Þjóðviljinn - 28.03.1985, Síða 13

Eftir sprengingu í höfuöstöðvum Shííta í Beirút.
Líbanon:
Fjandmenn sem Israelsher
ræður ekki við
i
Shíítar ískœruhernaði og hefnd ísraela - Uppreisn gegn Gemayel í röðum kristinna
Svo virðist sem ísra-
elar hafi í Shíítum í Suður-
Ltbanon fundið erfiðari and-
stæðinga en þeir hafa áður
barist við. Líbanon sýnist um
þessar mundir enn nær full-
kominni upplausn en nokkru
sinni fyrr, en þau tíðindi sem
þar eru að gerast gætu um leið
bæði grafið undan hernaðar-
yfirburðum ísraela í Miðjarðar-
hafsbotnum og veikt þær arab-
ískar ríkisstjórnir sem styðjast
við „veraldlega“ þjóðernis-
hyggju andspænis heittrúar-
öflum.
Var vel tekið
Reyndar var það svo, að þegar
ísraelar hernámu allan syðri
hluta Líbanons árið 1982, þá var
þeim heldur vel tekið í þorpum
Shííta, en sá trúflokkur er önnur
af tveim megingreinum íslams.
Ástæðan var sú, að
Palestínuarabar, sem eru í trúar-
legum efnum Súnnítar, höfðu
gert sig um of heimakomna í
byggðum Shííta. En meðan á
hernáminu í Líbanon hefur stað-
ið, hefur þessi blendni vinskapur
við ísraela kólnað og ber þar
margt til - meðal annars áhrif
þeirra Shííta sem líta til ajatoll-
anna í íran um leiðsögn og fyrir-
mynd. Og nú upp á síðkastið,
þegar ísraelar hafa verið að hörfa
frá Líbanon með her sinn í áföng-
um, hafa skæruliðar Shííta, sem
einatt eru reiðubúnir til að beita
sjálfsmorðsaðferðum, margoft,
kannski sex sinnum á dag, gert
árásir eða efnt til sprengjutilræða
gegn ísraelsku liði.
Stigmögnun
átaka
í einni sprengingu létu 12 her-
menn lífið - og ísraelar brugðust
við með hefndaraðgerðum eins
og þeirra er venja. Daginn eftir
sendu þeir skriðdreka til að um-
kringja Shíítaþorpið Zraría,
stilltu öllum karlmönnum upp á
aðaltorginu, létu njósnara benda
á þá, sem helst voru grunaðir um
andóf, drápu 34 menn og
sprengdu allmörg hús í loft upp.
Talið er víst, að slíkar aðferðir
muni ekki leiða til neins annars
en að áhlaupum á ísraelskar
sveitir muni enn fjölga. ísraelska
blaðið Jediot Akhronot hefur sagt
á þá leið, að best sé fyrir ísraela
að koma sér sem skjótast frá Líb-
anon - þeir geti barist gegn stór-
um herjum og hertekið borgir, en
þeir geti ekki ráðið neitt við barn-
unga drengi sem séu reiðubúnir
að sprengja sjálfa sig í loft upp.
Úlfúð með
Marónítum
í Beirút sjálfri drap mikil
sprenging 75 manns og særði 250 í
einni höfuðbækistöð Shííta.
Ýmsir kunna hafa verið að verki
en ísaelum og Ameríkönum var
kennt um. Vestrænir diplómatar
hafa verið fluttir á brott flestir og
þeir fáu sem eftir eru óttast mjög
um sinn hag. Um svipað leyti ger-
ast þau tíðindi, að mikill klofn-
ingur kemur upp í röðum krist-
inna Maroníta, en úr þeirra
röðum er Gemayel forseti.
Sá sem stendur fyrir uppreisn
gegn Gemayel er Samir Geagea,
foringi í vopnuðum sveitum Fal-
angista og er sagður hafa bein
tengsli við Mossad, ísraelsku
leyniþjónustuna. Hann og hans
menn náðu í fyrstu atrennu yfir-
ráðum yfir flestum setuliðsstöðv-
um „Líbanskra sveita“, hinna
vopnuðu sveita Falangista - þá
munu þeir og einnig hafa náð
undir sig útvarpsstöð Falangista.
Ætlunin mun ekki sú að steypa
Gemayel af stóli. En hinsvegar á
að neyða hann til að láta af nán-
um tenslum við hitt hernámsveld-
ið í landinu, Sýrland.
Gemayel hafði reynt að gera
sérfrið við ísraela, en Sýrlend-
ingar og líbanskir flokkar músl-
imskir ógiltu þær tilraunir. Síðan
hefur Gemayel helst litið til Sýr-
lendinga um stuðning við hina
veiku stjórn sína, og á reyndar
ekki margra annarra kosta völ.
Sýrlendingar hafa og sent honum
skriðdrekasveitir gegn upp-
reisnarmönnum í hans eigin liði.
Ef að Sýrlendingar líta svo á, að
heppilegast sé fyrir þá að verja
stjórn Gemayels falli með her-
valdi, gæti það svo aftur leitt til
ýfinga milli Sýrlendinga og
a.m.k. hluta múslíma í landinu,
og þar með væri enn ein lota
hjaðningavíga hafin í Líbanon.
Fýluferð
Mubaraks
Má vera að senn komi að því,
að spár rætist um að þetta litla og
ótrúlega sundurleita ríki, Líban-
on, leysist upp. Annað mál er, að
tíðindi sem hafa orðið í Suður-
Líbanon geta haft fleiri afleiðing-
ar í þeirri stöðu, sem nú er uppi í
Austurlöndum nær.
Fyrir hálfum mánuði var Mu-
barak Egyptaforseti í heimnsókn
í Washington. Hann reyndi þar
að fá stjórn Reagans til sátta-
semjarastarfa í Austuriöndum
nær og hafði með sér tilteknar
málamiðlunarhugmyndir frá
Hússein Jórdaníukonungi og frá
PLO, Frelsissamtökum Palest-
ínumanna. Altént vildi Mubarak
að Reaganstjórnin hyrfi frá þeirri
afstöðu, að neita með öllu að tala
við PLO, og léti það verða fyrsta
skref til hugsanlegs friðarsamn-
ings við ísrael að ræða við sam-
eiginlega nefnd Jórdana og PLO
um þann „ramma“ sem þeir
Hússein konungur og Jassir
Mubarak hjá Reagan: Nei, því miður, við erum ekki til viðtals.
Framhald á bls, 14
Zraríaþorp eftir árás fsraela: Það er hægt að sigra heri en ekki þessa
unglinga....
Fimmtudagur 28. mars 1985 ÞJÓÐVILJINN — SfÐA 13