AvangnâmioK - 01.11.1944, Blaðsíða 6
AVANGNÅMIOK’
90
nr. 11
mik sarKumilerérpoK. sulissarfigssuit (Fabriker)
matuneKarput, angatdlatit kivfaisa Kimagarpait ig-
dloKarfigssuarme infineK nukigdlårtitdlugulusoK.
tauvalo pisiniarfft tamarmik matuneKarput klsalo
naggatånut aumarfitigssat ivserånik (gas) katerssuiv-
fingne, imeKarfingne elektricitetiliorfingnilo sulissar-
tut suliatik Kimagarpait. København Kåvatigut issi-
galugo toKungassutut ilerpoK.
inuit unukut nalunaeKutaK 8 inimingnut isersi-
marértugssaugaluarput, angerdlartOKångilardle. ilau-
nå, amerdlasorssuåkfitårdlutigdle ikigtunguåkfltårdlu-
tigdlo igdlorpagssuaKarfingme tamarme katerssutor-
ssuput erinarssuleKalutigdlo avdlarpagssuarnigdlo
iliordlutik tyskinut takorKusårdlutik. tyskit autdlar-
tipait såkuttit eKimåtåkfitårtut maskinalingnik aut-
dlaisissartitdlugit sivitsoriångitsordlo serKorpalugtui-
nångorput sorssutorssuångordlutigdlo igdloKarfik ta-
måkerdlugo. inuit sporvognit (Kamussuit saviminer-
nik avKusinermut ikutanik inigdlit) upitfpait avKu-
sernitdlo ujaraussartait satukujåt magdlordlugit talo-
rujugssualiordlutik. avKusernitdlo pårdlanganerine
tamane ikumatitsissorssQput unuarssuarme Kilag-
ssuarmut tårtumut igdloKarfigssuaK KaumajuilersoK
Kaumassuinångordlugo. pikigtitsinerup ingnerisa
timassut, någdliugtitsissupiluit fimigissat takutlsavait
kamasungnerup ukiune ardlaligssuarne aumårussår-
tutut itdlune danskit tivtlkaluarnerat nungulerå, ma-
nalo tåssa inuit sorssungnigssamut piarérsimassut.
peKutit igalåssatigut silåmut nagdlorssuneKarput
ikumatitanut Kissugssat, tyskit såkutfle takusaissut
danskit taluliaisa såkoKångitsut sånut unlnarångata
igdlut iluinlt sorpagssuarnik tigusinaussanik tama-
nik nåkåtitsivigineKarujugssuartarput naussulerfing-
nik — Korfingnigdlo — puiaussanigdlo syrinik (ki-
migtilnik, toKunartunik) Amoniakimik (iterornigtu-
mik) taimaerKatainigdlo imalingnik, åp agdlame ki-
ssarssfltinik. talut tamåkua ilarpagssuisa Kane dan-
skit Amerikamiutdlo tuluitdlo augpalårtue erfalåput,
unuarssuardlo pitåinardlugo erinarssorpalungnerssuaK
tusarssauvoK — erinarssfltit inuit nuånarissait. nuna
inungorfik pivdlugo erinarssfitit ama „God save the
King“, „Tipperary" åmalo „Overthere" (tuluit eri-
narssfltait).
tyskit pflgdlui'narput. tåukua angutauseKissut
pissortaisa påsineK saperdluinaKåt inuinait tamåko
såkoKångitsut KanoK ilivdlutik ingmingnit nakflner-
ssuarnut seKumititsivdluinarsinaussunut pikingniar-
sinaussut ikiorseriartorneKarnigssamingnik neriugi-
ssaKarnatik. avKusernit atuåssivdlugit tyskit Kamuti-
ligssuarnik semortarput, igdluinarssfltinigdlo maski-
nalingnik toKunaKissunik iluligssalingnik inuit ig-
dlue igalåvisigut ilungmut erKåineKarput inugpag-
ssuit erinarssortorssflvdlutik eKimåtut taputdlugit.
kisiåne tamåko iluaKutåungitdlat. danskit talulia-
mingnit nikititagssåungitdlat, ikiligaussortatik toKu-
ssortatigdlo isumagivdluarpait. Kamutit ikiligausima-
ssunik angatdlåssissugssat avKutigssaerutarput ardla-
leriardlutigdlo tyskinit erKåineKartarput. inuit pi-
ngitsailissauvdlutik singusåinaK unuame inimingnit
aniatineKartarput danskeKatimik taluliåinik plaiartor-
Kuvdlugit. angutit arnatdlo utorKarssuit inflsugtutdlo
autdlaisip påvanik kapfltitånigdlo tflngajarérdlugit
tyskit Kamutaisa cykllsalo avKusinerme akornutigi-
ssåinik plaisipait, tamåkule Kamutit péruteriarångata
najugarigaluatdlo akornutaeruteriarångat danskiuv-
dluartut sarKiimilertorarait nutånigdlo taluliordlutik.
aKagukutdle unuinarå tåssa malungnarserérpoK pi-
kigtitsissut tamåkua iluarsartuneKarnerat torerdluar-
tumik sujulerssuissortårérsimassoK. linuarormat ig-
dloKarfingme ikumalitat kingumut ikiterneKarput må-
nalo igdlorpagssuaKarfiup avaterujugssuanut kigdli-
simalerdlutik. tamåko tyskinut takorKusårdlutik pi-
ssorssuit ateKångitsunik-åsIt sujulerssortitårtorérsimå-
put, igdlorpagssuaKarfingmilo tamarme nutånik av-
dlanik taluliortiterput. tårsilernera ingiaKatigalugo
sorssungnerit autdlarterKigput, igpagssåtigutdlo unuå-
kut tyskit kisimik serKortfigaluartut mana avdlanit
akiorneKalersimåput. tyskit København avatånit pat-
dlingneKarKunago sapisimaniaussåråt danskiuvdluar-
tut Kangarssuardle såkugssamingnik aigdlerérsimå-
put nunavdlunit iluanut issertorsimassatik agssag-
dlugit tigusimavdlugit, unuardlo tamåna tyskerpag-
ssuit kungip igdlorpagssuaKarfiane toKutåuput. dan-
skit Kunutitaujungnaernigssåt pivdlugo sulissut av-
Kusinerne saKiuarput agdlagartånguanik avguaivdlu-
tik danskit Ki'nuvigalugit tamåna ajoraluaKissoK pi-
ssariaKarpat naggatånut akiuninarniarKuvdlugit tåssa
måna pivfigssångormat tyskit akerssflvfigisavdlugit
nalujungnaerslsavdlugitdlo inuit såkoKångikaluardlu-
tigdlOnit akerKatik sorssusavdlugit sapingikait. dan-
skimigdlume atausinarmigdlunft tunuartoKångilaK.
inuiagssuit oKalugtuarissauneråne pikigtartorssuit
anersåvata inuiånguit nakiissagtitdlugitdlo ingming-
nut tatigissungortlpai. nuname tamarme suliuma-
jungnaernerssuaKarpoK taimailiorneratdlo tyskinut
ajoKutigssarssuångorpoK.
uvdlukut danskit nerissagssarsiorniardlutik misi-
ligkaluarpåt. pisiniarfit tamarmik matusimåput, Kåu-
y