Vísbending - 29.09.1995, Blaðsíða 4
V
ISBENDING
\
Hagtölur
Fjármagnsmarkaður
Nýlánskjaravísitala 3.438 09.95
Verðtryggð bankalán 8,9% 01.09
Óverðtr. bankalán 11,9% 01.09
Húsbréf, kaup (ný. flokk.) 6,04% 26.09
Spariskírteini, kaup(5-ára)5,93% 26.09
M3 (12 mán. breyting) 3,30% 08.95
Þingvísitala hlutabréfa 1.245 26.09
Fyrir viku 1.254
Fyrir ári 965
Verðlag og vinnumarkaður
Vísitala neysluverðs 174,1 09.95
Verðbólga- 3 mán. 4,2% 09.95
-ár 1,8% 09.95
Framfvís.-spá 174,8 01.10
(Fors.: Gengi helst 175,3 01.11
innan ±6% marka) 175,8 01.12
Launavfsitala 140,1 08.95
Árshækkun- 3 mán. 4,8% 08.95
-ár 9,0% 08.95
Kaupmáttur-3 mán. 4,7% 07.95
-ár 3,5% 07.95
Skorturá vinnuafli 0,2% 04.95
fyrir ári -0,5%
Atvinnuleysi 4,3% 08.95
fyrir ári 3,5%
Velta mars-apríl ’95 skv. uppl. RSK.
(milljarðar kr. og breyt. m/v 1994)
Velta 114 5,20%
VSK samt. 7.3 -1,70%
Hrávörumarkaðir
Vísitala verðs sjávarafurða 107,4 01.09
Mánaðar breyting 1,8%
Ál (99,7%) (USD/tonn) 1.768 26.09
Mánaðar breyting -7,6%
Kísiljárn(75%)(USD/tonn) 977 01.06
Mánaðar breyting 10%
Sink (USD/tonn) 1.007 26.09
Mánaðar breyting -3,7%
Kvótamarkaður, 23.09
(Krónur/kg) Leiga Varanl.
Þorskur 79 460
fyrir mánuði 73 460
Ýsa 8 100
fyrir mánuði 6 100
Karfi 25 110
fyrir mánuði 26 110
Rækja 75 320
^ fyrir mánuði 75 320)
Vísbending vikunnar
Hlutabréf í íslandsbanka hafa verið
að seljast á gengi frá 1,15 til 1,20 að
undanförnu. Um síðustu áramót var
sölugengi í bankanum mjög nálægt
innra virði eða 1,22 meðan innra virði
var 1,20. Ef reiknað er með 600 milljóna
hagnaði á rekstri bankans á árinu þá
verður innra virði í árslok 1,35. Því
virðast hlutabréf í bankanum vera vœn-
legur kostur um þessar mundir. Gengi
hlutabréfa er líklega ekki hærra en raun
ber vitni vegna þess að sögur ganga um
að stórir hiuthafar gætu hugsað sér að
selja. Þetta þarf ekki að þýða verri
ávöxtun til lengri tíma litið því sterkur,
^riýr aðili getur styrkt bankann.__
mælingu við. Þarna skilur á milli hinna
tveggja mælikvarða.
Hætt er við að hið fj árhagslega örorku-
mat dragi úr vilja þeirra sem slasast til
þess aðbjargasér. Hugsumokkuraðtveir
menn verði fyrireins áverka, læknisfræði-
lega séð. Annar þeirra harkar af sér og
starfar áfram eins og ekkert hafi í skorist.
Hinn kveinkar sér og getur ekki unnið.
Þá er líklegt að hinn fyrri fái litlar sem
engar bætur fyrir varanlegt tekjutap en
hinn stóra fúlgu. Þetta er kannski ekki
ósanngjarnt í sjálfu sér. En ekki er víst að
það sé heppilegt fyrir þjóðfélagið, eða
einstaklingana. Síst mun það draga úr
bótagreiðslum eða lækka iðgjöld
trygginga.
Mér sýnist það vera aðalreglan að fjár-
hagslegt tap af völdum slysa sé óbeint
tap og illgerlegt að mæla það
einstaklingsbundið. Oftast nær halda
menn starfi sínu þrátt fyrir slys en sleppa
frekar öðru, eins og heimastörfum, fé-
lagsstörfum, símenntun o.þ.h., sem gæti
gefið tekjur síðar. Slysið dregur almennt
úr athafnasemi. Oft er eitthvað á þessa
leið haft eftir mönnum í skýrslum lækna,
t.d.eftir hálshnykk: „Eg er alveg búinn
að vera þegar ég kem heim úr vinnunni
og verð að leggjast fyrir.“ Stundum telja
læknar að hætt sé við slitbrey tingum síðar
og hinn slasaði verði e.t.v. að draga úr
starfi eða hætta því fyrr en ella. Ekkert
virðist benda til að slíkt óbeint tap sé
hlutfall af tekjum hinna slösuðu, eins og
þær voru fyrir slys, og því mæli ég með
því sem aðalreglu að farið sé eftir áverka-
mati og bætur staðlaðar.
Gamla kerfið var ekki vont af því að
þaðbyggði álæknisfræðilegu örorkumati
(áverkamati). En örorkumatið var ekki
notað á réttan hátt. Það átti ekki að beita
því línulega eins og gert var heldur stig-
hækkandi, líkt því sem lengi hefur verið
í umsömdum slysatryggingum launþega
og nú er gert í 8. gr. skaðabótalaganna.
Þessu reyndi ég að koma á framfæri í
grein í Tímariti lögfrœðinga árið 1984,
en fékk engar undirtektir. Annar galli var
sá að bætur fóru alltaf eftir tekjum. Rétt-
ara hefði verið að staðla bætur, en heimila
frávik þegar sérstaklega stóð á. Þá hefði
ekki hallað á konur.
Höfundur er
tryggingastærðfræðingur
------,----«----,------
Enn um lífeyrissjóði
I 35. tbl. Vísbendingar birtist
sundurliðuð talla um eignir
lífeyrissjóðanna. Vekja ber athygli á því
að hjá Lífeyrissjóði verkfrœðinga voru
30,5% eigna í ríkistryggðum bréfum um
síðustu áramót, 1,2% í bankabréfum og
19,9% í öðrum verðbréfum (hvorki
sjóðfélagabréfum né hlutabréfum).
Lesendur eru beðnir að leiðrétta þetta í
eintökum sínum.
( Aðrir sálmar ^
Frjáls verslun
Miðvikudaginn 27. september til-
kynntu Fróði hf. og Talnakönnun hf að
fy rrnefnda fyrirtækið hefði selt þ ví síðar-
nefnda tímaritið Frjálsa verslun frá og
með næstu áramótum. Frjáls verslun er
elsta starfandi blað um viðskipti hér á
landi og var lengi eina blaðið á þessu
sviði á Islandi. Blaðið var stofnað árið
1939 og hefur komið út nær óslitið síðan.
Það hefur bryddað upp á ýmsum
nýjungum í umfjöllun um viðskiptalífið,
til dæmis lista um 100 stærstu fyrirtækin
hér á landi og vali á manni ársins. Les-
endakannanir sýna að blaðið er mikið
lesið af fólki í viðskiptalífinu og víðar.
Með þessum kaupum er Talnakönnun
að stíga inn á nýtt svið í útgáfu rita um
viðskipti og efnahagsmál. Ritið íslenskt
atvinnulíf sem geymir upplýsingar um
helstu fyrirtæki landsins, hefur komið út
frá árinu 1988. Árið 1993 keypti Talna-
könnun Vísbendingu af Kaupþingi hf.
Bæði ritin eru nú gefin út með hagnaði
og er velta þeirra samtals nálægt 15
milljónum króna.
Frjáls verslun mun áfram leggja mikla
áherslu á vandaðar fréttir úr viðskipta-
lífinu og umfjöllun um þá þætti sem efst
eru ábaugi hérlendis semytra. Jafnframt
verður efni blaðsins breikkað nokkuð.
Áhersla verður lögð á frísklegt og fróðlegt
blað. Of snemmt er að segja frá því í
smáatriðum í hverj u breytingamar munu
felast, en óhætt er að fullyrða að blaðið
muni höfða til enn stærri lesendahóps í
framtíðinni.Blaðið hefur alltaf verið
vinsæll auglýsingamiðill og átak verður
gert til þess að aukaútbreiðslu þess meðal
fyrirtækja og einstaklinga enn meira.
Aðdragandinn að kaupunum er nokkur
en viðræður hófust þegar forráðamenn
fyrirtækjanna hittust fyrir nokkrum
mánuðum. Mjög góð samvinna hefur
tekist milli Fróða og Talnakönnunar um
eigendaskiptin og mun Fróði veita að-
stoð við útgáfuna fyrst í stað. Magnúsi
Hreggviðssyni, stjórnarformanni Fróða
hf., er þökkuð rnjög góð samvinna. Jón
G. Hauksson sem hefur verið ritstjóri
Frjálsrar verslunar mun gegna því starfi
áfram.
Þessar breytingar hafa ekki áhrif á út-
gáfu Vísbendingar en lesendur hennar
ættu að tryggja sér eintak af janúarhefti
Frjálsrar verslunar 1996. Það mun vekja
\athygli og umtal.___________________
Benedikt Jóhannesson, ritstj. og ábm. Útg.:
Talnakönnun hf., Borgartúni 23, 105 Rvfk.
Sími: 561-7575. Myndsendir: 561-8646.
Málfarsráðgjöf: Málvfsindastofnun
Háskólans. Prentun: Steindórsprent-
Gutenberg. Upplag: 600 eintök. Öll réttindi
áskilin. Rit þetta má ekki afrita með neinum
hætti án leyfis útgefanda.