AvangnâmioK - 01.04.1954, Page 9

AVANGNÅMIOK’
81
nr. 1
kussagssaKarpoK. sordlume ilåne ardlaleriardluta ti-
kerårtigissarsimavarput ilisimassagssarsiortoK tyskiu-
ssok dr. Alfred Wegener, kingunerilermat angala-
nermine ajunårdlune toKussoK. inutsialavigssuvoK
pingårtoK, danskisutdlo illniarsimagame OKatdlorig-
dlulnarpoK asulo Grønland inuilo asaKalugit. Wege-
ner åmalo kaptajn kingorna oberstlngortoK Koch
1912-me sermerssuåkut ituiput, tamatumale sujorna-
tigut agdlarérsimåput niuvertoruseKarfingmut Kanger-
ssuatsåmut ikåussissigssamingnik umiatsåmik pia-
rérsimassoKarKUSsivdlutik. sineriagdle tikikaluarami-
ko umiatsiaKångilaK. uvdlunilo pingasune perdlinga-
javigsiinavdlutik. nalautsorKinårtumigdle llulissane
provste misigssuiartordlune angalassoK nåmagtorti-
gigamiko pujordlutik takorKUsårdlutik Kangerssuat-
siåmut ikåtitisimåput åsitdlimigoK tåssane niuvertu-
ssup, reserveløjtnantip, pitsangmik uvdlup KerKasior-
tipai. Kuianartumigdlo kingorna oKarsimavoK: „kap-
tajn KanoK isumaliornerpoK? nigdlertumik rødvini-
tortipara!“
Knud Rasmussen ilagalugo Angmagssalingmut —
Knud Rasmussen arfinigssånik Thule-Ekspe-
ditioneKarmat ilauvit?
— åp, taimane avalagsimatitdlunga Knud Ras-
mussenimit aperineKarpunga Angmagssalingmut u-
terdlugulo angalaKataujumanersunga. angalaneK tai-
måitoK tamatuma sujornatigut mardloriåinardlune pi-
simavoK, sujugdlermik ukiut 100 sujornatigut tai-
mane premierløjtnant Graah umiamik Kavdlunåtsiait
nunaKarfigisimassånut „Østerbygd“imut angalaga-
luarmat. Angmagssalik anguvdluångilå; ukiutdle 50
Kångiungmata kommandør Holmip Angmagssalik
nanivå, åma umiamik. månale Knud Rasmussen pu-
jortulérKamik tamaunga angalaniarpoK.
— ajornångineruva?
åp, pilertornarneruvoK, sikorpagssuaKarmat-
dle ulorianaraluaKaoK. Knud Rasmussenivdle pissar-
nine maligdlugo åsit uvdlorisse tatigå angalanerdlo
pitsavingmik nåmagsivdlugo.
„Knud" erKautigineKartOK —
angerdlardluta Ikerasagssuarmut (Prins Christi-
anssund) pigavta silapilugsiortorssuångorpugut Aug-
pilagtuvdlo umiarssualivianukartariaKardluta, tåssu-
nga piniariartugut tamanit tamånga serKortorujug-
ssuångorput — tåssa Inuit Knud Rastnussenimik ti-
kitdluarKussissut. taima asaneKartigaoK, tikiunera
nungutdlune perssuarsiornartarpoK. inungnik ingmi-
kortitaKartånginame tamaisa ikingutigai KanoK ilior-
tarnerilo tamaisa nuånaralugit. tåussumatutdlume o-
KalugsinaussoKångilaK. erKaimavara Angmagssaling-
mut autdlångitsiaratdlartugut avisine agdlagsimassu-
mininguaK tungaviliutdlugo Klmagsardluta oKalugfi-
gingmatigut:
„sut tamarmik tungivtinut tungujorsiartorput
åma inuit isumait", inuvdluarKussumigdlo naggaser-
på arnanut angutit ilisimaneKångitsup tungånut aut-
dlalersut tunuåne l'tunut. umiatsiaK angatdlatigissar-
put Dagmarimik ateKarpoK nulia atsiutdlugo. anga-
lanivtine ilauvoK kingunerilermat Palladiumime di-
rektøringortoK Svend Nielsen taimane åssillssuvdlu-
ne. angutauvoK inumarigsoK sumik Kunoriartugssåu-
ngitsoK, åssilissaisalume ilai kussanaKaut.
Danmarkimut tikerKingneK —
- sutdie tamarmik isoKartarput, uvdlutdlo ilå-
ne angerdlamut tikiputit ?
— åp, tikisimaleramalo la Cour suleKatigiler-
para, tåunåtaordlo åma Knud Rasmussenitut suniu-
teKartigissarpoK. sulissune piumavfigissaKai, suliv-
figssardlo ernuinardlugo sulissartut Kuiagingitdlui-
narpai, kinalunit unukut sujanerfigissarumavå isu-
maliutigissaminigdlo OKaloKatigalugo.
— suna ivdlit måna suliarineruviuk ?
— ukiut tamaisa naKitertitarparput K’eicertar-
ssuarme suliaK pivdlugo atuagaK, tåunalo påsissu-
tigssauvoK K’eKertarssuarme nunap magneteKarnera
(saviup kajungerissaKarnera) ukioK nåvdlugo nalu-
naeKutap akunere tamaisa KanoK pissartoK. tamåko
magnetip avdlångortitårnerisa OKalugtupåtigut nu-
narssup tamarme Kalipåne ingnåtdlagissap avKutigi-
ssartagåne 100 kilometerit migssiliordlugit niarKuvta
Kulåne Kutsigtigissume KanoK pissoKartartoK. Kali-
pak tamåna ingnåtdlagissamut tarrarssutitut radiup
malinginut (radiobølger) ipoK sordlo Amerikamit Eu-
ropamut, uvagutdlo ugtortainivtigut sujumut OKauti-
gipajugsinaussarparput Kåumåme kingugdligssame
radiup KanoK pissuseKarnigsså. Kalipak tåuna ing-
nåtdlagissap avKutigisinausså seKerngup Klnguainit
pingortineKartarpoK.
sexernup milaisa radiomut ajoKutaussarnere —
ilånile taimaitdlutik seKernup Klnguainit nag-
dliutarput sarfarnerit ajoKutaussupilorujugssuit, seKi-
nerdlo uvdlut 27 Kångiukångata atausiardlune kau-
jatdlagtarmat, pivfigssap taima sivisutigissup kingor-