Lesbók Morgunblaðsins - 08.02.1931, Blaðsíða 4

36
IjESBÓK MORGUNBLAÐSIN?
en það eru þó nokkrir eftir sem
halda uppi merkinu. Það er mikið
að þakka hinu ágæta og samvisku-
sama starfi þessara manna að frá-
gangurinn á kortunum er svo fall-
egur. (Ilm leið og yfirforinginn
segir þetta, lítur hann til sam-
verkamanns síns Stabofficiant
Brædstirup-Holm. Hann hefir starf-
að hjer á íslandi öll árin síðan
1908 og kann margt að segja frá
‘ferðum sínum, um fjöll og firn-
indi á Vestur- og Norðurlandi á
þessum árum).
Annars vil jeg láta þess getið í
þessu sambandi að herforingjaráð-
ið (nú „Geodætisk Institut“) hefir
umráð yfir kortmótagerð og prent
stofnun, sem jeg þori að fullyrða
að stendur fullkomlega jafnfætis
því besta erlendis. Það hefir auð-
vitað verið okkur gleðiefni, sem
starfað höfum að þessu verki, að
erlendir sjerfræðingar víðsVegar
að hafa lokið einróma lofsorði á
verk okkar. „Petermanns Mitteil-
ungen“ var meðal annars svo vin-
samlegt að kalla það „eine Grosz-
tat Dánemarks“.
Hvenær má maður gera sjer von
um að verkinu verði lokið?
„Það er erfitt áð svara því. Við
vonum þó með þvi að viðhafa nýj-
ustu kortmælingaaðferðir, að geta
lokið mælingum á bygðum, og ef
til vill Hka á öræfum á nokkrum
árum (indenfor en kortere Aar-
række). Það er ætlunin að haldið
verði áfram með útgáfu korta yfir
bygðir í stærðinni 1:100.000, en
jafnframt, eftir því sem verkinu
þokar áfram, er meiningin að gera
kort yfir alt landið á 9 blöðum í
stærðinni 1:250.000. Til reynslu
hefir verið gengið frá einu af þess-
um kortum, korti yfir suðvestur-
hluta landsins og það er nú fáan-
legt í verslunum“.
En þarf nú ekki að hafa umsjón
og eftirlit með kortgerð hjer á
landi þegar þessu verki er lokið?
„Það liggur í hlutarins eðli. —
Kort er í rauninni ekki nákvæmt
nema fyrir þann tíma sem það er
gert. Margvíslegar breytingar
verða með ári hverju, á bygð og
vegum, af völdum náttúrunnar o.
m. fl„ sem færa þarf inn á kortið.
Auk þess er altaf þörf fyrir sjer-
hort yfir einstaka landshluta, bæi,
kauptún, ferðakort o. fl. o. fl. Jeg
geri ráð fyrir að þetta hafi meðal
annars vakað fyrir íslensku stjórn-
inni er hún fekk okkur mag. sci-
ent. Steinþór Sigurðsson til að-
stoðar í sumar og eftir þau kynni
sem jeg hefi liaft af honum, er
mjer næst að halda að menn hafi
verið |>ar heppnir í valinu. En
hvað sem því líður þá verður
naumast hjá því komist að hafa
sjerstakan mann sem fylgist með
og færir inn á kortið þær breyt-
ingar sem verða á því“.
Árið 1900 lauk „Oberstlöjtnant“
P. F. Jensen fullnaðarprófi við
herforingjaskóla Dana. Til skrif-
legrar úrlausnar í landmælingum
dró hann þá meðal ýmissa verk-
efna þetta: „Udarbejd et Forslag
til geodætisk Opmaaling af Is-
land“. Það var næstum eins og
það ætti fyrir honum að liggja,
því fyr en varði lá málið fyrir til
verklegra framkvæmda.
Þegar herforingjaráðið árið 1902
varð að taka ákvarðanir um hvern
ig haga skyldi mælingunum, kom
mönnum saman um að leggja úr-
lausn hans til grundvallar fyrir
þeim. Síðan hefir kortgerð yfir ís-
land ekki verið lítill hluti af lífs-
starfi hans. Fyrir okkur Islend-
inga hefir hann verið hinn ákjós-
anlegasti maður til þessa starfa. í
öllu dagfari er hann yfirlætislaus
og blátt áfram, en allir sem til
þekkja ljúka einróma lofsorði á
þekkingu hans og dugnað. Þó
liann sje fullra sextíu ára er hann
þó eins og miðaldra maður yfir-
litum og þeir sem ferðast, hafa með
honum hafa víst aldrei orðið þess
varir að hann setji fyrir sig erfið-
leika ferðalaganna. Fylgdarmaður
hans. Sveinbjöm Sæmundsson, sem
hefir verið með honum á ferðalög-
ura hjer á landi frá því 1908, kann
að segja ýmsar sögur af þv'.
Það er áreiðanlega full ástæða
til þess að leiða athygli manna að
starfi dönsku mælingamannanna
hjer á landi. Það hefir því miður
viljað fara fyrir ofan garð og neð-
an hjá okkur í dægurþrasinu. Það
verður að mínum dómi ekki gert
rjettilegar, en með því að vekja
eftirtekt á starfi þessa manns, sem
frá upphafi hefir staðið framar-
lega og í broddi fylkingar yið
þetta starf. Þó ekki sje til þess
ætlast frá hans hálfu, þá hlýtur
þó svo að fara, að ,Oberstlöjtnant‘
P. F. Jensen njóti þakklætis okkar
Islendinga fyrir áhuga sinn og
ósjerplægni við starf sltt, því það
munu menn brátt sannfærast um,
að fáir útlendir menn hafa verið
landi voru þarfari.
Kakali.
Bærinn við fjörðinn.
Eftir Richard Beck.
I bænum við fjörðinn var fagnað-
ar-gnótt,
þó fátt væri’ um glys eða skraut;
og minningar þaðan mjer yluðu oft
um æfi er hamingju þraut.
Hann brosir við augum, þó fari
jeg fjarst
um fegurst og blómríkust lönd.
Og aldrei var hugurinn himninum
nær
en heima á bemskunnar strönd.
Er boðarnir hóta að brjóta mitt
skip
og blindhríðin felur mjer leið,
frá bænum á ströndinni ljómar
mjer Ijós.
og lýsir sem von-stjarna heið.
Bílstjóri í 24 ár
án þess að hafa ökuskírteini.
I Nj^köbing S. í Danmörku tók
lögreglan nýlega bíl, sem hún
grunaði um það að vera að smygla
áfengi. Ekki fann hún þó neitt
áfengi í bílnum, en út af þessu
kom upp ixr kafinu að bíleigand-
inn hafði stýrt bíl í 24 ár, án þess
að hafa ökuskírteini. Og það
kom líka í ljós þá, að þessi maður
hafði fjórtán sinnum verið tekinn
og sektaður fyrir ólöglegan akst-
ur á þessum 24 árum, en aldrei
hafði það komist upp að hann
hafði ekkert ökuskírteini.