Dagblaðið - 18.06.1981, Síða 4

4
DAGBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 18. JÚNÍ 1981.
DB á neytendamarkaði
„Við reynum að leggja heldur'
áherzlu á að skapa eitthvað sem kall-
azt getur umferðarmenning en það að
velta okkur upp úr slysatölum,”
sagði Sigurður Ágústsson hjá Um-'
feröarráði þegar við tókum á
honum hús i siðustu viku. Sigurður
var beðinn að segja lesendum Neyt-
endasiöunnar sitthvað um það sem
betur mætti fara í umferöinni hjá
þeim sem eru á reiðhjólum.
„Það er hrein undantekning ef
hjólreiðaslys er ekki hjólreiðamann-
inum aö kenna. Það kemur fyrir að
slys verða vegna óaðgæzlu biistjóra
en hitt er miklu algengara. Það sem
einkum viröist skorta er þessi um-
ferðarmenning sem ég var aö tala
um. Það hleypir t.d. oft illu blóði í
bilstjóra'að sjá hjólreiðafólk þver-
brjóta allar umferöarreglur. Og ekki
verður þetta nýja ákvæði um að hjóla
megi á gangstéttum til þess að bæta
ástandið. Það þýðir ekkert að leyfa
fólki að hjóla á gangstéttum án þess
að setja jafnframt reglur um það
hvernig það á að fara að,” sagöi
Siguröur.
í umferðarlögum er í heildina gert
ráð fyrir því að hjólreiðamaður hagi
sér næsta svipað og ökumaður bíls.
Gerðar eru til hans sömu kröfur um
getu tii að stjórna farartækinu og um
hegðun í umferðinni. Samkvæmt
gömlu umferöariögunum átti aö
hjóia einungis á götum en ekki á
gangstéttum. Þá átti hjóliö aö lúta
öllum sömu umferðarreglum og
bílar, aka sömu megin og þeir, vikja
eins og þeir en auk þess var krafizt
sérstakrar varkárni af þeim sem
hjóia. Með nýjum regium, sem
Aiþingi setti núna rétt fyrir þinglok,
var hins vegar gert heimilt frá fyrstá
október i haust að hjóla á gangstétt-
um. Þó er hjólreiðamaðurinn skyld-
aöur til að sýna fyllstu varúð og aö
vikja fyrir gangandi. Ekki er neitt
kveðið á um það hvorn gangstéttar-
heiminginn hann skuii heldur velja
sér eöa hvernig hann á að haga sér á
gatnamótum hjóli hann á gangstétt.
„Þetta getur orðið til þess aö hjól-
reiöafólk, sérlega böm, hjólar yfir
götur á gangbrautum og er þá i mik-
illi hættu af bflunum. Bilstjórinn
hefur oft nóg aö gera við það ið gá
að öðrum bflum á horninu og tekur
ekki eftir hjólreiðamanninum sem
skyndilega birtist á gangstéttinni.
Í sólskininu hefur hann fækkað fötum
þessi hjólreiðamaður og leiðir við hönd
sér farkostinn góða.
DB-mvnd Sigurður Þorri.
hafa nasasjón af umferðinni. Það eru
orðin það mörg ár síðan hægri um-
ferð var tekin upp að allir hljóta
oröið að kunna reglurnar. Við höfum
ekki viljað fara út i að dreifa þessum
reglum með Umferðarskólanum
ungir vegfarendur því þá erum við
hræddir um að það verði til þess að
hvetja ung böm til að hjóla á götum
úti. í umferðarreglum segir að ekki
megi yngri böm en 7 ára hjóla á
götum úti. En þar stendur lika að sér-
hver ökumaður, þar með talið á
hjóli, skuli vera líkamlega og andlega
fær um að stjórna ökutæki sinu. Það
eru 7 árabörn ekki,” sagði Sigurður.
Útbúnaður á hjólum
Samkvæmt umferðarlögunum er
skylt að hafa á reiðhjólum það sem
kailað er hæfilega traustan hemil.
Ekki er skilgreint nánar við hvað er
átt með því og ekki er okkur kunnugt
um að neitt eftirlit sé með hemlaút-
búnaði hjóla. Venjulega verka heml-
arnir með því að þrýsta á gjörðina
eöa jafnvel dekkið á hjólinu. Sá
búnaður þykir hins vegar sumum
ekki nógu góður, sérlega i bleytu.
Stilla þarf þessa hemla reglulega og
fylgjast vel með þeim. Á sumum
hjólum eru öflugri bremsur, svo-
nefndar diskabremsur. En þau hjól
eru jafnframt dýrari.
Hjólið skal einnig hafa ljósker sem
nota á á sama tima og ljós bíla. Þaö
er frá klukkustund fyrir sólsetur til
klukkustundar eftir sólaruppkomu.
Gott er að miða við þann tíma sem
ijós logar á ljósastaurum bæjanna.
Glitauga skal einnig vera á hjólinu
og er það að mati Siguröar Ágústs-
sonar enn meira áriðandi en jafnvel
ljós. Sé hjól vel og kirfilega búið glit-
merkjum sést það i myrkri, komi að
því bili með ljósum. Glitmerkin eru
ódýrari en ljósin og telur Sigurður
vænlegra til árangurs að brýna
notkun þeirra fyrir fólki.
Bjalla verður að vera á hjólinu og
er hún eini löglegi hljóðgjafinn.
Á reiðhjólum á einnig að vera lás.
Það borgar sig að búa hjólið vel og
eyða frekar fleiri krónum en að valda
skaða á eigin líkama, t.d. með þvi aö
hjóla ljóslaus á bremsulausu hjóli i
myrkri. - DS
Upplýsingaseðill
til samanburðar á heimiliskostnaði
Hvað kostar heimilishaldið?
Vinsamiega sendið okkur þennan svarseðil. Þannig eruð þér orðinn virkur þátttak- |
andi í upplýsinganúðlun mcðal almennings um hvert sé meðaltal heimiliskostnaðar |
fjölskyldu af sömu stærð og yðar. Þar að auki eigið þér von um að fá nytsamt heimilis-
tæki.
Nafn áskrifanda
Heimili
Sími
Fjöldi heimilisfólks.
Kostnaður í maímánuði 1981
Matur og hreinlætisvörur kr.
Annað kr.
Alls kr.
m vik w
Svona á að taka vinstri beygju á hjóli. Hættulegustu punktarnir eru þegar sveigt
er að miðlinu og stefna hjólsins skerst við stefnu bils sem heldur beint áfram og
þegar komið er inn á götuna sem beygt er inn á.
merki, færa sig að miðlinu vegar eftir
að hafa litið vel til vinstri og taka
beygjuna þaðan. Hann á síðan að
fara yfir á hægri vegarhelming nýju
götunnar en þarf samt ekki að flytja
sig alla lcið út i rennusteininn. Ætli
hann t.d. að beygja fljótlega aftur til
vinstri er honum fullkomlega heimilt
að vera vinstra megin á þessum hægri
vegarhelmingi. Ef biU beygir samsiða
hjólreiðamanninum er oft betra aö
fara ekki yfir hægri vegarhelminginn
strax en leyfa bilnum að komast
framúr og færa sig þá yfir akbrautina
I rólegheitum. Ef hjólreiðamaðurinn
treystir sér ekki til þess að fara svona
að er happasælast að fara af hjólinu
og leiða þaö yfir götuna eftir gang-
brautum. En aögátin hlýtur alltaf að
vera númer eitt, tvö og þrjú.
Stefnumerkin á að gefa áður en
beygjan er tekin en aUs ekki á meðan.
Það veitir alls ekki af báðum höndum
á stýri meðan beygjan er tekin.
Ekki meðfram bflaröð
„Menn sjá oft, þegar þeir stöðva
bfl sinn á gatnamótum, hvar reið-
hjólamenn koma fram með hUðinni á
bilnum. Þetta skapar mikið
óöryggi hjá bUstjórunum því þeir vita
ekki hvað hjólreiöamaöurinn ætlast
fyrir. Hjólreiöamaðurinn á auövitað
að stöðva hjóUð fyrir aftan bilaröð-
ina. Þaö er ekkert sem segir honum
aö halda sig í rennusteininum, hann
á fuUan rétt á akbrautinni. En mér
finnst stundum að fólk sé hrætt,
feimið, eða úrræðalaust um það
hvernig það á að haga sér. Það kann
einhvern veginn ekki við að stoppa á
miðjum gatnamótum og hjólar þvi
alveg eins yfir á rauðu ljósi, á móti
urnferð- eða eitthvað út f bláinn. Satt
að segja skU ég ekki þetta úrræða-
leysi,” sagði Sigurður.
Við bentum honum á að skortur
væri á upplýsingum um það hvemig
hjólreiðafólk ætti að hegða sér.
Þetta er ég mjög hræddur við,” sagði
Siguröur.
46slys ífyrra
Árið 1980 urðu 46 slys i um-
ferðinni þar sem hjólreiðamaður
meiddist. Það er mikil aukning frá
árinu áður þar sem slysin urðu 26.
Samanburöurinn er kannski ekki
réttmætur nema tekið sér tillit til þess
að árið 1979 var óvenju lítið um
svona slys. Þannig urðu slysin 36 árið
1978. Til aprílloka hafa orðiö 2 slys á
móti 3 á sama tima i fyrra, en i mai
voru hvorki meira né minna en 12
slys. Mest er ævinlega um slysin á
sumrin en minnst fyrri hluta vetrar.
Eitt banaslys hefur þegar orðið í ár.
Ekkert var í fyrra en eitt árið 1979.
Ekkert var 1978 en afturtvö 1977.
„Aigengast er aö slysin verði með
þeim hætti að hjólreiðamaöur sveigi
skyndilega fyrir bil, til dæmis á
gatnamótum. Bílstjórinn sér þá ofti
manninn á hjólinu of seint til þess að
fá neitt við ráöið. A gatnamótum,
þar sem leiðir bíls og hjóls skerast, er
það oftar en ekki svo að hjólreiða-
maðurinn hjólar áfram eins og ekkert
sé, beint i veg fyrir bilinn. Virðist þá
engu skipta þó bfllinn eigi réttinn
samkvæmt umferðarlögum. Hjól-
reiðamenn virðast oft taka skyndi-
ákvarðanir og framkvæma þær um
leið. Þeir taka stundum beygjur án
þess að lita í kringum sig eöa gefa
stefnumerki. þetta er erfitt að
varast,” sagði Siguröur.
Vinstri beygjan virðist vera einna
hættulegust. Þá er hjólreiðamanni
ætlað aö koma hjólandi á hægri
vegarhelmingi. Þegar hann nálgast
gatnamótin á hann að gefa stefnu-
REYNDU AD FARA
RÉTTAÐ!
Sigurður Ágústsson hjá Umferðarráði. „Okkur vantar hjólreiðamenningu.”
DB-ömynd Gunnar Örn.
Okkur finnst til dæmis engin goðgá
að i hjólreiðabúðum lægi frammi
UtíU bæklingur með helztu umferðar-
reglum og skýringarmyndum við
þær.
„Það hefur komiö til tals að gera
slíkan bækling en ekki orðiö úr því
enn þar eð annað hefur verið látíð
ganga fyrir. En vissulega væri það
þarft verk. Hitt er aftur annað mál að
þetta er kennt i 4.—6. bekk i grunn
skóla og þeir sem eldri eru ættu að
Gefð
merki
Hjólreiðamenn verða að sýna meiri aðgát en aðrir
„HJÓLREIÐASLYS UNDANTEKNINGA-
LÍTK) HJÓLREIDAMANNIAD KENNA”