Þjóðviljinn - 15.03.1983, Síða 9

Þriðjudagur 15. mars 1983: ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 13
Skýrslan sem stungið var
undir stól
Breska ríkisstjórnin
vill fela áfengisvandann
Merk skýrsla er nýkomin út í
Stokkhólmi. Hún fjallar um áfeng-
ismál í Bretlandi og ber nafnið
„Alcohol Policies in United Kingd-
om“. Skýrslan fékkst ekki gefin út í
Bretlandi, því niðurstöður hennar
þóttu heldur neikvæðar fyrir áfeng-
isframleiðendur og Margréti
Thatcher leist ekki á blikuna.
Upphaf þessa máls er, að sér-
fræðingar bresku ríkisstjórnarinn-
ar í félagsmálum (The Govern-
ment Central Polycy Review Staff)
tóku saman skýrslu um ástandið í
áfengismálum og áfengismála-
stefnu Breta. Skýrslan var gerð
fyrir stjórn Verkamannaflokksins
og henni lokið í maí 1979. Niður-
staða sérfræðinganna var sú, að
brýn nauðsyn væri á að koma í veg
fyrir að áfengisneysla Breta héldi
áfram að aukast og voru tillögur
um aðgerðir þar að lútandi bornar
fram. Þetta þóttu stjórnmála-
mönnum vafasamar tillögur, kosn-
ingar voru á næsta leiti og útgáfu
skýrslunnar var frestað fram yfir
þær. Þeim lyktaði með sigri íhalds-
flokksins og nýja stjórnin ákvað að
birta ekki skýrslu sérfræðinganna.
Margrét Thatcher lýsti þá yfir í fyr-
irspurnartíma í neðri deild breska
þingsins í nóvember 1979.
Niðurstöður vísindamannanna,
sem skýrsluna sömdu, eru í sam-
ræmi við það álit Alþjóðaheil-
brigðisstofnunarinnar (WHO) að
Lánsupphæðir ákveðnar
hjá Húsnæðismálastjórn
Húsnæðismálastjórn sam-
þykkti nýlega lánveitingar til hús-
byggjenda og húskaupenda fyrir
fyrsta ársfjórðung 1983. Lánin
taka breytingum í samræmi við
vísitölu ársfjórðungslega. Hér að
neðan er listi yfir lánin og upp-
hæðir söntuleiðis, en þær fara
nokkuð eftir fjölskyldustærðinni.
Ríkisstjórnin samþykkti fyrir
áramótin, að lán til þeirra.sem
kaupa í fyrsta sinn, skyldu hækka
um 25% umfrarn vísitölu. Sigurð-
ur E. Guðmundsson, frkstj.
húsnæðisstofnunar, sagði í sam-
tali við blaðið að stjórnin hefði
ekki tekið ákvörðun í því máli og
væri meginástæðan sú að fé vant-
aði til þess að framfylgja þessari
samþykkt ríkisstjórnarinnar. En
hér konta lánveitingarnar:
1) Frumlán (I. hluti) skulu veitt
og koma til greiðslu frá og
með 20. mars n.k. þeim um-
sækjendum sem gerðu íbúðir
sínar fokheldar í október sl.,
Upphæðirnar eru þessar:
Einslaklingur: 191.00
2-4: 243.000
5-6: 285.000
7 og yfir 329.000
2) Miðlán (2. hluti) skulu veitt og
koma til greiðslu frá og með 5.
apríl þeim umsækjendum til
handa sem fengu frumlán sín
greidd frá og með 5. október
sl., Upphæðirnar eru þessar:
Einslaklingur: 54.000
2-4: 69.000
5-6: 80.000
7 og yfir: 93.000
beint samband sé á milli heiídar-
neyslu áfengis og tjóns af völdum
efnisins, og neyslan sé ýmsu háð,
m.a. viðhorfum manna og ekki síð-
ur því hversu auðvelt sé að komast
yfir áfengið.
í stað þess að birta skýrslu þessa
var gefið út rit þar sem bornar eru
brigður á að nokkurt samband sé á
milli heildarneyslu og ofdrykkju og
því haldið fram, að engin nauðsyn
sé að draga úr drykkjuskap. Hvatt
er til atferlis sem höfundur nefnir
„skynsamlega drykkju“. Heitir
bókar þessarar er „ Alcoholism and
Social Policy: are We on the Lin-
es?“ og höfundurinn er M. Tuck.
í breska sérfræðiritinu British
Journal of Addiction (nr. 1 77.árg.
1982) er skýrt frá því, að áfengis-
framleiðendur, þ.e. þeir sem hagn-
ast á framleiðslu á sölu öls, víns og
sterkra drykkja, hafi ráðið því, að
skýrslu sérfræðinganna var haldið
leyndri, enda séu pólitísk áhrif
þeirra mikil. Tímaritið telur, að
almenningur eigi heimtingu á að fá
vitneskju um hve margir breskir
þingmenn séu á einhvern hátt
tengdir áfengisframleiðslu og/eða
áfengissölu og hve mikið fé áfengis-
iðnaðurinn leggi í sjóði stjórnmála-
flokkanna. Ritstjórn tímaritsins
hafði komist yfir eintak af skýrslu
sérfræðinganna, en þorði ekki að
birta hana af ótta við ákæru. En nú
hefur Finninn Kettil Bruun, pró-
fessor í áfengisfræðum við Stokk-
Ætla að endurvekja
Reyk j a víkurf élagið
Á árunum 1968-1978 jókst neysla Breta á sterkum drykkjum um 117% og á veikum vínum um 265% en
ölneyslan minnkaði hins vegar um 27%.
3) Frumlán (I. hluti) skulu veitt
og koma til greiðslu frá og
með 5. aprfl n.k. þeim um-
sækjendum til handa sem
gerðu íbúðir sínar fokheldar í
nóv. og des. sl., Upphæðirnar
eru hinar sömu og í nr. 1.
4.) Lokalán (3. hluti) skulu veitt
og koma til greiðslu frá og
með 20. mars þeim umsækj-
endum til handa sem fengu
frumlán sín greidd hinn 20.3.
1982 og miðlánin greidd hinn
20.9 1982. Upphæðirnar eru
þessar:
Einstaklingur: 37.000
2-4: 47.000
5-6' 55.000
7 og yfir: 63.000
5) G-lán skulu veitt og koma til
greiðslu frá og með 20. aprfl
þeim umsækjendum til handa
sem lögðu fram umsóknir sín-
ar fyrir 1. október sl.. Upp-
hæðirnar fyrir þá, sem eru að
kaupa í fyrsta sinn, eru
þessar:
Einstaklingar: 80.000
2-4■ 100.000
5-6: 110.000
7 og yfir: 110.000
ast
„Sfarfsemi Reykvíkingafélagsins
hefur í mörg ár legið niðri. Nú
stendur til að blása nýju lífi í félagið
og verður fyrsti kynningar- og
skemmtifundur þess unt árabil
haldinn að Hótel Borg þriðjudag-
inn 15. þessa mánaðar klukkan
20.30“, segir í frétt frá Reykjavík-
urfélaginu.
Paii Líndal ntun á fundinum
flytja fyrirlestur og hjónin Hjálm-
týr Hjálmtýsson og Margrét Matt-
híasdóttir syngja, bæði saman og
sitt í hvoru lagi. Píanóundirleik
ntun Anna Guðný Guðmundsdótt-
ir annast.
Fyrirhugað er að halda annan
fund að mánuði liðnum og eru fé-
lagsmenn og gestir þeirra velkomn-
ir á þá báða.
Á aðalfundi félagsins 4. nóv-
ember s.l. voru samþykktar laga-
breytingar, sem gera öllum
Reykvíkingum kleift að gerast fé-
lagsmenn, innfæddum og aðflutt-
um, ungum sem öldnum.
I stjórn Reykvíkingafélagsins
sitja nú Jón Bergmann, Þorsteinn
Ólafsson, Sighvatur Bjarnason,
Áslaug Cassada, Erla Geirsdóttir,
Guðrún Agnarsdóttir, Pálína Þor-
leifsdóttir og Sverrir Þórðarson.
Líf og land
Félags-
fundur
á morgun
Líf og land boðar til félagsfundar
í Skólabæ, Suðurgötu 26 á morgun,
miðvikudaginn 16. mars kl. 20.30.
Gestir fundarins verða þeir Sigurð-
ur A. Magnússon og Þórarinn Eld-
j árn, sem munu lesa úr verkum sín-
um. Eru allir boðnir velkomnir á
þennan félagsfund Lífs og lands.
sé fús til að selja heilbrigði þjóðar-
innar fyrir ágóðahlut og eigin hag
spyrni við fóturn".
(Frá Áfengisvarnarráði)
Myndlistar-
Björgvins
hafin
Myndlistanámskeið undir leið-
sögn Björgvins Björgvinssonar
myndlistakennara eru hafin. Enn
er möguleiki að bæta við nokkrum
þátttakendum á námskeiðin sem
haldin eru eftir hádegi á laugardög-
um og á þriðjudagskvöldum.
Hér er um að ræða 10 vikna
námskeið sem hafa það markmið
að fylla örlítið upp í þá þörf sem
stór hópur fólks hefur fyrir mynd-
sköpun. Greinilegt er að hér ríkir.
mjög mikill áhugi fyrir myndlist, og
þeim fjölgar ört sem taka beinan
þátt í ánægjulegri listköpun. Hérer
tækifærið fyrir byrjendur í faginu
og aðra að gerast þátttakendur í
myndlistinni. Upplýsingar um
námskeiðin eru veittar í síma
35615.
hólmsháskóla, tekjð af þeim ómak-
ið og gefið skýrsluna útá vegunt Fé-
lagsvísindastofnunar háskólans.
Skýrslan hefst á greinargerð unt
áfengisvandamál á Bretlandi.
Neyslan hefur aukist undanfarin 20
ár eins og víða annars staðar. Hér á
íslandi hefur hún einnig aukist, en
þó ekki nærri því jafnmikið og þar.
Og það sem sjálfsagt ér athyglis-
verðast fyrir okkur er það, að
neysla sterkra dryjtkja hefur aukist
fimrn sinnum meira á Bretlandi en
hér. Drekka þó Bretar rnikið af
sterku öli og þar eru ölkrár á öðru
hverju götuhorni; en ýmsir íslend-
ingar virðast telja sölu áfengs öls og
bjórkrár líklegar til að draga úr
brennivínsdrykkju hérlendis.
Eftirfarandi skrá sýnir aukningu
áfengisneyslu á ntann í þessunt
tveimur löndum milli áranna 1968
og 1978 (miðað er við hreinan vín-
anda);
Bretland ísland
Sterkir drykkir.... +117% +23,7%
Veikvín...........+265% +104%
Á þessum tíma dró úr ölneyslu á
Bretlandi um 27%, en hérlendis
mun hún hafa aukist á sama tíma.
Samkvæmt skýrslunni gera
áfengisframleiðendur og innflytj-
endur ráð fyrir að neyslan ntuni
halda áfram að aukast verulega og
hafa þeir hagað fjárfestingum sín-
unt eftir því.
Á síðastliðnum 20 árunt hefur'
dauðsföllum af völdum skorpulifur
fjölgað um 50% og 84% fleiri karl-
menn eru nú lagður á geðsjúkrahús
vegna drykkju en var fyrir 20 árum.
Þó er hlutur kvenna þar verri. Inri-
lagnir drykkjukvenna eru nú 145%
fleiri en fyrir tveimur áratugum.
Tímaritið British Journal of
Addiction, sem fyrr var nefnt,
gagnrýnir enn í 2. hefti 1982 bresku
stjórnina fyrir að birta ekki skýrs-
luna. Jafnframt er hæðst í ritinu að
„skynsamlegri drykkju" og m.a.
sagt, að skorpulifur gefi tilefni til
aukinna fjárfestinga í breskum á-
fengisiðnaði.. I forystugrein sama
heftis er hvatt til átaks gegn áfengi-
svandanum, þótt „ríkisstjórn sem