Lesbók Morgunblaðsins - 11.04.1926, Blaðsíða 2

11. apríl ’26.

Helgi Eiríksson.
nema mundi l1/^ alin á borðstokk.
Hafði stykkið fallið inn í bátinn
og fossaði þar inn sjór kolblár.
Greip þá hver til þess úrræðis,
er honum þótti vænlegast. Helgi
var kominn aftur í, til þess að
báturinn lyftist að framan. Settist
hann á hinn borðstokkinn til þess
að halla bátnum líka. Ásmundur
þreif fötu og jós upp á líf og
dauða, en Þorleifur og Ari ruddu
fiski útbyrðis. Síðan þrifu þeir
sjóklæði þeirra fjelaga og lýsis-
poka og tróðn því eins vendilega
og unt var í slcarðið á bátnum,
til þess að minka innstreymið, Ás-
mundur hamaðist eins og ber-
serkur við að ausa og hafði rjett
við svo að bátinn fylti ekki.
Alt þetta hafði orðið með svo
skjótri svipan, að enginn tími var
til umhugsunar, en einhver innri
rödd skipaði þeim fjelögum, hverj-
um um sig, að grípa það til
bragðs, er heppilegast var, og varð
það til þess að bjarga lífi þeirra.
En það sögðu kunnugir, að ef 5.
maðurinn, Guðmundur, hefði ver-
ið með þeim í þessari sjóferð,
mundu þeir allir hafa farist, því
að hann var maður á'kaflega
hræðslugjarn og hefði eflaust tap-
að sjer alveg í þessum ósköpum.
Sjest það og best á því, að þótt
hann væri í landi, varð honum
svo mikið um þennan atburð, að
hann þorði ekki á sjó lengi á eftir.
Víkur nú sögunni aftur til
þeirra fjelaga. Þegar þeir fóru að
athuga hvernig þeir voru_staddir,
voru horfurnar eigi glæsilegar.
Þe«r voru rúma hálfa danska mílu
frá landi, og enginn bátur var
LESBÓK MOBGTINBLAÐSINS
Ásmundnr Helgason.
neins staðar í nánd. Og svo komu
spurningarnar þær, hvert straum-
ur la’gi og hvort Ásmundur mundi
hafa við að ausa er til lengdar
ljeti? Sáu þeir þá, sjer til mikillar
gleði, að meðan þessu hafði farið
fram, hafði bátinn rekið alllangan
veg beint til lands. Var nfi farið
að hugsa um að ná landi. Settust
þeir Ari og Þorleifur undir árar
í miðrúminu og tóku að amla of-
urlítið áfram, en ekkj máttu þeir
taka fast á árunum, því að bát-
urinn var eins og fjöður að frarn-
an og jókst innrensli að mun, ef
skriður kom á. Ásmundur átti
ekki alveg „náðuga æfi“, því að
hann varð að ausa í sífellu upp á
líf og dauða. Var ekki vogandi
að levsa hann af hólmi, því að
ba’ði hefði þá komið stans á, og
svo var hann þeirra hraustastur.
Var hann þá upp á sitt besta, en
hinir lítt harðnaðir unglingar.
Þannig hjeldu þeir áfram þang-
að til þeír komust undir land, en
þaðan og inn að Karlsskála var
hjer um bil hálfrar stpndar róður.
Hefði margur orðinn feginn að
taka land þar sem fyrst var að
komið, en lognið hjelst og með-
straumur, svo að þeim þótti hálf-
gert „sport“ í því að halda alla
leið inn að Karlsskála. Að vísu
var það ekki mikil hætta, því að
meðfram landi var að fara og
mátti því hleypa upp, ef eitthvað
bjátaði á, en það sýnir þó óbil-
girni manna á þessum aldri. Úr
landi sást til ferða þeirra fjelaga
og þótti ferðalagið með undarlegu
móti. En er þéir komu að vörinni
var þar fult fyrir af fól'ki til að
taka á móti þeim. Rak þar hver
spurningin aðra og grjetu sumu’
feginstárum, en aðrir hlógu. pótt-
ust allir hafa heimt þá úr helju,
sem von var, enda gekk það
kraftaverki næst, að þeir skyldi
ná landi og hjálpaðist alt til þess.
Fyrst og fremst það, að ekkert
fum skyldi á þá koma eða þeir
verða ótta slegnir er vágesturinn
rakst á bátinn. Því næst það, að
livalurinn skyldi einmitt liitta á
þennan stað á bátnum, þrekmesti
maðurinn í austurrúmi og fata í
bátnum til að ausa með#); lognið
og straumleysið, sem sjaldgæft er
um þær slóðir.
Eigi voru þeir fjelagar deigari
en svo, er í land kom, að þeir
fengu sjer annan bát til að sækja
lóð sína. Þó varð Þorleifur eftir,
en Gunnlaugur Björgúlfsson, nú
bóndr-á Helgustöðum, fór í hans
stað. Var nú hafður mikill við-
búnaður, og hlaðin byssa látin I
bátinn. En ekkert bar til tíð-
inda í þeirri för.
Eigi sáu þeir fjelagar neitt til
hvalsins eftir það, að liann seig
niður h.já bátnum. En þeim þótti
sem, hann mundi hafa verið all-
mjög dasaður, enda hefir hann
fengið rækilega „á hann“ er liann
rendi á bátinn með þessum af-
skaplega hraða. Er sennilegt að
hann hafi komið úr d.júpkafi og
þurft að fá sjer loft, en eigi ætlað
að granda bátnum, ef til vill eigi
tekið eftir lionum. Báturinn var
mjög sterkur, vænt fjögramanna-
far, og þó var höggið svo mikið,
*) Það var venja þá eystra, að
hafa jafnan fötu í hverjum bát,
og einnig lýsispoka, stundum tvo.
Komu þeir oft að góðu haldi þeg-
ar sjór og stórviðri var.Einu sinní
hleypti Helgi úr Seley í austan-
ro’ki og setti þá lýsispoka á aftari
kinnung, eigi svo mjög þeirra
vegna, því að báturinn var stór
og góður, en á eftir var smá-
bátur og á honum aðeins tveir
menn. Hjelt sá bátur í kjölfar
hinna og var eins og hann sigldi
í rjómalogni alla leið, þar sem
lýsisrákin var, en hefði sennilega
♦
aldrei náð landi að öðrum kosti.
Nú hafa margar þær varúðarregl-
ur, er áður þóttu sjálfsagðar á
sjó, lagst niður, því miður.