AvangnâmioK - 01.08.1953, Qupperneq 2
142
AVANGNAMIOK’
nr. I
Peshtigome unuaK amllår-
nartuligssuaK.
(Det bedstemit nugtigaK. P. Da'ager.)
ukiume 1871-me oktoberip 9-åne atausingortu-
me anguterujugssuaK amangnaitsoK upingajagssauv-
dlune orpigpagssuartume igdloKarfingmut Marinette-
mut tatsip Michiganimitup kitåta sinånltumut tikiu-
poK. tåssa John Mulligan, igdloKarfikutdlagssuarme
orpigssuarnik kivdluissartut najugåne formandiussut
ilåt, igdloKarfigdlo tåuna kilometerit Kulit migssilior-
dlugit kujasingnerussumipoK. issai Kamanisilersimå-
put Kivdlipagtui'nångorsimavdlutigdlo. kavssiminit
putugkuminut paorssuarmik arssarssuarnigdlo sug-
ssåungilaK, atissailo ikuatdlagsungneKaut.
inuit ornigkasuardlune kaujatdlangmåne OKar-
poK: „Peshtigo aserugauvoK". „Kuvdlanikupajungua-
migdlunit suerutdlune nungupoK, inuitdlo toKunga-
ssut avKUsinerne sume tamane iput!“
sapåtiungmat unukut oktoberip 8-åne igdloKar-
fik Peshtigo ulapitdlamigsunik 2000-nik inoKarpoK.
Kissulerivfigssuarmik sulivfigssuaKarpoK kup kangia-
tungånltumik, kugdlo igdloKarfiup KerKatigut kug-
poK. åma ardlalingnik aserorteriveKarpoK pilagtorfig-
ssuaKardlunilo, siniliorfeKardlune finérersarfeKardlu-
nilo (Kissungnik såtukujtinik Kalerigsitågkanik nipi-
titerivfeKardlune), augtitsiveKardlune mardlugsung-
nigdlo akunigtarfigssuaKardlune. kuk igdlugkitdlugo
inuit igdlue l'put katitdlugit 350-ussut.
atausingormat uvdlåkut igdlumik atautsimigdlu-
nit amiåkoKångitdlat. avKuserngitdlunit sumut sang-
misimanere nalunaussardluinalersimåput. inuit 600
Kångerdlugit ajunårsimåput. orpigpagssuit, igdloKar-
fiup nersornautai pisussutaisalo puilavfé suerusi-
mavdlutik Kernertuinångorsimavdlutik pujortuinåuput
issigisinaussaK tamåkerdlugo.
Peshtigome ikuatdlangnerssuaK ingrnikordluinaK
pissuseKarsimavoK. anoråsuap kaujarnarssup ingner-
ssuit igdloKarfingmut erfagiutarsimavai, uvfalunit i-
nuisa suna navianartoK sule påsivdluångikåt. tårsi-
lermångoK Kilaup kujatå augpitdliutilerpoK. minutit-
dlo Kavsinguit Kångiungmata serKortarnerssuit kag-
dlerssuartut itut nuna sajugtorssuångortipåt — tåssa
metangassen (Kisshp gasia) masarsugssuarnit ki-
ssagpatdlårtunit orpitdlo mångukuinit pissoK.
ernglnardluinaK igdloKarfik ipinåinavigsumik ki-
ssagpoK, Kaerpatdlangnerujugssuvdlo tåssångåinaK
silåinaK aumårtoK igdloKarfingmut ajagpå. avdlamut
åsseKarsimångilaK sordlo augtitsivigssup kiagssuane
avKusinertigut supinarå. anoråsuarssup igdlut Kaliai
temarpai pujorfitdlo upitiorardlugit Kissuitdlo aumår-
torssuit siomatdlo ikumassut sualugdlufnartorssuar-
mik nåkåtitdlugit. angutit, arnat mérKatdlo avKusi-
nerne liperarput, nivdliagaluarnerilo tusarssåunginga-
jagput gas Kaertardlune serKulugtorssup Kångulug-
ssuanit, Kissugssuitdlo uperartut igtugssuånit. igdlut
tugdleriårdlutik ikuatdlagtiterput sekuntitdlo ikigtora-
långuit Kångiukångata narKup ilumingnft ininut Kut-
dlernut agdlåt tamarmik ikuatdlagdluinartarput. ing-
neK sume tamane atautsikut 20 migssiliordlugit nao-
ratdlagtarpoK.
nangmineK kajumigdlutik ikuatdlagtornigssamik
Kavterissugssamautit inaluaussanik erngfnaK siårtite-
rigaluarput Kavterileraluardlutigdlo uisorerneritdle ar-
dlaKångitsut Kångiungmata tamåko tamarmik inugta-
mingnut agdlåt palersinikuinångorsimåput. inuit åni-
lårnermit nipaerutdlutik issigåt ingnerssup augpalug-
tuinarssup sut tamaisa avsserai niarKumigdlo Kulåti-
gut ingminut kåtutoK.
angutit, arnat mérKatdlo uitsåtorssuit histit Ka-
mutitdlo påtsivérutdlutik avKUsinerne katerssutarput;
tamarmik ikårtarfingmukarniaraluarput kfik ikårniar-
dlugo. aumarssuit avaleKutitdlo ikumassut silåinåkut
sujorssugtuinauvdlutik ingerdlassarput inuitdlo akor-
nisigut migdliartortardlutik. inuit ilaisa kuk tikitara-
luarpåt, atissaitdle ikuatdlagtarput inortuvdlutigdlo u-
pitardlutik. angut arpagdlune tikiukaluarpoK tåsså-
ngåinardle umé ikuatdlagput. ingnerujugssuit sarfar-
torssuartut ilivdlutik kuk Kulautdlugo ikårtarpåt ig-
dlunit igdlunut tugtardlutik inuitdlo Kulaisigut ikår-
tarfigssuartut ilivdlutik ingmingnut atassuinångortar-
dlutik uvfa atimingne inuit kukut ikårniarssariusså-
raluartut. ingnerup atåne inuit ingmingnut imermik
kueraussåraluarput mérartånguatigdlo taimailiussåra-
luardlugit, kisiåne ilarparujugssuisa nujait tamarmik
Kilugtarput. tupingnardluinarporme inuit ilait ånagsi-
nausimangmata, ikuatdlangnerssuarmit tamatumånga.
kup ikårtarfia avdlamut åsseKångilaK sordlo per-
dleKujåt inåt. kup kangiatungåmiut ånangniardlutik
kimukåput kitåtungåmiutdlo åma taimatut kangimu-
kåvdlutik. tamåko ingmingnut aporaungmata kingu-
neralångua ikårtarfik tamarme ikuatdlagpoK inug-
pagssuitdlo tamåkua Kåminltut histitdlo Kamutitdlo
tamaisa ilångutdlugit kungmut nåkardlune.
ajunårnerup ajornersså nagdliupoK Kissungnik
piliorfigssuaK sulivfigssuaK Kaermat. avdlamut åssé-
rupoK sordlo KåKaK ingnermik anitsissorssuaK Ki-