Þjóðviljinn - 25.03.1983, Síða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 25. mars 1983
DlOÐVIUINN
Máigagn sósíalisma, verkalýðshreyf-
ingar og þjóðfrelsis
Útgefandi: Útgáfufélag Þjóðviljans.
Framkvæmdastióri: Guðrún Guðmundsdóttir.
Ritstjórar: Árni Bergmann, Einar Karl Haraldsson, Kjartan Ólafsson.
Umsjónarmaður Sunnudagsblaðs: Guðjón Friðriksson.
Auglýsingastjóri: Sigríður H. Sigurbjörnsdóttir.
Atgreiðslustjori: Baldur Jónasson.
Afgreiðsla: Bára Sigurðardóttir, Kristín Pétursdóttir.
Blaðamenn: Auður Styrkársdóttir, Álfheiður Ingadóttir, Heigi Ólafsson,
Lúðvík Geirsson, Magnús H. Gíslason, Óiafur Gíslason.
Óskar Guðmundsson, Sigurdór Sigurdórsson, Valþór Hlöðversson.
íþróttafréttaritari: Víðir Sigurðsson.
Utlit og hönnun: Helga Garöarsdóttir, Guðjón Sveinbjörnsson.
Ljósmyndir: Einar Karlsson, Atli Arason.
Handrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elías Mar.
Auglýsingar: Áslaug Jóhannesdóttir, Ólafur Þ. Jónsson.
Skrifstofa: Guðrún Guðvarðardóttir, Jóhannes Harðarson.
Sfmavarsla: Sigríður Kristjánsdóttir, Sæunn Óiadóttir.
Húsmóðir: Bergljót Guðjónsdóttir.
Bílstjóri: Sigrún Bárðardóttir.
Innheimtumenn: Brynjólfur Vilhjálmsson, Gunnar Sigurmundsson,
Ólatur Björnsson.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jónsdóttir
Útkeyrsla, afgreiðsia og auglýsingar:
Síðumúla 6, Reykjavík, sími 81333.
Umbrot og setning: Prent.
Prentun: Blaðaprent h.f.
Samstarfsgrundvöllur
um íslenska leið
• Alþýðubandalagið lagði í gær fram málefnagrund-
völl þann sem flokkurinn byggir á við þessar kosningar.
Þar er á ferðinni breiður samstarfsgrundvöllur um ís-
lenska leið, tilboð til fólksins í landinu og til annarra
flokka og samtaka um aðgerðir til að sækja fram til
bættra lífskjara.
• Samstarfsgrundvöllur er ekki neinn óskalisti Alþýðu-
bandalagsins, heldur beinharðar tillögur um aðgerðir,
sem hægt er að framkvæma hér og nú, ef um það næst
pólitísk samstaða.
• Tillögurnar eru hreinar og beinar. Þær eru þess eðlis
að til þeirra er hægt að taka afstöðu. Á þetta er ástæða
til að benda þegar stærsti stjórnmálaflokkur þjóðarinn-
ar, Sjálfstæðisflokkurinn hefur sent út kosningastefnu-
skrá, sem inniheldur ekkert nema gufu og reyk, ekkert
sem hönd á festir.
• í samstarfsgrundvelli Alþýðubandalagsins er lögð
áhersla á samræmdar aðgerðir gegn verðbólgu, fulla
atvinnu og uppbyggingu efnahagslífsins. Þar er að finna
tillögur um sérstakt átak í húsnæðismálum, um endur-
skipulagningu stjórnkerfisins, um félagslegan jöfnuð
og um friðarbaráttu og utanríkismál.
• Þjóðviljinn hvetur landsmenn til að kynna sér sam-
starfsgrundvöll Alþýðubandalagsins og bera hann
saman við hina raunverulegu stefnu Sjálfstæðisflokks-
ins, sem Verslunarráðið gaf út. Þá munu menn sjá að
valið stendur á milli íslenskrar leiðar Alþýðubandalags-
ins og íslenskrar neyðar íhaldsins.
-eng.
Gegn
atvinnuleysi
• Höfuðatriði í því erindi til þjóðarinnar sem Alþýðu-
bandalagið vill koma á framfæri fyrir þessar kosningar
er baráttan gegn atvinnuleysi. Þegar flokkurinn býður
upp á sem víðtækasta pólitíska samstöðu um íslenska
leið - þá er ekki síst átt við það, að öllum sé tryggð
atvinna um leið og unnið sé að jöfnun lífskjara.
• Guðmundur J. Guðmundsson, formaður Verka-
mannasambandsins, minnir á það í viðtali við Þjóðvilj-
ann í gær, að atvinnuleysi á íslandi yrði enn hörmulegra
og afleiðingarnar enn geigvænlegri en í nágranna-
löndum okkar. Ekki síst af þeim sökum, að venjulegt
fólk hér á landi er rígskorðað í skuldaviðjar vegna þess,
að hér er yfirleitt einkaeign á húsnæði.
• Ef atvinnuleysi skellur á mundi hér verða efnahags-
legt hrun og fylgdi því stórfelld eignaupptaka hjá al-
mennu launafólki, sagði Guðmundur ennfremur.
• Guðmundur minnti einnig á það í viðtalinu, að
hvorki Sjálfstæðisflokkurinn nú né heldur fyrirmyndir
hans, Thatcher í Bretlandi og Reagan í Bandaríkjun-
um, hefðu boðað atvinnuleysi sem hagstjórnaraðferð.
En í Bretlandi og Bandaríicjunum hefur atvinnuleysi
aukist stórlega, vegna þess að í reynd er farið að þeim
hagfræðikenningum sem ganga út frá atvinnuleysi sem
sjálfsögðum hlut og slík viðhorf hafa einnig náð undir-
tökunum í Sjálfstæðisflokknum. Að lokum segir Guð-
mundur:
• „Bakvið alla skrúðmælgina fyrir kosningar vofir sú
hætta yfir að atvinnuleysi skelli á eftir kosningar. Þess
vegna skiptir það miklu að fólk átti sig á þeirri
staðreynd, að það verðjur að kjósa flokk sem heill og
óskiptur berst gegn öllum hagfræðikenningum um
„hæfilegt atvinnuleysi”.“
• Pá afstöðu hefur Alþýðubandalagið tekið, einn allra
flokka.
„Blöskrar
dómgreindar-
leysið“
Jóhanna Kristjónsdóttir blaða-
maður á Morgunblaðinu skrifar
af erlendum vettvangi grein um
Tyrkland. Þar kveður heldur bet-
ur við annan tón heldur en í álykt-
unum alþjóðlegra samtaka og
stofnana, annan tón heldur en í
nær öllum fjölmiðlum hins vest-
ræna heims (nema Morgunblað-
inu), þarsem herforingjastjórnin
hefur harðlega verið fordæmd
fyrir margs konar mannréttinda-
brot.
Jóhanna kemst að annarri
niðurstöðu eftir viðtöl við „venj-
ulegt fólk“ eins og hún segir.
Yfirskriftin á grein Jóhönnu er:
„Stundum blöskrar okkur
dómgreindar- og þekkingarleysi
erlendra blaðamanna".
„Ekkifœr um að
búa við lýðrœði
„Kennan Evren er vinsælasti
maður þjóðarinnar“, hefur Jó-
hanna eftir viðmælendum sínum.
Þar er nú komin sönnun í lagi, því
oft fer nú saman að vinsælasti og
um leið mest hataði maðurinn, sé
einræðisherra viðkomandi þjóð-
ar. Nægir að nefna Adolf Hitler í
þessu sambandi.
Viðmælendur Jóhönnu halda
áfram: „Við erum ekki fær um að
búa við lýðræði. Þetta eru stór
orð og þau eru ekki vinsæl í hin-
um frjálslyndu löndum Skandin-
avíu, en reynslan virðist hafa
sýnt, að takmarkað lýðræði - þar
á ég eiginlega við lýðræði með
sterku aðhaldi virðist henta okk-
ur best“. Og Jóhanna sér ástæðu
til að undirstrika þetta: „Það er
óhætt að fullyrða að meirihluti’
hins óbreytta borgara tekur undir
orð Sehnaz“.
Árangur gegn
verðbólgunni
Blaðamaðurinn telur síðan
upp atriði í hefðbundnum stíl sem
„réttlæta" hið „takmarkaða
lýðræði“; miljónir manna
greiddu nýju stjórnarskránni at--
kvæði sem herforingjarnir létu
kjósa um, áður óðu „hryðju-
verkamenn" uppi og þar fram
eftir götum. En sérstaklega er at-
hyglisvert hve herforingjastjórnir
og takmarkað lýðræði er áhrifar-
íkt gegn verðbólgu að mati Jó-
hönnu: „Menn skyldu ekki
gleyma því, að efnahagssérfræð-
ingur herforingjastjórnarinnar
Turgut Ozal - sem hvarf úr landi
um hríð en er nú kominn aftur -
hefur unnið þrekvirki að reisa úr
rústum efnahag Tyrkja. Verð-
bólga hafði verið hundrað prós-
ent, framleiðsla hafði dregist
saman, hagvöxtur
staðnaður....".
Allt á eina lund
- sterkan leið-
toga
í lok greinarinnar segir Jó-
hanna Kristjónsdóttir:
„í fýrsta skipti sem ég kom til
Tyrklands árið 1979 var ákaflega
mikil ókyrrð í landinu og kvíði
meðal fólks. Að vísu ræddi ég
ekki við neina „ráðamenn“ sem
gátu hrakið þessar fullyrðingar.
Síðan hef ég komið til Tyrklands
þvívegis meðan herforingja-
stjórnin hefur setið að völdum.
Og hef heldur ekki rætt við neina
fulltrúa stjórnarinnar né málpíp-
ur hennar.
Ég hef hins vegar leitað eftir
því að fá venjulegt fólk til að
segja skoðun sína. Það hefur allt
verið á eina lund. Og það liggur
við borð að sumir kviðu almennu
þingkosningunum sem eiga að
vera í landinu 16. október nk.
„Ætli hefjist þá ekki aftur flokka-
togstreita og órói“, sagði Sures
Ates við mig á dögunum. „En
sem betur fer höfum við Evren
áfram í forsetastóli. Tyrkir hafa
alltaf haft þörf fyrir sterkan leið-
toga, eins konar Ataturk. Það
býr í hinu tyrkneska eðli að
stunda dálitla persónudýrkun á
foringja okkar. En skyldum við
vera verri fyrir það.““
Fundvís
blaðamaður
Þessi grein um Tyrkland er
mjög í anda margra greina ann-
arra í.því blaði: ef að einræðið er
af „réttri“ tegund, þá eru höfund-
ar blaðsins undarlega fundvísir á
röksemdir og menn sem verja
hina „sterku" landsfeður af fas-
ísku eða hálffasísku kyni. Það er
sérstaklega athyglisvert hve þetta
íslenska hægriblað er veikt fyrir
röksemdum af því tagi, sem
ganga í þá átt, að útlendingar
skilji ekki sérstæðar aðstæður í.
einræðislöndum, að persónu-
dýrkun sé í „eðli“ einhverra til-
tekinna þjóða og þar fram eftir
götum. Það er engu líkara en flett
sé upp í Sovétförum frá vissu
skeiði sögunnar: þar vantaði svo
sannarlega ekki réttlætingarskrif
af því tagi, að rússneskt samfélag
væri mjög sérstætt og kannski
væri Stalíndýrkunin öll í anda
hinnar dularfullu rússnesku
þjóðarsálar!
Amnesty telur að í Tyrklandi
séu um 40 þúsundir pólitískra
fanga og eru þeir ekki fleiri í
nema örfáum löndum. Frétta-
menn sósíaldemókratískra, krist-
ilegra og frjálslyndra blaða hafa
safnað miklu efni um pyntingar
og önnur ódæði í tyrkneskum
fangelsum. En fréttamaður
Morgunblaðsins lætur sér fátt um
finnast: hann ratar jafnan til
þeirra sem una hag sínum vel og
telur sig hafa efni á að atyrða
mikinn her kollega fyrir „dóm-
greindar- og þekkingarleysi".
Viðhorf til lýðræðislegra
stjórnarhátta, sem Morgunblað-
ið sér ástæðu til að kynna lesend-
um sínum með ofangreinduin
hætti eru einnig athyglisverð með
tilliti til þess að Sjálfstæðisflokk-
urinn stefnir að meirihluta í kom-
andi kosningum á íslandi.
-óg
og skorið
Og friðurinn
er „farsótt“
í nýútkomnum Stefni er grein ■
þarsem segir að friðarviðleitni al-
mennings á vesturlöndum sé ætt-
uð frá Rússum. Og friðurinn er
farsótt samkvæmt þessari grein í
tímariti ungra Sjálfstæðismanna:
„Það hefur farið um þjóðir
heims eins og eins konar farsótt,
frá Bonn til Istanbul frá Lima til
New York. Milljónir manna hafa
gengið til liðs við hreyfingu, sem
berst fyrir afnámi kjarnorku-
vopna. Hreyfingin er að verulegu
leyti borin uppi af föðurlandsvin-
um, vel gefnu fólki, sem í ein-
lægni trúir því, að það sé að gera
hið nauðsynlega til að koma í veg
fyrir kjarnorkustyrjöld. En
hreyfingin er gegnum smogin, í
ótrúlega ríkum mæli handbendi
manna og afvegaleidd af
mönnum, sem stefna að því eina
markmiði, - að efla harðstjórn
kommúnista með því að veikja
Vesturlönd
-áb