Þjóðviljinn - 24.05.1987, Síða 9

Börn eru fá, skilnaðir margir, fjöiskyldur smáar.
að hann feti í þeirra fótspor með
þeirri námshörku sem til þarf.
Hann reynir það, en með mjög
hangandi hendi. Helst vill hann
flækjast úti um nætur með sitt
síða hár í félagsskap neðanjarð-
arlistamanna og hippaskálda.
Þegar hann fylgdi okkur á næstu
neðanjarðarbrautarstöð fór hann
með skondið hippaljóð á
rússnesku unglingaslangi, sem
hafði varla aðra merkingu en
orðaleikina, ekki annan boðskap
en að við sem þetta skiljum höf-
um okkar eigið tungumál og hí á
ykkur!
Annað dæmi. Strákur af gyð-
ingaættum, alinn upp í fjölskyldn
sem hafði verið guðlaus í tvo eða
þrjá ættliði, ekkert eftir af gyð-
ingdómi þar annað en viss hefð í
kökubakstri, skrýtlur - og svo
minningar um ofsóknir fyrr og
síðar. Nú hafði þessi drengur
tekið sig til og gerst rétttrúaður
gyðingur, lært hebresku af sjálf-
um sér og virti shabbes, hvfldar-
daginn. Hann hafði helst áhuga á
að tala við mig um muninn á
skilningi gyðinga og kristinna
manna á hinu illa, syndinni.
Lífsflótti? gæti einhver spurt.
Öllu heldur, tel ég, var hér dæmi
um að ungur maður gefur sjálfur
svar við spurningunni um það
hver hann sé. Ef ég er alinn upp
SJÖTTA GREIN
Moskvu-
dagbók
eftirÁrna
Bergmann

meðal Rússa en verð aldrei viður-
kenndur sem slíkur, er þá ekki
best að vera alminnilegur gyðing-
ur?
fvan hinn ungi
Sem fyrr segir: það er erfitt að
alhæfa um sovéska æsku. Vitan-
lega eru þeir í minnihluta sem
leita athvarfs í hópum sem eru
fyrst og síðast allt öðruvísi en af-
gangurinn af samfélaginu - hvort
þeir væru metalistar eða baptist-
ar. Hinn ungi meðalívan er að
líkindum forvitinn um útlönd og
vill gjarna ferðast ef hægt væri,
áhugasamur um tækni og popp-
músík (rússneskt rokk er víst að
afla sér vinsælda á Vestur-
löndum), þreyttur á ofvernd for-
eldranna, sem er þeim mun meiri
vegna þess að unglingarnir alast
einatt upp sem einbirni. Hann er
af þeim eldri sakaður um að lesa
of lítið, hugsa of lítið um alvöru-
mál lífsins en þeim mun meira um
fatnað og græjur. Þeir sem vel-
viljaðir eru reyna kannski að
verja hann með því að segja sem
svo:
Það situr ekki á okkur að
kvarta yfir því að unga fólkið
hugsi helst um að eignast allskon-
ar hluti og sem mest sem fyrst.
Það vorum við sem ólum þau
upp, það erum við sem spyrjum
hvert annað: hvernig loðkápu á
konan þín? Við sem nú erum á
miðjum aldri gátum sætt okkur
við lítið, en nú taka efnalegar
kröfur forystuna - umfram getu
okkar einatt. Við, segir eitt for-
eldrið, viðurkennum að fólk
verði að hafa misjafnlega miklar
tekjur. En þegar æskan hleypur á
eftir unglingatísku, er hún þá
ekki með því móti að skjótast
fram hjá því misrétti í kjörum,
sem hún á erfiðara með að sætta
sig við en við sjálf?
Og þegar rithöfundar eru að
rífast um æskuna og framtíð
hennar á fundi, þá stendur Viktor
gamli Rozof upp og segir: Látið
ekki svona. Hvað gerir það til
þótt unga fólkið sé í poppinu?
Við vorum skömmuð fyrir að
dansa foxtrott þegar við vorum
ung - en stóðum við okkur ekki
vel í stríðinu, þegar á reið? Ef við
viljum endurheimta ungt fólk úr
vafasömum hópum, sem vissu-
lega eru til, þá gerum við það
ekki með gömlum aðferðum,
ekki með boði og bönnum. Svo
mikið er víst, sagði þessi öldung-
ur sovéskra leikskálda.
Líkt og ólíkt
Eitthvað á þessa leið er verið
að tala um unga fólkið í Sovét-
ríkjunum á dögum glasnost og
perestrojka. Sumt ber svipaðan
keim og við þekkjum úr næsta
nágrenni, annað er mjög ólíkt.
Og aðstæður sem ungt fólk so-
véskt hefur alist upp við eru vit-
anlega mjög ólíkar þeim sem ís-
lenskir unglingar þekkja. Það
hefur búið við meiri aga og, með
fáum undantekningum, við litla
vasapeninga. Það elst upp í mjög
litlum fjölskyldum (vegna tíðra
hjónaskilnaða og samdráttar í
barnsfæðingum eru í 97% af
öllum fjölskyldum f Rússlandi
sjálfu aðeins þrjár manneskjur
eða færri. Og svo er um 80% fjöl-
skyldna ef litið er til alls lands-
ins). Þetta unga fólk hefur til
þessa sett traust og vonir á lang-
skólanám enn frekar en okkar
ungviði, hvað sem nú verður.
Ef einhver vill svo spyrja að
því, hvort ungt fólk sovéskt sé
hlynntara stefnu Gorbatsjofs en
eldri kynslóðin, þá er það líklegt.
Enda vonar Gorbatsjof sjálfur að
svo sé. En nánar um það síðar: á
þriðjudag verður vikið að þeim
breytingum sem nú eru að verða í
sovésku atvinnulífi að því er
varðar einkarekstur og sam-
vinnurekstur með nýju sniði.
Gerir það nokkuð til þótt rokkið gangi yfir?
Eigum við að prófa eitthvað nýtt? - „Óopinber" sýning undir bemm himni
skammt frá Moskvu.
Treystið okkur, lótið okkur f friði, við reynumst ekki verr en aðrar kynslóðir....
Sunnudagur 24. maí 1987 ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 9