Þjóðviljinn - 25.02.1971, Blaðsíða 1

Fimmtudagur 25. febrúar 1971 — 36. árgangur — 46. tölublað.
Þrjú banka-
útibú að
Kirkjubæjar-
klaustri!
Um tíma leit svo út að
þrír umbodsaðilar banka og
sparLsjóða tækju sér aðset-
ur á Kirkjubæjarklaustri:
Samvinnubankinn yfirtóik
innlánsdeild Kaupfélags
Vestur-Skaftfellinga, Spari-
sjóður Vestur Skaftafells-
sýslu hefur þarna útibú
og loks mun Búnaðarbank-
inn hafa haft áhuiga á því
að stofna til úti'bús eða
umboðs að Kirkjubæjar-
klaustri.
Jóihannes Nordal, Seðla-
bankastjóri, staðfesti þetta
í viðtali við fréttamann
Þjóðviljans í gær. Sagði
Jóhannes að þarna héfði
veiið „smáágreiningur um
einhverskonar umboðs-
mennsku" eins og hann
orðaði það. Samvinnubank-
inn hefði stofnað útibú
eystra, er hann yfirtók inn-
lánsdeild Kaupfélaigsins og
auk hans hefði Sparisjóður
Vestur-Skaftafellssýslu haft
þama útibú. Jóhannes stað-
festi að Búnaðarbankinn
hefði síðan sýn.t áhuga, en
Seðlabankinn hefði haft af-
skápti atf málinu, sem nú
væri leyst og þvi væru nú
og yrðu tveir umboðsaðill-
ar banka og sparisjóða að
Kirkjubæjarklaustri.
Listkynning í Kópavogi:
97 fyrir slysum
Tveir menn létust i
árekstri vii Straum
□ Tveir ungir menn létus.t í bifreiðaárekstri er varð
á Reykjanesbraut, syðst í Lónakotslandi, 3-4 km frá gjald-
stöðinni í Straumi snemma í gærmórgun.
□ Mennimir sem létust voru: Gunnar Gunnarsson, 28
ára gamall, til heimilis að Kóngsbakka 10 í Brpiðholti og
Hjalti Sigu.rbergsson, 26 ára gamall, til heimilis að Meist-
aravöllum 7. Bróðir Hjalta, sem hét Theodór, lézt einnig
á sviplegah hátt suður í Garði í gærmorgun.
Báðir mennimir sem létust^
í bílMysinu voru sjómenn. Gusnn-
Það kom ftram á fundii Sam-
bandis ísi. rafveitna, að frá
1940 hiafa 97 marms orðdð
fyrir slysum af raforkuvirkj-
unum. Þar af hefur 21 láltizt.
Algengasta orsökin fyrij- þess-
um slysum er sú, að „ekki
hefur verið farið eftir settum
reglum og í mörgum tilvik-
um má um kenna þekkinigiar-
skioirti, en í öðrum óvarkárni“
svo tilvirtn.uð séu orðrétt þau
orð, sem korna fram í skýrsiu
um slys af raforkuvirkjunum.
Skýrsiia þessi var fLutt á fundi
SÍR í fyrradaig.
í skýrslunni segir ennfrem-
ur að í fiLestum tilfellum hafi
þoiandinn orði’ð fyrir of hárri
snertispenn.u. Hins vegar sé
til tæki siem getj hindirað
hættulega snertispennu frálág-
spennuivirkjunum, svonefndur
lekastraumrofi. Kemur það
fram í niðuriaigsorðum skýrsl-
unnar að heildartaiLa slysanna
heíði að öllum líkindum lækk-
að um helming ef þessir rofar
hefðu verið í notkun í slysatii-
feliunum.
Kópavogsvaka
20. til 28. marz
■ Á fundi mcð fréttamönnum í
gær skýrði Hjállmar Ölafsson,
formaður stjórnar Lista- og
menningarsjóðs Kópavogs frá
því, að á sl. hausti hefði að
forgöngu sjóðsins verið stofn-
að til umræðna nokkurra fé-
lagasamtaka í bænum um at-
hugun á listkynningu, er
hefði það markmið að efla
þau menningarfélög er í bæn-
um starfa og kynna störf
þeirra og annarra listamanna
eftir mætti. Hefur undirbún-
ingsnefnd er kjörin var til að
vinna að þessu máli nú ákveð-
ið að efna til Kópavogsvöku
20.-28. marz n.k.
Nú hefur framkvæmdanefndin
ákveðið að efna til Kópavogs-
vöku dagana 20. til 28 marz n.k.
Þar verða á hverju ksvöldi fjöt-
breyttar dagskrár í bíósal Pé-
lagsheimilis Kópavogs — til
fróðleiks og skemmtunar. í
neðri sal Félagsheimilisins verð-
ur sýning á listaverkum þeim,
sem Lista- og menningarsjóður
Kópavogs hefur eignazt á und-
anfömum árum, en þau em
nú orðin um 30 talsins og prýða
skriifstofur og skóla bæjarins auk
nokfcurra höggmynda, sem reist-
ar hafa verið í sfcemmtigörðum.
Dagskrá kvöldvötounnar er
ekki fullmótuð, en laugardaginn
20. marz n.k. hefst vakan með
samkomu síðdegis, þar sem flutt
verður efni með einkunnarorð-
unum „Frá morgni æsfcúljósum“.
Hefur Þorsteinn Valdimarsson
Frambald á 9. siðu.
aæ var kvæntur og Hjalti var trú-
lofaður.
Bifireiðaslyisið varð um fcLukk-
an 7.30 í gærmorgun, að söign
lögreglunn air í Hafniarfirðd. Bif-
reiðin R-16725, siem er af gerð-
inni Sfcodia, var á leið til Reyfcja-
víkur. Vaæ Gunnar heitinn öku-
maður og farþegi var Hjalti
heitinn.
Að sögn ökumanns mjólkur-
bíls, sem kom þarna að um
svipað leyti, virðist sem
ökumanni Sfcodans hiafi runnið
í brjós^ við stýrið, en það fæst
þó Mfcliega aiLdirei upplýst hver
orsak siyssins var. En Stoodinn
rann skyndi lega út í hina ak-
reinina og í veg fyrir Toyota-
bifireiðina R-2632, sem var á
suðuirieið. Rákust bílamir harka-
lega saman með þeim afleiðing-
um að tveir fyrmefndir menn
létust og slys urðu á fólki í
Toyota-bílnum.
Ökuroaður hans var Magnús
Sigurðsson, Laugavegi 82, sem
han dleggsbrotnaði. Farþégar í
bílnum voru Jónína Siguirðar-
dótrtir, Háalei tisbraut 52, sem
slasaðist aUmikið og Edda Gu'ð-
Framhald á 9. síðu.
Gils Guðmundsson í umræðum á alþingi í gær:
Brýn þörf á stóraukningu fjár
framlaga til náttúruverndar
□ Við 1. umræðu stjómarfrumvarps um nátt-
úruvernd á alþingi í gær lagði Gils Guðmundsson
áherzlu á nauðsyn þess að stórauka fjárframlög
til náttúruvemdar og bæta að miklum mun að-
stöðu náttúruverndarráðs til að vinna að þeim
málum. Taldi hann mikla þörf að afgreiða frum-
varpið á þessu þingi, þó það kæmi óeðlilega seint
til meðferðar þingsins. Gils gagnrýndi breytingar
sem ráðherra hafði gert á frumvarpi milliþinga-
nefndar sem flutt var undir þinglokin í fyrra, og
taldi þær sízt til bóta.
Tveir frægir gestir
á tónleikum í kvöld
Tveir góðir gestir koma fram
á tónleikiím Sinfóniuhljóm-
sveitar Islands í Háskólabíói í
kvöld. Annars vegar kunnur
bandarískur hljómsveitarstjóri
George Cleve, og fiðlusniMing-
urinn Stoika Milanova frá Búl-
garíu. Á efnisskrá þessara tón-
Ieika 'er Oberon forleikurinn eft-
ir Webcr, fiðlukonsert eftir

Milanova.
Mendelssohn og Sinfónía nr. 9 í
C-dúr eftir Schubert.
George Cleve, sem er ungur að
árum á að baki sér glæsilegan
feril sem hljómsveitarstjóri og
hefur hann stjórnað sem gestur
öllum helztu hljómsveitum í
Bandaríkjunum og víðar. Um
9 ára skeið var hann nemandi
og aðstoðarhljómsveitarstjóri hjá
Pierre Monteux og síðar starfaði
hann með George Szell. Hann
hefur verið fastráðinn stjórnandi
við Sinfóníuhljómsveitina í St.
Louis og Winnipeg í Kanada,
en ferðast nú um, og stanfar
þess á milli við tónlistardeild
útvarpsstöðvar í Kaliforníu.
Hann stjórnar jöfnum höndum
filutningi á klassískri og nú-
tímatónlist, en klassíkin á rikari
ítök í honum, og ekki kveðst
hann fást við tónsmíðar og ber
því við, að nóg sé skrifað af
slæmri tónlist í heiminum. Hann
hefur dvalizt hér síðan á laugar-
dag og æft með Sinfóníuhijóm-
sveitinni, sem hann telur veru-
lega góða.
Stoika Milanova er aðeins 25
ára að aldri, en hefur þegar
getið sér orðstír sem framúr-
skarandi fiðluleikari. Hún stund-
aði m.a. nám hjá Ðavid Oistrak
í Moskvu og fyrir nofckrum ár-
um vann hún 2. verðlaun í al-
þjóðlegri fiðlufceppni í Brussel,
Umræður um nátitúruverndar-
frumvarpið stóðu nær allan
fundartíma efri deildar aljiingis-
í gær. Flutti Gylfi Þ. Gíslason
menn tamálará'ðherra framsögu-
ræðu og riakti aðaietfni frum-
varpsins. Þá töluðu Steingrímur
Hermannsson sem einnig taldi
eins og Gils að frumvarpið hefði
verið skemmt í meðtföirum ráð-
berrans, dregið úir vald; náttúru-
verndairráðs og numin brott fjár-
öflun sú siem milliþinganefndin
hafði fyrirhuigað. AÖrir sem töl-
uðu voru Einar Ágústsson,
Björn Jónsson, Jón Ármann
Héðinsson og Steinþór Gestsson.
Voru þeir allir fylgjandi þvi, að
niátrtúiruvemdaratarf yrð|i sitoa>
aukið, en höfðu sitthvað við
frumvairpfð. að athuiga.
Gils minntist á að hann hefði
átt sæti í nefndinni sem undir-
Cleve.
sem kennd er við Élísabetu
Belgíudrottiningu. Á síðasta ári
hlaut hún fyrstu verðlaun í
Cari Flesch fiðlukeppni í Lond-
on. Hún hefur haldið tónleika
mjög . víða m.a. í Moskvu, þar
sem hún lék fiðlukonsert Beet-
hovens með Fíliharmóníuihljóim-
sveitinni undir stjóm David
Oistrak, og í London lék hún
tvíleikskonsert Bachs í d-moll
ásamt Yehudi Menuhin. Næsta
sumar fer hún í mánaðartón-
leikaferð til Japans, en þar er
vaknaður geysimikill áhugi á
vestrænni tónlist.
bjó frumvarpið, og teldi hann
sér óhætt að fuilyrða að hún
hafi verið sér þess meðvitandi
að hér væri um að ræða mjöig
stórt mál og miklu skipti að lög-
gjöfin fengi ræfcilegan og æski-
legan undirbúning. í þeim andiai,
að verið væri að vinna a@ atfiar
mifci-lvægiri löggjöí hetfði netfnd-
in sita-rfiað og hiún hefði lagt
mikl-a vinnu í að kynna sór nátt-
úruvemdiarlöggjötf, efcki einung-
is í næstu löndum, heldur víðar.
Nefndlin hefði ' skilað áliti
til menmtamáiLairáðuneytisins
snemma árs 1976 og svo hefði
farið nofcfcur támi í athugun
málsins í ráðuneytinu en und-
ir þinglokin í fyrra hetfði málið
verið fiutt, að visu ekki sem
stjóm-arfrumvarp, heldur hefði
menntamálanefnd neðri deildar
flu'tt það að beiðni menntamáia-
ráðherra. óbreytt eins og nefnd-
in gekk frá því.
V Frumvarpið tafið og
skemmt
Nú væri málið hins vegar
filuitt sem stjómarfrumvarp, en
efcfci fynr en lítill tímd væri etft-
ir af þingi. Mætti segja að litil
von vætri til þess að svo viða-
mikið frumvarp yrði afigreiitt á
þeim tíma sam þing ætti eftir,
en þó ætti efcfci að vera örvænt
Framhaid á 9. síðu.
Sólmyrkvinn
SólmyTkvinn í dag nær há-
marki í Reyfcjavík kluifckan 9.46
f.h. og hylur tungl þá 77% af
þvermiáli sólar. Er myrtfcvinn
sá mesti sem orðið hefur hér á
landi síðan almyrkvinn var 1954.
Myrkvinn sést aðállega í Evrópu
og Afríku norðanverðri.
I Reykjaváfc lýkur myrfcvajv-
úm klufckan 10.47.
Mengunurráðstefnu
um helginu 27.-28.
LANDVERND, Landgræðslu-
og náttúruverndarsamiök Islands
gangast fyrir ráðstefnu um
mengun, dagana 27. og 28. febr-
úar 1971, í samvinnu við Rann-
Ekkigengið frú sumkomulugi
en viðræðurnar vinsamlegar
í gær barst Þjóðviljanum eft-
irfarandi fréttatilkynning frá ut-
anríkisráðuneytinu:
„Hinn 23. og 24. febrúar 1971
fóru fram í Kaupmannahöfn við-
ræður milli fulltrúa íslands ann-
ars vegar og fulltrúa Danmerk-
ur, Noregs og Svíþjóðar hins
vegar um fhig Loftleiða tii og
frá Skandinavíu. þar á meðal
um þotuflug. Viðræðurnar fóru
fram í vinsemd en ekki var
gengið frá samkomulagi.“
Samningur sá sem nú er í
gildi um lendingarréttindi Loft-
leiða í Skandinavíu rennur út
1. apríl n.k. og þarf því að
ganga frá nýju samkomulagi fyr-
Lr þann tíma. Utanríkisráðuneyt-
ið varðist alLra frekari fréfta af
viðræðunum, en a-f íslands hálfu
tóku þátt í þeim Pótur Thor-
steinsson, ráðuneytisstjóri í ut-
anríkisrá’ðuneytinu, og Brynjólf-
ur Ingólfisson, ráðuneytissitjóri
í samgöngumálaráðuneytinu. Hef-
ur ekki verið ákveðið enn hve-
nær eða hvar næsti viðræðu-
fundur verðu,r haldinn.
Blaðaíulltrúi Loftleiða, Sig-
urður Ma-gnússon, varðist og
allra frétta, en fulltrúar frá
Loftleiðum fylgdust með við-
ræðufundi embættismannanna í
Hötfn.
sóknaráð ríkisins, Náttúru-
verndarráð og Eiturefnanefnd.
Tilgangur ráðstefnunnar er
fyrst og fremst að vekja at-
hygli almennings á mengunar-
vandamálum og benda á þá
þætti þeirra, sem þarfnast rann-
sókna eöa aðgerða hérlendis.
Ráðstefnan verður sett fcl.
10.00 laugardaginn 27. febrúar
af Hákoni Guðmundssyni, yfir-
borgardómara, fo-rmanni Land-
vemdar. Að setningu lokinni
munu tveir erlendir sérfræðing-
ar flytja yfiriitserindi, en þeir
eru Mr. Robert E. Boote, form.
'náttúruverndairnefndar Evrópu-
ráðsins og Nils Mustelin,
deildarstjóri mengunarmála-
deildar Norræna rannsóknarráðs-
ins, NORDFORSK.
Islenzkir sérfræðingar flytja
síðan stutt erindi um ýmsar
tegundir mengunar. Fyrri dag-
inn fjallar Flosi Hrafn Sigurðs-
scm og Hörður Þormar um loft-
mengun á Islandi, Páll Theó-
dóráson um geislamengun, Sig-
urður H. Pétursson um gerla-
mengun í vatni og Vilhjálmur
Framhald á 9. sí'ðu.
I