Helgarpósturinn - 03.04.1996, Blaðsíða 12

MIÐVIKUDAGUR 3. APRÍL1996
12
wm
Séra Hóki Kristinsson í Langholtskirkju hefur staðið í ströngu upp á
síðkastið. Miklar deilur hafa verið í kirkjunni og það komið niður á
safnaðarstarfinu. Eiríkur Bergmann Einarsson hafði samband við Flóka
og spjallaði við hann um páskana, kristna trú og heiðna íslendinga.
„Þeir sem hafna Gu
deyja að eilífu“
"¥" angvarandi deilur hafa
staðið í Langholtskirkju
.1 Jþar sem séra Flóki Kríst-
insson er safnaðarprestur. Deil-
urnar hafa skilið eftir djúp sár
og ekki batnaði ástandið í kirkj-
um landsins þegar alvarlegar
ásakanir voru bornar á biskup
íslands, yfirmann kirkjunnar.
Nú þegar ein helsta hátíð kirkj-
unnar er framundan eru þessar
deilur ekki leystar og margir
vilja af þeim sökum ekki sækja
kirkju.
En hvernig skyldi páska-
haldið verða hjá séra Flóka í
ár?
„Það er nú þannig með okkur
prestana að við höldum upp á
páskana með söfnuðinum og
leggjum mikla vinnu í páska-
predikunina. Það er því fyrst og
fremst gegnum helgihatdið sem
við höldum upp á páskana. í
mínum huga eru páskarnir
miklu meiri hátíð en jólin, enda
eru þeir hin upphaflega, elsta
og eiginlegasta hátíð kirkjunn-
ar. Hver eincisti sunnudagur er
eins og bergmál af páskadegin-
um — upprisudeginum. Þess
vegna er páskadagurinn undir-
staða alls helgihalds kirkjunn-
ar.“
Hvernig leggst lielgihaldið í
þig í kjölfar þessara deilna
innan kirkjunnar?
„Ég fel þetta Guði í vald og
treysti honum. Þess vegna hef
ég engar áhyggjur af helgihaldi
páskanna.“
Ná hefur mikið gengið á
innan kirkjunnar og margt
kristið fólk vill afþeim sökum
ekki fara til kirkju um pásk-
ana. Hvernig getur þetta fólk
haldið páskana hátíðlega og
iðkað sína trá — fjarri
kirkjuhúsinu?
„Eg myndi biðja það að hugsa
sig betur um áður en það tekur
slíka afstöðu, en ég hef raunar
engar aðrar sérstakar ráðlegg-
ingar til þess fólks. Sú mann-
eskja sem telur sig ekki eiga er-
indi í kirkjuna á mestu hátíð
hennar er á villigötum — jafnvel
þótt í huga hennar séu von-
brigði vegna deilumála ein-
stakra manna. Þetta fólk er jafn-
framt á villigötum vegna þess
að páskaboðskapurinn hefur
fullt gildi þótt einhverjir menn
séu ósáttir sín á milli. Jafnvel
þótt fólk sé ekki sátt við prest-
inn sinn af persónulegum
ástæðum þá er presturinn að-
éins þjónn safnaðarins og fólk
kemur ekki í kirkju vegna
prestsins, organistcuis eða kórs-
ins. Það kemur í kirkju til þess
að þjappa sér saman sem sam-
félag um sameiginlegan mál-
stað; nokkuð sem hefur ekkert
með einstaklinginn að gera sem
þjónar söfnuðinum. Ég hef eng-
ar áhyggjur af því fólki sem hef-
ur þá skoðun að það vilji ekki
fara til kirkju á páskunum. Það
hlýtur þá líka að hafa skoðun á
því sem það vill gera í staðinn.
Eg hef meiri áhyggjur af þeim
sem í hugsunarleysi mæta ekki
til kirkju og iðka ekki sína trú.“
Er þá ekkert sem fólk getur
gert til að iðka trú sína fjarri
kirkjunni?
„Eins og svo margir aðrir hafa
íslendingar sínar aðferðir við að
halda upp á hátíðir, sem eru í
eðli sínu kristilegar. Margir
borða páskaegg og telja það
hluta af hátíðinni. Hið trúarlega
er hins vegar það að fólk kemur
saman. Ef fólk vill ekki koma
saman verður það að gera slíkt
upp við sjálft sig. Eru þetta mót-
mæli og einhver skilaboð til
kirkjunnar? Þá þarf að vera ljóst
hver þau skilaboð eru. Erfitt
getur verið að túlka þögnina."
Það sýnist nokkuð Ijóst að
margir cetla ekki til kirkju
fyrr en hiskup hefur til dœmis
gert hreint fyrir sínum dyrum
og friður ríkir meðal þjóna
kirkjunnar...
„Það kann að búa í huga ein-
„í mínum huga eru
páskarnir miklu meiri
hátíð en jólin, enda eru
þeir hin upphaflega, elsta
og eiginlegasta hátíð
kirkjunnar. Hver einasti
sunnudagur er eins
og bergmál af páskadeg-
inum — upprisudeg-
inum. Þess vegna er
páskadagurinn
undirstaða alls helgi-
halds kirkjunnar.“
hvers fólks að yfirmaður kirkj-
unnar þurfi að gera hreint fyrir
sínum dyrum áður en það komi
til kirkju. En það þarf þá að
koma einhvers staðar fram.“
Er það ekki áhyggjuefni
hversu lítill hópur Islendinga
sœkir kirkju almennt?
„Þetta er bara hluti af þeim
raunveruleika sem kirkjan hefur
alla tíð búið við. Kirkjan er og
hefur alltaf verið minnihluta-
hópur — ef þannig má að orði
komast. Þegar skoðaðar eru
viðhorfskannanir til trúar og
kirkju kemur í ljós að sú trú,
sem íslendingar játa, er alger-
lega óskilgreint hugtak. Al-
mennt trúa íslendingar ekki
samkvæmt kristinni trú á játn-
ingargrundvelli kirkjunnar.
Miklu fremur trúa þeir á æðri
máttarvöld. Kristið fólk er
minnihlutahópur í kirkjulegum
skilningi. Kristnir menn trúa á
heilaga þrenningu; guð föður
skapara, guðs son endurlausn-
ara og heilagan anda huggara.
Við erum ekkert að deila við al-
menning um það að auðvitað er
lífinu stjórnað af æðri máttar-
völdum. En kristnir menn skera
sig úr að því leyti að þeir þykj-
ast vita hver þessi æðri máttar-
völd eru.“
Hvað verður þá til dœmis
um alla hina fjölmörgu
ókristnu íslendinga eftir
dauðann?
„Kirkjan veit ekki hvað gerist
eftir dauðann, en það eru
ákveðnar kenningar sem menn
styðjast við. Guð er lifandi og
hann er sjálft lífið. Og líf okkar
þiggjum við af lífi Guðs. Okkur
eru gefin þau fyrirheit að ef við
trúum munum við áfram eiga
hlutdeild í lífi Guðs. Og ef ég trúi
eignast ég bæði vissu fyrir því
og eignast sjálft lífið. Heiðnum
mönnum, sem ekki hcifa kynnst
orði Guðs, er einnig gefið lífið af
Guði og það er undir miskunn
almáttugs Guðs hvort þeir öðl-
ast hlutdeild í lífinu eftir jarð-
neskan dauða. Þeir sem hins
vegar hafna Guði alveg fram á
andlátsstundina eignast ekki líf-
ið og deyja að eilífu. Eins og Guð
segir sjálfur: Hverri grein sem
ekki ber ávöxt mun verða á eld
kastað, brennur og verður ekki
lengurtil.“
Eru kannski fleiri kunningjar mínir eiturlyfjasalar?
Síðastliðið laugardagskvöld
fékk ég útivistarleyfi um
hríð og skrapp við það
tækifæri á kráarölt með mági
mínum og næturgesti. Vitaskuld
komum við að leiðarlokum
töltsins á skemmtistað sem X-
kynslóðin forsmáða fjölmennir
á.
Útúrdúr: Hverjir eru það sem
harðast gagnrýna X-arana fyrir
dáðleysi og almennan lydduhátt?
Er það ekki helst aldurshópurinn
30 til 35 ára? Fólkið sem fœddist
eftir rokkið, var í vöggu á hippa-
tímabilinu, í bamaskóla á diskó-
tímabilinu og missti síðan af
pönkinu vegna aldurs? Fólkið
sem tilheyrir andlausu millibils-
ástandi sem fœddi ekki annað af
sér en plebbalega pappírstígra,
hljómsveitimar Strax og Módel,
Boss-klœdda bílasala, áferígis-
sjúka einstœðinga, ullarbindis-
vœdda kennara og misskilin
menntaskólaskáld sem dást að
tilraunum með rímið og stílæf-
ingum flopphöfunda? Fólkið sem
upplifði stjórnarár Carters, niður-
lœgingarár Bowies, sótti Holly-
wood í Ármúlanum og fór til Ib-
iza í leit að tilgangi lífsins? Kaffi-
húsaljónin er engu hafa fengið
áorkað nema níða skóinn af at-
orkusömu œskufðlki sem er of
kurteist til að forvitnast: Hvar er
afreksfólkið f ykkar hópi? Jú. Og
svo er víst einn af þessu liði að
skrifa háðsádeilu á X-kynslóðina
eftir að hafa hangið einsog mara
yfir henni á kránum, elt þau á
röndum í teitin og haldið sig í fé-
lagsskap X-aranna óumbeðinn
og ótilneyddur. Eða: Hver bauð
honum í partíið?
Ojæja. Fyrrnefnt kráarölt
væri varla í frásögur færandi ef
ekki hefði skáskotið sér til okkar
töffari sem ég kannast við og
spurt útundan sér eftir inn-
gangsþvaður: „Hérna... hefurðu
áhuga á eiturlyfjum?“ Forviða:
Hvað sagðirðu? „Ertu eitthvað í
dópinu?“ Semingur: í dópi, nee-
ei... hvers vegna spyrðu? „Tjah,
ég er sko díler,“ var svarað
rámri röddu, „og get reddað
hverju sem er með samaog eng-
um fyrirvara.“ Passífur: Ég held
ekki. „Ókei,“ áhugaleysið draup
af ypsiloninu, „bara að tékka.“
Strauk þriggja daga skeggjaðan
kjálkann annars hugar og við
veltum fyrir okkur tælandi brosi
blondínu sem kom að borðinu í
erindisleysu
þarsem við
mundum báðir
eftir partíinu
þegar hún
sagði: „Maður
sefur bara alls
ekki hjá karl-
mönnum nema
þeir séu eitt-
hvað...“ Þetta
er einhvern-
veginn allt að
koma hjá
henni, fannst
okkur.
Nú skal það
viðurkennt, að
ég hafði óljósa
hugmynd um
að eitthvað
væri lítillega
bogið við líf-
erni þessa ný-
lega kunningja míns, ánþess þó
að hafa heyrt ávæning um að
hann væri einn af þessum víð-
frægu sölumönnum dauðans.
Við tókum í öllu falli spjall sam-
an og hann virtist lítt feiminn
við að tjá sig um málið... brans-
ann, dópið. „Það eru allir í
þessu, maður.“ Var hann ekkert
smeykur við að segja mér, tilað-
gera bláókunnugum manninum,
frá lifibrauði sínu — hvað ef ég
færi beinustu leið til löggunnar?
„Nei, blessaður vertu. Þeir hafa
ekki nokkurn áhuga á svona
smáfiskum einsog mér. Það hef-
ur fyrir löngu sýnt sig. Þeir
myndu ekki einu sinni nenna að
hlusta á þig og fyrir utan það: ég
er varkárari en andskotinn.
Aldrei með nema smotterí á
mér í einu.“
Eftir að hafa látið boð út
ganga — „Hei, það er partí
heima hjá mér í Grafarvogin-
um... Bara vinir, rólegt og tsjill-
að!“ — tókum við leigubíl að
heimili hans þarsem boðið var
til stofu og gest-
um uppá bjór úr
risavöxnum kúti
sem prýddi eld-
húsið. Sér er nú
hvert dóppart-
íið, hugsaði ég
með mér von-
svikinn og sötr-
aði bjór meðan
ég tók inn að-
stæðurnar.
Varla hræða á
svæðinu og ekki
hasspípa í aug-
sýn. Hvað þá
meira. Sjúskað
hús, óhreint
leirtau í eldhús-
inu, sjónvarpið
stásshúsgagn
og fataleppar í
hverju horni.
Dæmigert ung-
herrahúsnæði. Mágur minn
snaraði sér heim.
Uppúr hálffjögur á sunnu-
dagsmorgni fór dyrabjallan að
klingja og hvert hálffrægðar-
mennið á fætur öðru rak inn
nefið: „Hei, kids... Hvað er í
gangi? Er’ekki allir e-aðir, reykt-
ir og flottir?“ Popparar, leikarar,
barþjónar og trendsetterar í
yngri kantinum. Flestir komu
með maka af karl- eða kvenkyni
uppá arminn og fóru sömu leið:
inní afvikið herbergi þarsem
þau dvöldu með húsráðanda
við dílingar og neyslu í sirka
korter og svo var snúið til stofu.
Allt var þetta fumlaust, settlegt,
sjálfsagt og gjörsamlega frítt við
alla feimni eða leynd. Menn
bara tsjilluðu og hlustuðu á
grúví sándtrökk úr kvikmynd-
um milli þess sem þeir tóku
stutta neyslufundi með mínum
manni. Síðan sat mannskapur-
inn í litlum grúppum í stofunni
eða inní eldhúsi, rykaður af al-
sælu og spítti. Þetta var ekkert
mál. Ekki áhyggjuvott að sjá.
Glaðir.
Ég hafði einhvernveginn
ímyndað mér að dílerar væru
fremur vitgrannir og umfram
annað óviðkunnanlegir útyfir
allan þjófabálk. En þessi díler er
þvert á móti nokkuð skarpur og
glöggur til samræðu ásamt því
að vera laus við alla ísmeygni
og flóttalegt augnaráð og býður
af sér lágstemmdan þokka — ef
gagnkynhneigður karlmaður
má þannig að orði komast. Ég
sé núna að þetta hljóta að vera
kjörnir hæfileikar fyrir eitur-
lyfjasala og ætla í framtíðinni að
hafa augu mín og eyru galopin.
„Kannski eru fleiri kunningjar
mínir eiturlyfjasalar,” hugsaði
ég þarsem ég rölti reynslunni
ríkari heim til Sólvalla um sama
leyti og sólin rann uppá hélaðan
heimskautahimininn...