Alþýðublaðið - 31.03.1981, Blaðsíða 2

2
Þriðjudagur 31. mars/ 1981
l (gotaiuli: Alþv('iuflokkurinn. Kramkvæmdastjóri: Jóhannes
Guðniundsson. Stjórumálaritstjóri (ábm):Jon Baldvin Hannibals-
son. Blaóamenn: Heigi Mar Arthursson. Olaíur Bjarni Guðnason,
Þráinn Hallgrimsson. Auglvsingar: Þóra Hafsteinsdóttir. Gjald-
keri: Halldora Jonsdottir. Dreifingarstjóri: Sigurður Steinarsson.
Kitsljórnog auglysingar eru aö Siðumúla 11. Reykjavik, simi 81866.
GAMLAR LUMMIIR EÐA
HEILBRIGÐ SKYNSEMI
F ulltrúar sitjandi rikisstjórnar hafa oft viöurkennt það opinberlega,
að þörf sé stefnumótunar i fiskveiðimálum þjóðarinnar. Flestir viður-
kenna að flotinn er of stór, aö afkastagetan sé of mikil, miðað við það
sem sérfræðingar telja skynsamlegt að taka Ur sjónum. Rikisstjórnin
hefurhinsvegar látiösitja viö orðin tóm. Þegar leysa hefur átt vanda
einstakra byggðalaga varðandi atvinnumál hafa verið farnar hefð-
bundnar leiðir. Þórshafnarmálið er eitt dæmið, Patreksfjarðarskipið
verðurannaðogsvo mætti lengi telja. Flotinn heldur áfram að stækka.
Afkastagetan verður stöðugt meiri. Skammtimahagsmunir eru látnir
ráða ferðinni, en hagsmunir heildarinnar, eða langtimahagsmunir út-
gerðar og sjómanna, já reyndar þjóðarinnar allrar, eru fyrir borð
bornir.
V ið þessar aðstæður hefur það komið i hlut Alþýðuflokksins að setja
fram stefnu i fiskveiðimálum, sem kemur i veg fyrir áframhaldandi
stækkun fiskiskipastólsins, án þess að draga Ur endurnýjun flotans i
heild. Þvi vissulega er það rétt sem bent hefur verið á, aö islenzkir sjó-
menn og Utgerðarmenn verða alltaf aö hafa beztu fáanlegu tæki i hönd-
unum til aðsækja þann afla sem þeir bera á land. Það er ekkert nýtt að
það skuli vera Alþýöuflokkurinn sem setur fram stefnu i anda heil-
brigðrar skynsemi i þýðingamestu málum þjóöarinnar. Tillögur
flokksins i efnahagsmálum, tillögur flokksins i virkjunarmálum og til-
lögur flokksins i hUsnæðismálum. Allt eru þetta mál sem Alþýðu-
flokkurinnhefurbeittasér af alefli fyrirá Alþingi.
Alþýðuflokkurinn hefur sett fram fjögur frumvörp sem marka eiga
stefnuna i fiskveiðimálum þjóöarinnar. Þau fela i sér nánari Utfærslu á
grundvallar stefnu flokksins sem er að skipuleggja eigi uppbyggingu
fiskiskipaflotans og fiskvinnslunnar i samræmi viö sóknarþol fiski-
stofnanna og atvinnuþörf byggöalaganna. Aflann á að taka með þeim
skipunog veiðaríærum.sem hagkvæmust eru hverju sinni og sókninni
á aö halda i skefjum meö þvi að hafa stjórn á afkastagetu fiskiskipa-
stólsins.
• Fyrsta frumvarp Alþýöuflokksins felur i sér, að heimild frá árinu
1972 til rikisstjórnar um aö veita sjálfsskuldarábyrgð á lánum til kaupa
á skuttogurum er afnumin. Þetta þýðir að framvegis verður aðieggja
slik mál fyrir Alþingi hverju sinni.
• Annaö frumvarp Alþýðuflokksins felur i sér þá almennu reglu að
endurnýjun skipastólsins megi ekki á neinu ári fara fram Ur 50% að
meöaltali Urfalls tveggja næstliðinna ára mældu i brúttórúmlestum.
Með tilliti til þróunarinnar siðustu misseri er þó gert ráö fyrir, að á ár-
unum 1981 og 1982 veröi gert algjört hlé á innflutningi fiskiskipa og inn-
lendar smiðar takmarkast við endurnýjunarþörf.
• Þriðja frum varp Alþýðuflokksins gerir ráö fyrir aö stofnaður verði
greiðslutryggingasjóður innan aflatryggingarsjóös. Hlutverk greiðslu-
ryggingasjóðs á aö vera.skv. frumvarpinu, að stuðla að jafnvægi i
afladreifingu, án þess að tilkostnaður vaxi verulega og treysta þannig
byggðajafnvægi. Tilgangurinn er að tryggja staðgreiðslu afla, sem
landað er utan heimahafnar, t.d. á stöðum sem búa við hráefnisskort i
fiskvinnslu með veitingu lána til fiskkaupenda.
• Fjórða frumvarp Alþýðuflokksins var á dagskrá i siöustu viku, en
þetta frumvarp miðar að þvi að auka möguleikana á brottfalli skipa úr
flotanum og skapa þannig svigrUm til endurnýjunar umfram það sem
ella yröi. Samkvæmt frumvarpinu er gert ráð fyrir þvi, aö hluti útflutn-
ingsgjalds til Ureldingarstyrkja hækki Ur þremur prósentum i fimm
prósent, en hluti Fiskveiðasjóös minnki að sama skapi. Þá er Fisk-
veiðasjóði gert að greiða tuttugu prósent af framlagi sjóðsins til aukn-
ingar á úreldingarstyrkjum.
I þessu siðasta frumvarpi Alþýðuflokksins er m.ö.o. gert ráð fyrir ,
þvi að auka hlut Ureldingarstyrkja i Utflutningsgjaldi og tiltekinn
hundraðshluti af rikisframlagi til Fiskveiðasjóðs fari sömuleiðis til
þessa verkefnis. Eins og nU er háttaö myndi þaö styrkja afkomu út-
gerðar i landinu að verja auknu fé til Ureldingar frekar en að fjárfesta i
nýjum fiskiskipum. Meginatriði frumvarpsins er hins vegar að skapa
svigrUm til endurnýjunar, án þess að fiskiskipastóllinn stækki. Með
samþykkt frumvárpsins myndu fjárráð til úreldingar rúmlega tvö-
laldast, eöa, tekjur þær sem ráðstafað er til úreldingarstyrkja myndu
hækka úr 780 millj. gkr. i 1650 millj. gkr.
N U kann einhver að spyrja hvort nauðsynlegt sé, aö leggja fram svo
viðtæk lagafrumvörp til að hagkvæmustu aðferðum veröi beitt til að
afla þess fisks sem taliö er óhætt að taka Ur sjónum. Svarið við spurn-
ingunnier já. Þaðerekkiótakmarkaðsem má taka uppúr sjó. Rikjandi
veiðitakmarkanir á þorskveiðar togara og báta, og takmarkanir vegna
loðnu veiða, eru til marks um það að sóknargeta fiskiskiptaflotans er
meiri en svarar til afrakstursgetu fiskistofnanna, eins og sakir standa.
Þetta viðurkenna stjórnvöld, m.a. með þvi að beita sér fyrir takmörk-
unum, en þar viðsitur. Stjórnvöld takmarka sóknina, en leyfa innflutn-
ing á nýjum, eða gömlum fiskiskipum, eða byggingu nýrra innanlands,
af handahófi. Hægri höndin bannar veiðar i svo og svo langan tima, en
vinstri hönd fjölgar skipunum, eykur afkastagetu fiskiskipaflotans og
knyr þannig hægrihöndina til að takmarka veiðarnar ennþá frekar.
Hér ráða skammtimahagsmunir ferð’inni. Til grundvallar liggur
pólitiskt úthlutunarhugarfar stjórnmálamannsins. Fulltrúar stjórnar-
flokkanna halda að þeir geti keypt sér atkvæði kjósenda i landinu meö
þvi aö Uthluta skuttogurum og bátum eftir pöntunum einstakra út-
gerðarmanna i byggðalögum landsins. Þeir halda að þeir geti sett
niður virkjanir allt eftir þvi hvar flestra atkvæða er von. Þeir gera sér
ekki grein fyrir þvi að þetta eru lika skammtimalausnir sem kjósendur
munu fyrr en siöar hafna. Lausnir er helzt mætti likja við gamlar
lummur. Alþýðuflokkurinn reið á vaðið með þvi að setja fram fullmót-
aðaefnahagsáætlun.hvers ágæti menn eru nú smátt og smátt að viöur-
kenna. Alþýðuflokkurinn setur nU fram stefnu sina i fiskveiðimálum.
Hún ber þess vitni að vera rödd heilbrigðrar skynsemi. Hér ræður hið
pólitiska Uthlutunarhugarfar ekki rikjum. Hér sitja hagsmunir
heildarinnar i fyrirrUmi. —HMA
„Laukrétt, laukrétt
Viðhöfum ákveðiöaðfresta landsfundinum þangað tillhaust...allirsammála? Sem sagtgott!”
Landhelgisgæslan 1
klst. eða innan við 1 klst. á dag
að jafnaði. Fokker F27 vélar
Landhelgisgæslunnar flugu á
sama tima 1399 klst., sem er
innan við 2klst.á flugvél á dag
að jafnaði. A sama tima var
meðalflugtimi Fokker F27
véla Flugleiða 4,71 klst.á dag.
Meðan nýting flugvéla rikis-
ins er svona litil eru Landmæl-
ingar með fastan samning við
einkaaðila um a.m.k. 70 klst.
flug á ári fyrir 72.000 dollara.
Þessu flugi gæti flugvél Flug-
málastjórnar auðveldlega
annaö. Einnig gæti hún annast
fjöldann allan af verkefnum
fyrir Landhelgisgæsluna sam-
hliða verkefnum Flugmála-
stjórnar. Má þar nefna is-
könnunarflug samhliða eftir-
litsflugi og flugi vegna við-
gerða tækjabúnaðar Flug-
málastjórnar Uti á landi.
Rekstrarkostnaður Fokker
F27 flugvéla Landhelgisgæsl-
unnar er margfalt jneiri en
rekstrarkostnaður King Air
flugvélar Flugmálastjórnar
en hún hentar þó mjög vel i
flest ef ekki öll verkefni Land-
helgisgæslunnar, eins og fram
kemur i „Áfangaskýrslu
nefndar um flugrekstur Larid-
nelgisgæslunnar”, Utgefinni af
fjármálaráðuneytinu i jUli
1975.
Með þvi að sameina undir
eina stjórn allan flugrekstur á
vegum rikisins er unnt að
auka verulega nýtingu flug-
vélakostsins, auka hagræð-
ingu og sparnað i rekstri.
Þar eð Landhelgisgæslan er
langstærsti flugrekstrar aðili
á vegum rikisins er lagt til að
sameinaður flugrekstur rikis-
ins verði undir hennar stjórn”.
Lánsfjáráætlun 1
hækkað eitthvaö”, segir enn-
fremur. Er gert ráð fyrir þvi, að
útflutningsverð hækki um nær
6% milli áranna 1980 °g 1981.
Um verðlag á fiskafurðum til
útflutnings segir i áætluninni:
„Verðlag á frystum fiski i
Bandarikjunum mun sem fyrr
ráða miklu um útflutningsverð
á þessu ári. Verð á mikilvæg-
ustu afurðunum hefur nú i tvö ár
staðið nokkurn veginn óbreytt,
þrátt fyrir það, að matvælaverð
i Bandarikjunum hafi almennt
hækkað talsvert. Afar erfitt er
að ráða i liklega verðþróun á
frystiafuröum á næstu mánuð-
um, en engin merki um al-
men-nar4iækkanir eru sjáanleg,
hvað sem siðar kann að verða.
Um aðrarsjávarafuröirer erfitt
aö segja, en þar gæti þó orðið
einhver hækkun. Verð á lýsi og
mjöli hefur þó lækkað aö undan-
förnu og gætir þar aö einhverju
leyti áhrifa af hækkun á gengi
dollars.
Gert er ráö fyrir þvi aö inn-
flutningsverð i heild hækki um
7—8% á föstugengi milli áranna
1980—81. Veltur það eins og áður
mikiðá þróun olluverðs á árinu.
Skráð verö á ollu á Rotterdam-
markaði hefur verið stöðugt á
undanförnum mánuðum. Gert
er ráð fyrir þvi, að oliuverð fari
heldur hækkandi á árinu, jafn-
vel meira en verö á öðrum inn-
flutninei.
Þjóðarframleiöslan verður
obreytt á þessu ári frá þvi sem
var á árinu 1980 miðað við
helstu forsendur. 1 Þjóöhags-
áætlun var hins vegar reiknað
með 1% vexti þjóðarfram-
leiðslu. Ástæða þessarar breyt-
ingar er fyrst og fremst lakari
horfur i Utflutningi. Vegna rýrn-
andi viðskiptakjara dragast
þjóðartekjur saman eða um
1/2% en um 1 1/2% á mann.
Dragnótaveiðar 4
vil ég taka skýrt fram, að ef við
ætlum aö nýta kolastofninn, þá er
dragnótin ekki verri en önnur
veiðarfæri til þess”, sagði Björn
Dagbjartsson. forstjóri
Rannsóknarstofu fiskiðnaðarins i
gær, er hann var spurður álits á
þéim áformum sem uppi eru að
leyfa dragnótaveiöar að nýju 1
Faxaflóa.
Björn sagði, að þau veiðarfæri
sem nú væru notuð til dragnóta-
veiða væru ekki sambærileg við
þau sem notuð hefðu verið i flóan-
um á sjötta áratugnum.
„Möskvastærðin er orðin um 15
1/2 cm og þessi veiðarfæri sleppa
raunar i gegn um sig stóreílis
fiskum”, sagði hann, „þannig er
ekki hægt að leggja þetta tvennt
að jöfnu”.
,,Ég fylgdist á sinum tima vel
með tilraunaveiðum, sem fram
fóru i ráðherratið Kjartans
Jóhannssonar og niðurstaða
þeirra tilrauna var mjög jákvæð.
Auk þess má geta þess, að veið-
araar munu skapa hráefni fyrir
fiskvinnslustöðvarnar á svæðinu
á tfma, sem annars er mjög dauf-
ur.
Steinullarverksmiðja 1
létlri steinull, sem keppt geti við
innflutta glerull og þar með
tryggt þann markað. Rekstrar-
áætlanir sýna að slik verksmiðja
skilar góöri arðsemi miðað við að
sélt sé á innanlandsmarkaöi ein-
göngu verðlagning sé 15-20%
undir verðlagi á þeim innfluttu
samkeppnisvörum, sem lægstar
eru i verði.
Sfðan segir i fréttatilkynning-
unni:
Meö ofangreind atriði i huga er
grátbroslegt aö sjá Jaröefnaiönað
h.f. reyna að breiða yfir mistök
sin og slaklegan undirbúning meö
þvi að reyna að telja sunnlend-
inum trú um að steinullarverk-
smiðja meö 15000 tonna ársaf-
köstum geti orðið arbært fyrir-
tæki á Islandi.
Vita Sunnlendingar ekki að
hinir þýsku sérfræðingar Jarö-
efnarannsóknir, sem er dóttur-
fyrirtæki Jarðefnaiðnaðar,
skiluðu skýrslu um steinullar-
verksmiðjuna á siðasta ári og
lögðu eindregið til að reist yrði
verksmiðja með 3.500 til 5.000
tonna áraafköstum vegna þess að
útflutningur kæmi ekki til greina?
Hafið þið Sunnlendingar aldrei
fengið að sjá þá skýrslu? Aldrei
hafa niðurstöður þeirrar skýrslu
verið birtar opinberlega.
Þegar þessum spurningum
hefur verið svarað samviskusam-
lega, mun koma i ljós að Jarð-
efnaiðnaður h.f. sem er braut-
ryðjandi á sviöi „viðskiptalegra”
rannsókna á jarðefnum og á allan
heiður skilinn á þvi sviði, á ekki
gott meö aö takáá hendur hið við-
skiptalega og fjárhagslega mat,
sem sá einn getur tekið er reiðir
fram hið nauðsynlega áhættufé,
þegar rannsókn verður að
iðnaðartækifæri.
Fulltrúaráð Alþýðuflokksfélaganna
i Reykjavik
Viðtalstimar þingmanna og borgarfulltrúa. Sjöfn Sigur-
björnsdóttir, borgarfuiltrúi og Vilmundur Gylfason, al-
þingismaður veröa til viðtals á skrifstofum flokksins
þriðjudaginn 31. mars n.k. kl. 5.30—6.30',
flulýsing um nafnnúmer
á reikningum
Að geínu tilefni og með visan til 5. gr.
reglugerðar ,nr. 354/1972 um bókhald-
vekur fjárm’giaráðuneytið athygli allra'.
kröfuhafa 'á hendur rikissjóði á þvi éð
reikningar og hvers konar innheimtuskjöl
skulu m.a. bera með sér nafnnúmer útgef-
anda (kröfuhafa). Verði misbrestur á
þessu má búast við að viðkomandi skjáli
verði visað frá afgreiðslu hjá rikisféhirði
uns úr er bætt.
Fjármálaráðuneytið, 30. mars 1981.