Alþýðublaðið - 12.11.1975, Blaðsíða 10

í HREINSKILNI SAGT
í hvaða tilgangi?
Sjálfsagt mun ekki þykja fróölega
spurt i hvaða tilgangi rlki og sveitarfé-
lög haldi uppi viðamiklu og kostnaðar-
sömu menntakerfi á landi hér. Efalaust
hnussar I mörgum,að vonum. En það er
ekki alveg vist, að öllum verði jafngreitt
um svör, þegar til á að taka. Enda þótt
liklegt sé, að flestir komist að þeirri
niöurstöðu, að markmiðið sé að búa
börn og unglinga undir „lifið” og gera
þau færari til að mæta lifsbaráttunni,
hvernig sem hún kann að verða, er sag-
an ekki nema hálfsögð. Þá koma til álita
aðferðirnar, sem hagnýttar eru, til þess
að ná markmiðinu. Börn og unglingar
eru nú einu sinni með þeim ósköpum
fædd, að eiga langan þroskaferil. Af
þessu leiðir beinlinis, að þeim er ekki al-
veg ljóst langt fram eftir aldri, hvaða
verkefni myndu vera þeim mest við
hæfi, og i hvaða starfi þeim gætu með-
fæddir hæfileikar nýtzt bezt. 1 ljósi
þessa alþekkta sannleika hefur svo
fræðslan verið rekin. Auðvitað má alltaf
deila um hlutina og einkum þó leiðina,
sem farin er að tilteknu marki. En i
heild má segja, að leiðarljós islenzkra
skóla hafi verið að kynna börnum og
unglingum nokkurn fræðaforða, sem
gæti þá gefið þeim bendingar um að
hverju þeirra krókur beygist helzt.
Varla getur það orðið áhorfsmál, að
þeirra þörf sé að eiga fleiri kosta völ en
færri. Stundum hefur það verið orðað
svo, að markmið náms væri að koma
nemendunum á ákveðinn, tiltekinn
hjalla, sem þeir gætu svo lagt leið sína
frá, hver aö sinu geðslagi, þegar þroski
þeirra er nægur til að velja og hafna
sem réttast. Ef menn viðurkenna að
með þessu sé stefnt i rétta átt, verða þá
leiðirnar aðeins að álitamáli. Þá kemur
til kasta þeirra sem ferðinni ráða, og
strax vakna spurningar. Eru nokkrar
greinar náms þess eðlis, að þær verð-
skuldi forgang öðrum fremur? Ber að
leggja áherzlu á allar kenndar greinar
jafnt?
Nýlega hafa fræðsluyfirvöld sent skól-
um landsins einskonar hirðisbréf, eða
máske ætti að kalla það dagskipun. Þar
er komizt að þeirri niðurstöðu (bls. 2),
að ekki sé „eðlilegt að setja tilteknar
greinar skör hærra en aðrar og láta ár-
angur nemenda i þeim ákvarða einhliða
um möguleika þeirra til framhalds-
náms”.
Hirðisbréf!
,,Já, engil gullfallega talar hann séra
Gabriel”, sagði kerlingin um stólræðu
prestsins sins!
En ætli þessi kenning sé nú alveg ó-
umdeilanleg? Skyldi ekki vera vara-
samt að alhæfa þessa vizkuí?) eins og
hér er gert? Fram að siðustu timum var
þaö viötekin regla, að tvær námsgreinar
höfðu nokkurn forgang i islenzkum skól-
um á barna- og unglingastigi — Islenzka
og stærðfræði. Nemendur þurftu að
hljóta í þeim tilteknar einkunnir, til þess
aö ná settu marki. Þetta var nú alls eng-
inn herragarður — 4,0! Samt reyndist
ýmsum þetta nokkur hjalli, þó markið
væri ekki hærra.En ákvæðið varð hvati
til að leggja á þessar greinar meiri
stund en aðrar og skólarnir veittu þeim
fleiri vikustundir en öðrum greinum. Ef
sú staðreynd er höfð i huga, að hér er
um okkar móðurmál að ræða annars-
Eftir Odd A. Sigurjónsson
vegar og þar með að bæði þjóðarþörf og
þjóðarstolt krefst þess að fólk viðhaldi
þvi, a.m.k. sýnistekki vera ófyrirsynju
að leggja við það rækt öðrum greinum
fremur. Undirstaða stærðfræði er al-
þjóðleg, þegar mengjaruglinu sleppir,
og aö minnsta kosti ætti þó að vera lág-
mark að menn geti þrautalaust reiknað
út, hvað þeim beri I verkalaun! Þegar
þess er gætt, að niðurfelling lágmarks-
ins í þessum greinum áorkaði þvf, að
tregari nemendur litu þær sömu augum
og aðrar, sýnist hér ekki hafa verið
horfið að neinu heillaráði. Annað mál er
svo hvort ekki væri kostur, að námið
rynni i nokkuð öðrum farvegi en gerzt
hefur um islenzkuna. Auðvitað er is-
lenzkt mál okkar tjáningarform hér inn-
anlands og verður ekki talið að því sé
sýnd nein virkt um skör fram, þó það sé
sett nokkru hærra öðrum greinum.
Eða eigum við að sýna þann lúöulaka-
hátt að meta það til jafns við önnur
tungumál, t.d.? í þessu efni er ofan-
nefndur framsláttur menntamálaráðu-
neytisins alger falsrök og hvorki sæmi-
leg né að neinu hafandi. Menn geta þus-
að fram og aftur um, að lélegur náms-
árangur nemenda i tölum á prófum auki
þeim „minnimáttarkennd”! Það eykur
trúlega ekki orku neinna, að falið sé
fyrir þeim hver vanmáttur þeirra er eða
i hverju hann liggur. Allt hjal um slikt
og viðleitni þar til er aðeins daöur við
„billegheitin” og tilraun tii að slá mönn-
um falska mynt.
f< IK
Mátulegt
númer
Hver er af réttri stærð til
að geta leikið Muhammed
Ali i kvikmynd eftir sjálfs-
ævisögu hnefaleikameistar-
ans? Svarti súpermaðurinn
gaf svarið við spurningunni
þegar hann sagði já við
beiöni um það að hann léki
sjálfan sig I myndinni.
„Stærðin ætti þá að passa,”
svaraði hann og þá er það
afráðið. Myndin mun heita
Ali, en bókin hét, eins og
sumir vita, Sá mesti.
A blaðamannafundi til-
kynntu Ali og forráðamenn
Columbia þessa ákvörðun
heimsmeistarans — og þetta
er i fyrsta sinn sem jafn-
þekktur maður leikur eigið
hlutverk i ævisögumynd.
Varúð: Fá-
klædd kona
Ef vandinn er ekki á einn
veg, er hann bara á annan.
I Padborg i Danmörku hafa
bæjaryfirvöld ályktaö að nóg
sé komið af umferðarslysum
i bænum og vilja að sjálf-
sögðu gera sitt til að draga
úr þeim. Helzta ráðið að
þeirra áliti er að banna
klámauglýsingaskilti, sem
eru stærri en tveir sinnum
tveir metrar og á þeim má
bara vera texti en ekki nein-
ar myndir af allsnöktu kven-
fólki. Sé lausnin ekki heima-
tilbúin, þá er vandinn það.
*
Hún er engin
hlaupastelpa
Sadat forseti Egyptalands
var að ljúka opinberri heim-
sókn til Bandarikjanna. Þeg-
ar hann var þar lét hann i
ljós þá ósk sina að fá að sjá
með eigin augum hina stóru
bernskuást sina, leikkonuna
Mae West, sem hóf feril sinn
i þöglu myndunum. Mae
West er nú orðin 82 ára göm-
ul, en er fastagestur á snyrti-
stofum og i andlitslyftingum
og klæðir sig alla jafna á
hinn tizkulegasta máta, svo
ókunnugir telja hana titt
vera 20—30 árum yngri en
hún ,er. Jæja, þeirri gömlu
var sent boðskort i siðdegis-
boð i Hvita húsinu svo hinn
virðulegi forseti forysturikis
Arabarikjanna gæti nú feng-
ið ósk sina uppfyllta.
En Mae West er engin
skyndistelpa sem lætur gera
boð eftir sér handa hinum og
þessum og afþakkaði pent
boðið. Hún bar þvi við að það
væri allt of langt aö fara frá
Los Angeles á vesturströnd-
inni til Washington i austri
bara til þess eins að snæða
einn kvöldverð.
*
Það er þó
byrjunin
Jasmin prinsessa, dóttir
Ritu Hayworthog hins látna
Ali Khan, hafnaði i „show-
bisniss” eins og svo margir
og margar aðrar. Til að
byrja með hlaut hún aðeins
ihlaupahlutverk — hjá
Metrópolitan óperunni i New
York — en það er þó alltaf
byrjunin.
*
Raggd rólcgi
’W-JA róLKlkUJ SEH 5Jó T SAUA
U6S( Oá,. SöW&UA<2lMP
í m-jfeusMemuui
FJalla-Fúsi
0
Alþýðublaðiö
iwn Ct'JTURY- FOX PRESENTS
BATTI.E rOR
THE PI.ANET
OF THE
APES s [G
AUGARASBÍÓ
Slmi :12075
Barnsrániö
í
THE
RLACh
WINDMILL
A UNIVERSAl. RELEASE
Ný spennandi sakamálamynd
í litum og cinemascope meö
ISLENZKUM TEXTA.
Myndin er sérstaklega vel
gerö, enda leikstýrt af Pon
Siegel.
Aöalhlutverk: Michael Caine,
Janet Suzman. Honald
l'leasence, John Vernon.
Bönnuö börnum innan 14 ára.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
7 morö í
. Kaupmannahöfn
7M0RD
I K0BENHAVN
Anthony Steffen
Sylvia Kochina,
Shirley Corrigan
FARVER
iECHNISCOPl

ENGUSH
VERSION
F.U.lb
Ný spennandi sakamálamynd
I litum og Cinemascope meö
islenskum texta.
Sýnd kl. ll.
Bönnuö börnum innan 16 ára.
Bíóín
HAFNARBÍÚ
HASKÓLABÍÓ sím. «uo
S.P.Y.S.
Einstaklega skemmtileg
brezk ádeilu- og gamanmynd
um njósnir stórþjóöanna.
Brezka háöið hittir i mark i
þessari mynd.
Aöalhlutverk: Donald Suther-
land, Elliott Gould.
ISLENZKUR TEXTI.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
tiÝJA BÍO s.mi .1540
ÓNABÍÓ s.mi :.1IH2
STJÖRHUBl'Ó s.,„i .v,:,
Hrifandi og skemmtileg, eitt
af mestu snilldarverkum
meistara Chaplins og af flest-
um talin einhver hans bezta
kvikmynd.
Höfundur, leikstjóri, aöal-_
leikari: Cliarli Chaplin, ásamt
Clarie Bloom, Syndey
Chaplin.
ISLENSKUR TEXTI
Hækkaö verö.
Sýnd kl, 3, 5.30, 8.30 og 11.
Ath. breyttan sýningartima.
Lokaorustan
um apaplánetuna
Spennandi ný bandarisk lit-
mynd. Myndin er framhald
myndarinnar Uppreisnin á
Apaplánetunni og er sú
fimmta og siöasta i rööinni af
hinum vinsælu myndum um
Apaplánetuna.
Roddy McPowall, Claude
Akins, Natalie Trundy.
Bönnuö innan 12 ára.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Ástfangnar konur
.Women in Love'
Mjög vel gerö og leikin, brezk
átakamikil kvikmynd, byggö
á einni af kunnustu skáldsög-
um hins umdeilda höfundar
S.H. Lawrence „Women in
Love”
Leikstjóri: Ken Russell
Aöalhlutverk: Alan Bates,
Oliver Reed, Glcnda Jackson,
Jennie Linden.
ÍSLENZKUR TEXTI
Bönnuö yngri en 16 ára.
Sýnd kl. 5 og 9.
Meistaraverk Chaplins:
SVIÐSLJÓS
Charles
ííhapliife
CLAIRF BI.OOM fAr'
•vn>*v chamin ',
*

Emmanuelle
Heimsfræg ný frönsk kvik-
mynd i litum gerö eftir skáld-
sögu meö sama nafni eftir
Enunanuelle Arsan.
Leikstjóri: Just Jackin.
Mynd þessi er allsstaöar sýnd
meÖ metaösókn um þessar
mundir i P>rópu og viöa.
Aöalhlutverk: Sylvia Kristell,
Alain Cuny, Marika Green.
Enskt tal.
ISLKNZKUR TKXTI.
Slranglcga bönnuö innan 16
ára.
Nafn.skirteini.
Sýnd kl. 4, 6, 8 og 10.
Miöasaian opin frá kl. 3.
ENGINM
ER ILLA SÉDUR,
SEN CENGUR NED
ENDURSKINS
NERKI
Verndum líf -
verndum vot- J
lendi -
■ LANDVERND ^
Miðvikudagur 12. nóvember 1975.