Þjóðviljinn - 01.12.1977, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 1. desember 1977. ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 5
Spasskí í erfiðleikum
— en hann varðist vel og hélt jöfnu
Viktor Kortsnoj og Boris
Spasskí gerðu jafntefli í 5.
einvígisskákinni sem tefld
var í Belgrad í gær. Eins og
i velflestum skákunum
hingað til náði Kortsnoj
frumkvæðinu í sinar hend-
ur snemma tafls og á
timabili var frumkvæði
hans orðið verulegt. En
Spasskí sýndi og sannaði
að hann hefur ekki gefist
upp í einvígi þessu/ þó að
illa hafi árað i 2.og 3.skák.
Hann tefldi vörnina mjög
nákvæmt og eftir að Kort-
snoj hafði leikið sinum 44.
leik sá hann fram á að all-
ar vinningstilraunir voru
til lítils, svo hann bauð
jafntefli, sem Spasskí að
sjálfsögðu þáði.
Enn heldur Kortsnoj þvi
tveggja vinninga forskoti en
menn eru flestir á eitt sáttir um
það að Spasski muni reyna allt i
næstu skák til að koma Kortsnoj á
kné. Fari svo eru úrslit einvigis-
ins enn sem opin bók og ógerlegt
‘að spá um þau. Kortsnoj hefur
sýnt mjög góða taflmennsku i
þessu einvigi og greinilegt er að
meiðslin sem hann hlaut i bilslys-
inu á dögunum hafa engin áhrif
haft á taflmennsku hans. Næsta
skák i einviginu verður tefld á
föstudaginn og þá hefur Spasski
hvitt.
Skákkennsla
Friðrik Ólafsson, stórmeistari
hefur hafið i Sjónvarpinu skák-
kennslu. Við kennslu þessa styðst
hann við nýútkomna bók i
islenskri þýðingu „Skákþjálfun”
eftir rússneska skákmeistarann
Alexander Koblenz. Koblenz
þessi var á sinum tima einn
fremsti skákþjálfari Sóvétrikj-
Umsjón
Helgi Ólafsson
Friðriks
anna. Hann þjálfaði m.a. Mikhael
Tal á hans bestu árum i kringum
1960. Bók þessi er samansett að
mestu leyti úr fyrirlestrum sem
Koblenz hélt. Hún er tiltölulega
ódýr, kostar rétt um 2000 krónur.
Vist er að þessi bók er mjög gott
þjálfunartæki bæði fyrir byrjend-
ur og sterka skákmenn.
Jónas og
taka við
Frásögnin um einvfgi
Spasskis og Kortsnojs i blað-
inu i dag er það siðasta sem
kemur frá hendi ofanritaðs i
nokkurn tima. Næstkomandi
laugardag hefst i New York,
alþjóðlegt skákmót þar sem
ofanritaður verður meðal
/
Asgeir
þátttakenda ásamt Guð-
mundi Sigurjónssyni. Tveir
snjallir pennar, þeir Asgeir
Þ. Arnason og Jónas P. Er-
lingsson taka þvi við skrifum
um einvigið á meðan mótið
stendur yfir. Ætlunin er að
birta fréttirfrá mótinu i New
York a.m.k. öðru hvoru og
hugsanlega skákir islensku
þátttakendanna.
VA
BORIS SPASSKI — VIKTOR KORTSNOI
«Spasskí varðist vel
5. einvigisskák
Hvitt: Viktor Kortsnoj
Svart: Boris Spasski
Enskur lcikur
1. C4-C5
Rétt eins og i 1. og 3. skákinni.
Hingað til hafa keppendur ætið
teflt sömu byrjanirnar. Þegar
Spasski hefur hvitt verður
franska vörnin uppá teningnum,
en enskur leikur ella.
2. Rf3-Rf6 5. Rxd4-e6
3. Rc3-Rc6 6. g3.Db6
4. d4-cxd4
Þrátt fyrir ófarirnar i 3. skák-
inni lætur Spasski sér ekki segj-
ast. Hann lumar greinilega á
endurbót.
7. Rb3-Bb4!
Og hér kemur hún. Spasski lék
i 3. skákinni 7. — Re5, en eftir 8.
e4 Bb4 9. De2 0-0 10. f4 Rc6 11.
Be3 náði Kortsnoj yfirburða-
stöðu. Það er annars dálitið at-
hyglisvert að Spasski sér alveg
um þá hlið sem snýr að endur-
bótum af fyrri taflmennsku.
sbr. 6. — Db6 i 3. skákinni. 7. a4 i
þeirri f jórðu enda ekkert skritið
á meðan staðan i einviginu er
ekki hagstæðari en raun ber
vitni.
8. Bg2-Da6 Rd2-Bxc3+
Lætur af hendi biskupaparið en
fær i staðinn höggstað á veiku
peðunum á c3 og c4.
10. bxc3-0-0 12. Db3-Bd7
11. 0-0-d 5
En ekki 12. — Ra5 13. Db5!
o.s.frv.
13. Da3-Ra5 15. c4!
14. cxd5-exd5
Þaö fer ekki á milli mála að
Kortsnoj hefur mikla tilfinningu
fyrirc-peðinu og hann notar það
manna best, sbr. 28. c4! i 3.
skákinni.
15. .. Bg4
15. —dxc4 (Að sjálfsögðu ekki
15. — Rxc4 16. Dxa6 ásamt 17.
Bxa8) strandar á 16. Bb2 og
hvitur hefur yfirburðastöðu fyr-
ir peðið, hótar auk 17. Bxf6 17.
Hacl ásamt Rxc4 við tækifæri.
Kortsnoj hefur enn á ný náð
frumkvæðinu i sinar hendur.
16. Bb2-Re4!
Eini leikurinn sem heldur jafn-
vægi i stöðunni.
17. Rxe4-dxe4 19. Dxa6-bxa6
18. Bc3-Rxc4 20. Bxe4
(Stöðumynd)
Margir skáksérfræðingar i
Belgrad héldu að nú væri þriðji
sigur Kortsnojs i einviginu i
uppsiglingu. Hann er raunar
peði yfir (tvipeðið á a-linunni
virðist ekki hafa mikla þýðingu
þó að það komi reyndar til með
Að
leiks-
lokum
4. einvigisskák Spasskis og
Kortsnojs cr einhver skemmti-
iegasta skákin sem tefld hefur
verið i áskorendaeinvigjunum i
ár. Báðir keppendur sýndu stór-
skemmtileg tilþrif og ef svo
heldur sem horfir meö framhald
einvigisins þurfa menn vart að
kviða litlausri taflmennsku
sem svo oft hcfur einkennt þessi
einvigi. Af nógu er að taka
þegar þessi skák er skoðuð
grannt. Fyrir það fyrsta vekur
það athygli að Spasski hverfur
frá 7. Dg4 sem hann lék i 2.
skákinni. i öðru lagi má ncfna
endurbót Spasskis á skák
Timmans og Kortsnojs sem
tefld vari einvigi i Amsterdam i
fyrra. Staðan verður geysiflókin
og þá einkum fyrir tilverknaö
Kortsnojs, sbr. 16. — e5 og 19. —
Rxc4! Allt logar i ófriði og
flækjurnar eru hreint augna-
yndi. i upphafi drepum við niöur
i aths. mbl. við 19. leik Korts-
nojs Rxc4
(Stöðumynd)
i.Þannig heldur svartur
sókn sinni gangandi. Eftir 19. —
Rd4 20. Rxd4 exd4 21. Df3 eða 20.
— cxd4 21. c5! kemst hún ekki úr
burðarliðnum. Hvitur stendur

að hafa drjúga þýðingu fyrir
Spasski i framhaldi skákarinn-
ar) og hefur auk þess biskupa-
parið. Spasski teflir vörnina
hinsvegar mjög vel og vinnings-
möguleikar Kortsnojs verða
aldrei verulegir.
20. ..-Hab8 22. Hfbl-a5
21. f3-Be6 23. Bd3-a4
einnig betur aö vlgi eftir 19. —■
Re7 20. Khl”. Sitt hvaö er við
þetta að athuga, t'.d. framhaldið
19. — Rd4 20. Rxd4 cxd4 21. c5
þvi eftir 21. — Rxd5 hefur svart-
ur yfirburðastöðu. t stað 21. c5
er 21. Df3! rétti leikurinn, t.d.
21. — Bg4 22. Db3 og kóngsstaða
svarts er ekki uppá marga
fiska. 21 leikur Kortsnojs ér sá
langbesti i stöðunni. Spasski
verður eftir hann að tefla
mjög nákvæmt ef ekki á illa að
fara.
Mjög svo kritisk er staðan
eftir 20 leik hvits dxc6
Kortsnoj lék hér 20. — Dxc6.
24. Kf2-a3 26. Hxa3-Rxd3+
25. Hb3-Rb2 27. exd3-Hfd8
Þrátt fyrir umframpeðið er
staðan steindautt jafntefli.
Skákin þarfnast ekki nánari at-
hugasemda.
28. Hdl-Hd7 31. Ha4-Hb5
29. g4-f6 32. Bd4-a5
30. Hd2-Kf7 33. Bc3-Hc7
34. Ha3-a4
35. Bd4-Hb4
36. Hc3-Hxc3
37. Bxc3-Hb5
38. a3-h5
39. h3-hxg4
40. hxg4-f5
41. g5-f5
42. Bb4-f4
43. He2-Bd5
44. He5
— og hér bauö Kortsnoj loksins
jafntefli, sem Spasski þáöi.
Athyglisverður möguleiki er 20.
— Bxg2. Mbl. hrekur það með
eftirfarandi aths.: ,,En ekki 20.
— Bxg2 21. Bxg2 Dg7 vegna 22.
Rg5! Rxd2 23. Dg4+ Kb8 24.
c7+! og hvitur vinnur”. Að
sjálfsögðu er þetta tóm vitleysa
þvi svartur leikur einfaldlega
24. — Dxc7 og stendur uppi með
gjörunna stöðu. En hvað er þá
til bragðs að taka við 20. —
Bxg2? Athyglisvert er eftir-
farandi afbrigði, sem leiðir að
þvi er best verður séð, beint til
jafnteflis: 21. Bxg2 Dg7 22. Rg5
Rxd2 23. Dg4+ Kb8 24. Habl
Rxbl 25. Hxbl Dxg5 26. c7+!
(þvingað 26. Hxb7+ gengur ekki
vegna 26. — Ka8 og hvitur er
glataður.) 26. — Kxc7 27. Hxb7 +
Kd6 28. Ddl+ Ke6 29. Db3+ Kf5
30. Dc2+ með þráskák, 30. —
Kg4 gengur ekki vegna 31. h3+
og vinnur. Annar möguleiki
fyrir hvitan og hann öllu væn-
legri er: 21. Bxg2 Dg7 22. Rg5
Rxd2 23. He3!, t.d. 23. — Dxg5
24. Hg3 Df4 25. Ha2!
Svartur er i úlfakreppu.
Reyndar eru þessi afbrigði
talandi dæmi um möguleika
stöðunnar, sjálfsagt má finna
fleiri til, en Kortsnoj hefur rétti-
lega ályktað að 20. — Bxg2 þjón-
ar einungis hagsmunum hvits.
Litum nánar á stöðuna eftir
23. leik svarts Dd5
Orslit skákarinnar eru aö
nokkru ráðin á þessu augna-
bliki. Spasski lék 24. Hacl og
eftir 24. — Rxd2 25. Rxd2 Dxd2 +
26. Hxc5+ Kb8 koðnaði skákin
niður i jafntefli. Spasski hefur
ugglaust gefið leiknum 24. Bf4
gaum, leikur sem litur mjög vel
út en strandar á skemmtilegri
vendingu nefnilega 24. — Re5!
og hvita staðan hrynur til
grunna.
Svona i framhaldi af þessu
hefði Kortsnoj getað leikið 24. —
Re5 ( eftir 24. Hacl) en honum
hefur greinilega ekki geðjast að
stöðunni sem kemur upp eftir
25. Hxc5+! Dxc5 26. Hcl Rxf3 +
27. Kg2 Dxcl 28. Bxcl.
Þessi skák er að minum dómi
sú skemmtilegasta sem tefld
hefur verið i einviginu til þessa
og er þá ekki með neinni sann-
girni hægt að kvarta yfir tafl-
mennskunni. Flækjurnar voru
gifurlegar og skákin i heild
verðugt rannsóknarefni fyrir
áhugasama skákmenn.