Nýtt dagblað - 12.04.1942, Blaðsíða 1
SOSí ALISTAR!
Fundur verðuir í Sósíalista-
félagi Reykjavíkur í dag kl. 4
e. h. í Baðstofu iðnaðar-
manna. KriS'tinn E. Andrésson
les úr bók um Sovétríkin, sem
vakið hefur mjög mikla at-
hygli út um heim.
Ennfremur verður rætt um
hátíðahöldin 1. maí. og Al-
þingiskosningar.
Sósíalistar! Fjölmennið og
mætið stuindvíslega.
Kongressflokkurínn og Múhameðssam
bandíð hofnuðu bœðí fílbodunum
Sír Sfafford Crípps fer heim i dag
Svör indversku stjórnmálaflokkanna við tilboði brezku stjóm-
arinnar voru gerð heyrum kunn í gær. Kongressfiokkurinn og
Samband Múhameðstrúarmanna hafa bæði hafnað tilboði bre/.ku
stjórnarinnar. Aðalástæðurnar munu vera þær, að Indverjar fá
ekki stjórn landvarnarmálanna I sínar hendur samkvæmt þessum
tilboðum.
Sir Stafíord Cripps flutti ræðu í útvarpið í gær. Gerði bann
þar grein fyrir svörum flokkanna. K\ aðst hann harina að ekki hefði
náðst samkomulag í þcssum málum.
Nýðrsnóttin leikin
Akureyri
Verkalýflsfélögin munu hafa
kröfugöngu ng útifund 1. maí
Þaú eru nú að útnefna 1. maí-nefndir sínar
Trúnaðarráð Dagsbrúnar samþykkti hýlega, eins og hér var
frá sagt, að leita samvinnu við önnur verklýðfélög I bænum og
fulltrúaráð verklýðsfélaganna um sameiginleg hátíðahöld 1. maí
Hefur Dagsbrún snúið sér til þessara aðilja um þessa samvinnu og
eru verklýðsfélögin nú óðum að skipa 1. maí fulltrúa sína eins
og venja er til. Áhugi fyrir sameigintegri kröfugöngu alls verka-
lýðs er sem vænta má hinn mesti, því aldrei hefur verið önnur
eins ástæða og nú til stórfenglegra mótmæla gegn kúgunar- og
einræðispólitík ríkisstjórnarinnar.
Hann kvað mikio tækifæri hafa
boðist hér til að binda endj á
gamalt deilumál, en það tækifæri
hefði ekki verið notað. Kvað
hann Indverja sjálfa hafa verig
ósammála innbyrðis. Bretar hefðu
boðið mikið fram. Tillögurnar
hefðu sætt allmikilli gagnrýni, en
að sínu áliti hefðu þær orðið góð-
ur grundvöllur undir framtíðina.
Sundrung Indverja hefði meðal
annars komið fram í því að MÚ-
hameðstrúarmenn hefðui krafizt
sérríkis fyrir sig, en Kongress-
flokkurinn hefði verið algerlega
á móti slíkri skiptingu landsins.
E'n Bretar hefðu lofað að vemda
rétt minnihlutans í Indlandi og
því gætu þeir ekki fengið Kon-
gressflokknum elnum völd yfir
öllu ríkinu í hendur, slíkt hefði
orðið flokksstjórn, raunverulega
einríeðisstjórn.
Sir Stafford kvað umræðumar
hafa farið vinsamlega fram og
áleit að með þeim væri gerður
nokkur undirbúningur að endan-
legri lausn málsins.
Sir Stafford fer heimleiðis
strax í dag,
(Þess ber að geta að Jinnah,
formaður eins af Múhameðstrú-
armannasamböndunum, sem mik-
ið hefur nú komið við sögu og
staðið fast á sérróttindum þeirra,
er mjög handgenginn Amery, Ind
landsmálaráðherra Breta, sem er
einn helzti afturhaldsmaðurinn
gagnvart Indverjum).
Á Leningradvígstöðvunum hef-
ur rauði herinn tekið allmörg
virki og rnikið herfang.
Sífelt er þjarmað meir og meir
að leyfum 16. hersins þýzka við
Staraja Rússa. Hafa enn allar
tiiraunir Þjóðverja til að hjálpa
honum misheppnast.
Á Akureyri er nú hafin sýnmg
á „Nýársnóttinni”, hinum vinsæla
sjónleik eftír Iudriða Einarsson
og er það Leikfélag Akureyrar
sem sýnir leikmn.
Frumsýningin var í fyrrakvöld
og var leiknum ágætlega tekið
t'g leikstjóri og leikendur hyltir
íj sýningu lokmni.
Þjóðverjar hraða nú liðflutning
um frá hernumdu löndunum, eipk
um frá Frakklandi, til austurvíg-
stöðvanna.
100 þús. Serbar I
skæruflokkum
Serbnesku skæruflokkarnir
valda fasismanum æ þyngri bú-
sifjum.
Nýlega upprættu þeir heila
italska herdeild, sem send var
þeim til höfuðs. Tóku þeir þá
mikið af skotfærum. Hafa. þeir
yfirleitt fengið meginið af skot-
vopnum sinum frá óvinunum á
þennan hátt, líkt og skæruhópar
kommúnista í Kina gerðu i við-
ureigninni við Japani.
Það er nú talið að upp undir
100 þús. Serbar séu i skæruhóp-
unum og fer þeim sífelt fjölgandi.
Nýlega gerðu þeir skyndiárás
á Zagreb, höfuðborg Króatíu, og
tókst að valda þar miklu tjóni,
án þess að bíða nokkuð tilfinnan-
legt tjón sjálfir.
En verklýðsfélögin eru ákveðin
i að skipleggja þessa 1. maí-bar-
áttu á lýðræðislegum grundvelli,
enda er það eini möguleikinn til
að tryggja þátttöku alls fjöldans.
Og sá grundvöllur fæst aðeins
með því að öll verklýðsfélögin
séu þátttakendur í undirbúningn-
um með því að útnefna á lýðræð-
erheims
Hinn frægi norski skæruliðafor-
ingi, Larsen, sem nefndur hefur
verið Hrói Höttur Noregs og sem
fyrir löngu er frægur orðinn fyr-
ir baráttu sína gegn nazistunum
í Norður-Noregi, átti nýlega i
höggi við sveitir Mannerheims,
hins finnska hvítliðaforingja.
Larsen réðist með mönnum sín
um á hergagngeymslu finnska
hersins i Salmijaervi-héraðinu.
Meðan þeir voru að undirbúa eyði
leggingu hergagnageymslunnar
réðust 8 menn að þeim og ákvað
foríngi þeirra að taka Larsen til
fanga, en Larsen, sem virðist
vera margra manna maki að snar
ræði og karlmennsku felldi 3 varð
menn með byssustingnum, rotaði
2 þeirra með riffilskeftinu og
skaut 3 með skammbyssu.
Menn hans héldu starfi sínu
áfram — hergagngeymslan varð
sprengd í loft upp og skærulið-
arnir komu heim til bækistöðva
sinna án þess að hafa beðið nokk-
urt tjón.
islegan hátt, eins og þau erui vön,
l.maí-fulltrúa, hvert frá sér, sem
svo vinni sameigintega að öllum
undirbúningi 1. maí.
Það er sjálfsagt að fulltrúaráð
verklýðsfélaganna í Alþýðusam-
bandinu sé með í þessum imdir-
búningi. Alþýðublaðið í gær er
hinsvegar að gefa til kynna að
einhverjir menn í ráði þessu ætli
að hrifsa til sín öll ráð í þessu
máli og styður blaðið slíkt ein-
ræðisbrölt sem vænta má. Full-
trúaráðið verður að gera sér ljóst
að því mun ekki haldast uppi að
hrifsa til sín neitt af þeim rétti
og því valdi, sem verklýðsfélögin
hafa um ákvörðun og tilhögun
1. maí. Fulltrúaráðið er sem sé
kosið á einræðisgrundvelli, þar
sem aðeins Alþýðuflokksmenn
voru kjörgengir, — og verklýðs-
hreyfing Reykjavíkur beygir sig
ekki undir neitt flokkseinræði né
flokkseinkenni lengur.
Samvinnan við fulltrúaráðið er
æskileg og sjálfsögð, en yfirráð
þess verða ekki þoluð í neinni
mynd. — Það er þeim mönnum,
sem slíka yfirráðadrauma hafa,
bezt að gera sér ljóst strax.
1. maí verkalýðsins mun nú
verða voldugri og stórfenglegri
en nokkurri sinni fyrr. Það skal
ekkert einræðisbrölt, hvaðan sem
það kemur hindra algera, glæsi-
lega einingu fólksins 1. maí.
japanar komast á
land í Sebú í
Filíppseyjum
Japönum hefur tekizt að koma
her á land á eynni Sabú í Filipps
eyjum (4400 ferkm. Yi milljón
íbúa). Bandarikjamenn vörðust
vel, en Japanir voru miklu fjöl-
mennari og tókst því landgangan.
Enn sem komið er hafa þeir þó
ekki komist langt inn á eyna.
Áköf skothríð hefur verið gerð
á virkið Corregridor undanfarið,
en Bandaríkjamenn þar hafa eng-
an bilbug látið á sér finna.
Ástralskar flugvélar hafa gert
árás á flugstöðvar Japana á
eynni Timor með miklum árangri.
ur að.
Tveim ameriskum flutningaskip
um hefur verið sökkt við austur-
strönd Ameríku.
Dömur Davies
hinn kunni sendiherra Bandaríkjanna
um Tfmann og aúra.sem útbreiða lygar um Sovétrfkin
DAVIES, fyrrverandi sendiherra Bandaríkj-
anna í Moskva, sá hinn sami, er ritað hefur bók-
ina: „A Mission to Moskwa“, og hið mesta um-
tal hefur vakið, gaf fyrir skemmstu þá yfirlýsingu
á fundi í Washington, að þeir Ameríkanar, sem
væru að hleypa af stokkunum áróðursherferð
„hræsnis og rógburðar“ gegn Ráðstjórnarríkjun-
um, „þjónuðu þeim tilgangi, sem hinir keyptu
agentar Hitlers í Bandaríkjunum væru með á
prjónunum leynilega um þessar mundir“.
Rauði herinn tekur Bjelgorod
Sókn á öllum vígstöðvunum
Rauði hcrinn sækir fram á öllum vígstöðvuuum.
Á miðvígstöðvunum sækir bann nú fram til borgarinnar Vi-
tebsk í Hvíta-Rússlandi, norðvestur af Smolensk.
Á suðurvígstöðvunum hefur sami herinn tekið borgina Bjel-
gorad, sem er norður af Karkoff, mjög mikilvæg járnbrautarstöð.
Rardagarnir fara síharðnandi á þessum stöðvum. 300 þýzkar flug
vélar skotnar niður á þrem dögum. 3000 Þjóðverjar féllu við Brý
ansk. 250 féllu í einni árás er gerð var við Karkoff. 200 féllu
á einum degi á Kalininvígstöðvunum og tók rauði herinn {mr 8
virki.
Larsen -- hinn norski
„Hrói hðttur'' - berst
við hvítliða Mann-