Alþýðublaðið - 06.01.1981, Síða 3

Þriðjudagur 6. janúar 1981
3
alþýðu-
Útgefandi: Alþýöuflokkurinn
Framkvæmdastjori: Jóhann-
es Guömundsson.
Stjórnmálaritstjóri (ábm):
Jón Baldvin Hannibalsson.
Blaöamenn: Helgi Már
Arthúrsson, Ólafur Bjarni
Guönason, Þráinn Hall-
grímsson.
Auglýsinga- og sölustjóri:
Höskuldur Dungal.
Auglýsingar: Þóra Haf-
steinsdóttir.
Gjaldkeri: Halldóra Jónsdótt-
ir.
Dreifingarstjóri: Siguröur
Steinarsson.
Ritstjórnog auglýsingar eru
aö Síöumúla 11, Reykjavik,
simi 181866.
Vaxtamál eru mjög i brenni-
depli um þessar mundir. Með
bráöabirgöaráöstöfunum sinum
hefur rikisstjórnin ákveöiö að
fresta um eitt ár gildistöku þess
ákvæöis Ólafslaga, sem kvaö á
um jákvæöa ávöxtun sparifjár.
Þetta var eina skrautfjööurin
sem núverandi utanrikisráö-
herra skildi eftir sig, eftir stutta
veru á stóli forsætisráðherra
1978—1979, enda lögin við hann
kennd. Ennfremur er stefnt að
lækkun vaxta á afuröalánum til
atvinnuveganna úr 8,5 i 4%. Þá
er sett þak á vexti af verö-
tryggðum lánum: 2% á lánum
til lengri tima en 10 ára, en 4%
af lánum til skemmri tima.
Reyndar er leitun á verö-
tryggöum lánum, sem bera
hærri vexti, svo aö raunhæft
gildi þessarar lagasetningar
sýnist takmarkaö. Meira máli
skiptir ef til vill sú stefnuyfir-
lýsing, aö breyta beri skamm-
timalánum og lausaskuldum
vegna íbúðabygginga i föst lán
til lengri tima. Enn er þó allt á
„Verði þetta frumvarp Alþýðuflokksins að lögum
mun hagur húsbyggjenda stórbatna. Hin föstu lán
húsnæðismálastjórnar og úr bankakerfinu nema þá
52,5% af íbúðarverðinu. Að viðbættum lífeyrissjóðs-
lánum má ætla að lánshlutfall geti komizt upp í um
70%. Það eru vitaskuld villimannlegar aðfarir að ætla
ungu fólki að afla allt að 3/4 hlutum af íbúðarverði
með skammtímalánum og vinnuframlagi eins og hér
tíðkast. Þessi háttur er hvergi í grannlöndum okkar.
Með frumvarpi þessu leggur Alþýðuflokkurinn
áherzlu á að koma verði til móts við ungt fólk, sem
þarf að eignast þak yfir höfuðið".
VAXTMUUN:
HAGSMUNAMAL
HÚSBYGGJENDA
OG SPARIFJÁREIGEN DA
huldu um framkvæmd þessa, en
aöþvi á aö vinna á vegum fjög-
m-ra stofnana: Viöskiptaráöu-
neytis, Seölabanka, Félags-
máiaráöuneytis, og Húsnæöis-
málastofnunar.
F ormaöur Alþýöuflokksins,
Kjartan Jóhannsson, geröi
vaxtamálin, sérstaklega aö um-
ræöuefni I áramótaboöskap sin-
um. Hann sagöi m.a.:
„Þaö á ekki aö hverfa frá þvi
markmiöi aö koma hér á
jákvæöum raunvöxtum. Hver
sem neitar þvi er aö leggja til aö
stela skuli af sparifjáreigend-
um. Hver sá sem afneitar raun-
vöxtum, vill gera eitt af hag-
stjórnartækjunum óvirkt og
halda uppi spákaupmennsku og
braski. Þá munu menn heldur
ekki koma fjárfestingu i landinu
á heilbrigöan grundvöll.
Hitt er annaö mál, áö vaxta-
stefna getur ekki staöiö ein. Hún
þarf aö vera liöur i heildaraö-
geröum, sem miöa að þvi aö ná
veröbólgunni niður á móti vöxt-
um. Jafnframt hefur Alþýöu-
flokkurinn lagt áherzlu á, aö
raunvöxtum ætti aö fylgja, að
lánstimi yröi lengdur og
greiöslubyröi dreift yfir lengri
tima.
Ekkert af þessu hefur rikis-
stjórnin framkvæmt. Hún er þvi
ekki aö framfylgja stefnu Al-
þýöuflokksins. Hún er þvi ekki
aö framfylgja raunvaxtastefnu.
Fátt er afkáralegra, en þegar
rikisstjórnin er aö kenna Al-
þýöuflokknum um vextina
núna. Framkvæmdin er öll á
ábyrgö rikisstjórnarinnar. Hún
hefur haft þingstyrk I næstum
ár til þess aö framfylgja hverri
þeirri stefnu, sem hún kýs.
kömmu fyrir þinglok lögöu
Alþýöuflokksmenn fram sér-
stakt frumvarp um bætt kjör
sparifjáreigenda og húsbyggj-
enda. Þetta frumvarp var lagt
fram með tilliti til þeirrar ó-
vissu, sem rikir i peningamál-
um um þessar mundir, i vaxta-
málum og i málefnum lántak-
enda.
1 þessu frumvarpi er gert ráö
fyrir þvi, aö stofnaöir veröi sér-
stakir sparireikningar, þar sem
lánsfé veröi verðtryggt, en þó
ekki bundiö meö sama hætti og
tiðkast hefur. Verötryggingin
nái til þess hluta innistæöu, sem
óhreyfö er i hverja þrjá mánuöi,
en á annan hluta innistæöunnar,
sem er breytilegur, reiknist al-
mennir sparisjóösvextir. Ekki
leikur vafi á þvi, aö þetta mun
auka sparnaö 1 landinu.
þaö er annar þáttur þessa
frumvarps, aö gert er ráö fyrir,
aö lán Húsnæöismálastjórnar
til hiisbyggjenda megi ekki fara
niöur fyrir 35% af kostnaði viö
staöalibúö. Þetta er þaö
stefnumiö, sem Magnús H.
Magnússon lagði til með frum-
varpi sinu um húsnæöismál, en
rikisstjórnin er nú á góöri leiö
meö aö eyðileggja þessa stefnu-
mörkun.
Þá er I þriðja lagi gert ráö
fyrir þvi, aö húsbyggjendur eigi
kost á '.verötryggöu láni til 15
ára úr bankakerfinu, sem nemi
hálfu láni Húsnæðismálastjórn-
ar.
Eins og nú háttar er hús-
byggjendum ætlað aö afla allt
aö 3/4 hlutum af ibúöarveröi
meö eigin framlagi, eöa meö þvi
að snapa lán I mörgum bönkum
og leggja á sig óheyrilega vinnu.
Veröi þetta frumvarp Al-
þýöuflokksins aö lögum mun
hagur húsbyggjenda stórbatna.
Hin föstu lán Húsnæöismála-
stjórnar úr bankakerfinu nema
þá 52,5% af Ibúöarveröinu. Aö
viöbættum lifeyrissjóöslánum
má ætla að lánshlutfall geti
komizt upp I allt aö 70%.
Það eru vitaskuld villimann-
legar aöfarir að ætla ungu fólki
aö afla allt aö 3/4 hlutum af
ibúöarverði meö skammtima-
lánum og vinnuframlagi eins og
hér tíökast. Þessi háttur er
hvergi viðhafður i grannlöndum
okkar. Meö frumvarpi þessu
leggur Alþýöuflokkurinn
áherzlu á, aö koma veröi til
móts viö ungt fólk, sem þarf aö
eignast þak yfir höfuðiö.
Kjartan Jóhannsson hefur
lýst þeirri skoöun sinni, aö einu
jákvæöu þættirnir I bráöa-
birgöaráöstöfunum rikis-
stjórnarinnar séu ’einmitt stytt-
ing bindisskyldu verötryggðra
innlánsreikninga úr 2 árum I 6,
og óljós fyrirheit um aö breyta
skammtimalánum og lausa-
skuldum vegna ibúöabygginga i
föst lán til lengri tima. Einmitt
þessi ákvæöi voru tekin upp i
efnahagstillögum rikisstjórnar-
innar, vegna þess aö frumvarp
Alþýöuflokksins lá þá þegar
fyrir. Ef af framkvæmd verður,
er þvi ljóst aö tillögugerö Al-
þýöuflokksins á þingi hefur aö
nokkru leyti rétt hlut sparifjár-
eigenda og húsbyggjenda. Hins
vegar er framkvæmd þessara
mála I tillögum rikisstjórnar-
innar svo óljós, aö ótimabært er
að slá nokkru föstu um niður-
stööur.
þess vegna væri þaö vænsti
kosturinn fyrir þá stjórnarliða
einfaldlega að styöja frumvarp
Alþýöuflokksins, sem er klárt
og kvitt og tekur af öll tvimæli
um þessi þýöingarmestu hags-
munamál sparifjáreigenda og
húsbyggjenda. _ JBP
INNLEND SYRPA
Þing Landssambands
vörubilstjóra
14. þing Landssambands vöru-
bifreiöastjóra var haldiö dagana
6. og 7. desember sl. Formaður
sambandsins, Einar ögmundsson
setti þingiö meö ávarpi og minnt-
ist m.a. tveggja látinna forystu-
manna, þeirra Ingimars Óla-
sonar, Isafirði og Þorsteins Krist-
inssonar Dalvik.
Forsetar þingsins voru kjörnir
Valgeir Guðjónsson, Sauöárkróki
og Guðmundur Kristmundsson,
Reykjavik. Ritarar: Þórarinn
Þórarinsson N-Þing. og Jón
Sigurgrimsson, Arnessýslu.
Verslunarráð 1
hagkvæmari fjárfestinga og
minni þenslu i þjóðfélaginu.
Verzlunarráðið leggur hins
vegar rika áherzlu á, að rekstrar-
skilyrði atvinnuveganna taka enn
ekki mið af örri verðbólgu og
þeirri viðtæku verðtryggingu
fjármagns, sem orðin er. Þvi
verður að innleiða frjálsa verð-
myndun og viðhalda raunhæfri
gengisskráningu, svo aö verð-
tryggingin og verðbólgan skapi
ekki að óþörfu rekstrarerfiðleika
i atvinnulifinu, atvinnuleysi og
gjaldþrot fyrirtækja. Atvinnulif-
inu mun reynast það nógu mikið
átak að aðlagast þeim breyttu
starfsskilyrðum, sem verðtrygg-
ingin skapar, þótt erfiðleikarnir
séu ekki auknir með óraunhæfum
afskiptum að verðmynduninni i
landinu.
Rikisfjármálin.
Áætlanir rikisstjórnarinnar i
efnahagsmálum sneiða nánast
hjá öllum aðgerðum i rikisfjár-
málum. I ár verða útgjöld rikisins
þvi enn aukin og skattheimtan
heldur áfram að vaxa.
Verzlunarráðið telur, að fors-
enda raunhæfs árangurs i lækkun
verðbólgu sé, að tekið verði á öll-
um þáttum efnahagslifsins og
skipta rikisfjármálin þar höfuð-
máli. Verði þau ekki tekin til
endurskoðunar og útgjöld, umsvif
A þinginu var flutt skýrsla
sambandsstjórnar og lagðir fram
og samþykktir reikningar sam-
bandsins.
Meðal samþykkta þingsins
voru eftirtaldar:
„14. þing Landssambands
vörubifreiðastjóra haldiö 6.-7.
des. 1980, telur að 59. gr. skatta-
laganna sé það gölluö i fram-
kvæmd að ekki verði hjá þvi
komistað endurskoöa þessagrein
laganna, þannig að einungis veröi
lagt á rauntekjur manna.”
„14. þing landssambands vöru-
bifreiðastjóra felur stjórn sam-
bandsins aö halda áfram þvi
starfi sem hafiö er af fráfarandi
stjórn varöandi tryggingu öku-
manns. Þingið leggur á það
og skattheimta hins opinbera
lækkuð, telur Verzlunarráðið að
ekki sé hægt að búast við teljandi
árangri i að kveða niður þá 50%
verðbólgu sem hérer orðin land-
læg. Nægir að minna á slæma
reynslu Breta af misheppnuöum
efnahagsaðgerðum vegna þessa.
Lokaorð
I áætlunum rikisstjórnarinnar
er itrekað, að rikisstjórnin ætli að
móta sér stefnu i efnahagsmál-
um,orkumálum og málefnum at-
vinnulifsins. Hér eru þvi boðaðar
skammtimaaðgerðir rikis-
stjórnar, sem enn veit ekki hvað
hún vill. Er það orðið timanna
tákn, að það taki rikisstjórnir
stjórnartimabilið að semja sér
stjórnarsáttmála. Sú óvissa, sem
þetta ástand skapar, er orðin
óviðunandi.
Athuganir Verzlunarráðsins
benda til, að skerðing verðbóta
þann 1. marz n.k. um nær 9%
muni að mestu eyða verðbólgu-
áhrifum kjarasamninganna frá
siðasta ári og forða þeirri verð-
bólguholskeflu, sem stefndi að.
Verðlag mun hins vegar enn
hækka á næsta ári um rúm 50%.
Raunverulegur árangur I viður-
eign við það verðbólgustig næst
hins vegar ekki, nema með sam-
ræmdum aðgerðum i efnahags-
málum svipuðum þeim og
Verzlunarráðið hefur sett fram i
stefnu sinni i efnahags- og at-
vinnumálum.
áherslu að stjórnvöld beiti sér nú
þegar fyrir lagabreyting i þá átt
að ökumaður vörubifreiða sé
tryggður i starfi hvort hann er viö
vinnu viö fermingu, affermingu
eða akstur bifreiöarinnar.”
„14. þing Landssambands
vörubifreiðastjóra fagnar þvi
átaki sem núverandi rikisstjórn
hefur boðaö i vegafram-
kvæmdum. Það er eindregin
skoðunþingsins aö bætt vegakerfi
sé undirstaða aukinnar hagsæld-
ar á hinum mjög mismunandi
sviðum þjóðlifsins.
Bætt samgöngukerfi hlýtur að
verða að teljast nauðsynlegur
öryggisþáttur viö þær náttúruaö-
stæður sem þjóðin býr við og jafn-
framt stuöla að auknum
menningarsamskiptum milli
landshluta.”
„14. þing Landssambands
vörubifreiðastjóra itrekar sam-
þykktir fyrri þinga sambandsins
um aukið umferöaöryggi og
auknar slysavarnir. Þaö er ein-
dregin skoðun þingsins að það
starf sem Slysavarnarfélag
Islands og Umferðarráð hefur
innt af hendi og vinna að, hafi
skilað umtalsverðum árangri til
bættrar umferðarmenningar.
Landssamband vörubifreiða-
stjóra heitir þessum aðilum
fullum stuðningi I þeirra mikil-
væga starfi.”
Er kom að stjórnarkjöri lagði
kjörnefnd þingsins fram eftirfar-
andi tillögu, sem samþykkt var
samhljóða:
„Þar sem fyrir liggur að a.m.k.
4af7 núverandi stjórnarmönnum
Landssambands vörubifreiða-
stjóra gefa ekki kost á sér til
endurkjörs, og kjörnefnd hefur
ekki tekist á þeim tima sem hún
hefur til umráða að gera tillögu
um nýja stjórn, leggur nefndin til
við þingið, að þessu þinghaldi
veröi frestað um einhvern tima,
t.d. 3 mánuði enda noti kjörnefnd
þann tima til undirbúnings
stjórnarkjörs og trúnaðar-
manna.”
Jafnframt var þeirri ósk beint
til starfandi stjórnar að gegna
áfram störfum og féllsthún á það.
Akveöiö var aö þingið skuli kallað
saman til framhaldsfunda eigi
siðar en i lok marsmánaðar 1981.
Um aðlögunargjald
Fundur i sambandsstjórn Sam-
bands málm- og skipasmiðja
haldinn 15. desember 1980, Itrek-
ar þá skoöun samtakanna aö lög
um timabundiö aölögunargjald
veröi framlengd eftir næstu ára-
mót.
Fundurinn bendir á, aö þær for-
sendur sem lögin eru byggö á eru
— þvi 'iöur — enn fyrir hendi.
Stjórnvöld hafa á þessu og síðasta
ári ekki framkvæmt þær leiörétt-
ingar á samkeppnisaöstööu
iönaöarins sem lofaö haföi veriö.
Ef loforöin heföu veriö efnd, væri
engin ástæöa til aö framlengja
umrædd lög. tslenskur iönaður
biöur aöeins um jafnrétti I aö-
stööu gagnvart öörum atvinnu-
greinum svo og erlendum sam-
keppnisaöilum. Fundurinn er
þeirrar skoöunar, aö ef stjórnvöld
framlengja ekki aölögunar-
gjaldslögin né fella niöur hin
ýmsu álög af iönaöinum þá hafi
þau sett iönaöinn skör lægra en
aörar atvinnugreinar.
Meö setningu aölögunargjalds-
ins fékkst viöurkenning á þvi hjá
EFTA og EBE, að islenskur
iðnaöur haföi enn ekki náö þeirri
iönþróun sem til var ætlast á aö-
lögunartimabilinu. Gjaldiö var
hugsaö sem vernd aö nokkru og
einnig fjármögnun iönþróunaraö-
geröa. Meö afnámi aölögunar-
gjaldsins er verndinni aflétt, án
þess aö létt sé af iðnaðinum álög-
um, svo sem launaskatti o.fl.
Einnig er kippt fótum undan fjár-
mögnun þess iönþróunarátaks
sem S.M.S. hefur unniö aö i anda
laganna, og stefnir markvisst aö
þvi, aö efla framleiöni og sam-
keppnishæfni starfsgreina 1
málmiönaöi.
Þorskveiðitakmarkanir
janúar-apríl
Samkvæmt reglugerö, sem
ráöuneytiö gaf út 18. desember
s.l. eru skuttogurum, meö aflvél
900 hestöfl og stærri og togskip-
um, sem eru 39 metrar og lengri,
bannaöar þorskveiöar I 45 daga
samtals á timabilinu janúar-april
n.k. og þar af skal hvertskip láta
af þorskveiöum i a.m.k. 20 daga
samtals i janúar og febrúar.
Útgeröaraöilar geta aö ööru
leyti ráöiö tilhögun veiöitakmörk-
unar, en þó skal hvert skip láta af
þorskveiöum eigi skemur en 4
daga I senn. Útgeröaraöilar skulu
tilkynna meö skeyti til ráöuneyt-
isins, hvenær þorskbannstimabil
hefst og lýkur hverju sinni og
skulu tilkynningar sendar ráöu-
neytinu, eigi siöar en 12 klukku-
stundum eftir aö timabil hófst eöa
þvi lauk.
Viö ákvöröun á þvl hve lengi
skip láta af þorskveiöum hverju
sinni gilda eftirfarandi reglur:
1. Upphaf timabils miöast viö
þann tima, er skip kemur i höfn
til löndunar afla úr siðustu
veiöiferö fyrir timabiliö.
2. Lok timabils miöast viö þann
tima, er skipiö heldur úr höfn
til þorskveiöa á ný
3. Sigli skip meö afla til löndunar
erlendis og reynist þorskur yfir
leyfilegum viömiöunarmörk-
um, telst sá timi, sem fer I sigl-
ingar út og til heimahafnar aft-
ur ekki meö sem þorskbanns-
timi.
Þegar skip láta af þorskveiöum
gildir sú aöalregla, aö hlutur
þorsks I heildarafla hverrar
veiöiferöar má ekki nema meiru
en 15%. Þá er sú undantekning
gerö, aö þorskur má nema allt aö
25% af heildarafla einstakra
veiöiferöa, þó má dagafjöldi, sem
þær veiöiferöir taka, ekki fara yf-
ir 40 daga.
Ennfremur skal hér lögð
áhersla á, aö þessi regla tekur til
alls ársins, og veröa ekki veittar
frekari tilslakanir frá 15% regl-
unni i þeim aögeröum, sem fyrir-
hugaöar eru á næsta ári.
Bann við veiðum
loðnubáta
Samkvæmt reglugerö sem
ráöuneytiö gaf út 18. desember
s.l. er þeim loönubátum, sem
leyfi hafa til loönuveiöa, bannaö
aö stunda veiöar meö netum,
botn- og flotvörpu og linu frá 1.
janúar til 10. febrúar n.k., eöa
þangaö til annaö veröur ákveöiö.
Ákvöröun þessi er tekin m.a.
vegna þess aö ekki liggur fyrir
endanlega hversu mikiö magn af
loönu veröur leyft aö veiöa á yfir-
standandi vertiö. Ráöuneytiö
mun á næstunni beita se'r fyrir aö
upp veröi teknar viöræöur viö
hagsmunaaöila, um vandamál
þessara skipa.