Vísbending - 22.12.2006, Blaðsíða 29
Móðirin var vön svöram af þessu tagi.
Jafnvel þótt hún teldi þau fjarstæðukennd
með öllu rakti hún þau til þess andlega
ójafnvægis sem dóttirin bjó við allt frá
því hún hafði mátt þola skæða mislinga
og hitasótt sem fylgdi í kjölfarið. Þar að
auki vissi hún að á stundum sem þessum
var vísara að spyrja einskis frekar til að
koma í veg fyrir vandræði. Hún lét sér því
nægja vangaveltur urn að bergmynta væri
stórkostleg juit, gersamlega vanmetin í
eldamennsku.
- Engum hefur hugkvæmst að setja hana
í eftirrétti, sagði hún stundarhátt, eins og til
að enda mál sitt.
- Mikið dansar hún Clemencía vel,
sagði maðurinn við hlið hennar til að hefja
samræður.
Þegar unnustinn, sem Clemencía frænka
hafði gefist í matarbúrinu, vildi ganga að
eiga hana kvað hún það ómögulegt. Svar
hennar var þrangið slíkri alvöru að hann hélt
sig hafa misboðið henni, því í stað þess að
biðja hennar fyrr hafði hann í heilt ár verið
aðnjótandi að mörgum duldum ilminum
meðan hann kom bakaríum sínum á fót uns
þau vora orðin sex talsins; bakarí þar sem
fengust bæði brauð og sætabrauð, og tvö
til viðbótar þar sem seldar vora teitur og
ávaxtahlaup.
En það var ekki ástæðan fyrir höfnun
Clemencíu frænku. Þær vora margar og hún
hafði einfaldlega aldrei haft tíma eða þörf
fyrir að útskýra þær.
- Ég hélt að þú hefðir skilið |retta fyrir
löngu, sagði hún.
- Skilið hvað? spurði hann.
- Að það var aldrei ætlun mín að gifta
mig, ekki einu sinni þér.
- Ég skil ekki, sagði unnustinn sem var
bara ósköp venjulegur maður. - Viltu vera
hóra allt lífið?
Þegar Clemencía frænka heyrði þessi
orð sá hún á augabragði eí'tir hverri stund,
hverju síðdegi og kvöldi sem hún hafði
gefið þessum ókunna manni. Hún hafði ekki
einu sinni skap í sér til að móðgast.
- Viltu ekki fara núna, sagði hún, - áður
en ég rakka þig um fúlguna sem þú skuldar
mér.
Hann varð skelkaður og lét sig hverfa.
Skömmu síðar kvæntist hann dóttur
innflytjanda frá Astúrías, skírði sex böm
og minningamar máðust með tímanum
þar til þær urðu fúlar líkt og staðið vatn
við brúnir á gosbrunni. Hann varð ákafur
vindlareykingamaður, fékk sér alltaf í
staupinu síðdegis, vissi ekki hvað hann
átti af sér að gera þegar hann lá andvaka í
morgunsárið og þreyttist seint á að hafa
uppi á nýjum leiðum í viðskiptum. Hann
var fámáll, átti tvo vini sem hann fór með
í skotklúbbinn alla laugardaga; meiri trúnað
gat hann ekki sýnt þeim en þá bamalegu
reiði sem lamaði hann þegar hann hæfði ekki
tvær eða fleiri dúfur. Honum sárleiddist.
Þriðjudagsmorgun einn, nítján árum eftir
að hann fórá mis við ilm og varirCIemencíú
frænku, kom til hans maður ættaður frá
Yucatán og vildi selja honum matvöruverslun
sem var með hvað fjölbreyttast úrval í
borginni. Þeir héldu af stað til að skoða
verslunina. Þeir fóra inn urn bakdymar,
gegnunt risastóra víngeymslu sem var full
af fræjum, hveiti og sykursekkjum. korni,
súkkulaði, kryddjurtum, chflepipar og öðru
sem oftast er í matarbúram.
Samstundis fann hann til óróleika um
allan líkamann. Hann dró upp ávísanaheftið
og hugðist kaupa allt saman án þess að hafa
litið það augum, borgaði sölumanninum
fyrsta uppsetta verðið, stökk út og hljóp
að húsinu með görðunum þremur þar sem
Clemencía frænka bjó enn. Þegar hún heyrði
að maður beið hennar við dy mar hraðaði hún
sér niður stigann sem lá að blómumprýdda
húsagarðinum með öllum fuglunum.
Þegar hann sá Clemencíu nálgast, jtessa
þrjátíu og níu ára drottningu jafnvægis,
langaði hann að kyssa gólfið sem hún gekk
eftir. Hann hoifði á hana koma nær og vildi
helst hverfa þegar hann hugsaði til þess hve
ljótur hann var orðinn og gamall. Clemencía
skynjaði óróleika hans og kenndi íbrjósti um
hann vegna ístrannarog skallans, sömuleiðis
pokanna, sem voru famir að myndast undir
augunum, og mæðusvipsins sem hann hefði
viljað má af andlitinu.
- Við höfurn elst, sagði hún og tilreiknaði
sér líka öll ósköpin til að róa hann.
- Þú þarft ekki að aumka þig yfir mig.
Ég hef verið hreint fífl og ber þess greinileg
merki.
- Ég elskaði þig ekki vegna gáfnafarsins,
sagði Clemencía frænka með bros á vör.
- En þú hættir að elska mig því ég var
fífl, sagði hann.
- Ég hef aldrei hætt að elska þig, sagði
Clemencía frænka. - Ég vil bara ekki
sólunda neinu. Allra síst tilfmningum.
- Clemencía, sagði maðurinn og
skalf af undran, - en þú hefur átt tólf
unnusta á eftir mér.
- Já, og ég elska ennþá alla tólf,
sagði Clemencía frænka og
losaði af sér svuntuna.
- Hvað þá? spurði
veslings maðurinn.
- Af öllu hjarta,
svaraði Clemencía
frænka. Þegar
hún kom nær
fyrrverandi unnustanum fann hún skjálfta
hans sem hún ein þekkti.
- Komum, sagði hún, tók undir handlegg
hans og þau héldu af stað út. Þá hætti hann að
skjálfa og fór með hana í ílýti að versluninni
sem hann hafði nýfest kaup á.
- Slökktu Ijósið, bað hún jregar þau
komu inn í víngeymsluna og fann hvemig
ilntur bergmyntunnar umlukti þau. Hann
teygði handlegginn aftur fyrir sig og þama
í dimmunni gerði hann upp tuttugu ára
Ijarveru. Byrði líkamans var aflétt.
Tveimur stundum síðar, rneðan hann
losaði bergmyntuna úrdökkum lokkunum á
Clemencíu frænku, bað hann enn á ný:
- Gifstu mér.
Clemencía frænka kyssti hann rólega og
klæddi sig svo í flýti.
- Hvert ertu að fara? spurði hann þegar
hann sá hana halda í átt að dyranum og veifa
í kveðjuskyni.
- Út í morguninn, sagði frænkan og leit
á úrið.
- En þú elskar mig, sagði hann.
- Já, svaraði Clemencía frænka.
- Meira en alla hina? spurði hann.
- Jafnmikið, svaraði frænkan.
- Þú ert sannkölluð ... sagði hann, en
Clemencía frænka greip frammí:
- Gættu tungunnar, því ég tek fyrir og
þrjátíu bakarí munu ekki duga til.
Sfðan opnaði hún dymar og hvarf án þess
að segja orð.
Næsta morgun barst Clemencíu Ortega
gjafabréf upp á þrjátíu bakarí og eina
matvöraverslun. Það kom í umslagi ásamt
koili sem á stóð: „Þú ert ntikill þverhaus."
Angeles Mastretta (1949) er frá Mexíkó. Hún
liefiir starfiað sem blaðamaður og rithöfinndur.
Skáldverk hennar
Mujeres de ojos
grandes (Konur með
stór augu) kom út
árið 1991. í því eru
37 sjálfistœðir þœttir
og er sá sem hér
birtist tekinn lír þeirri
bók. Hún hefiur einnig
gefið út skáldsögurnar
Arráncame la vida (Rífiðu úr
mér kviku mína, 1985), Mal de
amores (Astarsorg, 1996), Ninguna
eternidad conto la mía (Engin eilífið
líkt og mín, 1999) og greinasafiniö Puerto
libre (Fríhöfn, 1993) og El mundo iluminado
(Upplýstur heimur, 1998). Nýjasta skáldsaga
hennar El cielo de los leottes (Himinn Ijónanna)
kom út 2003.
Þýðandi: Kristín Guðrún Jónsdóttir
VÍSBENDING I 29