Nýtt dagblað - 28.04.1942, Side 4
Harðir bardagar á nyrzfu vígsföðvunum
Útvarpið í dag:
20.30 Erindi: Siðskiptamenn og trúar-
styrjaldir, XIII: Oliver Cromwell
(Sverrir Kristjánsson sagnfr.).
21.00 Tónleikar Tónlistarskólans (Björn
Ólafsson og Arni Kristjánsson) : Só-
nata í c-moll Op. 300, fyrir fiðlu og
píanó eftir Beethoven.
21.20 Hljómplötur: Píanókonsert í A-dúr
eftir Lizst.
Nœturlœknir: Jóhannes Björnsson, Sól-
vallagötu 2, sími 5958.
Nœturvörður er í Laugavegsapóteki.
Dagsbrúnarmcnn! Þeir Dagsbrúnar-
menn, sem vilja aðstoða við I. ma,í eru
hcr með beðnir að gefa sig fram við skrif-
stofu félagsins. Fram að I. maí verður
skrifstofan opin á hverju kvöldi kl. 8—
9,30.
Tilkynning jrá amerisku herstjórninni.
Dagana frá 26. apríl til 2. maí verður
skotið af loftvarnabyssum í nágrenni
Reykjavíkur og Hafnarfjarðar á tímabil-
inu milli kl. 9—16.
Ráðningarskrijsioja landbúnaðarins tek
ur til starfa í dag í húsi Búnaðarfélags
íslands, Lækjargötu 14 B.
l. maí
Framh. af 1. síðu.
ið 30. apríl, og tvær að kvöldi
fyrsta maí, önnur í Iðnó, hin í Al-
þýðuhúsinu við Hverfisgötu.
Meinleg meinloka
Á sunnudaginn lét Alþýðu-
blaðið svo um mselt, að það væri
Fulltrúaráð verkalýðsfélaganna,
sem stæði fyrir þessum hátíða-
höldum.
Fulltrúaráð þetta er, sem kunn-
ugt er, kosið samkv. hinum gömlu
einræðislögum Alþýðusambands
ins, og er því enn skipað Alþýðu-
flokksmönnum einum saman, er
með öðrum orðum flokksfyrirtæki
Alþýðuflokksins.
Það er ekki þessi Alþýðuflokks
stofnun, sem stendur að hátíða-
höldunum, heldur verkalýðsfélög
in sjálf. Þetta sífellda þrugl Al-
þýðublaðsins um fulltrúaráð þetta
í sambandi við fyrsta maí, getur
ekki leitt til neinS annars en að
vekja sundrung meðal verka-
manna. Hver tilraun Alþýðu-
flokksins til þess að eigna sér há-
tíðahöldin fyrsta maí, er svívirði-
legt tilræði við þá einingu, sem
er að skapast, og slíkt tilræði verð
ur ekki þolað.
Það er meinloka, sem Alþýðu-
flokknum er bezt að losa sig við,
að hann eða fulltrúaráð hans hafi
nokkurn rétt öðrum fremur til
þess að setja sinn svip á fyrsta
maí.
Bæjarpósfur
Framli. af 3. síðu.
tilheyrandi atvinnuleysi og undirgefni. —
Aður réðu menn sig sem matvinnunga í
sveit, og þess munu dæmi á hinu ágœta
heimili Kleppur, að hjúkrunarmaður hafi
neitað að taka við kaupi sínu öllu
Nú skeður ekki slíkt, því að tímarnir
breytast og mennirnir með — nú heimta
þeir meira, sem áður hefðu jafnvel þakk-
að fyrir minna, ef húsbóndans hylli hefði
fylgt sem uppbót, en hún mun nú ein af
af því fáa, sem fallið hefur í verði á þes6-
um síðustu og verstu tímum — ekki að
undra þótt þeir, sem mikið höfðu af þeirri
vöru, finnist þeir hart leiknir.
27. apríl 1942.
G. Sigurðsson, fyrrv. hjúkrunarm.
Ath. Ef þeir Guðm. Gestsson og dr. H.
Tómasson ætla að svara einhverju, sem
fram kemur í þessu bréfi, er þeim heimilt
pláss tij þess. Ritetj,
Bardagar halda át'ram víða á
austur\'ígstöðvununi, en sovéther-
stjórnin tilkynnir, að engar
stórbreytingar hafi orðið á víg-
stöðvununi síðasta s'ólarhringinn.
Þjóðverjar skýra frá að þýzkur
og finnskur her eigi í hörðuni
varnarbardögum á vígstöðvunum
nyrzt í Finnlandi.
Finnar játa að á tveimur stöð-
um sæki rauði herinn nú inn í
Rœða Híiletrs
Framhald af 1. síðu.
Grikklands. En þegar kom að
styrjöldinni gegn Sovétríkjunum,
kom annað hljóð í stokkinn og
virtist „foringinn” liafa verið á
þönum eftir afsökunum fyrir því,
að þar skuli liafa verið barizt í
10 mánuði, og úrslit fjær en
nokkru sinni.
Sókn rauda hersíns ollí
„upplausnarásfandí" í
þýzka hernum
Hitler hélt því fram, að sókn
þýzka hersins í vetur hefði stöðv-
azt fjórum vikum áður en til var
ætlazt, og kenndi um ægilegum
vetrarkulda. Lýsti hann ógnum
rússneska vetursins með ósviknum
hryllingi og þeim upplausnaráhrif
um er kuldinn hefði haft á þýzka
herinn. 1 því sambandi réðst
Hitler harðlega á „vissa yfirmenn
hersins”, sem hefðu brugðizt
skyldum sínum á hinni mestu
hættustund, er lierinn varð að
taka upp varnarstyrjöld, og hefði
þá verið svo komið að hann sjálf
ur hefði talið sjálfsagt að tengja
nafn sitt við örlög hersins með
því að taka við yfirherstjórn.
Hófanír gegn bolsévík*
um OfJ Bretum
Um áframhald styrjaldarinnar
sagði Hitler það eitt, að haldið
yrði áfram að hamra á bolsévik-
um þar til þeir væru gjörsigraðir.
Gegn Englandi yrði fyrst og
fremst beitt kafbátahernaði, og
boðaði Hitler aukningu hans.
Það var auðheyrt, að loftárásir
Breta voru Hitler áhyggjuefni.
Hótaði liann að þeim yrði svar-
að með grimmilegum árásum á
enskar borgir.
Göring var enn opinskárri en
Hitler um hættuna, sem vofað
hefði yfir nazistum vegna vetrar-
sóknar sovétherjanna, þó að hann
reyndi einnig að kenna kuldamun
um allar ófarir Þjóðverja. „Þessi
vetur var alvarlegur hættu-
tími”, sagði hann. „Þýzka þjóð-
in fann á sér þessa hættu, þó
að hún vissi ekki hve mikii hún
var. En við, nánustu samstarfs-
menn foringjans, sáum hana frá
degi til dags, Það er óhætt að
segja það nú, að sú staðreynd
að víglína Þjóðverja í austri
stenzt enn og að nú er hægt að
hugsa til sóknaraðgerða á ný, er
einungis foringjanum að þakka,
Það komu dagar, þegar ofsi nátt-
úruaflanna var svo yfirþyrmandi,
að ekkert nema hin mesta hreysti
finnskt land við Salla og Louhi.
Flugvélar og herskip Svarta-
hafsflotans hafa sökkt þýzkuní
kafbát og tveimur flutningaskip-
um, öðru 12 þús. smál. að stærð.
Moskvaútvarpið skýrir frá
t-ikyndiárás, er könnunarflokkur
gerði að baki herlínu Þjóðverja.
Sovétherskip settu hóp sjóliða á
land á Ishafsstöndinni og áttu
þeir að afla upplýsinga um hern-
aðaraðstöðu Þjóðverja. Tókst
flokknum að ljúka erindinu, en er
hann snéri aftur til strandar, kom
þýzkur herflokkur til móts við
sjóliðana. Voru ÞjóðVerjar fjórir
móti hverjum einum og tókst
könnunarflokknum ekki að brjóta
sér leið til strandar, en hörfaði
til fjalla og varðist þar í fjóra
daga.
Herskip gátu ekki nálgazt
itröndina vegna ákafrar skot-
liríðar úr strandvarnarbyssum.
Var þá tekið til bragðs að senda
sveit rússneskra flugvéla könnun
arflokknum til hjálpar. Réðust
flugmennirnir að þýzku liðssveit-
unum með vélbyssuskothríð^ og
tókst að sundra þeim og þagga
r.iður í strandvirkjum Þjóðverja,
svo að herskipin komust að
ströndinni og könnunarflokkur-
inn komst um borð.
Að tilhlutun verkalýðsfélaganna
í Sovétríkjunum hefur verið á-
kveðið að unnið verði 1. maí,
vegna styrjaldarástandsins.
Stjórn Sambands verkalýðsfé-
laganna í Sovétríkjunum hefur á
fundi í Gorkí samþykkt að hefja
nána samvinnu við brezku verka-
lýðsfélögin.
Brczfcu sbtpí
sokbt suður
af Islandí?
I þýzku herstjórnartilkynning-
unni í gær segir, að þýzk sprengju
ílugvél hafi sökkt brezku eftir-
litsskipi suður af Islandi.
hefði dugað til að standast raun-:
ina”, o. s. frv.
1 játningum sem þessmn íelst
iurðulega skýr mynd af því, hve
Rússar hafa þjarmað að Þjóðverj-
um nú í vctur. Þó að þær séu
gerðar í l>eim tilgangi að gefa
„foringjanum” dýrðina, er hér
allt annar tónn en í gortandi sig-
urhrósi nazistaleiðtoganna liingað
til.
„Vorsókn hafin •— gegn
þýzku þjóðinni“.
Undirtektir blaða í Sovétríkj-
unum, Bretlandi og Bandaríkjun-
um eru á þá leið, að ræða Hitlers
bendi til þess, að nazistar eigi
við vaxandi mótspyrnu að etja
heima fyrir.
„Hitler hcfur byrjað vorsókin
ina”, sagði Moskvaútvarpið í gær,
„sókn gegn þýzku þjóðinni”.
Gerðardómslögin við
þriðju umræðu
Sósíalistaflokkurinn lýs-
ir ábyrgðinni á komandi
öngþveiti á hendur vald-
höfum þeim, sem nú
fjandskapast við verka-
lýðinn.
Gerðardómslögin voru til 3. um
ræðu í gær. Urðu um þau nokkr-
ar umræður og var þeim ekki
lokið.
Einar Olgeirsson lýsti því öng-
þveiti í atvinnulífinu, sem gerð
ardómslögin hefðu skapað, ■ hvern-
ig vinnuafl skorti við nauðsynja-
framleiðslu, af því kaup fékkst
ekki hækkað við hana og hvernlg
gerðardómslögin væru brotin þár
sem framleiðslan væri í fullum
gangi, Hann minnti á tilboð ís-
lenzka verkalýðsins til ríkisstjóm
arinnar um samvinnu um það að
skipuleggja vinnuafl landsbúa í
þjónustu atvinnuveganna og land
varnanna. Þessum tilboðum hefði
ekki verið annað. Þvert á móti
hefði ríkisstjórain með gerðar-
dómslögunum rekið hnefann í and
lit verkalýðsins og væri nú að
undirbúa enn meiri fjandskap við
verkalýðinn með því að reyna að
fá fram fækkun í hervarnavinn-
unni.
Lýsti Einar því yfir að ábyrgð-
in af því öngþveiti, sem skapast
nun í atvinnulífinu, hvíli á þeim,
sem fjandskapast nú við verkalýð
inn og neita allrar samvinnu við
hann, en reyni að koma á þræla-
haldi gagnvart honum með þeim
afleiðingum, sem það hlýtur að
hafa.
Háskólabíóíd
1 ráði er að Háskólabíóið taki
til starfa í júlí næstkomandi.
Það er nú verið að breyta
gamla íshúsinu við Tjörnina, ís-
björninn, í nýtízku kvikmyndasal,
er á að taka hátt á fjórða hundr-
að gesti í sæti. Kvikmyndatækin
eru þegar fengin, svo og efni til
Lreytinga á húsinu, sem ekki mun
verða lokið fyrr.
ÖOCKX xxxxx>oooooo
Slaíar pnr
-lltaf fyrirliggjandi, Tökum alls
konar loðskinn til sútunar.
Súíunarvcrbsmídjan h.f.
Vatnsstíg 7.
■ »
ooooooooooooooooo
HreppsnefndarKosnfng I
Hvammstanga
Hreppsnefndarkosningin, sem
fram fór á Hvammstanga á s. I.
vetri var gerð ógild og þvi gengið
til nýrra kosninga. .
Tilgangurinn með nýjum kosn-
iugiiiu var vitanlega sá að fella
fulltrúa sósíalista frá kosningu,
cn hann halði þá eitt atkvæði yfir
ulltrúa Sjálfstæðisflokksins.
Síðari kosningin fór þannig, að
Sósíalistaflokkurinn bætti við
sig 10 atkvæðum og fulltrúi hans
var kosinn.
Atkvæðatölurnar eru sem hér
segir:
\-Iisti, Frams. og Alþ.fl. 77 atkv.
2 menn kosnir.
B-listi, Sjálfstæðisflokkur, 33 atkv
engann kosinn.
C-listi, . Sósíalistaflokkur 35 atkv.
1 mann kosinn.
Fínnskír sfrídsfangar
Framh. af 2. síðu.
innar, sein var íasisti, væri sett-
ur frá, en Tsuderos tók sjálfur
við embætti lians.
Og eitt af fyrstu verkum hans
lem verkamálaráðherra var að
viðurkenna gríska sjómannasam-
bandið í Stóra-Bretlandi og bjóða
því samvinnu í frelsisbaráttunni.
Og sjómSlnnasambandið tók þeirri
samvinnu með fögnuði.
Tsuderos lauk útvarpsræðu
sinni með þessum orðum:
„Fórnir og hugrekki sona Grikk
lands, hreysti grísku verkamann
anna, hetjuskapur grísku sjó-
viiannanna, sem starfa fyrir sa,"-
eiginlegan málstað Bandamanna
mitt í hættum hafsins, og bær.d-
ur vorir, sem nota jöfnum hönd-
um skóflurnar við framleiðsluna
sem byssuna í frelsisstríðinu, —
þetta er alltsaman hinn óbrot-
gjarni grunnur að þjóðernislegu
og þjóðfélagslegu frelsi Grikk-
lands. Það eru þessir menn, sem
við fylgjum, og þeirra stefnuskrá
er takmark ríkisstjórnar minnar”.
Það er engum efa bundið, að
þessi stefnubreyting, þessi yfir-
Jýsing forsætisráðherrans um al-
þýðlegt lýðræði í Grikklandi fram
tíðarinnar gefur hinni þrautpíndu
gr-sku þjóð nýjan kjark o ■ mun
styrkja og efla einingu hennar í
frelsisbaráttunni.
' Heíí og fcöld
svið
allan daginn
Kaffisalan
Hafnarsirœti 16
Kápuefni nýkomin
í fjölbreyttu úrvali.
INGÓLFSBÚÐ H. F..
Hafnarstræti 21.
Sími 2662.
>❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖❖
REYKJAVÍKUR ANNÁLL H.F.
Revýati
Halló Ameríka
Sýning á morgun, miðvikudag, kl. 8.
Aðgöngumiðasala í Iðnó frá kl. 4 í dag.
iglU UBU "u* ’JBU.