Vísir - 21.02.1975, Síða 7

Visir. Föstudagur 21. febriíar 1975.
7
UMFERÐARUPPELDI - ^
STRAX Á ÞRIDJA ÁRI l5'°aní
— Umferðarskólinn Ungir vegfarendur hefur nýtt starfsár — Flest börn sem .;;—,— —
slasast í umferðarslysum á aldrinum 2ia — 6 ára Ums|on: Edda
____________________.___________________Andresdottir
Mörg börn læra hlutina auð-
veldlega og fljótt, en samt sem
áður ber ekki að treysta þvi að
það geti staðið sig fyllilega i
umferðinni. Mörg rugla til
dæmis lengi hægri og vinstri.
Stina Sandels segir að aðeins 8%
af öllum 6 ára börnum séu fylli-
lega örugg um hvað er vinstri og
hvað er hægri. Meðal 7 ára
barna má reikna með að það séu
um 12%.
„Foreldrarnir eiga að vera
fyrstu kennarar barnsins i um-
ferðinni”, segir prófessorinn.
„Æfið umferðarreglurnar i
þvi hverfi sem barnið þarf á
þeim að halda. Segið þvi
hvernig maður ber sig að, en
umfram allt hvers vegna maður
gerir þetta eða hitt.
— Sýnið barninu hvar bezt er
að fara, og veljið þá leið þar
sem umferðin er minnst. Byrjið
strax á meðan barnið er 3ja ára
gamalt að æfa það i umferð-
inni”.
Umferðarskólinn Ungir veg-
farendur hefur nú nýtt starfsár,
og hefur verið sent út fyrsta
verkefnið, sem er mjög liflega
og skemmtilega út garði gert.
Umferðarskólinn er bréfaskóli
fyrir börn undir skólaskyldu-
aldri eða á aldrinum 3ja til 6
ára.
í plaggi sem sent er til for-
eldra, og þar sem sérstaklega er
tekið fram að það taki þá aðeins
7 minútur að lesa, segir að barn-
ið muni fá send 25 verkefni
næstu fjögur árin frá umferðar-
skólanum. Kostnaðurinn við
skólann er greiddur sameigin-
lega af sveitarfélaginu, sem
viðkomandi eru búsett I, og Um-
ferðarráði.
Tilgangurinn með starfsemi
umferðarskólans er I fyrsta lagi
að veita foreldrum fræðslu um
vandamál barna i umferðinni. 1
öðru lagi að aðstoða foreldra við
að kenna börnum undirstöðu-
reglurnar I umferðinni og leggja
þar með grundvöllinn að betri
hegðun þeirra sem vegfarend-
ur.
„Með starfi skólans er verið
að aðstoða ykkur við að leið-
beina barninu. Verkefnin koma
að mjög takmörkuðu gagni
nema þvi aðeins, að þið gefið
ykkur tima til þess að vinna þau
með barninu”.
Notið tækifærið þegar þið eruð
á göngu eða I ökuferð og fræðið
barnið á jákvæðan hátt um um-
ferðina og hættur þær, sem eru
henni samfara. Oftast vill barn-
ið byrja að vinna verkefnið um
leið og það fær það. Þetta er
skiljanlegt en auðvitað fer það
ekki alltaf saman við þann tima,
sem foreldrarnir hafa til þess að
vinna verkefnið með þvi. Takið
þvi verkefnin fram aftur, þegar
þið hafið betri tima til þess að
vinna með barninu I ró og næði.
Er barnið ekki
alltof ungt?
— Þið spyrjið ef til vill hvort
barnið sé ekki alltof ungt til þess
að taka þátt i þessu fræðslu-
starfi. Áhrifin á fyrsta aldurs-
skeiðinu eru mjög mikilvæg.
Það hefur verið sannað með vis-
indalegum rannsóknum, að
nauðsynlegt er að hefja umferð-
Hér eiga börnin aðlfma fóikið á réttan stað í bilnum, og með þvf

venjast þau á að vera I aftursætinu,
aruppeldi barna þegar á þriðja
ári.
— Mörg undanfarin ár hafa
flest börn, sem slasast I umferð-
arslysum, verið á aldrinum 2ja
til 6 ára. Þessi staðreynd sýnir,
hve lifslaunsynlegt er að gott
samstarf takist við foreldra um
umferðaruppeldi barna.
— Barnið er ólikt hinum full-
orðnu og það upplifir veröldina
öðruvisi. Við fullorðnir höfum
gleymt þvi, hvernig veröldin leit
út i okkar augum, þegar við
vorum ekki hærri I loftinu en
bilhjól. 1 nútimaþjóðfélagi verð-
ur ekkert barn einangrað frá
umferð og þeim hættum, sem
umferð eru samfara. Þessum
hættum verður að mæta með þvi
að vernda börnin og fræða þau
um umferðina. Þvi yngra sem
barnið fær leiðbeiningarnar um
umferðina, þeim mun betri
möguleika hefur það til þess að
verða farsæll vegfarandi. —
Forráðamenn umferðarskól-
ans taka það skýrt fram að
aldrei er hægt að treysta barni
undir 6 ára aldri til að sjá um sig
sjálft nálægt umferð. Til þess er
það ekki nægilega þroskað,
hvorki andlega né likamlega.
Sænskur prófessor, Stina
Sandels, sem starfað hefur tals-
vert að öryggi barna i umferð,
segir að fyrst þegar barnið er 9
ára gamalt, og oft siðar, sé fylli-
lega hægt að treysta þvi i um-
ferðinni. Barnið gerir sér ekki
grein fyrir fjarlægðum á sama
hátt og fullorðnir. Það ætlar sér
til dæmis yfir götu og sér bil
sem virðist langt i burtu. En
þegar billinn allt I einu kemur
æðandi að þvi verður það mjög
undrandi. Það er ekki fyrr en
við erum 16 ára sem við erum
nægilega þroskuð til þess aö
skynja þessar breytingar al-
gjörlega.
Fjarlægð og hraði er nokkuð
sem barnið lærir að sumu leyti
af reynslu. Þau eiga erfitt með
að greina hvort bill er að nálg-
ast. Bill sem kemur á móti
barninu úr mikilli fjarlægð, —
og sú f jarlægð er miklu meiri en
i augum fullorðna fólksins, —
virðiststanda kyrr langan tíma.
Það er þvi ekki furða þó það
verði undrandi þegar billinn allt
i einu þýtur framhjá.
það fari yfir a merktri gang-
braut, þar sem öiia á að vera
óhætt, þurfi það lika að lita vel I
kringum sig. 1 Sviþjóð eiga 15%
af bilslysum barna sér stað á
gangbrautum.
Börn eiga einnig erfitt með að
átta sig á hvaðan hljóð koma.
Fullorðiö fólk greinir úr hvaða
átt hljóð bils kemur, en barninu
• getur fundizt það koma út allt
annarri átt.
Ef bundið er fyrir augun á
barni og það látið benda i þá átt
sem þvi heyrist eitthvert hljóð
koma úr, má bezt sjá hversu
ruglað það getur verið. Það
virðist rugla saman hljóðum
sem koma að framan og aftan
frá. Eríiðast er að staðsetja
hljóð sem kemur beint frá hlið-
inni. Ef bill flautar hægra
megin, getur það átt sér stað að
barnið liti til vinstri.
Eitt verkefnanna i umferðarskóianum.
þar sem þau eru „öruggust”.
Aður en barnið nær sex ára
aldri gerir það sér ekki grein
fyrir þvi að bilar aki eftir ein-
hverjum settum reglum, þvi
virðast þeir koma úr öllum-átt-
um og aka holt og bolt. Það á
lika erfitt með að skilja að þó