Lesbók Morgunblaðsins - 14.02.1926, Page 6
6
LESBfcK M@RGUNBLAÐSltfS.
14. febr. ’26.
auknr Gíslason
og islenski söfnuðurinn í Hðfn.
44. daga happasæla ferð fra
Bergen. Mikil hátíðahöld fóra
frain báðumegin hafsins, þegar sú
fregn barst, að „Viking“ hefði
náð heilu og höldnu til Ameríku.
Fjórum árum fyrir komu þessa
fræga skips, höfðu menn efast um
sannlei'kann, að íslendingar hefðu
getað fuudið Ameríku, að eins
vegna þess, að það þótti fjar-
stæða ein að balda, að þeir hefðu
getað siglt yfir Atlantshafið í
öðrum eins smábátum og þeir
notuðu. Sjón er sögu ríkari, við
komu víkingaskipsins hvarf allur
efi.
petta var sama árið og lieims-
feýningin mikla í Chicago. —
„Viking“ var bygður til þess að
sýna norska skipabyggingarlist,
farmensku og sjómannshæfileika,
og til að sanna möguleikana fyrir
ferðum íslendinganna fyr á öldum.
Meðan þetta skeði kúlduðust ts-
lendingar heima við, iðjulitlir
undir dönsku ofríki við hjákát-
legan rímnasöng, en Norðmenn
hnupluðu þeim mesta heiðri, sem
nokkurri þjóð getur lilotnast og
ísl^ndingar áttu með öllum rjetti.
Heimssýningin í Chicago var
haldin til lieiðurs Columbusi, því
þá voru liðin full 400 ár síðan
hann fann Vestur-Indíur. Hann
steig aldrei fæti sínum á strönd
Norður-Ameríku, samt átti að
heiðra hann í miklu amerísku
borginni við miklu vötnin.
„Viking“ ltom á heimssýning-
una í Chicago, kvöldið 12. júní
1893, eftir að hafa farið geguum
The Great-Lakes, innan um hvirf-
ilvind af fagnaðarlátum og heið-
ursviðurkenningu til hins glæsi-
lega skipstjóra Magnusa^ Ander-
sonar og háseta hans. Annar eins
fjöldi af fólki, önnur eins viður-
kenning og eldlegur áhugi, hefir
,ekki verið sýndur í Chicago. fyr
nje síðar.
(Frh.)
—.—«*#»>-----------
Breið soigarrönd.
— Hvers vegna kostar .þessi
örk meira en hin?
— Af því það er meiri sorg á
henui, eins og þjer getið sjálfur
gjeð!
Um síðastliðin áramót voru 10
ár liðin síðan fyrsta íslenska
guðsþjónustan var haldin í bæn-
húsi Abel-Kathrine-hælisins á
Vesturbrú í Höfn. Nokkruin mán-
uðum áður hafði Haukur Gísla-
son fengið prestsembætti við
Holmens Kirke, þar í borginni.
En það var hans fyrsta verk, er
til Hafnar kom, að hefja undir-
búning undir stofnun íslensks
safnaðar þar í borginni.
Haukur Gíslason.
Nýlunda þótti það mikil meðal
landa í Ilöfn, að hlýða á íslenska
guðsþjónustu þar, og var aðsókn
mikil í upphafi að þessum mess-
um. En er frá leið, dró nokkuð
úr aðsókn, er nýja brumið var
komið af þessu. Þá komu fram
aðfinslurnar og gikkshátturinn,
sem landinn hefir oftast nær á
lofti, þegar um nýjungar er að
ræða, sem hættar eru að vekja
forvitni hans.
En sjera Haukur Gíslason er
rnaður sem virðist því vanur, að
vinna bug á erfiðleikum; þeir
Vaxa honum ek'ki í augum, svo
mikið er víst.Otrauður vann hann
að því, að skipulag kæmist á hirin
fámenna íslenska söfnuð. og hann
í'ann þar í borginni menn, sem
með ljúfu geði urðu hoilum til
aðstoðar, svo sem þá Ditlev
Thomsen könsúl og S. Hjtdhfífln
kaupm. Allmargar konur íslensk
ar hafa og staðið framarlega í
starfi safnaðarins, svo sem þær
frú Þórunn Hörring og frú Guð-
ríður Clerk.
pess er getið til, að um 2000
íslendingar sjeu búsettir í Höfn
um lengri eða skemri tíma; hvort
þessi tala er ágiskun ein, skal
ósagt látið. En það eitt er víst,
að undanfarin 40—50 ár, hefir
fjöldi Islendinga flust búferlum
til Ilafnar, sest þar að við ýmsa
atvinnu, og horfið löndum sínum
þar í mannfjöldann.
Þessu fólki var starf sr. Hauks
Gíslasonar, hinn mesti fengur. —
Þegar komið var skipulag á safn-
aðarstjórn, og söfnuðurinn var
biiinn að starfa svo lengi, að
allir Islendingar í borginni, ungir
sem gamlir, voru farnir að ganga
að því vísu, að íslensku mess-
urnar yrðu á sínum ákveðnu
tímiyn, og aldrei yrði messufall,
þá varð aðsóknin svo mikil að
staðaldri, að hið litla bænhús
Abel-Kathrine-hælisins varð of
lítið.
Þá fjekk söfnuðurinn kirkjusal
Nikulásarkirkju til afnota, og þar
hafa nú íslensku guðsþjónust-
urnar verið haldnar um nokkur
ár. —
En auk þess, sem sr. Haukui-
Gíslason hefir ’í hjáverkum sín-
um þjónað íslenska söfnuðinum í
10 ár, hefir hann lagt mikið
þarft og óeigingjarnt starf í það,
að leiðbeina ungu íslensku fólki
er til Hafnar kemur; en þangað
koma oft margir ókunnugij- og
vegalausir hjeðan að heiman.
A sr. Haukur miklar þakkir
skilið fj ’rir hið mikla starf, sem
hann hefir unnið í Höfn þessi 10
ár fyrir íslensku nýlenduna þar
í borginni.
Ör. Haukur Gíslasou er í'æddur
‘?.ð Þverá í Fnjóskadal árið 1878.
Árin 1892—94 gekk hann í
Möðruvallaskólann, en fój- nokkru
síðar í Datin^jkólann og útskrif-
a’Wgt j^atfán fWí.