Vísbending - 23.11.1995, Blaðsíða 4

ISBENDING
Hagtölur
Fjármagnsmarkaður
Nýlánskjaravísitala 3.453 11.95
Verðtryggð bankalán 8,8% 01.11
Óverðtr. bankalán 11,8% 01.11
Húsbréf, kaup (ný. flokk.) 5,65% 20.11
Spariskírteini, kaup(5-ára)5,63% 20.11
M3 (12 mán. breyting) 3,30% 08.95
Þingvísitala hlutabréfa 1.342 21.11
Fyrir viku 1.341
Fyrir ári 1.015
Verðlag og vinnumarkaður
Vísitala neysluverðs 174,3 11.95
Verðbólga- 3 mán. 1,9% 11.95
-ár 2,1% 11.95
Vísit. neyslu - spá 174,8 01.12
(Fors.: Gengi helst 175,2 01.01
innan ±6% marka) 176,3 01.02
Launavísitala 141,2 10.95
Árshækkun- 3 mán. 4,4% 10.95
-ár 5,7% 10.95
Kaupmáttur-3 mán. 4,7% 07.95
-ár 3,5% 07.95
Skorturá vinnuafli 0,2% 04.95
fyrir ári -0,5%
Atvinnuleysi 4,0% 10.95
fyrir ári 3,4%
Velta maí-júní ’95 skv. uppl. RSK.
(milljarðar kr. og breyt. m/v 1994)
Velta 128 8,5%
VSK samt. 7.3 0,3%
Hrávörumarkaðir
Vísitala verðs sjávarafurða 108,0 01.10
Mánaðarbreyting 0,6%
Ál (99,7%) (USD/tonn) 1.642 21.11
Mánaðar breyting 1,0%
Kísiljárn (75%)(USD/tonn) 979 09.95
Mánaðar breyting 0,2%
Sink (USD/tonn) 1.033 21.11
Mánaðar breyting 8,2%
Kvótamarkaður, 18.11
(Krónur/kg) Leiga Varanl.
Þorskur 92 460
fyrir mánuði 93 460
Ýsa 8 110
fyrir mánuði 8 100
Karfi 34,5 160
fyrir mánuði 30 110
Rækja 75 320
fyrir mánuði 75 320J
Vísbending vikunnar
Þeir sem hafa trú á því að fjármagns-
tekjuskattur verði lagður á í samræmi
við lillögur sem fram eru komnar um
flalan 10% skatt á allar fjárfestingar
ættu að huga að því að auka hluta-
bréfakaup. Hlutabréf í vel reknum
fyrirtækjum gefa til lengri tíma mun
betri arð en vextir af skuldabréfum.
Þeir hafa hins vegar verið skattfrjálsir
fram til þessa meðan arður af hluta-
bréfum og söluhagnaður hefur verið
skattlagður um 42% hjá þeim sem
komnir eru umfram skattfrelsismörk.
Sé gert ráð fyrir því að eignarskaltur
verði einnig lagfærðurþannig aðjafn-
vægi verði milli eignaformaþá munu
hlulabréf vafalaust hækka í verði.
Vöruskipta-
jöfnuður: Japanir
halda okkur uppi!
Á fyrstu álta mánuðum yfirstandandi
árs var vöruskiptajöfnuðurhagstæður líkl
og árið á undan, en bilið minnkar þó milli
inn- og útflutnings. Lengstum hefur inn-
flutningur verið svo rnikill að jafnvel í
góðum árum stenst útflutningur ekki
samjöfnuð við hann. Ástæður fyrir
þessum umskiptum eru fyrst og fremst
þrjár: Kaupgeta almennings er slök, fjár-
festing er lítil í atvinnulífinu og verð á
útflutningsafurðum er gott.
Nú þegar stækkun álvers er hafin er
ljóst að fjárfestingar aukast mikið og það
eitt nægir til þess að draga innflutning
afturfram úrútflutningi. En aðdrættirað
álverinu framan af árinu 1995 eru reyndar
sá þáttur innflutnings sem mest hækkar
effráerskilinnbílainnflutningur,enhann
jókst um þriðjung. Fyrirsjáanlegt er að
hann aukist enn meira á næsta ári. Lík-
legt er að sama máli gegni um aðra
neysluvöru. Þess vegna eru allar líkur á
því að innflutningur muni aukast mikið
árið 1996.
Um útflutninginn er erfiðara að spá.
Verð á sjávarafurðum hefur verið hag-
stætt á flestum mörkuðum og með
Smuguveiðum hefur alli verið meiri en
ef eingöngu væri róið á heimamið. Sí-
felldar fréttir af samningaviðræðum við
Norðmenn, sem reyndar ganga lítið,
benda þó til þess að ef semst þá verði það
urn mun minni afla en veiðst hefur undan-
farin tvö ár. Því virðist fyrirsjáanlegt að
erlendar skuldir þjóðarbúsins lækki ekki
meira að sinni.
Hverjir kaupa?
Það er fróðlegt að sj á hvert útflutningur
Islendinga fer. I töflunni hér á eftir sést
inn- og útflutningur eftir svæðurn. Þar
sést að okkar helstu viðskiptavinir eru í
EESmeðrúmlega60%, Bretar(19%)og
Þjóðverjar (15%) eru fremstir í flokki.
ÓnnurEvrópuríkierulangtáeftir.Banda-
ríkin hafa löngunt keypt mikið af Is-
lendingum en hlutur þeirra fer minnkandi
og er nú aðeins um 12% af
heildarútflutningi. Japanireruhinsvegar
dyggir kaupendur og tæplega 15% út-
flutnings fer til þeirra. Aðrar þjóðir eru
mun aðsópsminni í innkaupum af Is-
lendingum.
Það er athyglisvert að vöruskipta-
jöfnuður er Islendingum óhagstæður á
flestum svæðum. Ástæðan fyrir hinni
hagfelldu niðurstöðu er fyrst og fremst
sú að innílutningur frá Japan ej innan
við 30% af útflutningi þangað. Island er
nefnilegaeittaffáumlöndumíheiminum
sem hefur jákvæðan vöruskiptajöfnuð við
Japan, þrátt fyrir að japanskir bílar og
ýmis önnur tæki séu vinsæl hér á landi
sem annars staðar. Á sama tíma og
Bandaríkin og önnur vestræn ríki berjast
fyrir því að Japanir hætti viðskipta-
hindrunumgetalslendingar vel við unað.
r~, " N
Ut- og innflutningur fyrstu átta
mánuði 1995 (milljarðar kr.)
Svœði Útflutn. Innflutn.
EES 48,9 51,4
Evrópa utan EES 2,5 4,0
Bandaríkin 9,0 6,2
Japan 10,9 3,4
Önnurlönd 4,3 7,4
Alls 75,6 72,4
Aðrir sálmar
Fjármagnstekjuskattur
- ójafnt lagður á
Nú hafa enn einu sinni litið dagsins
Ijós hugmyndir um fjármagnstekjuskatt.
Enn komast menn í sömu vandræðin við
álagninguna, þ.e. erfitt er að greina raun-
vexti fránafnvöxtum. Þvíerfarin súein-
falda leið að leggja skattinn á sem flata
prósentu á nafnvextina. Þetta leiðir til
þess að skattheimtan verðurósanngjörn.
Dærni: Tveirmenn eiga eina milljón hvor.
Verðbólgan er 5%. Annar fær 5% vexti
og greiðir tíunda hlutann í vaxtaskatt.
Hann á í árslok 1.045 þús, sem er ntinna
að raunvirði en hann átti í upphafi. Hinn
fær 10% vexti, borgar sömuleiðis skatt
og á þá eftir 1.090 og hefur fengið um 4%
raunvexti.
Skatturinn lækkar skattabyrði þeirra
sem hafa mikinn hluta sinna tekna sem
arð og söluhagnað en jafnar að nokkru
skattheimtu af mismunandi fjárfesting-
unt. Þeir einstaklingar sent fá mestan
hluta sinna tekna sem vexti hafa verið
skattfrjálsir fram til þessa.
Stærsti galli við tillögurnar um nýja
skattinn er að þær taka ekki til vaxta-
teknalífeyrissjóða. Lífeyrissjóðireigaallt
gott skilið og mörgurn þeirra veitirekkert
af öllum sínum vaxtatekjum. Hins vegar
eiga menn að stíga skrefin til fulls el’ ný
skattheimta er tekin upp, en ekki byrja á
undanþágum og því að mismuna sparn-
aðarformunt af ótta við hina skelfilegu
^aðila vinnumarkaðarins.
Benedikt Jóhannesson, ritstj. og ábm. Útg.:
Talnakönnun hf., Borgartúni 23, 105 Rvík.
Sími: 561-7575. Myndsendir: 561-8646.
Internetslóð: http://www.strengur.is/~talnak/
vief95.html, netfang:talnak@strengur.is
Málfarsráðgjöf: Málvísindastofnun Háskól-
ans. Prentun: Steindórsprent-Gutenberg.
Upplag: 600 eintök. Öll réttindi áskilin. Ritið
má ekki afrita án leyfis útgefanda.