 6. jan.
+ Nafnla-us.
GETRAUNIR
íþróttamiðstöðin - P.O. Box 864 - Reykjavík.
STIGAHÚS
GOLFTEPPI
Húseigendafélög
í janúar og febrúar er réttj tíminn til þess
að teppaleggja stigahús, stærri gólffleti og
ganga, þá er bezt að fá hagstæða skilmála
í stór verk.
Leitið tilboða strax og gerið samanburð á
núverandi ræstingarkostnaði. — Það borg-
ar sig.
Álafoss hf.
Þingholtsstræti 2 — Sími 22090.
SAGA SAUÐÁRKRÓKS
eftir Kristmund Bjarnason.
Stórfróðleg og skemmtileg bók. —
„sagan úr verstoð og verzlunarhöfn lausakaup-
manna upp í fullvaxta viðskiptamiðstöð og
útgerðarbæ".
Um'boð í Rvík: Dragavegi 7, — sámi 81964.
Umboð á Sauðárfcróki:
Gunnar Helgason, sími 5233.
Auglýsið í Þjóðviljanum sími 17500