Dagblaðið - 21.10.1978, Qupperneq 2

DAGBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 21. OKTÓBER 1978.
Gunnlaugur Sveinsson skrifar:
Ráðhús handa borgarstjórn
Gunnlaugur Sveinsson skrifar:
Vinur minn heldur þvi fram að til sé
fólk sem skemmti sér við að grýta
grjóthörðum rúgbrauðshnullungum i
bláskinandi saklausar endurnar á
Tjörninni og þetta athæfi sé meira að
segia haft fyrir börnum.
Þegar ég bað hann um nánari skýr-
ingu fussaði hann og sagði að borgin
væri svo hrútleiðinleg og andlaus að
þetta væri bara eðlileg geðvonzka.
„Sérðu það ekki sjálfur, maður?” sagði
hann og leit i kringum sig: Jafnvel
Hljómskálagarðurinn er eins og iðja-
grænn sprengisandur á fegurstu vor-
kvöldum og ef menn álpast hingað
niður eftir geta þeir ekki stillt sig um
að skeyta skapi sínu á öndunum. Það
væri nær að reisa hérna fimmtán
styttur af borgarstjórnarmeðlimum
sem fólk gæti fleygt brauðhleifum í til
aðfá útrás.
Eftir að þetta vingjarnlega samtal
átti sér stað eitt kvöld í sumar, þegar
við röltum gegnum miðbæinn út i
Norræna hús, hef ég veriö að velta þvi
fyrir mér hvort ekki sé hægt að starta
annarri starfsemi í garðinum en brauð-
kastinu og glæða hann því lífi sem
gerði hann að raunverulegu hjarta
borgarinnar.
Helgi Pétursson blaðakóngur stakk
einhvern tímann upp á þvi að húsin í
Árbæjarsafni yrðu flutt niður í mið-
bæ. Þetta er auðvitað allt of góð hug-
mynd til að nokkur hafi fengizt til að
fylgja henni eftir. Háttsettur vinur
minn sagði að ekki væru til lóðir og
bara þess vegna væri það of dýrt og
hugmyndin þar af leiðandi út í hött.
En hvers vegna ekki að flytja gömlu
húsin í Árbæjarsafni niður i Hljóm-
skálagarð? Þessar annars ágætu gras-
flatir, sem teygja sig þar í allar áttir,
eru fáum til fróunar. Fáein gömul hús
inn á milli trjálunda yrðu hins vegar til
að gefa garðinum prófil og þegar þessi
hús ómuðu af söng og spili eða byðu
upp á fönguleg málverk og veitingar er
ekki vafi á að þangað flykktist fólk til
að njóta lífsins og gleypa í sig gróður-
ilm. Auðvitað þyrftu þessi hús að falla
inn í umhverfið þvi hugmyndin er alls
ekki að eyðileggja garðinn sem sælu-
reit heldur þvert á móti. Húsin yrðu
að standa dreift og þar sem þau nytu
sín konunglega og síðan væri hægt að
mynda þyrpingu handan Hring-
brautar við tjörnina sem teygir sig i
áttina til Norræna hússins..
Og til að kóróna hugmyndina ætti
að gera Thor Jensen-húsið á Fríkirkju-
vegi að ráðhúsi borgarinnar, þar sem
borgarstjóri hefði aðsetur, en skrif-
stofur borgarinnar yrðu auðvitað í
gamla Miðbæjarskólanum og næstu
húsum eftir þvi sem með þyrfti. Mörg
samliggjandi hús fyrir stjórn borgar-
innar og þá væri meira að segja búið
að stela glæpnum af Alþingi sem ætlar
að dreifa sér við hinn enda Tjarnarinn-
ar.
Thor Jensen-húsið er fallegasta
húsið í hjarta borgarinnar og á að taka
við skrautlegu hlutverki.
Húsin uppi í Árbæ eru i núverandi
umhverfi eins og peysufataleppar utan
á pönkrokkara og vekja aðeins vor-
kunnarhlátur, en í Hljómskálagarðin-
um viljum við hitta þau full af lifi, list
og gleði.
í fyllstu einlægni,
ykkar
Gunnlaugur Sveinsson.
HeimiHs-
iæknir
svarar
Raddir lesenda taka við
skilaboðum til umsjónar-
manns þáttarins „Heim-
ilislæknir svarar" I síma
27022, kl. 13-15 alla
virka daga.
Raddir
lesenda
Mikið er hve
margir lof’ann
Jóhannes Jónasson, sem lengst af var kennd-
ur við Skjögrastaði á Héraði austur, var
fæddur 1862 á Höfðabrekku I Mýrdal. Hann
var mestan hluta ævi sinnar á Austurlandi og
kunnur hagyrðingur þar og víðar. Nýlega birtist
hér vísa eftir hann: Þar sem grasið grær að
dyrum gestrisnin á ekki heima. — En þá var
annað bæjarnafn nefnt. Gerði ég mér ekki grein
fyrir því, fyrr en mér var á það bent, að þetta var
Skjögrastaða-Jóhannes.
Jóhannes var samtímamaöur Þorsteins
Erlingssonar og mikill aðdáandi hans. Þá var í
tísku mikil prestagagnrýni, svo maður segi ekki
prestaníð. Svo vildi nú til, að á slóðum
Jóhannesar var einmitt klerkur, gáfumaður, en
allumsvifamikill á veraldarvísu, og lá hann því
vel við höggi. Áður birt vísa mun vera ort um
prestsetrið og hefur varla verið sannmæli.
Hér eru svo tvær vísur þar sem vegið er í
sama knérunn.
Mikið er hve margir lof’ann,
menn sem aldrei hafa séð ’ann,
skrýddan kápu Krists að ofan,
klæddan skollabuxum neðan.
Til er og þriðja vísan um Jón nokkurn, sem
þótti presti fylgispakur. Húnersvona:
Þegar deyr sá drottins þjón,
um dagana fáum þekkur,
sálina eflaust eltir Jón
ofan f miðjar brekkur.
Ekki veit ég hver hefur ort þessar vísur, hve
gamlar þær eru né hvort þær eiga að fylgjast að,
kannski getur einhver upplýst það.
1.
Yfir bleikan vallar veg
vappa dýrin alin.
Teygja fjöllin tignarleg
tinda yfir dalinn.
2.
Ærnar mínar lágu i laut,
lcitaði ég að kónum,
allt var það i einum graut
uppi á fjallabrónum.
Þeir sem glugga i gömul blöð, t.d. frá því um
síðustu aldamót reka sig fljótt á auglýsingar,
vottorð og greinargerðir um undralyfið Brama-
lífselexír. Flestir kannast við þá sögu. Mörgum
varð lika að trú sinni og fengu lækningu.
Grímur skáld á Bessastöðum gerði um þetta
kvæði. Hér eru úr því nokkrar vísur:
Allskyns sótt ég áður var
og iðraverkjum kraminn,
mitt værí horfið heilsufar
hefði ekki komið Braminn.
Kveisan stöðugt kvaldi mig,
kalt var hennar gaman,
nó hefur maginn sansað sig
siðan ég fékk Bramann.
Pólverin og pillurnar
pundum tók ég saman,
allt að einu ég eftir var
áður en ég fékk Bramann.
Ljóft er að vera Iffs á ferð,
þá Iftið ber til ama.
Ódauðlegur aö ég verð
á ég að þakka Brama.
Eitt af kvæðum sínum kallar Grímur
Thomsen Höfuðskepnurnar. Yrkir hann þar að
nokkru leyti út af hinni gömlu vísu er svo
hljóðar:
Þegar lundin þln er hreld
þessum hlýddu orðum:
Gaktu með sjó og sittu við eld,
svo hvað völvan forðum.
Vfsur, spjall
oggamanmál %
Jón Gunnar Jónsson
En þegar maðurinn er allur tekur jörð, loft og
eldur sitt. Tvær siðustu vísur kvæðisins eru
svona:
Lifs af okkur léttir kross,
lik er flutt til grafar,
höfuðskepnur hirða af oss
hvað sem frá þeim stafar.
Og er hafa sótt þær sitt,
sundurskipt og liðað,
drottinn sjálfur hýsir hitt,
hvað sem hann gerir við það.
Haustið minnir jafnan á fallvaltleika lífsins.
En það á lika sína miklu fegurð. Margir hafa
þulið þessa vísu:
Bágt er að sjá hve bliknað fá
blómakollar fríðir.
Svona fyrír feigöarijá
föllum við um siðir.
Og það fer vel á því að þessi vísa komi hér á
eftir:
Til að græða meinið mitt,
meður æðafossi,
lét ót blæða Iffið sitt
Ijóminn hæða á krossi.
Nokkrar gamlar útvarpsvísur eftir Halldór
Jónsson á Gili:
Yndi betur sérhver sál
söngelsk fram til dala,
efhón heyrði oftar Pái
ótvarps fagurgala.
Það fer ekki mUli mála hver fékk þessa.
Vilhjálm Þ.ég vitnai
visku sína meður.
Ylurjafnan erf þvf
er sá maður kveður.
Um Jón Eyþórsson.
Upp til dala ót tilsjós,
— ótvarpinu þyl ég hrós —
yfir okkur jákvætt jóa
Jón minn kallinn veðraljós.
Broddi Jóhannesson, siðar doktor og skóla-
stjóri Kennaraskólans, var á námsárum sínum
gripinn til þess að fara i þulargervi, en röddin
þótti nokkuð hrjúf. Eyvindur á Fjöllum sendi
Útvarpstíðindum þessar v visur.
Hart þó kveði oftast að
öldur risa, það er von,
samt ég hlusta, ef segir það
Sigurður minn Einarsson.
1.
Suma mætti taka tröll,
— tæp er hylli manna —,
Broddi raspar innan öll
eyru hlustendanna.
Þeir hafa við mig góðleiks gætt,
sem guðs f friði hjala.
Víst mig dreymir vel og sætt,
Vilhjálmur er að tala.
3.
Verí það öUum lýðum Ijóst:
Þó Uggi á mjókum kodda,
engum renna á i brjóst
undir ræðu Brodda.
J.GJ.-S. 41046.
V/'-ö VitslUf-f KOrfftST /NN ■' '
STR4X! STR^Y ! !
J

J P/\N6rELS i ——r

i